امین مختاری در گفت وگو با ایسنا در تعریف انواع هوش، اظهار كرد: در بررسی موضوع هوش حیطه های مختلفی مدنظر است، در ذهنیت عوام و در امور روزمره خودمان آن چه از هوش می شناسیم و در جامعه به آن توجه می كنیم، بحث هوش عمومی است، مسائلی مانند تجزیه و تحلیل امور روزمره و استدلال و استنتاج موضوعات در حیطه هوش عمومی محسوب می شود.
این روانشناس خانواده افزود: هوش عمومی می تواند مقدمه ساز و بسترساز كسب موفقیت در زندگی باشد، اما ابعاد مختلف دیگری از هوش نیز وجود دارد كه مهم ترین آن هوش اجتماعی یا همان هوش هیجانی در افراد است، عموما هوش اجتماعی به توانایی افراد در ابراز وجود در جامعه اطلاق می شود.
وی با بیان اینكه به توانایی برقراری ارتباط با سایر افراد در جامعه و قرار گرفتن در گروه های مختلف هوش اجتماعی گفته می شود، عنوان كرد: همه افراد دارای توانایی های وِیژه هستند كه در سنین مختلف باید این توانایی ها كشف شود، جامعه، آموزش و پرورش، دانشگاه، والدین و ... در بروز و ظهور استعدادها در سنین نوجوانی و جوانی به افراد كمك می كنند، پس از كشف استعدادها با كمك هوش اجتماعی می توانند خودشان را به عنوان فردی دارای ویژگی خاص در جامعه معرفی كنند.
مختاری تاكید كرد: برای مثال فرد دارای توانایی هایی در حوزه های مختلف از جمله ورزشی، علمی، هنری و ... است، اگر فرد هوش اجتماعی كافی برای برقراری ارتباط با سایر افراد جامعه را داشته باشد، می تواند خود را در مسیر موفقیت قرار دهد، اما اگر هوش اجتماعی نداشته باشد، نمی تواند این توانایی ها را به منصه ظهور برساند، یعنی پتانسیل در وجود فرد بالفعل نخواهد شد.
این روانشناس خانواده با اشاره به اینكه به مسئله هوش اجتماعی در جامعه توجه چندانی صورت نگرفته است، گفت: متاسفانه در مدارس دانش آموزان بر اساس نمره ارزش گذاری می شوند، مثلا دانش آموزی كه نمره بالایی كسب می كند از نظر سیستم آموزشی فرد باهوشی است و عموما این دانش آموزان توجه و احترام خاصی را دریافت می كند و بالعكس بچه ای كه نمره پایینی كسب كرده برچسب هوش پایین زده می شود كه این مسئله كاملا نادرست است.
وی افزود: ممكن است دانش آموزی كه نمره پایینی در دروس كسب كرده از هوش عمومی و اجتماعی بالایی برخوردار باشد، اما بنا به دلایلی از جمله بازیگوشی، بیش فعالی، نداشتن تمركز، مشكلات خانوادگی و ... نتواند نمره بالایی كسب كند كه این موضوعات نیازمند بررسی است، این موضوعات در سیستم آموزش و پرورش مورد توجه قرار نمی گیرد، نباید ملاك ارزش گذاری هوشی در دانش آموز نمره باشد.
مختاری بیان كرد: اگر دانش آموزی در سیستم ارزش گذاری مدارس و خانواده ارزشمند تشخیص داده نشود، عموما به سمت آسیب های اجتماعی سوق داده خواهد شد، شاید دانش آموزانی كه نمره بالا كسب می كنند باهوش نیستند، بلكه تلاش بیش تری نسبت به سایرین دارند و این كمبود هوش را با تلاش جبران می كنند، اگر یك سیستم غربالگری دقیق برای سنجش هوش اجتماعی در سیستم آموزش وجود داشته باشد و بتوانیم ضعف ها را تقویت كنیم، جلوی آسیب های اجتماعی گرفته می شود.
این روانشناس خانواده با بیان اینكه تقویت هوش اجتماعی باعث بالا رفتن اعتماد به نفس در افراد می شود، تصریح كرد: تمامی جنبه های هوش در افراد قابل ارتقا هستند، اگر سبك زندگی افراد با آموزش اصلاح شود، می توان جنبه هایی كه در آن هوش پایین تر است را ارتقا دهیم.
وی ادامه داد: كودكانی كه هوش اجتماعی پایینی دارند اگر طریق راه های مختلف این هوش افزایش پیدا كند از آسیب های اجتماعی مصون می مانند، البته باید به این نكته نیز توجه داشت كه افرادی كه دارای هوش اجتماعی بالایی نیز هستند و اعتماد به نفس بالایی نیز دارند در معرض خطر آسیب های اجتماعی قرار می گیرند.
مختاری خاطرنشان كرد: افرادی كه دارای اعتماد به نفس و هوش اجتماعی بالا هستند، فكر می كنند وقتی در گروه های مختلف قرار می گیرند می توانند از خود مراقبت كنند، اما در بین معتادان افراد بسیاری وجود دارند كه از هوش اجتماعی بالایی برخوردار بوده و با اعتماد به نفس كاذب معتقد بودند می توانند با گروه های مختلف تعامل كنند و آسیب نبینند.
این روانشناس خانواده با تاكید بر اینكه افراد دارای هوش اجتماعی پایین برای پذیرفته شدن در گروه هر چیزی را می پذیرند، عنوان كرد: بنابراین برای جلوگیری گرایش این افراد به سمت آسیب های اجتماعی باید هوش اجتماعی در آن ها تقویت شود تا اعتماد به نفس آن ها برای "نه گفتن" بالا برود.
وی در پایان یادآور شد: اگر بتوانیم در سنین پایین افراد را بر اساس هوش اجتماعی غربالگری كنیم، می توان راهبرد موثری برای آن ها تعریف كرده و از وارد آمدن آسیب به آن ها جلوگیری كنیم.
انتهای پیام