تبریز- مناسب سازی معابر شهری برای استفاده معلولین، مطالبه ای است كه با وجود تكرار مكررات، متأسفانه در كلانشهر تبریز، تاكنون تحقق نیافته و از این رو مشكلات بسیاری با معلولین همراه است.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها - آناهیتا رحیمی: قصه پر تكرار عدم مناسب سازی معابر شهری برای افراد معلول، سال های متمادی است كه از سوی معلولان در كلانشهر تبریز مطرح می شود اما تاكنون اقدامات قابل توجهی در این راستا انجام نگرفته است.

این در حالی است كه 80 هزار و 313 نفر معلول، تحت پوشش سازمان بهزیستی در استان آذربایجان شرقی وجود دارد اما دشواری هایی كه هر لحظه با آنهاست تمامی ندارد و از مهم ترین علل آن، بی توجهی به مشكلات این قشر است.

افزایش توجه به مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولین حسی و حركتی

رئیس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تبریز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: یكی از اولین موضوعاتی كه به اتفاق نظر اعضای شورای شهر در دستور كار اولین جلسات كمیسیون های تخصصی شورای اسلامی شهر قرار دادیم، بحث تشكیل جلسات هم اندیشی با حضور متخصصان امر و نمایندگان جامعه معلولان در خصوص تدوین شیوه نامه ای اجرایی و جامع بوده، كه از سویی شهرداری تبریز را متذكر به افزایش توجه به مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولین حسی و حركتی نموده و از سویی دیگر ضوابط و اولویت های اقدام را تعیین نماید.

حكیمه غفوری ادامه داد: این فرآیند در نهایت، پس از تشكیل جلسات متناسب و انجام بازدیدهای میدانی مكرر اعضای كمیسیون و كارشناسان از فضاهای مختلف شهری، منجر به تدوین و تصویب شیوه نامه ای تحت عنوان مناسب سازی فضاهای شهری برای سهولت استفاده معلولین و جانبازان گردید.



وی افزود: در نهایت دستورالعمل فوق به شهرداری تبریز ابلاغ گردیده و شهرداری تبریز بر همین اساس، ساختاری برای تحقق این شیوه نامه و تسریع در اقدامات در سطوح معاونت های عمرانی و شهرسازی مناطق 10 گانه تبریز ایجاد نموده و مناطق بر اساس اولویت ها، پروژه های مناسب سازی فضاهای شهری منطقه خود را به همراه ردیف اعتباری، در بودجه 1401 لحاظ كرده اند.

این پروژه مهم از فصل كاری پیش رو با جدیت دنبال می شود

این عضو شورای اسلامی شهر تبریز توضیح داد: البته ناگفته نماند كه در دوره های گذشته مدیریت شهری نیز، اقدامات مستمری از سوی كارگروه واحدی بنام كارگروه مناسب سازی شهر برای معلولین و جانبازان انجام گرفته است.

فضاهای مناسب شهری برای تردد و گذران اوقات فراغت معلولین و جانبازان در شهر تبریز بالاتر از 20 درصد نیست

وی افزود: اما باید چنین گفت كه علیرغم اقدامات انجام یافته، به جرأت می توان گفت كه فضاهای مناسب شهری برای تردد و گذران اوقات فراغت معلولین و جانبازان در شهر تبریز، بالاتر از 20 درصد نیست.

غفوری در پایان گفت: لذا امیدواریم به لطف الهی، این پروژه مهم و ضروری را از فصل كاری پیش رو با جدیت دنبال كرده و عمده فضاهای شهری تبریز را برای تسهیل در عبور و مرور و استفاده این عزیزان آماده نمائیم.

توانبخشی فرآیندی پویا و هدفمند است

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: تعریف توانبخشی براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، فرآیندی است پیش رونده، پویا، هدفمند و غالباً محدود به یك دوره زمانی كه به افراد دارای ناتوانی این توانایی را می دهد تا به سطح عملكردی مطلوب ذهنی، جسمی و اجتماعی دست یابند.

فرگل صحاف ادامه داد: این فرآیند با تأمین و در اختیار گذاشتن ابزار، امكانات و تسهیلاتی جهت تغییر زندگی به منظور افزایش كیفیت زندگی از طریق جبران محدودیت عملكردی یا نقص عملكردی و نیز تسهیلاتی برای تطابق یا متناسب سازی مجدد محیط زندگی و اجتماعی انجام می شود.

وی در رابطه با دفاتر حوزه توانبخشی سازمان بهزیستی توضیح داد: این معاونت شامل سه دفتر امور مراكز توانبخشی مراقبتی، دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشكی و هم چنین دفتر توانمندسازی معلولین است.

صحاف به دفاتر امور مراكز توانبخشی مراقبتی اشاره كرده و گفت: دفتر مراكز توانبخشی و مراقبتی یكی از دفاتر سه گانه معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی كشور است و با تبعیت از رویكردی كاملاً تخصصی و متناسب با نیازهای گروه هدف تلاش می كند تا خدمت رسانی به سالمندان, بیماران روانی مزمن, افراد دارای معلولیت ذهنی, جسمی-حركتی، اختلال طیف اتیسم و چند معلولیتی را درقالب مراكز شبانه روزی، تیم های ارائه خدمات توانبخشی در منزل وتوانبخشی مبتنی بر خانواده عملی سازد.

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی بیان كرد: فعالیت های این دفتر در محورهای خدمات توانبخشی و مراقبتی در مراكز شبانه روزی، ارائه خدمات توانبخشی در منزل و ارائه خدمات مراقبتی در منزل، ساماندهی افراد مجهول الهویه مقیم مراكز شبانه روزی و خدمات توانبخشی اجتماعی (كمك هزینه مستمری و حق پرستاری) می باشد.

وی افزود: دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشكی مسئولیت امور توانبخشی گروه های مختلف معلولان، سالمندان و بیماران روانی مزمن را در بخش های خدمات توانبخشی پزشكی، حرفه ای و ارائه خدمات آموزشی و توانبخشی در قالب مراكز روزانه (مراكز روزانه ویژه افراد دارای معلولیت جسمی حركتی، ذهنی، اوتیسم، سالمندان، اختلالات بلع ودهان، بینایی، شنوایی، حرفه آموزی، كارگاه های تولیدی حمایتی و پشتیبانی شغلی) به عهده دارد.

تأمین وسایل كمكی و اندام های مصنوعی معلولین

صحاف ادامه داد: هم چنین این دفتر فعالیت هایی از جمله تأمین وسایل كمك توانبخشی، تأمین وسایل كمكی و اندام های مصنوعی معلولین، ارائه خدمات توانپزشكی از طریق خرید خدمت، كمك به كودكان ناشنوای نیازمند كاشت حلزون، تأمین وسایل بهداشتی معلولین را به افراد دارای معلولیت تحت پوشش سازمان ارائه می نماید.



وی، توانمند سازی را فرآیندی دانست كه به یك فرد یا یك سیستم قدرت و اختیار می دهد و افزود: برای افراد معلول، توانمندسازی به معنی خود مختاری وخودسرپرستی است كه در این فرآیند آنان با استفاده از ظرفیت های موجود، كشف منابع و حمایت های هدفمند و ساختارمند به خودباوری می رسند و فرصت لازم برای مشاركت اجتماعی و قدرت لازم برای انتخاب و اقدام در عرصه های گوناگون را به دست می آورند.

80 هزار و 313 نفر معلول تحت پوشش در استان آذربایجان شرقی

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی گفت: فعالیت های این دفتر شامل توانبخشی مبتنی بر جامعه، دسترسی و مناسب سازی و توانبخشی اجتماعی و حمایت های رفاهی (كمك هزینه تحصیلی به دانش آموزان معلول نیازمند، كمك هزینه تحصیلی دانشجویان معلول دانشگاه های دولتی، ساماندهی مبتلایان به اختلال متابولیك، طرح ارتقای توانمندی معلولان، كمك هزینه ایاب و ذهاب معلولان، استخدام 3 درصد افراد دارای معلولیت، بازنشستگی پیش از موعد افراد دارای معلولیت، اعطای پلاك ویژه خودروی معلولین و معافیت سربازی می باشد.

صحاف، تعداد كل معلولین تحت پوشش را 80 هزار و 313 نفر معرفی كرده و افزود: از این تعداد، 43 هزار و 693 نفر دارای معلولیت شدید و خیلی شدید و 36 هزار و 620 نفر نیز دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

تعداد معلولین جسمی و حركتی در استان آذربایجان شرقی، 37 هزار و 40 نفر است كه از این تعداد، 15 هزار و 827 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 21 هزار و 213 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است

وی ادامه داد: تعداد معلولین جسمی و حركتی در استان آذربایجان شرقی، 37 هزار و 40 نفر است كه از این تعداد، 15 هزار و 827 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 21 هزار و 213 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

صحاف گفت: تعداد معلولین بینایی در استان آذربایجان شرقی، 11 هزار و 121 نفر است كه از این تعداد، 5 هزار و 45 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 6 هزار و 76 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی ادامه داد: تعداد معلولین ذهنی در استان آذربایجان شرقی، 19 هزار و 994 نفر است كه از این تعداد، 9 هزار و 980 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 10 هزار و 14 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

وی افزود: تعداد معلولین روانی در استان آذربایجان شرقی، 5 هزار و 293 نفر است كه از این تعداد، 3 هزار و 204 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 2 هزار و 89 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

صحاف گفت: تعداد معلولین شنوایی در استان آذربایجان شرقی، 13 هزار و 452 نفر است كه از این تعداد، 5 هزار و 991 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 7 هزار و 461 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

وی افزود: تعداد معلولین صوت و گفتار در استان آذربایجان شرقی، 5 هزار و 466 نفر است كه از این تعداد، 2 هزار و 746 نفر دارای معلولیت خیلی شدید و شدید و 2 هزار و 720 نفر دارای معلولیت خفیف و متوسط است.

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی بیان كرد: 53 هزار و 98 نفر دارای معلولیت دریافت كننده كمك هزینه نگهداری (مستمری) و یك هزار و 188 نفر دارای معلولیت دریافت كننده كمك هزینه حق پرستاری ضایعه نخاعی است.

یك هزار و 446 نفر، دریافت كننده كمك هزینه حق پرستاری

صحاف توضیح داد: یك هزار و 446 نفر دارای معلولیت دریافت كننده كمك هزینه حق پرستاری و مددكاری افراد دارای معلولیت در خانواده است كه 149 نفر، نیز دارای معلولیت بهره مند از معافیت سربازی است.

وی افراد بهره مند از پلاك خودروی معلولین را 21 نفر اعلام كرده و گفت: 288 نفر دارای معلولیت بهرمند از كمك هزینه مناسب سازی منزل و خودرو و یك هزار و 446 نفر نیز دارای معلولیت بهرمند از كمك هزینه ایاب و ذهاب معلولین و هم چنین 640 نفر، دارای معلولیت بهرمند از كمك هزینه دانشجویی می باشد.



مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی، با اشاره به وجود 44 مركز شبانه روزی در استان آذربایجان شرقی توضیح داد: تعداد مراكز شبانه روزی افراد دارای معلولیت ذهنی، 17 مركز است كه (دو مركز زیر 14 سال و 15 مركز بالای 14 سال) می باشد.

صحاف ادامه داد: 7 مركز شبانه روزی بیماران روانی مزمن، 1 مركز شبانه روزی افراد دارای معلولیت جسمی، 1 مركز اقامت موقت افراد دارای اختلال طیف اوتیسم، 5 خانه شبانه روزی افراد دارای معلولیت ذهنی، 4 خانه حمایتی شبانه روزی بیماران روانی مزمن در استان آذربایجان شرقی وجود دارد كه تعداد مقیمان مراكز شبانه روزی استان نیز به 2 هزار و 285 نفر می رسد.

23 مركز روزانه ذهنی در استان آذربایجان شرقی

وی افزود: 88 مركز روزانه، 23 مركز روزانه ذهنی، 13 مركز روزانه جسمی حركتی، 5 مركز روزانه اوتیسم، 13 مركز روزانه حرفه آموزی، 10 كارگاه تولیدی حمایتی، 7 مركز روزانه شنوایی، 9 مركز روزانه سالمند و 3 مركز روزانه پشتیبانی شغلی در استان آذربایجان شرقی وجود دارد.

صحاف بیان كرد: تعداد مراكز روزانه چندمعلولیتی، اختلالات بلع و دهان، بیماران روانی مزمن، بینایی و ضایعه نخاعی هر كدام یك مركز در استان آذربایجان شرقی است.

مدیر كل بهزیستی استان آذربایجان شرقی گفت: 4 هزار و 162 نفر تعداد خدمت گیرندگان از مراكز روزانه آموزشی و توانبخشی است كه تعداد 300 نفر از خدمات مراكز پشتیبانی شغلی در شهرستان تبریز بهره مند می گردند.

نظارت بر جذب و هزینه كرد اعتبارات استانی

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اقدامات مناسب سازی شهری، پاسخ داد: پیگیری الزامات مناسب سازی از طریق برگزاری جلسات ستاد و پیگیری جلسات مربوطه، برگزاری جلسات كمیته تخصصی ذیل ستاد مناسب سازی، نظارت بر جذب و هزینه كرد اعتبارات استانی و ذیل مناسب سازی، ارائه مشاوره و راهنمایی های تخصصی برای دستگاه ها و نهادهای عمومی و اماكن و ارزیابی عملكرد دستگاه ها و پیگیری مرتفع نمودن مشكلات مربوطه از اقدامات انجام گرفته در این راستاست.



صحاف در پایان گفت: پیگیری تشكیل كمیته نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولین و شركت در جلسات شورای برنامه ریزی استان در خصوص پیگیری قانون نیز از دیگر اقدامات انجام گرفته است كه نظارت بر موارد ذیل قانون اعم از ماده 15 با سهمیه 3 درصدی، ماده 25، مالیات، ماده 7، بازنشستگی پیش از موعد و ماده 18، كسر ساعات كاری است.

یكی از نابینایان در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: متأسفانه شهر ما برای رفت و آمد افراد نابینا مناسب نیست و همواره در رفت و آمد با مشكلات بسیاری روبرو هستیم و بدون سرویس، نمی توانیم در شهر رفت و آمد كنیم.

معانی ادامه داد: من همواره موقع رد شدن از خیابان، منتظر می مانم تا كسی به كمك من بیاید چرا كه به تنهایی نمی توانم از خیابان عبور كنم و برای همین، مسئولان باید فكری به حال ما بكنند.

وی افزود: رفت و آمد افراد معلول و نابینا در كلانشهر تبریز به سختی انجام می شود و هر لحظه خطر، آنها را تهدید می كند.

در حال حاضر، سالهاست كه مناسب سازی معابر شهری برای معلولین در كلانشهر تبریز، راه به جایی نبرده و موجب نارضایتی معلولین شده است اما به گمان می رسد اگر مناسب سازی معابر شهری به عنوان یك مطالبه عمومی مطرح شود، شاید در اولویت مسئولان قرار بگیرد تا بدین گونه مشكلات معلولان حل و فصل شود.