دریافت اطلاعات ...
 
روابط عمومی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

آیا رفتار زنان خشونت آمیز شده است؟
 
كرمان- ایرنا- كلیپ خبرساز اخیر كه دعوای چهار دختر را در بلوار حمزه كرمان به تصویر كشید چندروز پس از آن بود كه كلیپ دیگری مربوط به دختر قمه كش در یكی دیگر از شهرهای كشور بازتاب وسیع رسانه ای پیدا كرده بود.
آیا رفتار زنان خشونت آمیز شده است؟ كرمان- ایرنا- كلیپ خبرساز اخیر كه دعوای چهار دختر را در بلوار حمزه كرمان به تصویر كشید چندروز پس از آن بود كه كلیپ دیگری مربوط به دختر قمه كش در یكی دیگر از شهرهای كشور بازتاب وسیع رسانه ای پیدا كرده بود.

انتشار این كلیپ ها اگرچه قابل تعمیم به جامعه زنان كشور نیست اما اخیرا سبب تحلیل ها و پرسش های فراوانی بویژه درباره میزان و جایگاه خشونت در رفتارهای زنان به عنوان قشری از جامعه شده است؛ هرچند تاكنون بیشتر شاهد بحث های جامعه شناختی با موضوع خشونت علیه زنان بودیم و همچنان هم هستیم اما مشاهده رفتارهای همراه با خشونت و دعوا در بین زنان خود موضوعی است كه بعد از انتشار این كلیپ ها نیازمند تحلیل به نظر می رسد.

ضرورت این تحلیل ها زمانی از نظر اقشار مختلف جامعه بویژه نخبگان حوزه علوم اجتماعی پررنگ تر نمایان شده كه طی ماه های اخیر قتل یكی از هنرمندان كشور كه گفته شده توسط پدر و مادر او انجام شده، خبرساز بوده و بازتاب ها و واكنش های بسیاری را همراه داشته است.

صرفنظر از اینكه نخبگان علوم اجتماعی به طور كلی بارها طی سال های اخیر از كاهش آستانه صبر و افزایش رفتارهای خشونت آمیز در جامعه خبر و هشدار داده اند، اما با رویكرد پیش گفته درباره زنانف این پرسش ابتدا مطرح است كه آیا رفتارهای زنان خشونت آمیز یا خشونت آمیزتر شده است یا اینكه جامعه تغییری نكرده بلكه پس از توسعه شبكه های اجتماعی این نوع رفتارها اینك بیشتر در معرض دید مخاطب قرار می گیرد؟ پرسش بعد اینكه اگر رفتار همراه با خشونت نزد برخی از زنان جامعه بیشتر شده، علل و خاستگاه های آنها چیست و چه راهكارهایی دارد؟ گرچه انتشار این كلیپ ها نباید و نمی تواند دستمایه تعمیم آن به همه یا حتی طیف قابل تاملی از زنان جامعه شود، قشری كه نقش مادری را برای فرزندان این سرزمین به دوش كشیده اند و می كشند اما به هر روی از منظر جامعه شناختی، هر پدیده اجتماعی قابل تحلیل و دارای خاستگاه هایی است كه باید واكاوی شود.

جزییات خبر مربوط به درگیری فیزیكی چند دختر در بلوار حمزه كرمان را اینجا و تحلیلی از زاویه ای دیگر از این رویداد را اینجا می توانید مطالعه كنید.

خبرگزاری جمهوری اسلامی در استان كرمان با این رویكرد به سراغ یكی از جامعه شناسان رفت تا در نتیجه گفت و گوی كارشناسی با وی تلاش كند به برخی از این پرسش ها پاسخ دهد.

آیا رفتار زنان خشونت آمیز شده است؟

دختران امروز مردسالاری را نمی پذیرند

دكتر سیامك زند رضوی استادیار بازنشسته جامعه شناسی دانشگاه باهنر كرمان گفت: زنان و دختران امروز مردسالاری را نمی پذیرند و افزایش خشونت در رفتارهایشان نتیجه مقاومت در مقابل مردسالاری نهادمند است.

وی با بیان اینكه مردسالاری در جامعه ما عقب نشینی كرده است، اظهار كرد: اگر مردانی به اشتباه بخواهند آن پدرسالاری سنتی و تاریخی را به همسر یا دخترشان تحمیل كنند با مقاومت زنان مواجه می شوند و گاهی این مقاومت به شكل خشونت متقابل از طرف زنان نمود پیدا می كند.

خاستگاه ها چیست؟

زندرضوی درباره ریشه یابی افزایش خشونت در رفتارهای زنان و دختران تصریح كرد: امروز با نسلی روبه رو هستیم كه عموما مادربزرگ هایشان متولد دهه 40 شمسی هستند؛ این مادربزرگ ها نسبت به نسل قبلشان باسوادتر هستند و تحصیلات بیشتری دارند، در صورت تمایل امكان اشتغال خارج خانه پیدا كردند، امكان دریافت دستمزد و استقلال اقتصادی داشتند كه از جمله پیامدهای آن، امكان انتخاب همسر را خارج از مناسبات خویشاوندی پیدا كردند و در نهایت خانواده هایی را تشكیل دادند كه هم زن و هم مرد از نظر اقتصادی نان آور خانه بودند و در آن خانه كسی به كسی نمی توانست زور بگوید و مردسالاری سنتی در كشور ما از همین زمان رفته رفته عقب نشینی كرده است.

این جامعه شناس همچنین با اشاره به تحولات و سیاست های كنترل جمعیت دهه 40 تاكید كرد: امكان پزشكی فاصله گذاری میان فرزندان در این دوره شكل گرفت، درنتیجه خانم ها با كنترلی كه داشتند توانستند زندگی را به شكلی مدیریت كنند كه وقت بیشتری برای فراغت، تحصیل و آموزش خود اختصاص دهند.

وی معتقد است: آن مادربزرگ دهه 40 دخترانی را به دنیا آورده است كه ما امروزه با نوه هایشان سروكار داریم كه بعضا متولد دهه 80 هستند، این نوه ها در دامن آن مادر و مادربزرگ رشد كردند و دیگر پدیده پدرسالاری یعنی اینكه پدر خانه یا مرد خانه همانند برادر و همسر بتواند برای زن، دختر و خواهر تصمیم بگیرد را دیگر پذیرا نیستند.

زندرضوی با بیان اینكه اگر مردانی به اشتباه بخواهند آن پدرسالاری كمرنگ شده را به همسر یا دخترشان تحمیل كنند با مقاومت زنان مواجه می شوند، افزود: معمولا هنگامی كه با این كشمكش مواجه می شویم می گوییم «خشونت خانوادگی اتفاق افتاده است» درحالی كه این مقاومتی از سوی زنان در مقابل خواسته های مردانی كه به طور سنتی انتظار تبعیت از زنان را دارند روی داده است.

مقاومت در قامت رفتار همراه با خشم

وی با اشاره به اینكه تبعیت بی چون و چرای زن از مرد در خانه و در نتیجه در جامعه شكسته است، ادامه داد: اگر گروهی از پسران بخواهند به دختران زور بگویند، آنان از خود مقاومت نشان می دهند كه گاهی این مقاومت به شكل رفتاری همراه با خشم و خشونت نیز نمایان می شود.

خانواده ها كلیشه های جنسیتی را كنار بگذارند

این جامعه شناس در ادامه با اشاره به اهمیت نقش خانواده ها در این موضوع تاكید كرد: مهمترین نكته در تربیت فرزندان - ضمن اینكه تفاوت های جنسیتی را باید به طور اصولی و عادلانه باید پذیرفت- این است كه هر مادری بین كودك و نوجوان دختر و پسرش هیچ فرقی نگذارد، كلیشه های جنسیتی همانند اینكه دختران بازی آشپزی كنند و پسران بازی مهندسی یا پزشكی كنند را كنار بگذارند و همان امكان بازی كه دختران دارند را برای پسران هم فراهم كنند وبرعكس آن نیز رخ دهد.

بچه هایمان را مسئولیت پذیر كنیم

او ادامه داد: به محض اینكه بچه ها به 6-7 سالگی رسیدند مسئولیت هایی برایشان تعریف كنند تا كار خانگی در خانه برای هر دو جنس لذتبخش و نهادینه شود؛ همچنین مردها در كارهای خانه به همسر و مادر خود كمك كنند، اینگونه دیگر جامعه ای پدرسالار و مردسالار به شكل كهن نخواهیم داشت؛ هرچند پدرسالاری عقب نشینی های زیادی كرده اما هنوز در خشم و مقاومت زنان در مقابل خشونت مردان خود را نشان می دهد.

اقدام در مقابل خشونت كلامی پسران بود

این جامعه شناس همچنین با اشاره به یكی از كلیپ هایی كه اخیرا از یكی از دختران خبرساز شده بود یادآور شد: برداشت من از آن چیزی كه در فضای مجازی دیدیم یك مقاومت خشم آلود دختران در مقابل خشونت های كلامی از سوی پسران بود.

چرایی رفتارهای خشن

استادیار بازنشسته دانشگاه باهنر كرمان در ادامه در تشریح دلایل افزایش رفتارهای خشونت آمیز در جامعه به طور كلی ضمن بیان اینكه البته این پدیده دلایل متعدد و متفاوتی دارد اظهارداشت: یكی از این عوامل به موضوع پرهیز از خشونت توسط دستگاه های متولی حافظ نظم در ارتباط با مردم در جامعه مربوط می شود كه اهمیت دارد. به همان درجه ای كه دستگاه های مسئول، خویشتنداری را كنار بگذارند و خشن عمل كنند، پیامد آن نهادینه شدن خشونت در جامعه خواهد بود.

وی افزود: به هر درجه ای كه دستگاه هایی كه مسئول حفظ نظم هستند با آرامش نظم را ایجاد كنند و دست به خشونت نزنند، جامعه به طور كلی به سمت خشونت سوق داده نمی شود.

فضای مجازی موضوع را نمایان می كند

این استادیار دانشگاه نقش رسانه ها و فضای مجازی را در این زمینه مهم تلقی و تاكید كرد: شبكه های اجتماعی در اطلاع رسانی این پدیده ها بسیار مهم هستند و به نوعی یك دیده بانی و داوری از سمت شهروندان درقالب "خرد جمعی" اتفاق می افتد كه مساله را در مقیاس وسیع عمومی می كنند و به جایی می رسانند كه من و شما امروز در این زمینه صحبت كنیم.

وی تصریح كرد: البته باید حواسمان باشد كه این دوربین ها همه جا نیستند و ما تنها یك نمونه شكار شده از پدیده روزمره را در جامعه می بینیم.

نوع مواجهه با پدیده های اجتماعی

این جامعه شناس با بیان اینكه بدترین كار هم این است كه این مساله را به موضوعی قضایی و پلیسی تبدیل كنیم، تصریح كرد: این كار بدترین نوع برخورد است برای اینكه در اصل این یك مساله اجتماعی است و باید در سطح خود حل و رفتار شود.

برچسب ها
- آسیب های اجتماعی
- كرمان
- حقوق زنان
- جامعه شناسی
منبع خبر:
ایرنا
   تاریخ: ۰۹:۵۶ - ۰۲/۰۵/۱۴۰۰   بازدید: ۲۴۱