روی تنظیم فعالیت بیش از 100 آنزیم مختلف در بدن را بر عهده دارد، و همچنین، نقشی مهم در عملكرد ایمنی، سنتز پروتئین، بهبود زخم، سنتز DNA، و تقسیم سلولی دارد.
دریافت ماده معدنی روی به میزان كافی از رژیم غذایی نه تنها برای سیستم ایمنی بدن ما اهمیت دارد، بلكه به تعادل هورمون ها، تقسیم سلولی، پیشگری از سرطان، عملكرد بدنی مطلوب و عملكرد درست گلبول های قرمز و سفید خون نیز كمك می كند.

روی برخلاف مواد مغذی محلول در چربی مانند ویتامین های A، D، E و K، برای مدتی طولانی در بدن ذخیره نمی شود، از این رو، میزان مورد نیاز از آن را باید از طریق مواد غذایی یا مكمل ها دریافت كرد.

روی چیست؟

روی یك ماده معدنی كم نیاز ضروری است، به این معنی كه بدن نمی توان آن را تولید یا ذخیره كند.

روی تنظیم فعالیت بیش از 100 آنزیم مختلف در بدن را بر عهده دارد، و همچنین، نقشی مهم در عملكرد ایمنی، سنتز پروتئین، بهبود زخم، سنتز DNA، و تقسیم سلولی دارد. روی برای عملكرد درست حواس بویایی و چشایی نیز نیاز است.

روی به طور طبیعی در محصولات گیاهی و حیوانی وجود دارد. این ماده معدنی به میزان زیاد در مواد غذایی سرشار از چربی اشباع و كلسترول مانند گوشت گاو، گوسفند، مرغ، پنیر، صدف و دیگر غذاهای دریایی وجود دارد، اما اینها تنها منابع مهم روی محسوب نمی شوند.

طیف گسترده ای از مواد غذایی گیاهی سرشار از روی نیز وجود دارند. فردی كه یك رژیم غذایی گیاهی را دنبال می كند می تواند به راحتی مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای روی را در یك یا دو وعده غذایی روزانه خود دریافت كند.

فواید روی چه هستند؟

به عنوان یك ماده معدنی ضروری، روی نقش مهمی در ساختار و عملكرد سلولی ایفا می كند. بدون آن، بسیاری از موارد می توانند با اختلال و مشكل مواجه شوند.

از فواید چشمگیر روی می توان به موارد زیر اشاره كرد:

عملكرد ایمنی

روی برای عملكرد درست سیستم ایمنی بدن ضروری است. روی موجب فعال شدن لنفوسیت های T یا سلول های T می شود كه این نوع از گلبول های سفید بخش مركزی دفاعی ایمنی بدن ما را شكل می دهند.

برخی از این سلول های T به عنوان "سلول های قاتل" عمل می كنند كه پاتوژن ها (عوامل بیماری زا) مانند باكتری ها، ویروس ها و قارچ ها را خنثی می كنند. برخی از آنها "سلول های كمك رسان" هستند كه به دیگر سلول های سیستم ایمنی در برابر عفونت ها یا سرطان كمك می كنند.

در یك بررسی كه شامل هفت مطالعه می شد، دریافت 80 تا 92 میلی گرم روی در روز به شكل مكمل به كاهش 33 درصدی طول دوره سرماخوردگی منجر شد.

كمبود روی می تواند اثر منفی بر عملكرد سیستم ایمنی بدن داشته باشد، از این رو، ممكن است خطر ابتلا به بیماری های مزمن افزایش یابد.

شرایط پوستی

روی برای سلامت پوست از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این ماده معدنی به حفظ ساختار و یكپارچگی پوست كمك می كند، و نقش مهمی در سنتز كلاژن دارد.

در شرایطی كه حدود نیمی از كل روی بدن در استخوان ها وجود دارد، پوست حاوی حدود 6 درصد از كل روی بدن است.

به همین دلایل، روی اغلب در بیمارستان برای درمان سوختگی ها، زخم ها، و دیگر آسیب دیدگی های پوست استفاده می شود. همچنین، از روی می توان به صورت موضعی برای درمان آكنه، تبخال، و راش های پوستی ناشی از پوشك استفاده كرد.

درمان های موضعی و خوراكی روی می توانند با مهار رشد باكتری P.Acnes، كاهش التهاب، و سركوب فعالیت غدد چربی به درمان آكنه كمك كند.

مشكلات گوارشی

حتی كمبود متوسط روی می تواند در جذب مواد مغذی از غذایی كه وارد روده می شود، اختلال ایجاد كند.

زمانی كه سطوح روی در بدن كم است، فرد با خطر ابتلا به مشكلات گوارشی مانند اسهال، مواجه می شود كه جذب روی و دیگر مواد مغذی از غذا را دشوارتر می كند.

از این رو، كمبود روی نه تنها می تواند موجب اسهال شود، بلكه اسهال مزمن می تواند موجب كمبود روی شود، از این رو، اسهال هرچه بیشتر تشدید می شود.

كاهش خطر بیماری مرتبط با افزایش سن

روی ممكن است خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با افزایش سن، مانند انحطاط ماكولا، سینه پهلو، و عفونت های دیگر را به میزان قابل توجهی كاهش دهد.

روی نقش مهمی در حفظ یكپارچگی ماكولا در چشم ایفا می كند.

مطالعات نشان داده اند كه مكمل روی احتمالا به واسطه پیشگیری از آسیب سلولی در شبكیه چشم می تواند به كاهش پیشرفت انحطاط ماكولای مرتبط با افزایش سن كمك كند.

مطالعات دیگر نشان داده اند كه مصرف 45 میلی گرم روی در روز ممكن است میزان عفونت در افراد مسن را حدود 66 درصد كاهش دهد.

كاهش التهاب

روی توانایی خود به عنوان یك ماده ضد التهاب و عامل آنتی اكسیدانی را نشان داده است كه به مبارزه با استرس اكسیداتیو كمك می كند، از این رو، احتمال ابتلا به بیماری كاهش می یابد. در نتیجه، سطوح سالم روی در بدن می تواند به كاهش خطر بیماری هایی مانند سرطان، بیماری قلبی و زوال عقل كمك كند.

همچنین، روی به كاهش سطوح پروتئین های التهابی خاص در بدن كمك می كند.

در یك مطالعه با حضور 40 بزرگسال، مصرف روزانه 45 میلی گرم روی در قالب مكمل به كاهش بیشتر در نشانگرهای التهابی منجر شد.

علائم كمبود روی

كمبود خفیف روی شرایطی شایع است كه بیشتر با رژیم غذایی افراد مرتبط است.

از سوی دیگر، كمبود شدید روی می تواند در افرادی با جهش های ژنتیكی نادر، یا در نوزادانی كه با شیر مادری تغذیه می شوند كه به میزان كافی از رژیم غذایی خود روی دریافت نمی كند، دیده شود. همچنین، مصرف بیش از حد نوشیدنی های الكلی یا مصرف داروهای سركوب كننده سیستم ایمنی ممكن است خطر مواجهه با كمبود روی را در فرد افزایش دهند.

از علائم كمبود روی می توان به موارد زیر اشاره كرد:

- اختلال در حس چشایی و هوس مصرف غذاهای شورتر و شیرین تر

- اسهال مزمن

- اختلال در رشد و نمو

- مشكلات رفتاری

- تاخیر در بلوغ جنسی

- راش های پوستی

- اختلال در عملكرد عصبی

- بهبود آهسته زخم

موارد خفیف تر كمبود روی شامل علائمی مانند موارد زیر می شوند:

- كاهش ایمنی

- اسهال

- كاهش اشتها

- خشكی پوست

- اختلالات خلقی

- ناباروری

- بهبود آهسته زخم

- خستگی مزمن

- مغز مه آلود

24 ماده غذایی گیاهی سرشار از روی

در ادامه فهرستی از 24 ماده غذایی گیاهی با بیشترین محتوای روی در هر 100 گرم از آنها ارائه شده است:

- دانه های كنجد: 11.16 میلی گرم، 77 درصد از ارزش روزانه

- شاهدانه: 11.5 میلی گرم، 77 درصد از ارزش روزانه

- دانه های كدو تنبل: 10.3 میلی گرم، 69 درصد از ارزش روزانه

- دانه های هندوانه: 10.2 میلی گرم، 68 درصد از ارزش روزانه

- بادام هندی: 5.8 میلی گرم، 39 درصد از ارزش روزانه

- دانه های آفتابگردان: 5 میلی گرم، 33 درصد از ارزش روزانه

- دانه های كتان: 4.34 میلی گرم، 29 درصد از ارزش روزانه

- دانه های چیا: 3.5 میلی گرم، 23 درصد از ارزش روزانه

- نخود: 1.5 میلی گرم، 10 درصد از ارزش روزانه

- قارچ های شیتاكه: 1.33 میلی گرم، 9 درصد از ارزش روزانه

- عدس: 1.3 میلی گرم، 8 درصد از ارزش روزانه

- نخود سبز: 1.2 میلی گرم، 8 درصد از ارزش روزانه

- كینوآ: 1.1 میلی گرم، 7 درصد از ارزش روزانه

- جعفری: 1.1 میلی گرم، 7 درصد از ارزش روزانه

- لوبیا قرمز: 1.0 میلی گرم، 7 درصد از ارزش روزانه

- اسفناج: 0.53 میلی گرم، 6 درصد از ارزش روزانه

- قارچ های كرمینی: 0.52 میلی گرم، 5 درصد از ارزش روزانه

- آووكادو: 0.6 میلی گرم، 4 درصد از ارزش روزانه

- توت سیاه: 0.5 میلی گرم، 4 درصد از ارزش روزانه

- تمشك: 0.4 میلی گرم، 3 درصد از ارزش روزانه

- خرما: 0.4 میلی گرم، 3 درصد از ارزش روزانه

- انار: 0.35 میلی گرم، 2 درصد از ارزش روزانه

- موز: 0.2 میلی گرم، 1 درصد از ارزش روزانه

- انجیر: 0.2 میلی گرم، 1 درصد از ارزش روزانه

آیا باید از مكمل روی استفاده كنم؟

در شرایطی كه این مواد غذایی از جمله بهترین منابع گیاهی برای روی هستند، شما همچنان ممكن است به مصرف مكمل روی نیاز داشته باشید.

تشخیص كمبود روی از طریق تست های آزمایشگاهی می تواند دشوار باشد و حتی اگر آزمایشات سطوح عادی روی در بدن را نشان دهند، ممكن است فرد همچنان با كمبود این ماده مغذی مواجه باشد.

پزشكان اغلب عوامل دیگر مانند شرایط رژیم غذایی و ژنتیك را برای تعیین نیاز به مصرف مكمل مد نظر قرار می دهند.

دوز توصیه شده برای روی

از مكمل های روی كه حاوی غلظت بالای روی هستند، پرهیز كنید، مگر این كه پزشك به شما توصیه كرده باشد.

مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای روی حدود 8 میلی گرم برای زنان و 11 میلی گرم برای مردان است.

توصیه می شود كه بیش از 40 میلی گرم روی در روز مصرف نشود و این سقف حداكثری مصرف در نظر گرفته می شود.

مصرف بیش از حد روی می تواند در جذب آهن و مس اختلال ایجاد كند. البته بازدارندگی از جذب این مواد مغذی در افرادی كه برای 10 هفته بیش از 60 میلی گرم روی در روز مصرف كرده بودند، گزارش شد.

بهداشت نیوز/

برچسب ها: گیاه ، روی ، ماده معدنی