دریافت اطلاعات ...
 
روابط عمومی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳
" آسیب‌های كرونا بر روی كودكان و پیامدهای آن " بررسی می‌شود

شيوع پاندمي كوويد در ايران و ديگر كشورهاي دنيا، گروه هاي بسياري را متاثر كرد و يكي از گروه هايي كه در اين همه گيري، آسيب هاي زيادي را تحمل كرد، اما كمتر مورد توجه قرار گرفت، گروه كودكان بود، به همين دليل براي بررسي تاثيرات همه گيري كوويد 19 بر روي كودكان، با دكتر '' منصوره كريم زاده'' عضو هيات علمي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي به گفت وگو نشستيم تا بيشتر با ابعاد اين موضوع آشنا شويم.

دكتر كريم زاده عضو هيات علمي گروه رشد و پرورش كودكان پيش از دبستان دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي در ارتباط با اين موضوع، بر اهميت بررسي تاثيرات كوويد 19 بر روي كودكان تاكيد كرد و گفت: كودكان و به خصوص كودكان پيش از دبستان در زمان همه گيري كوويد 19 از جنبه هاي مختلف اجتماعي، رواني، جسمي، خانوادگي، اقتصادي و به ويژه آموزش، آسيب ديدند.

وي افزود: با وجود اينكه حدود 18 الي 20 نهاد همچون بهزيستي و آموزش و پرورش متولي آموزش كودكان پيش از دبستان هستند، فضايي براي آموزش آنان ايجاد نشد و باعث محروم شدن اين گروه از كودكان از آموزش رسمي شد، در حالي كه آموزش و پرورش از طريق سامانه هايي مثل سامانه شاد، توانست خلا نبود كلاس هاي حضوري را براي مقاطع ابتدايي تا پايان دبيرستان جبران كند و اين گروه ها از طريق كلاس هاي مجازي از فضاي آموزش رسمي محروم نشدند.

در دوره همه گيري كوويد 19 با افت كمي و كيفي آموزش مواجه بوديم

دكتر كريم زاده كه با توجه به حوزه تخصصي شان بيشتر بر روي كودكان پيش از دبستان مطالعه كرده، در ادامه توضيح آسيب هاي حوزه آموزش گفت: « در دوره كرونا، كودكان با افت كمي و كيفي آموزش مواجه بودند ».

وي در اين باره تصريح كرد: چون آموزش در دوره پيش دبستاني يا پيش از دبستان به صورت تعاملي و با هدف رشد همه جانبه كودكان و نه صرفا در يك بعد شناختي صورت مي گيرد و اين دوره يكي از مهترين دوره هاي است كه كودك از جنبه هاي شناختي، عاطفي، اجتماعي، هيجاني و حتي اخلاقي، به آمادگي و رشد همه جانبه اي مي رسد و براي ورود به دبستان و آموزش رسمي آماده مي شود، لذا داير نبودن كلاس هاي آموزشي در دوره همه گيري كوويد 19، از تحقق اين اهداف جلوگيري كرد و شاهد افت كيفيت آموزش در اين دوره بوديم.

وي همچنين عامل ديگر تاثيرگذار در كاهش كيفيت آموزش در دوره همه گيري كوويد 19 را ارائه آموزش در فضاي مجازي عنوان كرد و گفت: « قطعا كيفيت آموزش در بستر مجازي با كيفيت آموزش حضوري به خصوص براي گروه سني پيش از دبستان كه قرار است تمام اهداف آموزشي از طريق بازي و تعامل محقق شود، بسيار متفاوت است ».

وي افزود: در فضاي مجازي ارتباط يك طرفه است و ارتباط تعاملي صورت نمي گيرد، رشد اجتماعي كودك آسيب مي بيند و باعث ضعف مهارت هاي ارتباطي در كودك مي شود، بنابراين « فضاي مجازي و ضعف هاي ارتباطي آن، باعت افت كيفي آموزش در اين دوره شده است ».

كريم زاده در رابطه با عوامل ايجاد كننده افت كمي آموزش خاطرنشان كرد: «عدم فعاليت موسسات آموزشي خصوصي، تعطيلي و ورشكسته شدن برخي از آنها، عدم بازگشايي مهدكودك ها و مراكز ديگري همچون شهرداري ها كه در حوزه آموزش پيش از دبستان فعاليت مي كردند، افت كمي مراكز آموزشي را به دنبال داشت ».

اين استاد دانشگاه در رابطه با چرايي افت كمي مراكز آموزشي افزود: به دليل عدم امكان ارائه خدمات، تقريبا يك سوم اين مراكز ورشكسته شدند و در نتيجه افت كمي مراكز آموزش را شاهد بوديم و اين موارد كودكاني كه در بافت روستايي بودند را بيشتر تحت تاثير قرار داد، چون شايد در محيط هاي شهري، مراكز آموزشي به صورت محدود از طريق امكانات آنلاين توانستند برخي از خدمات را به كودكان ارائه دهند كه در بافت هاي روستايي اين امكان كمتر وجود داشت، بنابراين علاوه بر افت كمي آموزش، بي تعادلي يا نابرابري در بهره مندي از امكانات آموزشي را نيز مشاهده مي كنيم.

در دوره همه گيري كوويد 19، انواع كودك آزاري در خانواده ها افزايش يافته است

مدير گروه رشد و پرورش كودكان پيش از دبستان دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي بعد ديگري كه باعث آسيب بر روي كودكان شده است را در بستر خانواده مطرح كرد و گفت: « در دوران كرونا تعاملات خانوادگي تحت تاثير مشكلات اقتصادي، اجتماعي و عاطفي قرار گرفته است ». تعاملات خانوادگي كمتر شده، تنش ها و خشونت هاي خانوادگي افزايش يافته و به طبع آن خشونت با كودكان افزايش يافته است، چنانچه طبق آمار موجود، انواع كودك آزاري مثل خشونت كلامي، پرخاشگري، بي توجهي، سركوفت زدن در خانواده ها بيشتر شده است. حتي شايد خيلي از اين كودكان به خاطر ضعف اقتصادي يا ضعف در احياي بسترهاي آموزشي، ديگر امكان ورود به فضاهاي آموزشي را نداشته باشند.

كريم زاده ادامه داد: ساختار خانواده ها مثل تك سرپرست بودن، وضعيت اقتصادي خانواده ها، داشتن پس انداز، ميزان آن، از دست دادن كار و بيكاري والدين، امكان دوركاري و... نيز هر كدام اثرات متفاوتي بر روي كودكان داشته و بنابراين شرايط خانواده ها از نظر ساختاري و وضعيت اقتصادي از جنبه هاي مختلف روي كودكان اثر گذاشته است.

كاهش رشد اجتماعي كودك و ضعف در مهارت هاي ارتباطي از آسيب هاي اجتماعي دوران همه گيري كوويد 19 است

وي همچنين به عنوان عضو رصدخانه اجتماعي كوويد 19، به بيان آسيب هاي اجتماعي كه كرونا بر روي كودكان داشته پرداخت و گفت: تاثير منفي در رشد اجتماعي كودكان و ضعف در مهارت هاي ارتباطي آنان به دليل نبود كلاس هاي حضوري، استفاده بيش از اندازه و رها شده كودكان از فضاهاي مجازي و شبكه هاي آنلاين از آسيب هاي اجتماعي دوران همه گيري كوويد 19 است.

كريم زاده، سوء تغذيه شامل ضعف در تغذيه و چاقي را از پيامدهاي جسمي دوران همه گيري كوويد 19 دانست و گفت: « عدم فعاليت و جنب و جوش كودك باعث چاقي و وضعيت نامناسب اقتصادي خانواده، سبب ضعف در تغديه كودكان مي شود ».

وي در ادامه به آسيب هاي رواني نيز اشاره كرد و افزود: كودكان در دوره همه گيري كوويد 19، با مشكلات رواني مثل افسردگي هاي خفيف، افزايش اختلال هاي وسواس به دليل رعايت وسواس گونه مسائل بهداشتي توسط خانواده ها، گوشه گيري، اضطراب و نگراني روبه رو بودند.

بايد پروتكل هاي مداخله اي براي احيا و بازتواني افراد آسيب ديده طراحي شود

اين عضو هيات علمي دانشگاه همچنين، به مشكل اساسي ديگري در زمينه آسيب هاي همه گيري كوويد 19 بر روي كودكان اشاره كرد و گفت: متاسفانه ما فاقد پروتكل هاي بازسازي و احياي آسيب ها در دوره كرونا يا بيماري هاي مشابه براي كودكان هستيم، لذا ضرورت وجود پروتكل هايي كه به بررسي اختلال هاي بعد از ضربه مي پردازد به شدت احساس مي شود.

كريم زاده افزود: « در واقع بيماري كوويد 19 مثل اختلال ptsdاست كه به آن اختلال پس از ضربه مي گوييم و ممكن است در اين موارداختلالاتي را ببينيم كه هيچ پروتكل مداخله اي براي بازتواني آن پيش بيني نكرده ايم. نكته مهم ديگر اين است كه نبود اين پروتكل هاي مداخله اي براي كودكان داراي نيازهاي ويژه و خاص، نسبت به كودكان عادي، آسيب زننده تر است ».

تمركز اصلي براي كاهش آسيب هاي همه گيري كوويد 19 بر روي كودكان، در حوزه آموزش و سلامت باشد

عضو رصدخانه اجتماعي كوويد 19 در بخش پاياني سخنانش به راهكارهاي كاهش آسيب هاي كرونا بر گروه هاي خاص اشاره كرد و گفت: با توجه به واكسيناسيون كرونا كه در حال اجراست، به نظر مي رسد ما ظرف چند ماه آينده از كرونا عبور كنيم و وارد دوران پسا كرونا شويم و به همين دليل بايد بيش از توجه به مسائل اقتصادي و... بخش اعظم تمركزمان بر حوزه آموزش و سلامت گروه هاي مختلف سني باشد.

كريم زاده درباره اهميت بعد آموزش و سلامت افزود: همه موارد ذكر شده را مي توان در دو بعد آموزش و سلامت گنجاند. به عبارت ديگر، سلامت؛ مجموعه سلامت رواني، سلامت اجتماعي، سلامت عاطفي و سلامت جسمي را در بر گرفته و خود آموزش هم در خدمت سلامت قرار مي گيرد.

وي تصريح كرد: بهتر است حداقل در اين دوره باقيمانده، به تمهيدات در حوزه آموزش به خانواده، مديريت در استفاده از بسترهاي مجازي براي پيشگيري از آسيب هاي بيشتر در حوزه هاي مختلف سلامت كودكان انديشيد و بعد سراغ كاهش آسيب هاي اقتصادي مثل اين كه چگونه مي توان خانواده هاي آسيب ديده را احيا كرد، رفت. البته منظور اين نيست كه مسائل اقتصادي كم اهميت هستند، بلكه بايد در نظر بگيريم حل مسائل اقتصادي بيشتر به سياست هاي اقتصادي كلان جامعه برمي گردد.

كريم زاده ادامه داد: « حداقل در اين دوره مي توان با ارائه آموزش هاي مناسب، از طريق آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، رسانه ها، سازمان بهزيستي، از پيشرفت و تداوم آسيب ها جلوگيري كرد و با كمك نهادهاي مسئول و ارائه برنامه هاي كوتاه مدت و ميان مدت به احيا و بازتواني افراد آسيب ديده كمك كرد».

وي افزود: با توجه به بررسي وضعيت موجود، وخامت و حوزه هايي كه در آن وخامت وجود دارد و تعيين مولفه هاي اصلي ميتوان برنامه ارائه داد. مثلا اگر قرار باشد در بخش آموزش براي كودكان كار شود، بايد ببينيم چه بسترهاي وجود دارد، چكار مي توان كرد؟ آيا بايد به خانواده ها مشاوره دهيم؟ آيا بهتر است روي تربيت مربي ها تمركز كنيم و به آنها آموزش دهيم؟ و بايد اين مساله را در نظر داشت نمي توان ادعا كرد، قادر به ترميم همه بخش هاي آسيب ديده هستيم، بلكه بايد به صورت واقع بينانه در بخش هايي كه امكان پذير است، پروتكل هاي مداخله اي طراحي كنيم.

گفتني است؛ همايش ''همه گيري كوويد 19 و گروه هاي آسيب پذير''، به همت بسيج جامعه پزشكي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي در تاريخ سوم مردادماه امسال برگزار مي شود و محورهاي همايش شامل «كرونا و سالمندان، كرونا و كودكان (كودكان كار، دانش آموزان)، كرونا و معلوليت و ناتواني جسمي و رواني، كرونا و زنان (زنان سرپرست خانوار، زنان باردار)، كرونا و زندانيان » و بخش ويژه آن، گزارش موارد خاص از همه گيري كوويد 19 مي باشد.

انتهاي پيام/

 
منبع/نویسنده:
شاهی - نعیمی پور/ دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
 
تاریخ: ۲۱/۰۴/۱۴۰۰   بازدید: ۲۷۷