به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، آلزایمر یك نوع اختلال كاركردی مغز است كه باعث می شود به تدریج توانایی های ذهنی و شناختی افراد تضعیف و تحلیل شود. متخصصان معتقدند شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر تدریجی است. به طور معمول و طبق آمار ها این اختلال در افراد بالای 65 سال رخ می دهد؛ اما نوع زودرس این اختلال ممكن است سنین پایین تر را هم درگیر كند.

رشد جمعیت سالمندی در جهان باعث شده تا شاهد افزایش اختلال های عملكردی مغز به خصوص بیماری آلزایمر باشیم. البته این رشد آمار ابتلا به آلزایمر یا وخامت این بیماری طی دو سال اخیر با سال های قبل تر از آن متفاوت تر است. در واقع طی دو سال اخیر با توجه به اپیدمی كرونا؛ بیماری آلزایمر و اختلال در عملكرد های مغز با اهمیت بیشتری رو به رو شده است. خطرناك تر از ویروس كرونا، عوارضی است كه این بیماری از خود به روی بیماری و اختلال های دیگر برجای می گذارد یا وضعیت آن ها را وخیم تر می كند.

طی دو سال گذشته به دلیل اپیدمی كرونا، شاهد كاهش روابط اجتماعی و رفت و آمد های خانوادگی و همچنین كاهش ورزش روزانه بوده ایم كه باعث قوت گرفتن عوامل دیگر در ابتلا به آلزایمر شده اند. كاهش آمار مطالعه، رعایت نكردن اصول تغذیه سالم، افزایش سطح آلودگی در كلان شهر ها و همچنین در دو سال اخیر كاهش روابط اجتماعی و حذف ورزش های روزانه و پیاده روی دست به دست هم داده اند تا ابتلا به این اختلال مغزی روند افزایشی پیدا كند.

اهمیت این اختلال مغزی باعث شده 30 شهریور به عنوان روزجهانی آلزایمر شناخته شود تا توجه و مراقبت ها توسط همه افراد به خصوص سالمندان نسبت به این بیماری افزایش پیدا كند.



هر 3 ثانیه در جهان یك نفر به آلزایمر مبتلا می شود

معصومه صالحی، مدیر عامل انجمن دمانس و آلزایمر ایران در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار كرد: با افزایش جمعیت سالمندی در جهان، با افزایش آمار ابتلا به دمانس یا آلزایمر رو به رو هستیم. سالمندی می تواند به یك فرصت تبدیل شود تا بتوانیم از بیماری های دوران سالمندی و غیرواگیر تا حد امكان در این سن پیشگیری كنیم.

او افزود: در حال حاضر بیش از 52 میلیون نفر در جهان با دمانس زندگی می كنند؛ در واقع در جهان هر 3 ثانیه یك نفر به این بیماری مبتلا می شود. طبق پیش بینی های انجام شده تا سال 2050 بیش از 139 میلیون نفر در جهان مبتلا به بیماری دمانس وجود خواهد داشت. بر اساس آمار های جهانی و تخمین های در نظر گرفته شده و جمعیت سالمندی كشور، بیش از 800 هزار نفر فرد مبتلا به دمانس در ایران زندگی می كنند. طبق این آمار اعلام شده هر 7 دقیقه یك نفر در ایران به دمانس مبتلا می شود كه زنگ خطر این بیماری را به صدا در آورده است.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران مطرح كرد: ایران از نظر رشد جمعیت سالمندی، سومین جمعیت جهان است كه این موضوع را تجربه می كند؛ بنابراین اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و درگیربودن همه افراد جامعه برای اینكه بتوانند حتی از دوران كودكی از خود مراقبت كنند در كاهش آمار این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.

او افزود: حضور ما در انجمن جهانی آلزایمر باعث شده است تا راهكار های مورد تایید و موثر را برای كاهش این بیماری در دستور كار خود قرار دهیم. در واقع هر یك سال تشخیص زودهنگام آلزایمر باعث می شود تا 5 سال معلولیت ناشی از این بیماری با تعویق همراه شود.

صالحی گفت: برخی از دمانس ها قابل برگشت هستند و ممكن است حتی در سنین جوانی هم ایجاد شوند و این موضوع فقط مختص سالمندان نیست. در واقع برخی از این دمانس به دلیل پركاری یا كم كاری تیروئید، تومور های بدخیم یا بیماری عفونی مثل ایدز ایجاد می شوند. البته از افسردگی هم به عنوان یكی از علل های اصلی این بیماری كه متاسفانه در بین جوانان شیوع پیدا كرده است، نباید غافل شد. اما نكته مثبت این است كه این دمانس ها قابل برگشت هستند كه با مراجعه سریع به پزشك و تشخیص برگشت آن؛ روند بهبودی و درمان پیگیری می شود.

او بیان كرد: برخی از دمانس ها كه غیرقابل برگشت هستند و 70 درصد آمار را به خود اختصاص می دهند؛ از نوع خود بیماری آلزایمر هستند و ممكن است در سنین كمتر از 60 سالگی هم بروز كنند. تنها راه كمك به این بیماری، شناخت زودهنگام آن است. مهم ترین موضوع این است كه دمانس حافظه كوتاه مدت را تحت تاثیر خود قرار می دهد؛برای مثال فرد به طور مرتب اشتباه می كند یا یك سوال و كار را برای چندین مرتبه تكرار می كند در حالی كه فراموش كرده این سوال را پرسیده یا كار را انجام داده است.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران تاكید كرد: اگر فردی این موارد را به طور مرتب تجربه كرد، حتما به پزشك مراجعه كند. البته فراموش كردن برخی كار ها یا سوال ها به دلیل مشغله های كاری و ذهنی امر طبیعی است؛ اما تداوم و شدت گرفتن این موضوع ممكن است هشدار دهنده این بیماری باشد.

نقش كرونا در پیشروی آلزایمر

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران درباره تاثیر بیماری كرونا نسبت به مبتلایان به آلزایمر توضیح داد: انجمن آلزایمر جهانی معتقد است بیماری كرونا در ابتلا به دمانس تاثیر زیادی دارد. این بیماری در افرادی كه مبتلا به آلزایمر هستند، تاثیر مضاعف می گذارد. در واقع در دوران پاندمی كرونا به دلیل كاهش ارتباط های جمعی و رفت و آمد ها و همچنین كاهش برخی فعالیت ها، بیماری آلزایمر قدرت بیشتری گرفته است.

او افزود: ترس از مراجعه به مراكز درمانی به خصوص در سالمندان، با افزایش آمار و شدت آلزایمر رو به رو شده است. در واقع معتقدیم اپیدمی كرونا در افزایش و شدت این بیماری تاثیر مضاعف گذاشته است.

صالحی افزود: مهم ترین موضوع در بیماری آلزایمر پیشگیری و راهكار های مراقبتی حتی از دوران كودكی است؛ به همین دلیل طرحی با عنوان «حفظ سلامت افراد سالمند» را آماده كردیم. طبق این طرح برنامه ریزی های مهمی برای افراد صورت گرفته تا بتوانیم این بیماری را كنترل و در نهایت با كاهش آمار رو به رو كنیم.

او ادامه داد: از مهم ترین اقدامات پیشگیرانه در ابتلا به این بیماری می توان به تغذیه سالم، افزایش ذخایر مغزی با مطالعه و حفظیات، دور بودن از هوای آلوده، ورزش روزانه یا پیاده روی، پرهیز از مشروبات الكلی و دخانیات، كنترل بیماری های دیگر مانند دیابت و فشار خون اشاره كرد.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران گفت: همچنین مراقبت از سر و مغز كه ضربه شدیدی به آن وارد نشود، بسیار حائز اهمیت است. طبق پیش بینی انجمن آلزایمر جهانی در صورتی كه اقدامات پیشگیرانه توسط همه افراد به خوبی رعایت شود، می توانیم 40 درصد آمار كاهشی و بهبود این بیماری را تجربه كنیم.



راهكار های پیشگیرانه از بیماری آلزایمر

حمید خاكباز، دكترای تخصص روانشناسی و مشاوره در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره راهكار های پیشگیرانه از بیماری آلزایمر اظهار كرد: دانشمندان در آخرین تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند مهم ترین موضوع در كنترل و كاهش این بیماری، پیشگیری از ابتلای مغز به این نوع اختلال هاست.

او افزود: از مهم ترین راهكار ها می توان به افزایش توان فكری و مغزی مانند شركت در كلاس ها و حل بازی های فكری اشاره كرد. در واقع به چالش كشیدن مغز باعث می شود افراد بعد از سن 50 سالگی بتوانند كار های روزمره خود را انجام دهند. یادگیری درس، شعر یا زبان جدید می تواند كمك دهنده دیگری برای تقویت حافظه و انعطاف پذیری مغز باشد.

این متخصص روانشناس ادامه داد: احتیاط در رانندگی از نكات بسیار حائز اهمیت است تا از وارد شدن هر گونه ضربه به ناحیه سر جلوگیری شود. باید به این نكته مهم توجه داشت كه ضربه های سخت به ناحیه سر امكان ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.

خاكباز گفت: به طور معمول انزوای اجتماعی و دوری از محافل خانواده و دوستانه میزان ابتلا به آلزایمر را تا 50 درصد افزایش می دهد. تحقیقات منتشر شده نشان می دهند كه ارتباط اجتماعی مكرر، با كاهش استرس تاثیر مستقیمی نسبت به عملكر دهای مغز دارد. البته طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت و پژوهش های انجام شده؛ 14 درصد از بیماری آلزایمر به مصرف سیگار مرتبط است.

او تصریح كرد: افراد در صورت وجود استرس زیاد، سعی كنند از راهكار های مناسبی مانند مراجعه به مشاور یا روانشناس برای كاهش آن استفاده كنند. به طور معمول استرس و اضطراب مداوم نسبت به سلامت جسمی و روحی افراد تاثیر منفی می گذارد.



البته نباید از نقش اصلی تغذیه سالم غافل شد زیرابین رژیم غذایی و این بیماری ارتباط مستقیم وجود دارد، بنابراین استفاده از یك رژیم غذایی سالم و اصولی و همچنین پرهیز از مصر بی رویه فست فود ها می تواند در كاركرد مغز شما بسیار موثر باشد.

با توجه به موارد ذكر شده توسط متخصصان، استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی در زمینه جسمی و روحی باید در بین مردم به عنوان یك فرهنگ مناسب افزایش پیدا كند. در واقع با آموزش و راهكار های پیشگیرانه از دوران كودكی می توانیم آمار این بیماری را تا میزان قابل توجهی كنترل و با كاهش رو به رو كنیم.

بیشتر بخوانید

- چند راهكار ساده برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر