در بازگشایی ها ، مدارس به عنوان یكی ازمهمترین اماكن تجمعی است. فراهم كردن شرایط لازم برای حفظ سلامت فرهنگیان، دانش آموزان و سایر كاركنان (كه بالغ بر چهارده میلیون نفر جمعیت كشور را تشكیل می دهند) و در راستای كاهش مواجهه و قطع زنجیره كرونا، از اهمیت بالایی برخورداراست.

برای حصول به این نتیجه ضرورت دارد علاوه بر رعایت اصول بهداشتی، مقررات ویژه ای از طریق فاصله گذاری اجتماعی، برای كاهش مواجهات، متناسب با سطح اضطرار و درجه اهمیت فعالیت آموزشی و مهارتی و همچنین واكسیناسیون دانش آموزان و كادر مدرسه در نظر گرفته شود.

توجه به ورود افراد واكسینه شده و یا غربالگری شده با تست PCR (غربالگری با تست PCR بعد از استقرار نظام مراقبت حذف خواهد شد.)، پیشگیری از تجمعات، رعایت فاصله گذاری در تمام شرایط و تهویه مناسب از موارد قابل توجه در بازگشایی مدارس است و كماكان اولویت شامل شستن دستها، فاصله فیزیكی مناسب و استفاده از ماسك برای همه افراد (شفا) در مدرسه، مورد تأكید این دستورالعمل میباشد.

اصول كلی پیشگیری از كرونا و مشاركت همگانی دانش آموزان و كاركنان:

- واكسیناسیون همگانی
- شستشوی مرتب و صحیح دستها
- رعایت فاصله فیزیكی مناسب
- استفاده از ماسك و رعایت بهداشت تنفسی
- تهویه مناسب
- پرهیز از تجمعات و دورهمی
- خودداری از انتشار شایعات اصول پایه

- تشكیل كمیته سلامت مدرسه ( با حضورمدیر مدرسه، نماینده معلمین، رابط مدرسه/ مراقب بهداشت مدرسه، نماینده انجمن اولیا ومربیان، نماینده دانش آموزان)
- انجام ارزیابی وضعیت آمادگی مدرسه مطابق چك لیست و اقدام برای رفع مغایرت ها با همكاری مراجع ذیربط (پیوست)
- توجه به برنامه های آموزش سلامت و رعایت بهداشت فردی برای دانش آموزان و مخاطبان
- پایش و مراقبت از سلامت دانش آموزان توسط مراقب سلامت/ رابط سلامت
- آموزش نیروهای خدماتی و نظارت بر عملكرد آنها به منظور اجرای دقیق برنامه مدون بهداشتی و گندزدایی مدرسه
- داشتن ارتباط و تعامل با مخاطبان و مسئولان نظارتی/ مدیریتی مافوق برای هرگونه فعالیتهای اطلاعرسانی و اصلاحی
- تهیه و ثبت گزارشات برای پیگیری و رصد نظام مراقبت در مقابل كرونا طبق دستورالعملهای ابلاغی
- پیگیری و تأكید بر واكسیناسیون كامل همه كاركنان و دانش آموزان مدرسه
- همكاری با ناظران بهداشتی مراكز خدمات جامع سلامت
- همكاری انجمن اولیاء و مربیان برای دادن اطمینان خاطر به خانواده ها و ترغیب آنها به رعایت اصول بهداشت فردی
- تعامل با اولیا و اطلاعرسانی در خصوص نحوه برگزاری آموزشهای حضوری و شرایط حضور دانش آموزان در مدرسه. فاصله گذاری اجتماعی

- بازگشایی مدارس با ارزیابی های بهداشتی و حداكثر آمادگی و به صورت تدریجی صورت گیرد.
- فعالیت مدارس روستایی و عشایری با رعایت نكات های بهداشتی، مجاز است.
- فعالیت های كارگاهی و مهارتی مدارس فنی و حرف های و متوسطه با رعایت دستورالعمل های بهداشتی مجاز است.
- روند برگزاری آموزش های حضوری در تمام دوره تحصیلی 1401-1400 با توجه به شرایط همه گیری كرونا در كشور و ابلاغ دستورالعمل های جدید خواهد بود.
- تعداد افراد در كلاس ها با احتساب 1.5 متر (ترجیحاً 2 متر) فاصله و 2.25 متر (ترجیحاً 4 متر) مربع مساحت برای هر نفر و حداكثر 15 نفر در نظر گرفته شود.
- با توجه به ضرورت كنترل و نظارت، نسبت دانش آموز به معلم در دانش آموزان پیش دبستانی، پایه اول ابتدایی و استثنایی كاهش یابد.
- قرار دادن صندلی، نیمكت، كامپیوتر و... دانش آموز و نظایر آن در فواصل لازم و ایمن، حداقل با فاصله 1.5 متری در تمامی جهات صورت پذیرد.
- جهت حذف و یا كاهش مواجهات مستقیم كاركنان بخش های پر مراجعه مثل كتابخانه، پذیرش، اتاق سرپرستی، كارگاه ها و...، استفاده از موانع فیزیكی لازم است.
- از هرگونه تجمع در محل های عمومی اجتناب شود.
- مواجهه چهره به چهره كاركنان كاهش یابد و سعی شود از تماس تلفنی و استفاده از شبكه های اجتماعی، ویدئوكنفرانس و تلفن برای برگزاری جلسات، حتی برای كاركنانی كه در داخل یك ساختمان هستند، استفاده شود.
- در صورتی كه مواجهه چهره به چهره كادر اداری، دانش آموز، هنر آموز، والدین، و... با یكدیگر ناگزیر باشد، در حداقل زمان ممكن و با رعایت فاصله ایمن حداقل 1.5 متر و با استفاده كامل و صحیح از ماسك مناسب و وجود تهویه هوایی مناسب، برگزار شود.
- استراحت بین كلاس های دانش آموزان در حداقل زمان (زنگ تفریح كوتاه) و در زمان های مختلف بین كلاس ها انجام شود.
- ساعت شروع و پایان مدرسه به گونه ای تعیین شود كه از هم زمانی رفت و آمد دانش آموزان و ازدحام جلوگیری شود.
- در واحد نگهبانی و ورودی مدرسه، حتیالمقدور از ورود و تردد افراد و اشخاص و مراجعات متفرقه به محیط مدرسه جلوگیری به عمل آید و شیوه های پاسخگویی از ورودی مدرسه به نحوی باشد كه فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
- به منظور حفظ فاصله گذاری به ازای 2.25 متر مربع فضا برای هر دانش آموز، شرایط ایمنی فضا و تجهیزات و بهداشت محیط بر اساس دستورالعمل های موجود و نظر كارشناسان ذی ربط رعایت شود.
- بهتر است دانش آموزان در دروسی كه نیازمند تعامل بیشتر معلم با دانش آموز میباشد از قبیل ریاضی، فیزیك، شیمی، زیست شناسی، دروس مهارتی و... در مدرسه حاضر شوند و برای آموزش سایر دروس از بستر فضای مجازی استفاده شود.
- در مناطقی كه از نظر آب و هوایی مساعد هستند، بهره برداری از فضای حیاط با رعایت استاندارد های بهداشت محیط، می تواند یكی از راهكار های برگزاری كلاس ها باشد.
- در صورت فعال بودن سرویس ایاب و ذهاب دانش آموزان و كاركنان به شرط واكسیناسیون راننده، استفاده از ماسك، تبادل هوا و تهویه درون سرویس، تعداد افراد میتواند تا 75% ظرفیت خودرو باشد.
- افزایش تعداد سرویسهای ایاب و ذهاب برای رعایت فاصله گذاری ایمن در جا به جایی صورت پذیرد.
- رعایت فاصله ایمن حداقل 1.5 متر در قسمتهای عمومی از جمله نمازخانه، سلف سرویس، كارگاهها و مسیر ورود و خروج الزامی است.
- فعالیتهای ورزشی فرهنگی، به صورت انفرادی و یا گروههای حداكثر 15 نفره، با رعایت فاصله گذاری اجتماعی در محیطهای باز بلامانع است.
- فعالیت مدارس شبانه روزی واجد خوابگاه، طبق دستورالعمل ضمیمه است.
- پرسنل شاغل در مدارس اعم از خدماتی اداری وآموزشی در صورت عدم انجام واكسیناسیون موظف به ارائه تست پی سی آر منفی هفته ای دو بار هستند.
- ارائه خدمات آموزشی در مدارس استثنائی، پیش دبستانی و ابتدایی بدلیل قرار گرفتن این دانش آموزان در شرایط گروههای آسیب پذیر ترجیحاً به صورت غیرحضوری انجام شود.
- فعالیت توانبخشی مدارس استثنائی با رعایت نكات بهداشتی مراكز خدماتی و درمان بلامانع است. غربالگری، مراقبت و بازگشت به مدرسه :

غربالگری دانش آموزان و كاركنان مدارس در همه گیری كووید-19

لازم است، پیش از بازگشایی مدارس، فعالیتهای زیر انجام پذیرد:

- آموزش لازم به والدین برای آگاهی و متعهدشدن آنها در مورد عدم حضور دانش آموز مبتلا یا مشكوك به بیماری واگیر به مدرسه انجام شود.
- مراقب سلامت مدرسه/ رابط بهداشت، لازم است آموزش ببیند تا در صورت مشاهده علائم مشكوك به بیماری یا دانستن سابقه تماس در بین دانش آموزان و كاركنان، اقدامات بهداشتی لازم را انجام دهند.
- قرنطینه افراد بدون علامت و دارای تست مثبت كرونا حداكثر 5 روز خواهد بود (دانش آموز و معلمان و سایر كاركنان) و در افراد تست مثبت با علامت نیز حداكثر بمدت 10 روز به شرط نداشتن علامت درطی 24 ساعت آخرین روز قرنطینه است.
- لازم است مدرسه برای كنترل ورود احتمالی كاركنان بیمار یا مشكوك به بیماری و جداكردن آنها از افراد سالم، برنامه مشخصی داشته باشد. به عنوان مثال در هنگام و بدو ورود به حیاط مدرسه ( به محض پیاده شدن از سرویس) و همچنین شیوه ای برای اطلاع رسانی به والدین یا سرپرست دانش آموزان فوق تعیین كند.
- در بدو ورود به مدرسه و روزانه و همه دانش آموزان، معلمان و سایر كاركنان، از نظر وجود علائم بیماری به ویژه وجود تب، علائم سرماخوردگی و یا علائم گوارشی (به روش مراقبت سندرومیك) غربالگری شوند.
- مدرسه، نسبت به ثبت و گزارش مبتلایان اقدام كند و در صورت نیاز به تصمیم گیری با كارشناسان ناظر بهداشت، مشورت كند.
- با توجه به انجام واكسیناسیون كادر آموزشی، اداری و خدماتی (از دهه اول مردادماه 1400) از انتهای شهریور ماه، لازم است افرادی از ایشان كه واكسیناسیون انجام نداده اند، هفته ای دو بار (هر 3 روز یكبار)، آزمایش PCR با نتیجه منفی به همراه داشته باشند.
- برای افرادی كه یك نوبت واكسن دریافت كرده باشند تا زمان تكمیل واكسیناسیون (14 روز بعد از دریافت دو دوز واكسن)، لازم است كه هفته ای یكبار آزمایش PCR با نتیجه منفی به همراه داشته باشند.
- لازم است طی جلسات هماهنگی در سطح شهرستان، به ازای هر مدرسه مراكز خدمات جامع سلامت مربوطه تعیین و معرفی شوند.
- نحوه مراقبت از افراد مشكوك یا مثبت و افراد در معرض تماس: بهتر است در شناسایی فرد مشكوك و مبتلا در مدرسه و معرفی به مركز خدمات جامع سلامت، منتخب با ادارات آموزش و پرورش و مركز بهداشت شهرستان از پیش تعیین شده، هماهنگی لازم انجام شود

فرد مشكوك و یا مبتلا:

كلیه افراد علامت دار(تب دار و...) اعم از دانش آموز، كادر اجرایی، آموزشی، خدماتی و سرویس مدرسه لازم است شناسایی و اقدامات زیر متعاقبا برای ایشان انجام گیرد.

- فرد مشكوك بلافاصله از سایرین جدا (با رعایت دستورالعملهای آموزش و پرورش برای دانش آموزان: اطلاع به والدین و...) و به مركز منتخب خدمات جامع سلامت معرفی شوند. این افراد تا تعیین تكلیف توسط پزشك مركز، حق ورود به مدرسه را ندارند.
- انجام تست در افراد بدون علامت در مدارس توصیه نمیشود. منظور از علامتدار بودن در كرونا و آنفلوآنزا سرفه، تب، آبریزش از بینی، گلودرد و درد بدن است.
- برای این افراد در مركز منتخب و پس از ویزیت پزشك در صورت لزوم تست رپید یا PCR انجام خواهد شد.
- تست رپید یا PCR مثبت: ویزیت پزشك، تجویز دارو و آموزش اقدامات مراقبتی و حفاظتی، در صورت نیاز به بستری ارجاع به بیمارستان منتخب و در صورت عدم نیاز به بستری، جداسازی در منزل برای 10 روز
- تست رپید یا PCR منفی و یا تشخیص عدم نیاز به تست توسط پزشك: مراجعه به مدرسه با گواهی پزشك مركز منتخب فرد در تماس با فرد مبتلا:

- همه افراد در تماس با فرد مبتلا، از 48 ساعت قبل از شروع علائم فرد مبتلا باید شناسایی شوند: همكلاسی ها، افراد هم سرویسی و كادر مدرسه
- افراد علامت دار شناسایی شده به مركز جامع خدمات سلامت منتخب برای بررسی و اجرای فرایند رهگیری (Tracing) معرفی شوند.
- در مركز منتخب برای این افراد تست تشخیص سریع RAPID یا PCR انجام خواهد شد:
- در صورت مثبت بودن نتیجه تست و ویزیت پزشك، تجویز دارو و آموزش اقدامات مراقبتی و حفاظتی، در صورت نیاز به بستری ارجاع به بیمارستان منتخب و در صورت عدم نیاز به بستری، جداسازی در منزل حداكثر تا 10 روز
- در صورت منفی بودن نتیجه تستRAPID : انجام تست PCR و ادامه مراحل بر اساس فرایند درج شده در مورد نتیجه PCR
- در صورت تشخیص عدم نیاز به تست توسط پزشك: مراجعه به مدرسه با گواهی پزشك مركز منتخب
- افراد مبتلا پس از طی زمان جداسازی (5 روز در افراد بدون علامت و 10 روز در افراد علامت دار) با گواهی پزشك مركز منتخب، می توانند به مدرسه بازگردند.
- لیست كلیه موارد مشكوك و مثبت شناسایی شده، روزانه به مركز منتخب و منطقه/ ناحیه آموزش و پرورش جهت ثبت در سامانه سیدا ارسال شود.
- منطقه/ ناحیه آموزش و پرورش، لیست موارد مشكوك و مثبت شناسایی شده را به صورت هفتگی به آموزش و پرورش شهرستان جهت ثبت در سامانه LTMS بانك اطلاعات سلامت و مركز بهداشت شهرستان ارسال نماید. نحوه برخورد با موارد مشكوك و مثبت شناسایی شده

- مشاهده علائم مورد اشاره در بالا و مورد مثبت كرونا در دانش آموزان بیش از یك كلاس
- اگر در یك كلاس، سه نفر یا 10 درصد در كلاس های بالای 30 نفر به طور همزمان دارای علائم بودند (در فاصله زمانی 72 ساعت گذشته) كلاس غیرحضوری می شود.
- اگر در یك مدرسه همزمان بیش از 10 درصد دانش آموزان یا بیش از یك كلاس دارای افراد علامتدار بودند، آن شیفت (صبح یا عصر ) غیرحضوری می شود.
- منظور از همزمان، فاصله زمانی 72 ساعت قبل دارای علائم ذكر شده در بالا یا تست مثبت است.
- مدت زمان تعطیل كردن حداقل 7 روز است و كلاسها به صورت غیر حضوری تشكیل شود.
- در صورت نیاز به شیفتبندی، ترتیبی اتخاذ شود تا دانش آموزان شیف اول در سه روز اول هر هفته و دانش آموزان شیفت دوم در سه روز آخر هر هفته در مدرسه حضور یابند.
- مشاهده علائم و یا مورد مثبت كرونا در افراد در محل اقامت/ خوابگاه/ مدارس شبانه روزی
- در مدارس شبانه روزی/ خوابگاه، دانش آموزان مبتلا در مكانی جداگانه در خوابگاه قرنطینه شوند یا در صورت امكان به نزد خانواده فرستاده شوند. افراد هم اتاقی و كل خوابگاه نیز به مدت دو هفته مراقبت سندرمیك شوند.
- كلاسها غیرحضوری شده و ترجیحاً در همان محل حداقل به مدت 10 روز قرنطینه گردند.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در معلمان اختصاصی در دوره ابتدایی
- در صورت ابتلا معلم اختصاصی، حضور ایشان در مدرسه ممنوع و به مدت حداقل 7 روز قرنطینه میگردند. دانش آموزان در تماس با معلم به مدت 10 روز مراقبت سندرمیك میگردند. در صورت بروز علایم طبق مورد یك اقدام شود.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در معلمان چرخشی مثلاً دبیران محترم دوره متوسطه اول و دوم
- در صورت ابتلا معلم چرخشی تمامی كلاسهای مربوطه تحت مراقبت سندرمیك و بیماریابی قرار می گیرند. در صورت شناسایی یا بروز علایم بیماری در كلاسهای مذكور، طبق روش ارائه شده در مورد یك اقدام شود.
- مراقبت حداقل به مدت 10 روز در محلها و كلاسهای مورد تردد معلمین چرخشی، باید تداوم یابد.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در دانش آموزان:
- اگر در یك كلاس سه نفر به طور همزمان دارای علائم بودند (در فاصله زمانی 72 ساعت) آن كلاس تعطیل می شود.
- اگر در یك مدرسه همزمان بیش از 10 درصد دانش آموزان یا بیش از یك كلاس دارای افراد علامتدار بودند، آن شیفت (صبح یا عصر ) تعطیل می شود.
- منظور از همزمان، فاصله زمانی 72 ساعت است.
- مدت زمان غیرحضوری كردن مدرسه10 روز است و كلاسها به صورت غیر حضوری تشكیل شود.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در افراد در محل اقامت/ خوابگاه/ مدارس شبانه روزی
- در مدارس شبانه روزی/ خوابگاه، دانش آموزان مبتلا در مكانی جداگانه در خوابگاه قرنطینه شوند یا در صورت امكان به نزد خانواده فرستاده شوند. افراد هم اتاقی و كل خوابگاه نیز به مدت دو هفته مراقبت سندرمیك شوند.
- كلاسها غیرحضوری شده و ترجیحاً در همان محل به مدت هفت روز قرنطینه گردند.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در معلمان اختصاصی در دوره ابتدایی
- در صورت ابتلا معلم اختصاصی، حضور ایشان در مدرسه ممنوع و به مدت 7 روز قرنطینه می شوند. دانش آموزان در تماس با معلم به مدت 10 روز مراقبت سندرمیك میگردند. در صورت بروز علایم طبق مورد یك اقدام شود.
- مشاهده علائم عفونت تنفسی/ آنفلوآنزا و یا مورد مثبت كرونا در معلمان چرخشی مثلاً دبیران محترم مقاطع متوسطه اول و دوم
- در صورت ابتلا معلم چرخشی تمامی كلاسهای مربوطه تحت مراقبت سندرمیك و بیماریابی قرار می گیرند. در صورت شناسایی یا بروز علایم بیماری در كلاسهای مذكور، طبق روش ارائه شده در مورد یك اقدام شود.
- مراقبت به مدت 10 روز در محلها و كلاسهای مورد تردد معلمین چرخشی، باید تداوم یابد. نكته:

- خانواده های دانش آموزان و معلمان مبتلا نیز باید تحت مراقبت سندرمیك قرار گیرند.
- مراقبت از گروه های آسیب پذیر سه گروه زیر با گواهی پزشك معتمد آموزش و پرورش و در جایی كه آموزش و پرورش پزشك معتمد ندارد، پزشك مركز خدمات جامع سلامت، به عنوان افرادی كه در معرض ابتلا به بیماری كووید- 19 عارضه دار قرار دارند، در نظر گرفته شده است:

گروه الف ) بیماران با بیماری زمینه ای ومزمن :

بیماری قلبی- عروقی، بیماریهای كبدی، بیماریهای كلیوی، فشارخون بالا، دیابت وابسته به انسولین، بیماریهای تنفسی زمینه ای، آسم مقاوم به درمان ، افراد مبتلا به چاقی مفرط بیشتر از 40 BMI (شاخص توده بدنی).

گروه ب) بیماران با نقص ایمنی:

تحت درمان با كورتیكواستروئید به میزان بیش از 12.5 میلی گرم پردنیزولون در روز بیش از دو هفته - شیمی درمانی - بدخیمی ها - پیوند اعضاء

گروه ج ) مادران باردار و دانش آموزان با شرایط خاص

دانش آموزان مبتلا به فلج مغزی با ناتوانی حركتی در دستها، محدودیت بینایی شدید، كودكان ذهنی و اوتیسم و چند معلولیتی كه توانایی خود مراقبتی مستقل مثل شستن دست ها و نگهداری ماسك ندارند.

- فعالیت دانش آموزان و كاركنان این گروه های سه گانه، تازمان انجام واكسیناسیون ایشان به صورت غیرحضوری و مجازی برنامه ریزی شود.
- بازگشت به مدرسه در افراد با سابقه كووید- 19
- دانش آموزان و كاركنان مدارس مبتلا به بیماری كووید- 19، پس از طی دوران درمان و واگیری برای بازگشت به مدرسه لازم است مورد ارزیابی پزشك معتمد ادارات مناطق/ شهرستان یا مراكز جامع سلامت قرارگیرند.
- ورود و یا حضور دانش آموزان/ معلمان و سایر كاركنان دارای علائم بیماری (با تأكید بر علائم بیماری كرونا) تحت هر شرایطی به مدرسه ممنوع است. پیشگیری وكنترل كووید19 در مدرسه :

الف. سلامت محیط كار

- اصول بهداشت و حفاظت فردی به طور جدی رعایت شود.
- از دست دادن، روبوسی و بغل كردن یكدیگر پرهیز شود.
- استفاده از ماسك برای همه افراد الزامی است و نحوه استفاده صحیح از آن توصیه و آموزش داده شود.
- دانش آموزان از ماسك مناسب سن خود استفاده كنند.
- همه افراد ملزم به استفاده از وسایل شخصی هستند.
- مدرسه باید دستورالعملهای شستشوی مرتب و مكرر دست با آب تمیز و صابون مایع و استفاده از محلول الكل یا ژل ضدعفونی كننده دست را برای معلمان، كاركنان و دانش آموزان اعمال كند. ژل یا محلول با پایه الكل ضدعفونی كننده دست در همه كلاس های درس قرار داده شود.
- نیروهای خدماتی در هنگام نظافت باید از لباس حفاظتی، ماسك و دستكش لاتكس یك بار مصرف استفاده كنند.
- برای ثبت حضور و غیاب، ترجیحاً از سیستم تشخیص چهره/ كارتخوان كاركنان استفاده شود؛ در صورت استفاده از دفتر حضور و غیاب، امكان ضدعفونی فراهم گردد و افراد برای امضا از خودكار شخصی استفاده كنند.
- برای تماس با دكمههای آسانسور، از دستمال كاغذی یا دستكش استفاده شود.
- هنگام عطسه یا سرفه كردن از دستمال كاغذی استفاده شود. در صورت عدم دسترسی به دستمال كاغذی در هنگام سرفه/ عطسه، از قسمت داخلی آرنج موقع سرفه و عطسه استفاده شود.
- از تماس دستها با چشم، بینی و دهان قبل از شستن یا ضدعفونی خودداری شود.
- در نمازخانه ها استفاده از مهر و سجاده شخصی و رعایت فاصله ایمن ضرورت دارد.
- از همراه داشتن موبایل و وسائل الكتریكی غیرضروری به ویژه توسط دانش آموزان ممانعت شود.
- كاركنان قسمتهای خدمات بعد از گندزدایی به ویژه در سطح مدارس و مجتمعهای بزرگتر (در صورت امكان) دوش گرفته و در هنگام خروج با لباسی غیر از لباس كار مدرسه را ترك كنند.
- هر یك از معلمان بهتر است محلول ضدعفونی كننده شخصی بهمراه داشته باشند.
- آب آشامیدنی سالم برای همه دانش آموزان به ویژه مناطق محروم فراهم شود.
- گچ و یا ماژیك وایت برد مورد استفاده معلمان و دانش آموزان جدا باشد. در صورت امكان، دانش آموزان گچ/ ماژیك وایت برد شخصی به همراه داشته باشند.
- ترجیحاً معلمان و دانش آموزان لیوان كاغذی یك بار مصرف و دستمال كاغذی به همراه داشته باشند.
- ترجیحاً دانش آموزان تا حد امكان كمترین وسایل را بین خانه و مدرسه جابجا كنند.
- همه معلمان و كاركنان و دانش آموزان در مدت زمان حضور در مدرسه باید از ماسك استفاده كنند.
- از تجمع در محیط های خاص مدرسه از قبیل دفتر، آبدارخانه، اتاق كپی، اتاق های كار عملی و آزمایشگاهی خودداری شود.
- گواهی سلامت مستخدمین و سرایداران مدارس كنترل و به روزآوری شود.
- در مدرسه پوسترها و استندهای مربوط به آموزش رعایت نكات های بهداشتی در معرض دید همه و در جای مناسب نصب شود ب. بهداشت موادغذایی

- هرگونه فعالیت بوفه ها و پایگاه تغذیه سالم مدارس تعطیل است.
- سرو غذای گرم برای معلمان، دانش آموزان و كاركنان مدرسه در مدرسه مجاز است.
- تردد افراد متفرقه به آبدارخانه مدرسه مجاز است.
- از دست به دست كردن مواد غذایی و ساندویچ های خانگی و یا تهیه شده در مدرسه توسط دانش آموزان و یا فروشنده، جداً خودداری شود.
- به دانش آموزان استفاده از مایعات بیشتر توصیه شود. ترجیحاً از آب های آشامیدنی كه قبل از مصرف بطری آن شسته شده است، استفاده كنند. نوشیدن مایعات به اندازه كافی و فراوان كمك به دفع سموم و حفظ ایمنی مناسب بدن می كند.
- در صورت تمایل دانش آموز به مصرف میوه در مدرسه، به منظور پیشگیری از آلودگی موادغذایی، میوه باید به طور كامل در منزل بر اساس اصول بهداشتی شستشو شده و پوست آن گرفته شده باشد.
- از خرید مواد غذایی فله ای و باز خودداری شود. ج. گندزدایی:

- برنامه مدون گندزدایی برای همه ی سطوح دارای امكان تماس زیاد در مدارس تهیه گردد و به نیروی مسئول، آموزش لازم ارائه شود.
- در مدارس دو شیفته، زمان مناسب برای گندزدایی و آماده سازی مدرسه برای شیفت بعد در نظر گرفته شود.
- تأمین و دپوی حداقل دو هفته ای مواد ضدعفونی كننده، صابون مایع، دستكش، ماسك، دستمال كاغذی و... از دیگر الزامات جهت بازگشایی مدارس است.
- از ایمنی محل دپوی مواد ضدعفونی كننده و گندزدا اطمینان حاصل شود.
- در صورت وجود سالنهای ورزشی و بازی، وسایل و تجهیزات بعد از هر بار استفاده گندزدایی شوند.
- در رختكن و حمام سالن ورزشی، استفاده از وسایل بهداشتی شخصی/ یكبار مصرف ضروری است.
- نصب ظروف حاوی مواد ضد عفونی كننده دست ها با پایه نگهدارنده به تعداد مناسب در هر طبقه و راهروها انجام شود.
- به صورت مستمر نظافت سطوح دارای تماس مشترك، نظیر میزهای خدمت، مبلمان، تخت،میز و صندلیهای سلف سرویس، راه پلهها، دستگیره ها، كمدهای وسائل، سرویسهای بهداشتی، اتاقها، راهروها، سالن اجتماعات، كارگاه ها و سایت كامپیوتر، تجهیزات در محوطه و حیاط و... انجام شود.
- كلیه لوازم شخصی دانش آموزان استثنایی شامل ویلچیر، عصا، وسائل توانبخشی و.... مشمول گندزدایی بدو ورود و خروج است.
- دو مرحله نظافت و گندزدایی جدا از یكدیگر بوده و نباید هیچگونه اختلاطی بین مرحله شوینده و گندزدایی انجام گیرد.
- هنگام گندزدایی و نظافت، سالنها باید خالی از افراد بوده و درها و پنجرهها باز گذاشته شوند و جهت تهویه بهتر هواكش نیز روشن باشد.
- محلولهای گندزدای كلره باید روزانه تهیه و استفاده شود (كارایی محلول پس از گذشت 24 ساعت كاهش می یابد.
- امكانات لازم برای شستشوی مرتب دستها و استفاده از ماسك یكبار مصرف در طول شیفت برای شستشو و گندزدایی روزانه
- لباس كار برای پرسنل مسئول نظافت باید فراهم شود.
- از تِی مخصوص فقط برای گندزدایی مكانهایی كه امكان آلودگی وجود دارد استفاده شود.
- فرد/ افراد مسئول نظافت در هنگام نظافت باید از وسایل حفاظت فردی شامل ماسك و لباس كار مناسب و مقاوم در برابرخوردگی استفاده كنند.
- نظافت را از یك نقطه آغاز و در طرف یا نقطه مقابل به پایان برسانید (تِی را به صورت مارپیچ حركت دهید).
- "تِی هایی" كه برای نظافت كف اتاقها و سالنها و غیره استفاده میشود باید دارای چند "سَر" اضافی " باشند.
- پس از استفاده از پارچه ها، دستمال نظافت و تِی، میبایست در آب داغ شسته شود.
- در هنگام گندزدایی احتیاطهای لازم در ارتباط با برق گرفتگی بعمل آید.
- تجهیزات و ماشین آلات گندزدایی بعد از پایان كار شسته و به روش مناسب بسته به ظرفیت تجهیزات و ماشین آلات خشك گردند. د.بهداشت ساختمان

تهویه:

- حداقل 20 درصد از مساحت سطح كلاس، از پنجره بازشونده به میزان 45 درجه تشكیل شده باشد.
بیشترین تهویه طبیعی در زمانی كه پنجره ها در 2 طرف كلاس باز باشند، فراهم می شود.
هوای تمیز باید به طریق مؤثر وارد هركلاس شده و آلاینده های تولید شده در هر اتاق به نحو مؤثری خارج شود، به گونهای كه مانع از انتشار عفونتهای منتقله از هوا بین افراد حاضر در فضای داخلی شود.
شرایط به گونه ای فراهم شود كه امكان حداقل 6 بار تعویض هوا در ساعت در كلاس فراهم گردد.
تعداد فنهای مكشی باید متناسب با مساحت سطح كلاس باشد.
تهویه به ازای هوای مورد نیاز هر كلاس و نوع سیستم تهویه مكانیكی، بسته به ظرفیت مورد نیاز انتخاب شود. مثلاً برای یك كلاس 24 متر مربع حدود 400 مترمكعب هوا در یك ساعت نیاز است.
در صورت استفاده از كولر آبی و گازی، پنجرهها و دربها به میزان 25 درصد جهت خروج هوا باز باشند.
به منظور افزایش حركت هوا در داخل كلاس میتوان از پنكه یا پنكه سقفی استفاده شود. سرویسهای بهداشتی:

- سیستم لوله كشی صابون مایع و دستمال كاغذی در توالتها و سرویسهای بهداشتی تعبیه شود.
- قبل از كشیدن سیفون توالت فرنگی، در آن را بگذارید تا میكروب ها در هوا پخش نشوند.
- دستشویی ها و توالت ها، روزانه حداقل دو بار در طول ساعات كار مدرسه و یك بار در انتهای كار مدرسه یا انتهای نوبت بر اساس دستورالعمل های ابلاغ شده گندزدایی شوند.
- سطل، دستمالها و وسائل نظافت و گندزدایی سرویسهای بهداشتی باید مجزا باشد.
- جهت كاستن از تماس مستقیم دستها با در و دستگیرههای ورودی و خروجی ساختمان، سرویسهای بهداشتی، آنها را به حالت نیمه باز و یا مجهز به پدال باز شونده باشند. (در صورت امكان) یا برای سهولت تردد از جك و آرام بند درها استفاده شود. پسماند:

- دفع پسماندها به شیوه بهداشتی در سطلهای دربدار پدالی انجام شود.
- پرسنل مسئول جمع آوری و دفع پسماند با رعایت تمامی ملاحظات بهداشتی جمع آوری پسماند در كیسههای پلاستیكی محكم در آخر هر شیفت را در دستور كار قرار دهند. آب آشامیدنی، آبخوری و آبسرد كن ها:

- آب خوریها و آب سردكنهای سنتی در زمان پاندمی حذف شود. (موارد دارای پدال یا چشم الكترونیك بلامانع است)
- پایش غلظت كلر باقیمانده توسط ناظران (میزان حداقل كلر آزاد باقیمانده 0.5 تا حداكثر 0.8میلی گروم در لیتر در كل سیستم توزیع حفظ شود.
- پایش كیفیت میكروبی آب آشامیدنی برای اطمینان از عدم وجود آلودگی به كلیفرم گرماپای یا اشرشیاكلی توسط كارشناسان مركز بهداشت انجام شود. اقدامات قبل از بازگشایی مدارس:

- تشكیل كمیته اجرایی متشكل از معاون محترم بهداشت/ رئیس محترم شبكه بهداشتی درمانی، مدیرگروه/ كارشناس مسئول سلامت نوجوانان جوانان و مدارس، رئیس محترم آموزش و پرورش، رئیس محترم اداره سلامت و تندرستی آموزش وپرورش
- تعیین لیست مدارسی كه قرار است بازگشایی شود و اعلام به حوزه بهداشت
- تشكیل كمیته اجرایی حداكثر یك هفته قبل از بازگشایی مدارس
- مشخص شدن نزدیك ترین مركز خدمات جامع سلامت معین جهت پیگیری ها و ارجاعات
- پایش /خودارزیابی مدارس توسط مدیر/ رابط مدرسه براساس چك لیست ابلاغی و نگهداری نتایج پایش به صورت مكتوب در مدرسه اقدامات قبل ، حین و بعد از بازگشایی مدارس:

- تشكیل كمیته اجرایی بهداشتی- ایمنی متشكل از معاون محترم بهداشت/ رئیس محترم شبكه بهداشتی درمانی، مدیرگروه/ كارشناس مسئول سلامت نوجوانان جوانان و مدارس، رئیس محترم آموزش و پرورش، رئیس محترم اداره سلامت و تندرستی / كارشناس سلامت و تندرستی آموزش وپرورش
- تعیین و تبادل لیست مدارسی كه قرار است بازگشایی شود و اعلام به كارشناس سلامت و تندرستی آموزش و پرورش و مراكز جامع سلامت
- تشكیل كمیته اجرایی حداكثر یك هفته قبل از بازگشایی مدارس
- شناسایی مدارس تحت پوشش مركز خدمات جامع سلامت جهت پیگیری ها، ارجاعات
- نظارت و بازدید هفتگی از اجرا و رعایت نكات های بهداشتی توسط مركز خدمات جامع سلامت
- انجام پایش/ خودارزیابی مدارس توسط مدیر/ رابط مدرسه براساس چك لیست ابلاغی و نگهداری نتایج پایش به صورت مكتوب در مدرسه