به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی؛

معاون وزارت بهداشت: از ظرفیت های دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در ارتقای كیفیت زندگی مردم استفاده می شود

دكتر كمال حیدری معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با حضور در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی كه بنا به دعوت رئیس دانشگاه انجام شد، در ملاقات معاونان و مدیران ارشد این دانشگاه با ایشان، از نزدیك با ظرفیت های این دانشگاه آشنا شد و استفاده از این ظرفیت ها را در ارتقای كیفیت زندگی مردم لازم دانست.

به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه، دكتر حیدری پس از آشنایی با ساختار معاونت های مختلف دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و دریافت گزارش اهم فعالیت های این بخش ها، طی سخنانی در جمع مسئولان دانشگاه، توجه و تمركز بیش از پیش معاونت بهداشتی وزارت بهداشت را بر سلامت جوانان، نوجوانان و بانوان ذكر كرد.

وی به خلاء های موجود در نظام سلامت كشور اشاره كرد و با تاكید بر ضرورت پرداختن به زیرساخت های لازم برای زندگی سالم و ارتقای كیفیت زندگی، ابراز امیدواری كرد كه برای تحقق این هدف بتوان از پتانسیل و ظرفیت دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی استفاده كرد.

دكتر حیدری در پاسخ به درخواست ایجاد واحدی در معاونت درمان دانشگاه برای فعالیت های بهداشتی و پیشگیری، این درخواست را حتی با یك ابلاغ از سوی معاونت بهداشتی وزارت، امكانپذیر دانست و گفت: برای طراحی مدل ادغام خدمات توانبخشی در شبكه نظام سلامت كشور، می تواند كمیته مشترك مربوطه زیر نظر مسئول شبكه تشكیل و این موضوع پیگیری شود.

وی همچنین با اشاره به اینكه طی سالهای گذشته درحوزه بهداشت، در زمینه رشد كار شد ولی كمتر به بخش نمو توجه شد، افزود: ماموریت هایی كه دانشگاه می تواند در حوزه های سلامت اجتماعی و روانی به آنها توجه كند و پروژه های تحقیقاتی تعریف و اجرا كند، در زمینه همین مسایلی است كه بیان شد.

وی تصریح كرد كه راهكارها، مدل و برنامه ها باید كاربردی و عملی باشند و در پیوست سلامت، باید به زیرساخت ها و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كه می توانند بر سلامت تاثیر داشته باشند، توجه شود، ضمن آنكه باید به توانمندسازی جامعه توجه ویژه داشت.

معاون بهداشتی وزارت بهداشت با اشاره به اینكه طی سالها و با توجه به شرایط جوامع، كه بحث واكسیناسیون، افزایش امید به زندگی و مسایل بهداشتی طی سال ها خوب پیش رفته است، گفت: ضمن آنكه این بخش ها می توانند خیلی بهتر از وضعیت فعلی باشد، اما در شرایط كنونی باید بیشتر به بهزیستی و كیفیت زندگی افراد جامعه توجه شود و اگر تیم درمانگران به خانواده توجه كنند، می توانند افراد معلول و یا معتاد در درون خانواده ها را نیز تحت پوشش خدمات خود قرار بدهند.

دكتر حیدری همچنین به بحث فعالیت شركت های دانش بنیان به عنوان یكی از راه های گسترش خدمات مورد نیاز جامعه مطابق با دانش روز پرداخت و اظهار داشت: رشد وسایل و تجهیزات كمك توانبخشی كه بتوانند نیازهای اساسی افراد كم توان را رفع كنند، باید در برنامه های ما قرار بگیرد. و كمتر درگیر مسایل روزمره بشویم و به سمت حل مساله و رفع نیازهای گروه های مختلف جامعه كه جای كار بسیار دارد، برویم.

وی در پایان سخنانش، استفاده از مشاوره متخصصان و اساتید دانشگاه را در حوزه های سلامت اجتماعی و روانی لازم دانست و افزود: همانطور كه رسانه صدا و سیما باید در ارائه پیام ها و برنامه های خود به سلامت اجتماعی و روانی جامعه توجه كند، بسیاری از سیاست ها و برنامه های ما نیز می تواند از توانایی تخصصی و مشاوره این دانشگاه استفاده كند.

دكتر حمیدرضا خانكه رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی پیش از سخنان معاون وزیر بهداشت، ضمن تبریك بمناسبت فرارسیدن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و دهه فجر، گفت كه ما می توانیم مانند همیشه برغم تحریم ها و فشارهای سیاسی و اقتصادی، با قدرت درسایه مقام معظم رهبری و مسئولان نظام به پیش برویم.

وی به سفرهای استانی مقام عالی وزارت بهداشت اشاره كرد و افزود: دولت انقلابی از زمانی كه سركار آمد، با جدیت، تلاش می كند و بنظر می آید كه حجم كارهای انجام شده طی مدت كوتاه این دولت، با چند سال گذشته برابری می كند، واكسیناسیون گسترده انجام شد و كاهش ابتلا و مرگ و میر را دیدیم و برخلاف كشورهایی مانند آلمان كه 23 درصد تولید ناخالص ملی را برای سلامتی و كنترل كرونا در كشورشان هزینه كردند، نظام سلامت ما با قدرت و با 7 درصد تولید ناخالص ملی و به لطف خداوند و مشاركت مردم در زمینه ارتقای سلامت جامعه تلاش كرد و همچنان به مسیر خود ادامه می دهد.

وی سپس با معرفی كوتاهی از دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی كه ماهیتی متفاوت از دانشگاه های علوم پزشكی كشور دارد، گفت: این دانشگاه 30 سال پیش با هدف تولید شواهد علمی در حوزه های توانبخشی و سلامت اجتماعی و تربیت دانشجو در این حوزه ها تاسیس شد.

رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی همچنین به روند شكل گیری این دانشگاه طی سال های ابتدای تاسیس و دلایل تغییر نام آن در سال گذشته اشاره كرد و با توجه به اهمیت سلامت از ابعاد اجتماعی، از شكل گیری رصدخانه اجتماعی كووید 19 با ابلاغ وزیر بهداشت وقت، و شواهد علمی تولید شده و در دست اجرای رصدخانه گفت.

دكتر خانكه، با تاكید بر ضرورت ارتقای سلامت اجتماعی و گسترش خدمات توانبخشی در كشور، افزود: 70 تا 80 درصد عوامل اجتماعی می توانند بر سلامت موثر باشند، عدم تمایل به مشاركت در برنامه واكسیناسیون و یا نابرابری های اجتماعی در دسترسی به خدمات سلامت، در كنترل كرونا و سلامتی جامعه موثر بود و متاسفانه برغم اهمیت ابعاد اجتماعی سلامت، این بخش در وزارت بهداشت متولی ندارد و این دانشگاه به عنوان مرجع ، می تواند به این بخش كمك كند.

وی همچنین به اهمیت خدمات توانبخشی در اقشار مختلف جامعه اشاره كرد و گفت: 30 درصد مردم به خدمات توانبخشی نیازمندند، 10 درصد جوامع به نوعی دارای محدودیت هستند و این درحالی است كه سرعت رشد جمعیت سالمندی در كشور ما بسیار بالاست و 10 درصد فعلی جمعیت سالمندان كشور، در 20 سال آینده، به 30 درصد افزایش می یابد و متاسفانه سالمندی با مشكلات جسمی و حركتی همراه است و از سویی، فرایند دریافت خدمات توانبخشی به آسانی انجام نمی شود، در دسترس نیستند و تحت پوشش بیمه ها نیستند، متولی در نظام سلامت ندارد و مردم از دسترسی به این بخش محروم هستند.

رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، نمونه هایی از نیازهای افراد دچار سكته مغزی، خانواده های دارای كودك معلول و بیماران مزمن به خدمات توانبخشی را ذكر كرد كه این مشكلات در جوامع روستایی بیشتر از جامعه شهری است وسبب خواهد شد كه بار سنگینی را در طولانی مدت به نظام سلامت تحمیل كند و باعث عدم رعایت عدالت در توسعه خدمات توانبخشی می شود.

دكتر خانكه گفت: با توجه به شعار عدالت محور دولت و ضرورت گسترش خدمات توانبخشی در كشور، به دلیل وجود شبكه گسترده نظام سلامت در كشور، شاید بتوان با كمك دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، ادغام خدمات توانبخشی در نظام شبكه را به صورت آزمایشی اجرا، و دسترسی را ایجاد كرد، ضمن آنكه تلاش شد تا در سطح معاونت درمان وزارت بهداشت، دفتری برای تولی گری حوزه توانبخشی و گسترش خدمات این حوزه دایر شود، چون خدمات توانبخشی، اولویت معاونت درمان نیست و با توجه به اینكه برنامه وزیرمحترم بهداشت نیز بر همین موضوع بوده، ان شاالله با كمك این دانشگاه كه فعالیت 30 ساله در این حوزه دارد، این هدف نیز محقق شود.

وی افزود: در حوزه سلامت روان نیز تنها دانشگاهی هستیم كه معاونت بهداشتی نداریم و شاید معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، سلامت روان و سلامت اجتماعی را به این دانشگاه تفویض نكردند ولی مرجعیت حوزه سلامت روان از سوی این دانشگاه با داشتن 1400 تخت روانپزشكی در بزرگترین بیمارستان روانپزشكی منطقه و گروه های مختلف روانپزشكی در حوزه های روانپزشكی اطفال تا بزرگسالان و همكاری 40 استاد و متخصص روانپزشكی، این پتانسیل را به دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی داده تا بتواند در این حوزه نیز مرجعیت داشته باشد.

در ادامه، حجت الاسلام والمسلمین افشاری مسئول دفتر نمایندگی نهاد رهبری در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در سخنان كوتاهی به مباحث مطرح شده در اجلاس مشهد اشاره كرد و گفت كه با توجه به مسایل مختلف پیرامون جمعیت، این دانشگاه پتانسیل رسیدگی به این مسایل را دارد.

سپس، معاونان و مدیران حاضر در این نشست به معرفی خود پرداختند، و دكتر خرم خورشید معاون آموزشی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، گزارشی از چگونگی ساختار معاونت آموزشی در این دانشگاه با وجه تمایز آن نسبت به دانشگاه های علوم پزشكی كشور كه ادغامی از علوم انسانی در حوزه علوم پزشكی است، ارائه داد.

وی با اشاره به اهمیت علوم انسانی در جامعه كه متاسفانه كمتر به آن پرداخته شده است، افزود: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی می تواند در این زمینه كمك شایانی داشته باشد.

دكتر خرم خورشید به راه اندازی اولین پژوهشكده این دانشگاه در آینده ای نزدیك و متشكل از حوزه های درمان، پژوهش، آموزش، خدمات و فناوری در آن اشاره كرد و با معرفی گروه های آموزشی، تعداد دانشجویان را در شش رشته كارشناسی، 685 نفر، در مقطع ارشد 694 دانشجو، و در 14 رشته دكتری (تخصصی 310 نفر، پژوهشی پنج دانشجو، روانپزشكی 56 تن و MPH 25 دانشجو) ذكر كرد.

در ادامه، دكتر بیژن خراسانی معاون درمان و توانبخشی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، به اهمیت خدمات توانبخشی در گروه های مختلف جمعیتی و بویژه بیماران مزمن و افرادی كه دوره طولانی درمان پزشكی را گذرانده اند اشاره كرد و وجود واحد بهداشت در ساختار دانشگاه را ضروری خواند.

دكتر خراسانی همچنین پیشنهاد داد كه كمیته مشتركی با مشاركت متخصصان و اساتید دانشگاه، در وزارت بهداشت تشكیل شود تا بتوان برنامه ادغام خدمات توانبخشی در شبكه نظام سلامت را اجرایی كرد، ضمن آنكه دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، این پتانسیل را دارد تا بتواند مرجعیت علمی سلامت اجتماعی و روانی را به عهده بگیرد و ماموریت های مربوط به این حوزه ها، به دانشگاه محول شده و در خدمت نظام سلامت كشور باشد.

در ادامه، دكتر اجلی گزارشی از چگونگی ساختار معاونت درمان دانشگاه و دو بیمارستان تك تخصصی روانپزشكی رازی (امین آباد) و توانبخشی رفیده و كلینیك های پزشكی - توابخشی تابعه دانشگاه ارائه داد.

دكتر مهرداد فرخی رئیس دبیرخانه رصدخانه اجتماعی كووید 19 نیز، با توجه به خواست معاون بهداشتی وزارت بهداشت نسبت به چگونگی فعالیت رصدخانه اجتماعی كووید 19، به نقش بسیار تعیین كننده عوامل اجتماعی بر سلامتی جامعه پرداخت و گزارش كوتاهی از روند شكل گیری رصدخانه، تشكیل كارگروه های تخصصی در دبیرخانه آن و مطالعات انجام شده و در دست اجرای رصدخانه ارائه داد.

همچنین، دكتر نیكتا حاتمی زاده مدیر گروه آموزشی مدیریت توانبخشی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در گزارشی، با اشاره به اهداف نظام سلامت در جامعه، به اهمیت جایگاه خدمات توانبخشی در نظام سلامت و ضرورت مدیریت این حوزه برای ارتقای سلامتی جامعه پرداخت.

وی به سیاست های نظام سلامت، از جمله سیاست افزایش موالید كه در دست اجراست، اشاره كرد و تدوین و اجرای برنامه هایی كه برای تضمین زندگی توام با سلامت تازه متولدین ضروری است ، و تشخیص زودهنگام هرگونه نقص و توانبخشی بموقع برای پیشگیری از بروز معلولیت ها در حد امكان را از جمله این سیاست ها ذكر كرد.

دكتر حاتمی زاده به روند سریع پیرشدن جمعیت پرداخت و تدوین و اجرای برنامه هایی برای تضمین زندگی سالم، مستقل و فعال افراد سالمند را ضروری دانست، ضمن آنكه بر لزوم ارائه خدمات توانبخشی در تداوم خدمات ارتقایی، پیشگیری سطح یك و درمان تاكید كرد.

وی كه ماموریت طراحی مدل ادغام خدمات توانبخشی در شبكه نظام سلامت را بعهده گرفته است، تصریح كرد كه توانبخشی زمانی جامه عمل می پوشد كه مجموعه اقداماتی كه برای افرادی بدلیل نقص آناتومی یا فیزیولوژی بدن دچار كم توانی هستند، بتواند منجر به آن شود كه فرد بتواند با بهترین حال ممكن به زندگی مستقل، شاداب فردی و اجتماعی خود ادامه دهد و زندگی پرباری داشته باشد.

مدیر گروه مدیریت توانبخشی دانشگاه، ابعاد مختلف توان بخشیدن را توضیح داد و تاكید كرد كه " ایجاد ستاد پیشگیری از ناتوانی، یك ضرورت است "، چرا كه توانبخشی موفق جز با كار تیمی ساختارهای گوناگون كشور حاصل نمی شود. و وزارتخانه ها، سازمان های دولتی و مردم نهاد و بخش خصوصی، از جمله نهادهایی هستند كه می بایست در فعالیتی نظام مند مشاركت كنند.

دكتر حاتمی زاده همچنین به پیش نیازهایی كه برای ارائه خدمات فراگیر توانبخشی توسط اعضای هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی فراهم شده را بیان كرد و گفت: " تدوین بسته مداخلات بهنگام گفتار و زبان، تدوین بسته مداخلات بهنگام در اختلالات جسمی - حركتی كودكان، تهیه نسخه فارسی آزمون غربال تكاملی ASQ و تعیین روانی و پایابی آن، تهیه نسخه فارسی و روانسنجی آزمون تشخیصی بیلی 3، استقرار برنامه سراسری انجام آزمون ASQ در شبكه بهداشت كشور، وجود برنامه پیشگیری از تنبلی چشم و غربال شنوایی در كشور، برنامه های غربالگری دوران بارداری برای شناسایی و تشخیص زودهنگام اختلالات در جنین و سابقه كار طولانی برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه در كشور" به سفارش وزارت بهداشت و در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تهیه و اجرا شده است.

وی در پایان سخنانش، انواع مدل های تلفیق خدمات توانبخشی در خدمات اولیه بهداشتی را با عناوین " كلینیك تلفیقی، اوت ریچ تخصصی، خودمدیریتی، توانبخشی مبتنی بر جامعه، مدیریت توانجو و مراقبت شراكتی " ذكر كرده و توضیح كوتاهی برای هر یك از این مدل ها، ارائه داد.

در ادامه، دكتر خانكه رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، با جمع بندی مطالب ارائه شده، گفت كه این دانشگاه سه درخواست از معاونت بهداشتی وزارت بهداشت دارد كه " راه اندازی واحد متناظری در معاونت درمان دانشگاه برای فعالیت های بهداشتی و پیشگیری از اختلالات، تشكیل كمیته مشترك با نمایندگی مدیر گروه مدیریت توانبخشی دانشگاه برای دستیابی به روش های ادغام خدمات توانبخشی در شبكه نظام سلامت در راستای عدالت محوری دولت انقلابی و همچنین، با توجه به مرجعیت دانشگاه در حوزه های سلامت اجتماعی و روانی، ماموریت های این حوزه ها به دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی محول بشود تا كمافی السابق به عنوان زیرمجموعه وزارت بهداشت، فعالیت كنیم.