به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما یك شركت دانش بنیان منشعب از متخصصان دانشگاه علوم پزشكی تهران در حوزه های جراحی رباتیك (ربات های جراح و كمك جراح)، توانبخشی رباتیك (درمانی و كمكی) و همچنین آموزش پزشكی با استفاده از فناوری های حقیقت مجازی، تكمیلی و مصنوعی، چهارده مدل محصول متنوع را به بازار عرضه كرده است.

{$sepehr_media_7418677_400_300}

سینا در واقع یك سامانه جراحی رباتیك از راه دور است كه برای كاهش جراحات و افزایش دقت و كیفیت انواع جراحی ها در نواحی شكم، لگن و قفسه سینه طراحی و ساخته شده است. این سامانه از دو بخش اصلی مشتمل بر كنسول جراحی در اختیار جراح و ربات های جراح مستقر بر بالین بیمار تشكیل شده است. در این سامانه در واقع عمل جراحی را خود جراح، ولی به واسطه یك سامانه رباتیكی هدایت می نماید. به این ترتیب كه دسته های موجود در كنسول جراحی، حركات دستان جراح را ثبت و همزمان ربات های جراح بر بالین بیمار، همان حركات را در بدن بیمار به اجرا در می آورند. تصویر فضای داخل شكم بیمار با استفاده از یك ربات تصویربردار در صفحه نمایشگری در كنسول جراحی به جراح نشان داده شده و جراح به صورت زمان حقیقی، عمل جراحی را هدایت می نماید. ربات های جراح بر بالین بیمار مجهز به ابزار های انعطاف پذیر ویژه ای هستند كه قادرند كلیه حركات دستان جراح را اجرا نمایند، ولی به جای ایجاد شكافی بزرگ برای ورود دستان جراح، هر كدام از یك شكاف 5 میلیمتری وارد بدن بیمار شده و همان حركاتی كه دستان جراح در كنسول جراحی انجام می دهد را در داخل شكم بیمار، تقلید و اجرا می نمایند. به این ترتیب بسیاری از عمل های جراحی پیچیده كه برای انجام آن ها نیازمند ایجاد یك شكاف بزرگ بر روی شكم بیمار و ورود دستان جراح به داخل شكم بوده ایم، با استفاده از سامانه جراحی رباتیك سینا؛ با ایجاد دو شكاف 5 میلیمتری قابل اجرا خواهد شد. در نتیجه جراحات وارده به بیمار، خونریزی و دوره نقاهت وی بسیار كوتاهتر بوده و هزینه های بستری به شدت كاهش پیدا خواهد كرد.
ارتباط بین ربات های دریافت كننده حركات دستان جراح در كنسول جراحی با ربات های جراح بر بالین بیمار از طریق اینترنت نیز میسر شده است و در صورت نیاز، عمل جراحی می تواند در دورترین نقاط كشور یا حتی بر روی یك ناو اقیانوس پیما از راه دور كنترل و انجام شود. لیكن كاربرد این سامانه به صورت محلی و به صورت عملكرد از اطاق مجاور اطاق عمل نیز مزیت های زیادی را برای جراح به همراه داشته است. در واقع در این كاربرد، جراح به جای ایستادن و انجام جراحی در شرایط دشوار و خسته كننده اطاق عمل كه باعث كاهش دقت و كیفیت جراحی خواهد شد، در اطاق مجاور، با نشستن در پشت كنسول جراحی، عمل جراحی را در شرایط بسیار ارگونومیك و راحت تری به انجام رسانیده و با كاهش خستگی، كیفیت جراحی را افزایش خواهد داد. این سامانه می تواند با مقیاس گذاری بر روی حركات دستان جراح، دقت و ریزنگری حركت در انجام حركت های بسیار ظریف را افزایش دهد. به این مفهوم كه چنانچه جراح به عنوان مثال دست خود را یك سانتیمتر حركت دهد، ابزار های جراحی رباتیك در داخل بدن بیمار یك میلیمتر حركت می نمایند و به این ترتیب دقت حركتی تا ده برابر افزایش می یابد و جراح می تواند حركات بسیار ظریف را در مقیاس بزرگتر انجام داده و ربات همان حركات را در مقیاس كوچكتر اجرا نماید. به این ترتیب جراح قادر خواهد بود به طور مثال بخیه های بسیار ظریفی را با استفاده از ربات جراح به انجام برساند كه با دستان خود قادر به انجام آن نبوده است. همچنین این سامانه قابلیت حذف لرزش دستان جراح و اجرای جراحی با حداكثر ثبات و كیفیت حركات را به همراه دارد.
به طور خلاصه در این سامانه، قرار گیری جراح در شرایط ارگونومیك (نشسته یا ایستاده) و كاهش خستگی وی باعث افزایش دقت و كیفیت عمل شده و امكان قرار گیری جراح در اطاقی خارج از اطاق عمل و به دور از گاز های بیهوشی و عفونت های خطرناك و امواج یونیزان، سلامتی جراح را به مخاطره نخواهد انداخت. همچنین در این روش جراحی، جراح نیازی به پوشیدن لباس های استریل و شستن دست ها ندارد.
این سامانه كه حاصل تلاش 18 ساله متخصصین كشور در مركز تحقیقات فناوری های بیومدیكال و رباتیك دانشگاه علوم پزشكی تهران می باشد، با موفقیت در آزمون های فنی و حیوانی (مطالعات پیش بالینی) تست شده است.

تا كنون پنج نمونه از این دستگاه ساخته شده كه دو دستگاه از آن با كاربرد آموزش روش های جدید جراحی رباتیك توسط بیمارستان های آموزشی سینا و شریعتی خریداری و نصب شده اند. یك دستگاه نیز با مشاركت شركت سینا در مركز آموزش مهارت های پیشرفته بالینی ایران نصب شده و برای برگذاری دوره های آموزشی دانشگاه علوم پزشكی تهران از آن استفاده می شود. دو دستگاه نیز به كشور اندونزی صادر شده است. به موازات انجام تست های استاندارد فنی، به زودی مطالهات پیش بالینی این سامانه اتمام و برای اخذ مجوز كمیته اخلاق دانشگاه برای شروع تست های اصلی روی بیماران داوطلب اقدام خواهد گردید..

اولین محموله صادراتی این شركت "سامانه جراحی رباتیك سینا- مدل فِلِكس" هست كه در سال 2021 به كشور اندونزی صادر شده است. پشتوانه علمی این شركت بیش از 15 سال فعالیت تحقیق و توسعه اعضای هیات علمی و پرسنل جوان و سخت كوش آن در دانشگاه های كشور بوده و كلیه محصولات آن در فاز تحقیق توسعه در مراكز آموزشی مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته استبه لحاظ استقبال بین المللی از این محصول، خوشبختانه موفقیت های چشم گیری وجود داشته و ارتباطات زیرساختی مناسب برای ورود به بازار های جهانی ایجاد شده است. از این جمله می توان به عقد موافقت نامه تولید مشترك این سامانه با انستیتو تحقیق و توسعه مركزی روسیه در رباتیك و فناوری های سایبرنتیك (RTC) اشاره كرد. بر اساس این موافقت نامه قرار است ربات جراح سینا به صورت نیمه مونتاژ در ایران تولید و به صورت SKD به روسیه صادر و در سن پترزبورگ مونتاژ شود. شركت ایرانی- روسی كه به این منظور در روسیه تاسیس خواهد شد، مسئولیت اخذ مجوز های لازم، بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش این سیستم در روسیه و حوزه CIS را بر عهده خواهد داشت. در خصوص بازار های اروپایی نیز پیرو تفاهم نامه با دانشگاه پلی تكنیك فدرال لوزان (EPFL) ارتباطات بسیار مناسبی شكل گرفته و شركت سینا به عنوان شریك صنعتی دانشگاه مذكور به ثبت رسیده و سالانه در روز صنعت كشور سوئیس حضور و غرفه داشته و دانشجویان متقاضی آن دانشگاه را به عنوان كارآموز و یا انجام پروژه های كارشناسی ارشد یا دكتری مورد پذیرش قرار میدهد. همچنین بازار بسیار بزرگی در كشور چین وجود دارد و با توجه به سیاست كشور چین مبنی بر مقابله و ممانعت از ورود نمونه آمریكایی، تمایل بسیار زیادی در آن كشور برای تولید این سامانه وجود داشته و مراجعات متعددی از شركت های چینی برای تولید این محصول در كشور چین وجود داشته است. لیكن با توجه به روش عملكرد شركت های چینی در كپی محصولات خارجی، تا كنون اعتماد كافی برای همكاری با شركت های چینی حاصل نشده است و شركت سینا در صدد ورود به بازار چین توسط خود شركت و كنترل حداكثری محصول برای مقابله با كپی برداری آن می باشد. در این راستا تا كنون ده ثبت اختراع بین المللی در كشور های آمریكا، اتحادیه اروپا چین و اندونزی به ثبت رسیده و لازم است در این خصوص سرمایه گذاری بیشتری صورت پذیرد. بزرگترین قرارداد همكاری بین المللی این شركت نیز با كشور اندونزی بوده است كه مقرر شده دو مركز آموزش روش های پیشرفته جراحی رباتیك بر پایه ربات جراح سینا در دو دانشگاه و بیمارستان آموزشی آن كشور تاسیس شود و فرایند آموزش 40 جراح متخصص اندونزیایی در هر مركز، توسط متخصصین شركت سینا صورت پذیرد.