دریافت اطلاعات ...
 
روابط عمومی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
جمعه ۶ مهر ۱۴۰۳

گیلان استان اولین ها در سالمندی
 
به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، با توجه به شنیدن صدای آژیر پیری جمعیت كشور، استان گیلان در این آمار جایگاه سكانداری پیری جمعیت كشور را به خود اختصاص داده است و بی توجهی به هشدار ها و نگرانی ها و همچنین دلایل مختلفی از جمله مشكلات اقتصادی تبعات جبران ناپذیری را برای آینده گیلان به همراه خواهد داشت.

شاید بتوان یكی دیگر از دلایل كاهش رغبت باروری را درگیری افراد با زندگی مدرن تلقی كرداما باید دانست كه نیروی انسانی از مهم ترین منابع هر كشور به شمار می آید، برنامه ریزی صحیح و ایجاد بسترهای مناسب برای استفاده بهینه از منابع انسانی و جمعیت می تواند بهترین فرصت برای ایجاد امنیت اجتماعی، فرهنگی و نظامی باشد و اگر این مهم درست برنامه ریزی نشوند برای آیندگان تبدیل به تهدید می شود. 

گیلان سرسبز ما به عنوان سالمندترین استان كشور همچنان بر قله پیری سكنی گزیده و اگرچه بسیاری بارها و بارها این درد را فریاد می زنند اما انگار این مهم تنها در حد شعار و ابراز نگرانی باقی مانده و منتج به نتیجه قابل اتكایی نشده است، گفته می شود كه استان گیلان با 3 درصد نرخ سالمندی بالاتر از میانگین كشوری، قرار دارد و این موضوع هشدار جدی برای گیلان به شمار می رود. 

سیاست نادرست جمعیتی! 

بهتر است بدانیم كه ایران در دو زمان تاریخی، سیاست كاهش جمعیت را اجرا كرد كه یك بار به پیش از انقلاب اسلامی از سال 45 تا پیروزی انقلاب برمی گردد و طی آن میزان رشد سالانه جمعیت از حدود سه و یك دهم، به دو هفت دهم كاهش یافت و بار دیگر به ضرورت از سال 1368 تا 1390 سیاست كاهش جمعیت اجرا شد كه درنتیجه آن میزان رشد سالانه جمعیت از سه و نه دهم به یك و سه دهم كاهش یافت. 

كاهش نرخ تولد میان گیلانی ها

در گیلان حدود 16 درصد جمعیت این استان در گروه سنی بالای 60 سال قرار دارند كه با توجه به جمعیت حدود دو میلیون و 500 هزار نفری استان این عدد به بیش از 400 هزار نفر می رسد، كاهش نرخ تولد و فرزندآوری میان گیلانی ها از دیگر مسائلی است كه مسئولان علوم پزشكی گیلان، بارها متذكر میشوند كه در زمان حاضر با نرخ رشد چهاردهم درصد كمترین نرخ رشد را در میان استانهای دیگر دارد. 

تجربه باروری در ایران نشان داده كه همه سیاست های تنظیم خانواده ای كه منجر به كاهش جمعیت شده، تحت تأثیر مسئله اقتصادی نبوده و تغییر سبك زندگی نیز در آن دخیل بوده است. 

كاهش بیش ازحد رشد سالانه جمعیت

كاهش بیش ازحد و كم سابقه رشد سالانه جمعیت در سال های اخیر منجر شد تا در سال 1393 اصول كلی سیاست های جمعیتی كشور تصویب شود كه در آن به ضرورت هایی ازجمله افزایش جمعیت، جوانی جمعیت، حمایت از زوج های جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینه های زندگی و تربیت نسل صالح و كارآمد اشاره و برای توزیع متعادل جمعیت برنامه ریزی صورت گرفت. 

جمعیت مناسب لازمه تحقق اهداف كشورها و آرمان های آن هاست و ایران اسلامی كه باهدف گسترش فرهنگ اسلامی و توحیدی پرچم اسلام را به اهتزاز درآورده نیز باید برای مشكل كمبود جمعیت چاره اندیشی كند، اگرچه امروز مشكلات اقتصادی منجر به این شده كه سیاست های اقتصادی برای تشویق خانوارها به فرزندآوری نمود نداشته باشد اما وقتی به آینده ایران اسلامی می اندیشیم باید توجه كنیم كه مسئله جمعیت یك ضرورتی است كه سخن گفتن از آن چاره كار نبوده و باید در مقام عمل، برای آن گام برداشت. 



جوانی جمعیت اقدام مهم مجلس یازدهم

نگرش جوان ها به بحث ازدواج و تشكیل خانواده و فرزند آوری تحت تأثیر متغیرهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قرار دارد كه در قانون «جوانی جمعیت» موردتوجه برنامه ریزان و سیاست گذاران كشور قرارگرفته است لذا می توان گفت كه قانونی شدن طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده امروز یكی از مهم ترین اقدامات مجلس یازدهم بوده كه امیدوارم در مرحله اجرای این مصوبه حسن نظر صورت گرفته و دچار بدسلیقگی نا امید كننده برای جوانان نشود. 

امنیت خاطر زنان را فراهم كنید! 

اما باید بیندیشیم كه یكی از مهمترین شرایط ایجاد رغبت برای فرزندآوری ایجاد امنیت روانی برای زنان و بانوان جامعه است چرا كه امنیت روانی می تواند رغبتی برای فرزندآوری در میانه جامعه باشد در استان گیلان یكی از مهمترین مشكلات عدم امنیت شغلی بسیاری از زنانی است كه به هر دلیلی در جامعه مشغول به كار هستند اما چون كار ثابت وپایداری ندارند، به دلیل ترس از دست دادن شغل اقدام به بارداری نمی كنند.

به عنوان مثال در استان گیلان در مشاغل مختلف از جمله در میان فرهنگیان غیر رسمی كه هنوز با گذشت سال ها از موقعیت شغلی خود از امنیت خاطر برخوردار نیستند نزدیك به هشت هزار معلم مدارس غیرانتفاعی در استان گیلان مشغول به كارند كه بیش از سه چهارم این جمعیت را زنان جوان تشكیل می دهند كه به دلیل از دست دادن شغل خود نمی توانند فكری برای فرزنددار شدن كنند لذا بهتر است تضمین اشتغال و تحصیل زنان پس از زایمان و ایجاد بسترهای مناسب جهت فرهنگ سازی برای سهیم كردن پدران در تربیت و نگهداری كودكان، میتواند نقش موثری ایجاد رغبت زنان داشته باشد. 

اجرای قانون مهم تر از تصویب قانون! 

مهرداد توكلی راد عضو هیئت علمی دانشگاه در این خصوص در گفت وگو با خبرنگار فارس با تقدیر از تصویب طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده توسط مجلس یازدهم، توجه به جوانی جمعیت را یكی از نیازهای اساسی كشور دانسته و می گوید اینكه این قانون برای اولین بار بعد از كنترل جمعیت موردتوجه و تصویب مجلس قرارگرفته باید به فال نیك گرفت اما بیش از هر چیزی باید به مسئله اجرای این قانون تأكید و توجه كرد. 

وی با ابراز تأسف از اینكه در زمینه های اجرایی این طرح با مشكلاتی مواجه هست، معتقد است كه امروز ما در پنجره جمعیتی قرارگرفته و تدابیر باید به صورت اورژانسی انجام شود چراكه جمعیت سالمندی به سرعت در حال افزایش بوده، میزان ازدواج و باروری كاهش یافته و این موضوعات بحران جمعیت در ایران را به مسئله حاد تبدیل كرده است. 

توكلی راد می گوید، «هر طرح توسعه، نیازمند جمعیتی پویاست؛ اگر مسئله جمعیت مورد توجه قرار نگیرد این مسئله اجتماعی تبدیل به مسئله امنیتی، اقتصادی و سیاسی می شود لذا اگر در هر دوره جمعیتی پویا وجود نداشته باشد نبض هر جامعه دچار مشكل خواهد شد.» 



گیلان استان اولین ها در سالمندی

خانم قانع شریف فعال جمعیتی استان گیلان با ابراز نگرانی از این كه فعلا نرخ سالمندی ما بین 13 تا 16 درصد هست و اگر این روند ادامه یابد این رقم دو برابر می شود معتقد است كه تنها راهكار حل مسئله جمعیت در گیلان و حتی ایران توجه همه جانبه به خانواده ها و ارائه خدمت در راستای حمایت های اقتصادی فرهنگی آموزشی مشاوره ای بهداشتی و درمانی و به طور كل همانند مادری مهربان با آغوشی باز برای حل مشكلات خانواده ها مأمن امنی فراهم كنیم تا خودشان تمایل به فرزندآوری داشته باشند نه اینكه در حال فرار از این موهبت الهی باشند. 

این بانوی فعال اجتماعی می گوید كه گیلان با وجود اینكه همیشه استان اولین ها بوده و اولین كتابخانه، اولین داروخانه شبانه روزی، اولین آسایشگاه سالمندان و حتی اولین شناسنامه در گیلان را به نام خود ثبت كرده اما این بار هم استان اولین ها در سالمندی هست و بیكاری بالای استان به دلیل تعطیلی بالای كارخانجات تمایل بسیار بالای دختران و زنان به تحصیل و اشتغال و ورود تعداد بالای مسافران به استان آرام آرام فرهنگ مردم ما را با وجود مواهب و نعمت های بسیار استان برای فرزندپروری به سمت عدم تمایل به فرزندآوری تغییر داد. 



سهیم كردن پدران در تربیت و نگهداری كودكان

تضمین اشتغال و تحصیل زنان پس از زایمان و ایجاد بسترهای مناسب جهت فرهنگ سازی برای سهیم كردن پدران در تربیت و نگهداری كودكان، میتواند نقش موثری در از میان برداشتن برخی از مهمترین موانع فرزندآوری در شرایط كنونی جامعه داشته باشد. 

توجه به مسئله پیری و سقوط جمعیتی آنچنان مهم است كه اگر هم اكنون به فكر جبران آن نباشیم، در صورت به وقوع پیوستن آن، دیگر امیدی به حل این مسئله نمیتوان داشت. یكی از راهكارهایی كه در جهت حل این مشكل برآن تاكید شده، سیاست های تشویقی فرزندآوری است. سیاست های تشویقی برای فرزندآوری، از جمله برنامه هایی است كه كشورهای درگیر با كاهش رشد جمعیت، آن را در اولویت برنامه های خود قرار داده اند لذا پیشنهاد می شود كه با ایجاد شرایط در مسیر رغبت سازی قرار بگیریم. 

به عنوان مثال تقویت زنان سرپرست خانوار با كار پایدار، ممانعت از كار ارزان زنان در شغلهای ناپایدار و تلاش برای ثبات شغلی آنان بسیار خائز اهمیت است چرا كه عدم ثبات شغلی منجر به عدم رغبت زنان برای فرزندآوری می شود چرا كه ترس از از دست دادن شغل دارند.



تصویب قانون كاهش سن استخدام مادران 

تصویب قانونی با كاهش سن استخدام زنان در دستگاه ها به عدد فرزندان به عنوان طرح تشویقی فرزند آوری و امكان زایمان رایگان فرزند سوم و چهارم در بیمارستان ها حتی خصوصی می توانند اقدامات موثری برای امنیت روحی و روانی مردم را فراهم كند. لازم بذكر است كه علاوه بر مشوق ها باید در بحث فرهنگ سازی نیز اقدامات مهمی صورت گرفته و كیفیت جمعیت نیز باید موردتوجه قرار بگیرد چراكه جمعیت خانواده امروز خانواده مسؤولیت پذیر است و این مسئولیت زیاد منجر به این شده كه خانواده ها برای فرزندان خود دنبال كیفیت زندگی هستند لذا برنامه ریزی ها باید به سوی كیفیت زندگی سوق داده شود. 

انتهای پیام/84008
منبع خبر:
خبرگزاری فارس
   تاریخ: ۱۰:۴۷ - ۱۹/۱۱/۱۴۰۰   بازدید: ۲۱۱