تجربه موفق مددكاران اجتماعي در حمايت از كودكان سيلزده پلدختر، توسط دكتر معصومه معارف وند عضو هيات علمي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي در همايش مددكاري و سلامت رواني - اجتماعي كودكان ارائه شد.

به گزارش خبرنگار وبداي دانشگاه، اين تجربه كه مطالعه اي نيز تحت عنوان « حمايت از كودكان در شرايط بحراني پس از حوادث طبيعي » در پي داشت، حاصل تلاش چهار مددكار اجتماعي اعزامي از تهران به سرپرستي دكتر معارف وند بود كه از ارديبهشت تا مردادماه 1398 در منطقه حاشيه رود كشكان با همكاري 15 نيروي داوطلب جمعيت هلال احمر اجرا شد.

دكتر معارف وند كه مسئوليت پنل « كودكان در بحران هاي طبيعي، رواني و اجتماعي » در همايش مددكاري و سلامت رواني - اجتماعي كودكان را بعهده داشت، در مورد چگونگي اين فعاليت گفت: با ارزيابي وضعيت مردم اين منطقه كه اكثرا خانه هاي خود را در اثر سيل و سيلاب از دست داده و در چادر و يا كمپ هاي هلال احمر اسكان داشتند، طي سه الي چهار روز، 147 پرونده از خانواده هاي نيازمند به خدمات تشكيل شد.

وي، « حضور منظم مددكاران اجتماعي در منطقه و ارتباط مستقيم هفتگي با خانواده ها و ارائه خدمات در خانه ها و چادرها، بجاي مراجعه مردم سيلزده به مركز مددكاري اجتماعي »، را از نكات مثبت و تاثيرگذار در تقويت ارتباطات و نيازسنجي ساكنان منطقه ذكر كرد.

استاد مددكاري اجتماعي افزود: ارزيابي نيازها بطور منظم و براساس شرايط خانواده ها و بصورت انعطاف پذير به مدت سه ماه انجام شد و بعضي از خدمات بصورت آموزشي داده شد، اما برخي از خدمات نيز بايد حمايت يابي مي شد.

وي با توضيح چگونگي حمايت يابي و ارزيابي نيازها، اظهار داشت: « بي خانماني و مشكلات مالي، اضطراب بالا، مشكلات خواب، كاهش اعتماد اجتماعي و پرخاشگري، خشونت خانگي بويژه خشونت نسبت به كودكان، مشكلات بهداشتي (مانند نبود آب سالم و امكانات شستشو و حمام)، ساخت و سازهاي ناايمن در محله، وجود چاه ها و كانال هاي فاضلاب بدون درپوش كه احتمال سقوط افراد بويژه كودكان را زياد كرده بود »، از مهمترين مشكلات ساكنان اين منطقه از پلدختر بود.

وي تصريح كرد: متاسفانه در ارزيابي ها، نيازهاي كودكان در كوي سازماني ها ناديده گرفته شده و هيچ امكاناتي براي آنان پيش بيني نشده بود و لذا، كودكان در بيرون چادرها از بي برنامه گي، با يكديگر دعوا مي كردند و والدين نيز به دليل مشكلات و بهانه گيري كودكان، به آنان پرخاشگري داشتند.

دكتر معارف وند مسئول گروه مددكاران اعزامي افزود: با توجه به اين شرايط، تمركز را بر بهبود شرايط كودكان گذاشتيم، بطوري كه يك سالن ورزشي را شناسايي كرديم و با همكاري جمعيت هلال احمر، اين سالن را به فضاي دوستدار كودك و نوجوان شهرستان پلدختر تبديل كرديم و در واقع، محيط ايمني براي كودكان آماده شد تا كودكان 3 تا 6 سال و 16 تا 18 سال و خانواده هاي آنان را تحت پوشش خدمات سرگرمي و آموزشي قرار بدهد.

وي با اشاره به استقبال بسيار خوب كودكان و خانواده هاي آنان از اجراي اين طرح، گفت: برغم دسته بندي كودكان و سانس بندي ساعات استفاده كودكان در سنين مختلف از مركز دوستدار كودك و نوجوان، كودكان جلوتر از زمان مجاز خودشان، پشت در اين مركز آماده بودند تا زودتر وارد شده و از وسايل و محيط شاد و جذاب اين مركز استفاده كنند.

دكتر معارف وند افزود: مجموعا 119 كودك علاوه بر بازي هاي گروهي با وسايل اهدايي خيران به اين مركز (مانند فوتبال دستي)، از خدمات آموزشي (مثل بهداشت فردي، استقلال و چگونگي ارتباط متناسب با نيازها) و مشاوره مربيان و مددكاران اجتماعي استفاده كردند، ضمن آنكه خدمات آموزشي و مشاوره به والدين آنان، حمايت يابي، ارجاع و پيگيري لازم براي رفع نيازهاي آنان انجام شد.

وي اظهار داشت: در خاتمه كارمان نيز به يكباره منطقه را ترك نكرديم، بلكه با اطلاع رساني به خانواده ها، آنان و كودكان را براي ترك منطقه آماده ساختيم. و قبل از ترك منطقه، نسبت به تهيه خلاصه پرونده و ارجاع خانواده هاي نيازمند اقدام شد، ضمن آنكه مراسم اختتاميه طرح مداخله رواني و اجتماعي با مشاركت فعال كودكان برگزار شد.

وي همچنين گفت كه وسايل و تجهيزات مركز دوستدار كودك و نوجوان را هم پس از تعطيلي آن، به كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان واگذار شد.

اين متخصص حوزه مددكاري اجتماعي تصريح كرد: يك سال بعد تاثير مداخله مورد ارزيابي قرار گرفت و يكي از فارغ التحصيلان گروه رشد و پرورش كودكان پيش از دبستان دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي، با اجراي مطالعه اي، خدمات يك سال قبل با مقايسه مشكلات رفتاري كودكان دريافت كننده خدمات از فضاي دوستدار كودك و تيم هاي سحر جمعيت هلال احمر به عنوان متولي حمايت رواني و اجتماعي از آسيب ديدگان در ايران، مورد ارزيابي قرار گرفت و نتايج بسيار رضايتبخش و نشان دهنده فعاليت تخصصي و استاندارد از سوي فضاي دوستدار كودك و نوجوان بود.

در تحقيقي كه توسط خانم نورشرق فارغ التحصيل حوزه رشد و پرورش كودكان پيش از دبستان دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي اجرا و در اين همايش ارائه شد، « فضاي ارائه خدمت مركز دوستدار كودك، بخاطر سرپناه ايمن و امكانات با استقبال روبه رو شد، و ميان مدت بود، برقراري ارتباط با مراقبين كودكان و والدين، چند بعدي بودن خدمات، بومي بودن مربيان، ارائه خدمات متناسب با جنسيت كودكان، ارائه خدمات متناسب با گروه سني كودكان، روش هاي ترغيب كودكان براي دريافت خدمات »، عوامل موثر در موفقيت تيم مددكاران اجتماعي محسوب شد كه نتايج آن به سياستگذاران كمك مي كند كه خدمات مناسب با شرايط كودكان دچار بحران ارائه بدهند و باعث كاهش مشكلات آنان بشوند.

در ادامه اين پنل، موضوع هايي همچون « چالش هاي فرزند پروري مشترك پس از طلاق، خودكشي نوجوانان يك مرور نظام مند، تحليلي بر مداخله رواني و اجتماعي كودك آزاري در استان مازندران، بهداشت رواني كودكان در دوران همه گيري كرونا »، توسط متخصصان و صاحبنظران سازمان بهزيستي كشور، وزارت آموزش و پرورش و انجمن علمي مددكاران اجتماعي ارائه، و مورد بررسي قرار گرفت.

از سه نشست تخصصي اين همايش كه با ارائه مقالات اساتيد و متخصصان حوزه هاي رواني و اجتماعي همراه بود، پنل هاي « كودكان و چالش هاي آموزشي در مدرسه » و « كودكان، بهزيستي و رفاه اجتماعي در ايران » نيز به ترتيب با مسئوليت دكتر منصوره كريم زاده عضو هيات علمي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي، و دكتر فرزانه اميريزداني برگزار شد.

گفتني است كه وبينار « مددكاري اجتماعي و سلامت رواني - اجتماعي كودكان » عصر روز شنبه به مناسبت روز جهاني كودك، و به همت گروه آموزشي مددكاري اجتماعي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي، و با همكاري گروه هاي آموزشي رشد و پرورش كودكان پيش از دبستان و روانپزشكي اين دانشگاه برگزار شد.

با توجه به شيوع كوويد 19 در ايران و جهان و مشكلات ناشي از آن، كه كودكان را نيز متاثر كرده است، توجه عمده اين همايش بر مشكلات كودكان و خانواده هاي آنان در زمينه هاي آموزشي، و بحران هاي طبيعي و اجتماعي بود، ضمن آنكه سياست هاي كلي اجتماعي در حوزه حمايت از كودكان نيز توسط متخصصان و صاحبنظران اين حوزه ارائه شد.

اين همايش با همكاري معاونت اجتماعي سازمان بهزيستي كشور، معاونت پرورشي آموزش و پرورش، انجمن هاي علمي مددكاري اجتماعي ايران، و كودكان پيش از دبستان، و موسسه اطلاعات برگزار شد.

انتهاي پيام/