تهران پیرترین شهر ایران است؛ این را داده های مركز آمار ایران نشان می دهد؛ با اینكه در سال های اخیر اخبار مربوط به سالخوردگی این شهر بارها اعلام شده اما هنوز هم پایتخت در زمینه مناسب سازی گذرهای شهری برای سالمندان، مناسب نیست و معلولان هم برای تردد آسان و بی دردسر در شهر مشكل دارند.

همشهری آنلاین - مجید جباری : بر اساس اطلاعات مركز آمار ایران در سال 1398، میانگین جمعیت سالمندان كشور 6.1 درصد است كه این رقم در تهران برای جمعیت 65 سال و بالاتر، چیزی در حدود 8 درصد را نشان می دهد. به این ترتیب، تهران 1.9 درصد پیرتر از میانگین كشوری است و با داشتن بیش از یك میلیون سالمند، در بالای جدول پیرترین شهرهای ایران قرار می گیرد. از سوی دیگر بررسی جمعیت تهران از 6 دهه پیش تاكنون نیز از رشد جمعیت سالمندان در پایتخت حكایت دارد و كارشناسان بر این باروند كه در صورت ادامه این روند، تهران در 2 دهه آینده 3 برابر سالخورده تر می شود. با اینكه در سال های اخیر هشدارهای مربوط به سالخوردگی تهران بارها از سوی مقامات و رسانه ها اعلام شده اما به هر حال مدیران و برنامه ریزان شهری هنوز هم در زمینه مناسب سازی مسیرها و گذرهای شهری نتوانسته اند رضایت سالمندان، معلولان و اقشار خاص را برای تردد آسان و بی دردسر در فضاهای عمومی جلب كنند.

پروژه ها بدون مناسب سازی اجرا نشوند رئیس كمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینكه توجه به مناسب سازی معابر و دسترسی های شهر باید در اولویت مدیریت شهری باشد، گفت: «هیچ پروژه ای نباید اجرا شود مگر اینكه به پیوست آن، حقوق گروه های هدف (سالمندان و معلولان) رعایت شود.»

مهدی عباسی در گفت وگو با همشهری آنلاین توضیح داد: «همچنین ساختمان هایی كه در شهر ساخته می شوند باید الزامات خدماتی و رفاهی سالمندان و معلولان در آن رعایت شده باشد. البته بخشی از این اقدامات در شهر در حال اجراست و بخشی هم كه انجام نشده و در آن عقب ماندگی هایی احساس می شود، باید مورد توجه ویژه تری قرار بگیرد. البته هم شورای شهر و هم شهرداری این موضوع را در اولویت قرار داده و شاهد آن هم پیش بینی احكام، تكالیف و ردیف هایی است كه در بودجه سال جاری تعیین شده است.»

این عضو شورای شهر تهران تاكید كرد: «مناسب سازی معابر و مسیرهای شهری اولویت ما در شورای شهر است و پیگیر آن هستیم؛ فقط باید این رویكرد را تقویت كنیم.»

مدیران خودشان را جای سالمندان بگذارند رئیس كمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران گفت: «یكی دیگر از راهكارها این است كه مناسب سازی محورها و گذرهای اصلی كه شناسایی شده اند، در دستور كار قرار بگیرند. در برخی معابر می بینیم برخی از گذرهای فرعی مورد توجه قرار گرفته اما همچنان گذرهای اصلی مورد غفلت است؛ یا گذرهای اصلی هنوز كامل نشده، بعضا به گذرهای فرعی توجه شده است. بنابراین با توجه به كمبود منابع، اختصاص منابع به گذرهای اصلی و دسترسی های شهر برای معلولان و سالمندان و مناسب سازی این دسترسی ها و معابر، می تواند بخشی از این مشكل را برطرف كند.»



عباسی ادامه داد: «به عقیده من، مدیران شهری باید از نگاه یك سالمند، معلول و اقشارخاص در شهر حضور یابند تا بتوانند الزامات و نیازهای شهر را شناسایی كنند. خودشان را یك روز به عنوان یك معلول یا سالمند در نظر بگیرند و در شهر تردد كنند تا متوجه نقاط ضعف شهر شهر بشوند. مدیران بایدخودشان را جای معلولان فرض كنند و ببیننند كه در طول روز یك معلول یا سالمند چه نیازهایی برای تردد در شهر دارد و از چه خدماتی باید بهره ببرد. در این صورت اگر مدیر شهری چنین رویكردی داشته باشند، به باور من، دغدغه لازم برای مناسب سازی در شهر شكل می گیرد.»

هزینه بالای مناسب سازی پیاده روها آنطور كه حامدسلیمی سرپرست اداره كل معماری و ساختمان شهرداری تهران درباره مناسب سازی معابر و فضاهای شهری پایتخت می گوید: «طرح مناسب سازی مقرر است در دو گروه معابر اصلی (حدود 1500 كیلومتر طول معبر، معادل حدود 3000 كیلومتر پیاده رو) و معابر فرعی (حدود 3500 كیلومتر طول معبر معادل حدود 7000 كیلومتر پیاده رو) صورت گیرد كه این اقدامات به بیش از 13 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. البته اولویت بندی اقدامات معابر اصلی در 9 فاز و معابر فرعی در 12 فاز انجام شده و به تناسب تامین بودجه امكان اجرای یك یا چند فاز در هر سال وجود دارد.»

اینفوگرافیك زیر، جمعیت سالخوردگان به تفكیك مناطق 22گانه پایتخت را نشان می دهد و ضرورت مناسب سازی گذرها، خیابان ها و فضاهای عمومی شهر و همچنین توسعه زیرساخت های رفاهی و خدماتی به سالمندان و معلولان را در این مناطق را یادآوری می كند. براین اساس، مناطق 6، 7 و یك به ترتیب در رتبه اول تا سوم پیرترین مناطق تهران قرار دارند و از طرف دیگر، مناطق 19، 22 و 4 به ترتیب جزو 3منطقه جوان تهران هستند. با این حساب در فهرست مناطق 22 گانه تهران، منطقه6 پیرترین و منطقه19 جوان ترین مناطق تهران به شمار می آیند.