به گزارش حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، احمد حاجبی، مدیركل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در نشست مشترك با رییس، مسئولان كارگروه ها و محققان رصدخانه اجتماعی كووید 19 با اشاره به ساختار این دفتر كل كه از سه اداره اعتیاد، سلامت اجتماعی و سلامت روانی تشكیل شده و روند رو به رشد آن طی سال های اخیر بیان كرد: در موضوع تحول نظام سلامت، توانستیم ساختارهایمان در دانشگاه ها را تقویت كنیم و در همه دانشگاه ها، بخشی از اهداف این اداره كل زیر نظر معاونت بهداشتی دانشگاه ها فعال شد.
او تصریح كرد: در بخش سلامت اجتماعی، نیاز داریم تا بازو های وزارت بهداشت در دانشگاه ها، تقویت شده و فعالیت بیشتری نشان دهند، ضمن آنكه تلاش می كنیم از پتانسیل مراكز و نهاد های متولی سلامت اجتماعی در وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، سازمان آسیب های اجتماعی وزارت كشور و معاونت اجتماعی این وزارت خانه هم استفاده كنیم.
مدیركل دفتر سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت، با اشاره به طرح های پژوهشی رصدخانه اجتماعی كووید 19 كه در ابتدای این نشست مطرح شد، افزود: خروجی طرح های تحقیقاتی، مهم است و از پروژه هایی كه قدرت تصمیم گیری، سیاستگذاری و برنامه ریزی وزارت بهداشت را در تامین سلامت جامعه ارتقاء دهد، حمایت می كنیم.
چگونگی شكل گیری رصدخانه اجتماعی كووید 19
در ادامه نشست حمیدرضا خانكه رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و رییس رصدخانه اجتماعی كووید 19 طی سخنانی به چگونگی شكل گیری رصدخانه از اواخر اسفندماه سال گذشته و با ابلاغ وزیر وقت بهداشت اشاره كرد همچنین چگونگی تشكیل دبیرخانه و كارگروه های مختلف با مسئولیت مدیران دپارتمان های حوزه سلامت اجتماعی این دانشگاه را توضیح داد.
او افزود: مشاركت و همكاری رصدخانه اجتماعی كووید 19 با دفتر سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت، شهرداری تهران همچنین مركز پژوهش های مجلس شورای اسلامی كه اجرای چند طرح پژوهشی را به رصدخانه واگذار كرده است، در پیشبرد اهداف حوزه سلامت اجتماعی در كشور تاثیرگذار خواهد بود.
تاثیر كووید، علاوه بر سلامت جسمی بر سلامت روانی و اجتماعی كودكان
ساعتچی با بیان ساختار رصدخانه، گفت: با فراخوان از گروه های آموزشی حوزه سلامت اجتماعی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و از 40 پروپوزال رسیده به دبیرخانه رصدخانه، 11 طرح انتخاب شد كه تاكنون 9 طرح اجرا یا در دست اجرا است.
او با معرفی و توضیح مختصری از محتوای طرح های اجرا شده یا در دست اجرای كارگروه های دبیرخانه رصدخانه اجتماعی كووید 19 تحت عناوین «جمعیت عمومی، رفاه اجتماعی، سالمندی و خانواده های آسیب پذیر» افزود: طی این مدت 43 پیام براساس شواهد بدست آمده از تحقیقات و بررسی مقالات علمی توسط دبیرخانه رصدخانه تهیه و در قالب گذاره برگ هایی، منتشر شده است.
همچنین در ادامه، مسعود فلاحی خشكناب مدیر گروه آموزشی پرستاری دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و مسئول كارگروه مدافعان سلامت رصدخانه، از دو طرح تحقیقاتی اجرا شده و دو طرح در حال اجرا گفت كه مربوط به مدافعان سلامت هستند.
مروئه وامقی رییس مركز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و مسئول كارگروه رفاه اجتماعی رصدخانه اظهار كرد: از ابتدای شروع همه گیری كرونا بنظر می آمد كه كودكان مبتلا به كرونا نمی شوند و لذا، از آسیب كرونا نیز محفوظ هستند، ولی بعدا مشخص شد كه كووید، علاوه بر سلامت جسمی، بر سلامت روانی و اجتماعی كودكان، آموزش و ادامه تحصیل آنان هم بسیار تاثیرگذار بوده است.
او افزود: دو مطالعه كیفی انجام شد و براساس نتایج آن، متوجه شدیم كه كودكان به شدت تحت تاثیر پیامد های ناشی از همه گیری كرونا قرار دارند و بخش قابل توجهی از كودكان به دلیل عدم دسترسی به اینترنت، وسایل ارتباطی و ... از آموزش و ادامه تحصیل بازمانده اند.
همه طرح های پژوهشی در رصدخانه اجتماعی كووید 19، اهداف كاربردی دارند
در ادامه، مرضیه شیرازی خواه عضو هیات علمی مركز تحقیقات SDH (عوامل اجتماعی موثر بر سلامت) دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و عضو كارگروه رفاه اجتماعی طی سخنان كوتاهی به نیاز های ویژه افراد ناتوان و معلولان اشاره كرد كه از ابتدای همه گیری كرونا در كشور، دستورالعملی برای این گروه از افراد آسیب پذیر تهیه شد.
او افزود: با همكاری همه گروه های مرتبط با این حوزه، مركز SDH دانشگاه و محققان دانشگاه تهران، نیازسنجی و خلاصه های سیاستی تدوین و اجرای طرح مربوط به آن آغاز شد.
همچنین، غنچه راهب مدیر گروه مددكاری اجتماعی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و مسئول كارگروه مددكاری اجتماعی و خانواده های آسیب پذیر، با اشاره به طرح های در دست اجرای این كارگروه، به واكسیناسیون بیماران خاص، معلولان و سالمندان بستری در منزل اشاره كرد.
او نیاز این افراد به تسهیلاتی خاص جهت دریافت واكسن كرونا را مورد توجه قرار داد و افزود: طرحی كه در این خصوص، از جانب كارگروه مددكاری اجتماعی رصدخانه اجتماعی كووید 19 به وزارت بهداشت ارائه شده است، تحت بررسی است.
حسن رفیعی مدیر گروه رفاه اجتماعی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و مسئول كارگروه جمعیت عمومی رصدخانه نیز درباره طرح پژوهشی در دست اجرای این كارگروه كه تمركز بر آسیب های اجتماعی دارد، توضیحاتی ارائه داد.
خانكه رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و رییس رصدخانه اجتماعی كووید 19 در پایان این نشست، با جمع بندی مطالب ارائه شده، تاكید كرد كه همه سعی می كنیم جنبه های مغفول مانده از پاندمی مشخص شوند.
او با اشاره به اینكه پیش از راه اندازی رصدخانه اجتماعی كووید 19، هیچ یك از جنبه های اجتماعی پاندمی مورد بررسی قرار نگرفته بود، افزود: پاسخگویی به نیاز بیماران خاص، بیماران روان، معلولان، خانواده های آسیب پذیر، چگونگی بازگشایی مدارس و دانشگاه ها، و هزاران مساله دیگر كه در ارتباط با كووید، باید مورد بررسی و برنامه ریزی قرار می گرفت، نیازمند مطالعات تخصصی و تولید شواهد علمی است.
خانكه افزود: رصدخانه اجتماعی كووید 19 متشكل از تیمی از متخصصان و محققان حوزه سلامت اجتماعی در كنار مجریان و دولتمردان كشور مانند دفتر سلامت اجتماعی وزارت بهداشت، مركز پژوهش های مجلس و شهرداری تهران است تا با اجرای مطالعات، به سیاستگذاران، برنامه ریزان و مجریان كشور برای كاهش آسیب ها و تامین سلامت اجتماعی و روانی هموطنان كمك كند.