فاطمه قاسمی| روزنامه نگار- منبع: parenting

«موتیسم» یا سكوت انتخابی یك اختلال اضطرابی است كه منجر به ناتوانی كودك در برقراری ارتباط در برخی محیط های اجتماعی می شود. اغلب این كودكان از سیستم شنوایی و گفتاری سالمی برخوردارند یعنی در برقراری ارتباط كلامی در شرایط دلخواه شان مشكلی ندارند اما با قرارگرفتن در موقعیت ها و مكان های خاص هیچ ارتباط كلامی و چشمی برقرار نمی كنند. این اختلال از حدود پنج سالگی آغاز و اغلب در زمان مدرسه رفتنِ كودك تشخیص داده می شود. كودك مبتلا در صورت درمان نشدن به اختلال های دیگری همچون اضطراب شدید، تاخیر یا اختلال در زبان، انزوای اجتماعی، ضعف در اعتماد به نفس و... دچار می شود. وجود یك والد خجالتی یا سرد و بدون ارتباط، دوزبانه بودن خانواده، مهاجرت، جدایی پدر و مادر و رفتار افراطی والدین در مراقبت و محافظت بیش از حد كودك از جمله عواملی است كه زمینه ساز اضطراب اجتماعی و در نهایت سكوت یا لالی انتخابی در او می شود. در این مطلب به اختصار به نشانه ها و را ه های درمان آن می پردازیم.

كودك مبتلا به موتیسم چه نشانه هایی دارد؟
1- به رغم توانایی در صحبت كردن از حركات دست یا صورت برای پرسیدن یا گفتن منظورش و هل دادن یا كشیدن طرف مقابل استفاده می كند. 2-ممكن است در برابر سوالات و درخواست ناگهانی افراد ناآشنا، مات و مبهوت به نظر برسد. 3-در جمع بیش از حد خجالتی و منزوی است و از همه كناره گیری می كند. 4- در موفقیت های آموزشی و ارتباطات اجتماعی عملكرد ضعیفی دارد.5- اغلب اوقات به شما می چسبد و نگران تنها رها شدن است.
روش های درمان تخصصی اش چیست؟
گفتاردرمانی| گفتار درمانگر با بررسی سابقه آموزشی، غربالگری شنوایی، معاینه حركت دهان، ارزیابی گفتار و زبان و صحبت با والدین كودك مبتلا، علل بروز این اختلال را شناسایی می كند و براساس آن راهكاری مناسب برای درمان ارائه می دهد.
درمان اضطراب اجتماعی| اغلب سطح اضطراب كودك ممكن است بسته به موقعیت ها و افرادی كه با او ارتباط برقرار می كنند، متفاوت باشد. با این روش تیمی متشكل از كودك، والدین، مدرسه و افراد متخصص در این زمینه با به كارگیری تكنیك های مختلف برای غلبه بر سطح اضطراب با هم همكاری می كنند.
رفتار درمانی شناختی یا سی.بی.تی| درمانگر به كودك كمك می كند تا از افكار و نگرانی های منفی خلاص شود و افكار مثبت و اعتماد به نفس را در او تقویت می كند. درواقع كودكانی كه به این اختلال اضطرابی مبتلا هستند، از مواجهه با غریبه ها می ترسند.
دارو درمانی| در انواع خیلی شدیدتر و در مواردی كه رفتار درمانی در كنترل یا كاهش سطح استرس كودك اثرگذار نباشد، تركیبی از داروها و رفتاردرمانی تجویز می شود.
چند توصیه به والدین كودك مبتلا به سكوت انتخابی
كودك را مجبور به صحبت یا انجام كاری در جمعی كه راحت نیست نكنید چون منجر به اضطراب و استرس در او می شوید.
از بردن او به مكان هایی كه دوست ندارد خودداری كنید و حلقه افرادی را كه قرار است با آن ها ارتباط برقرار كند ، به تدریج افزایش دهید.
والدین با پذیرش اختلال و پیگیری درمان كودك البته همراه با صبوری و همدلی، سرعت درمان را بالا می برند. در طول درمان به كودك اطمینان دهید كه شرایطش را درك می كنید و در برابر حركات دست و صورتش به جای ارتباط كلامی حساسیت نشان ندهید.
اگر شاهد تلاش فرزندتان برای صحبت كردن در جمعی بودید، او را همان لحظه تحسین نكنید شاید باعث خجالتش شوید، تشویق را به وقتی دیگر موكول كنید.