به گزارش جام جم آنلاین، خشكی مفاصل عارضه ای است كه در طی كهولت سن به موجب بهره گیری مداوم از استخوان، عضلات و مفاصل به وجود می آید.

زمانی كه انسان به موجب ابتلا به یك بیماری از حركت دادن مفاصل در بازه زمانی طولانی اجتناب می كند، بافت های نرم موجود در منطقه اعم از رابط، تاندون، عضلات و كپسول مفصلی كوتاه می شوند.

بنابراین مفاصل در معرض كاهش خاصیت كشسانی و عدم انعطاف پذیری قرار می گیرند. در طی این روند، خشكی مفاصل شكل می گیرد.

عوامل دخیل در خشكی مفاصل

عوامل متعددی در شكل گیری عارضه خشكی مفصل دخیل هستند. مهم ترین علت خشكی مفاصل، كاهش حجم مایع مفصلی در طول خواب است.

كاهش حجم مایع مفصل به موجب پیروی از رژیم غذایی نامناسب، كمبود فعالیت های بدنی، چاقی مزمن، قرار گیری در محیط مرطوب و عدم برخورداری از خواب كافی به وجود می آید.

به طور مثال زمانی كه یك فرد به چاقی مزمن مبتلا است، فشار بدنی او بر روی رباط ها، تاندون ها، مفاصل و ماهیچه ها تحمیل می گردد.

علاوه بر این، در طی پیروی از رژیم غذایی غیر اصولی، كربوهیدرات در مقادیر فراوان وارد بدن می شود. لذا زمینه برای ضعف جسمانی، بد خلقی و ضعف عضلات فراهم می شود.

بدن در طی مواجه با كربوهیدرات در مقادیر بالا، برای مدتی در حالت نامناسب قرار می گیرد. در این بازه زمانی چند ساعته، روند جریان خون مختل می گردد و بدن به تولید اسید لاكتیك می پردازد.

عوامل به وجود آورنده خشكی مفاصل

-تومور های مفصلی

-بیماری های متابولیكی اعم از نقرس

-رشد بافت سینوویال درون مفصل

-استئوفیت یا شكل گیری استخوان اضافی در لبه سطوح مفصلی

-افزایش حجم مایع مفصلی

-استئوآرتریت

-عفونت های مفصلی

-روماتیسم اعم از اسپوندیلیت انكیلوزان، آرتریت روماتوئید و تب روماتیسمی

-ایجاد سطوح ناهموار در مفصل

-به دام افتادن منیسك پاره در داخل مفصل

-گیر كردن استخوان یا یك غضروف در داخل مفصل

-كاهش انعطاف پذیری و كوتاه شدن بافت های موجود در اطراف مفصل اعم از تاندون، رباط و عضلات

-افزایش میزان مایع مفصلی

-ضخامت كپسول مفصلی و كاهش قابلیت ارتجاعی مفصل

-ساییدگی سطوح استخوانی

دو مورد از مهم ترین عوامل دخیل در شكل گیری خشكی مفاصل

بورسیت
یكی از عوامل دخیل در شكل گیری عارضه خشكی مفصلی، بورسیت است. بورس یك بالشتك كوچك و پر مایع است.

بورس در بدن موظف به ایجاد راحتی دامنه حركتی در لیگامان، استخوان و عضلات در ساختار مفصلی است.

هنگامی كه بورس ملتهب می شود، عارضه بورسیت به وجود می آید. احتمال می رود عارضه بورسیت زمینه را برای خشكی در مفصل و بروز احساس درد فراهم كند.

متداول ترین مفاصلی كه به عارضه بورسیت مبتلا می شوند، شامل لگن، زانو، انگشت شست پا، مچ پا، آرنج و شانه می باشد.

آرتریت روماتوئید

گسترده ترین عامل شكل گیری خشكی و درد در مفاصل، آرتریت روماتوئید است. نشانه های ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید در دهه سوم الی ششم زندگی بروز پیدا می كند.

آرتریت روماتوئید نوعی اختلال التهابی مزمن به شمار می رود كه در راستای خود ایمنی سبب شكل گیری بیماری می گردد.

به عبارتی دیگر، زمانی كه سیستم ایمنی بدن به صورت اشتباهی بافت های سالم بدن را بیگانه شناسایی می كند، در راستای از بین بردن آن ها اقداماتی را انجام می دهد.

بارز ترین محلی كه سیستم ایمنی سبب تخریب آن می شود، مفاصل هستند. بهتر است بدانید برای بیماری آرتریت روماتوئید، درمان قطعی وجود ندارد و روند درمان در خصوص جلوگیری از پیشروی بیماری شكل می گیرد.

نشانه های خشكی مفاصل

در اكثر موارد خشكی مفاصل، در صبح گاه به محض بیدار شدن فرد بروز پیدا می كند. این خشكی صبحگاهی نشان از بیماری های روماتیسمی به ویژه مفصلی دارد.

شدت خشكی مفاصل تحت عامل ایجاب كننده و میزان آسیب دیدگی در سه دسته متغیر خفیف، متوسط و شدید تقسیم بندی می شود.

زمانی كه خشكی مفاصل در رده خفیف قرار دارد، فرد پس از یك دوره بی تحركی، به عارضه خشكی در مفاصل دچار می شود و پس از مدتی، بهبود می یابد.

در مقابل هنگامی كه عارضه خشكی مفصل در رده شدید قرار دارد، فرد در طول روز همواره از خشكی مفصل رنج می برد و از انجام فعالیت های روزمره باز می ماند.

درمان خانگی خشكی مفاصل

تمرین ورزشی به صورت روزانه
یكی از راه های مؤثر برای درمان خشكی مفاصل به ویژه در صبح هنگام، انجام تمارین روزانه است. در این روش، با انجام امور مختلف اعم از پیاده روی بدن روند ترشح آندروفین را آغاز می كند. با ترشح این هورمون، احساس رضایت در بدن حاكم می شود و با جریان پذیری خون، سموم از بدن خارج می گردد.

علاوه بر این، با انجام حركات تعادلی می توان میزان توازن بدن را افزایش داد. به طور مثال می توان یك میز یا صندلی را در مقابل خود قرار دهید. سپس با تكیه دادن دست، آهسته عمل بشین و پاشو را انجام دهید.

دوری از تنش های روزانه
استرس عامل كاهش عملكرد بدن به شمار می رود. شما می توانید با كاهش استرس، اسپاسم را كه عامل درد های عضلانی است، كاهش دهید. علاوه بر این، با كاهش استرس، می توان خواب عمیق و كافی را برای شارژ مجدد بدن تجربه كرد.

گرفتن دوش آب داغ
گرفتن دوش با آب داغ تجربه ی بی نظیری است كه با شكل گیری عرق در بدن، منجر به افزایش گردش خون می گردد.

پیروی از تغذیه سالم
در یك رژیم غذایی اصولی، میزان مصرف كربوهیدرات در مقادیر بسیار كمی قرار دارد. علاوه بر این، مواد غذایی دارای شیرین كننده، طعم دهنده های مصنوعی، آرد سفید و رنگ های مصوعی برای بدن مضر می باشند.

مناسب ترین نوشیدنی، آب است. آب موجود در لوله كشی های شهری از مواد ناخالصی اعم از تركیبات استروژن بهره مند هستند. بنابراین، با مصرف آب، سموم موجود وارد بدن می گردد و بر روی كاركرد سیستم ایمنی تأثیر مخرب می گذارد.

بدین ترتیب، بهترین آب آشامیدنی، آب معدنی و فیلتر شده است.

درمان خشكی مفاصل تحت تاثیر علت شكل گیری عارضه و مدت زمان بروز مشكل قرار دارد. در اكثر مواقع، پزشك مربوطه در راستای خارج سازی بافت سینوویال، مایع مفصلی، استخوان آزاد در مفصل و استئوفیت ها اقدام می كند.

علاوه بر این، احتمال می رود متخصص برای كاهش درد ناشی از خشكی مفاصل، دارو های كورتیكواستروئیدی و ضد التهابی غیر استروئیدی اعم از آسپرین، ایبوپروفن و ناپروكسن را تجویز كند.

متداول ترین روش های درمان خشكی مفاصل به شرح زیر هستند:

-تعویض مفصل

-اصلاح بد جوش خوردگی در استخوان

-برطرف سازی پارگی منیسك

-اصلاح كپسول مفصلی كوتاه، تاندون و عضلات

روش های درمان خشكی مفاصل

فیزیوتراپی

درمان به وسیله فیزیوتراپی زمانی كاربرد دارد كه محدودیت حركتی در مفصل ناشی از شكستگی باشد. علاوه بر این، مدت زمان بسیاری از شكستگی مفصل نگذشته باشد. در این قبیل شرایط، فیزیوتراپیست با ارائه حركات كششی، موجب بهبود خشكی مفصل می گردد.

درمان به وسیله جراحی زمانی مورد استفاده قرار می گیرد كه مدت زمان بسیاری از شكستگی گذشته باشد. با جراحی می توان دامنه حركتی مفصل را بهبود داد.

منبع: بهداشت نیوز