به گزارش خبرگزاری صداوسیما مركز كیش، اگر زینك بدنتان كم باشد، بسیاری از واكنش های بدنتان به طور مؤثر انجام نشده و تأثیرش را خواهید دید.

چرا بدن شما به زینك (روی) نیاز دارد؟

شما به دلایل زیر به زینك نیاز دارید:

ترمیم زخم. تكثیر سلولی.
رشد و تكامل حین بارداری و كودكی.
سلامت سیستم ایمنی. سنتز پروتئین.
باروری.
توانایی بویایی و چشایی

اگر از جهت ویتامین ها و املاح كمبود هایی در بدنتان داشته باشید، با مشكلاتی در سلامتی فیزیكی یا روانی تان روبرو خواهید شد.

شما به چه اندازه زینك نیاز دارید؟

توصیه ها فعلی این است كه مرد ها باید روزانه 11 میلی گرم و زن ها 8 میلی گرم زینك مصرف كنند، اما همه ی افراد به این اندازه دریافت نمی كنند.
مطالعات نشان می دهند برخی از افراد بیشتر در معرض كمبود زینك بوده و ممكن است به مقدار بیشتری غذا های سرشار از زینك نیاز داشته باشند و در بعضی موارد ممكن است مصرف مكمل لازم باشد. ضمناً شما هر روز باید زینك مصرف كنید، زیرا بدنتان نمی تواند زینك را به راحتی ذخیره كند.

عواملی كه می توانند احتمال كمبود روی را در بدن افزایش دهند

ورزش خیلی زیاد

اگر شما از نظر فیزیكی خیلی فعال باشید یا تمرینات شدید یا طولانی مدت انجام بدهید، ممكن است به زینك بیشتری در تغذیه تان احتیاج داشته باشید. در یك مطالعه، محققان دریافتند وقتی ورزشكاران مرد، دریافت زینك شان كاهش یافت، توانایی قلب و عروق شان نیز افت كرد؛ بنابراین این افراد نمی توانستند تمرینات خود را تا مدت زمانی كه لازم بود ادامه دهند و تحمل كنند. همچنین تحقیقات نشان می دهد ورزشكاران استقامتی بیشتر در معرض كمبود زینك هستند.

محققان باور دارند عدم مصرف زینك كافی، سبب كاهش آنزیمی به نام كربنیك انهیدراز می شود كه به دفع كربن دی اكسید از بدن از طریق ریه ها كمك می كند. وقتی این اتفاق سریعاً روی نمی دهد، استقامت ورزشی كاهش می یابد. ضمناً برخی مطالعات نشان می دهند عدم مصرف زینك كافی، قدرت عضله را نیز كاهش می دهد.

برخی بیماری ها

اگر شما دچار بیماری یا عارضه ای در بدنتان باشید، ممكن است بدنتان به زینك بیشتری نسبت به یك فرد سالم نیاز داشته باشد. مثلاً برخی از بیماری ها باعث می شوند بدن سخت تر بتواند زینك را از طریق سیستم گوارش خود جذب نماید. این عوارض و بیماری ها شامل بیماری التهابی روده، سندرم روده كوتاه و اسهال مزمن به هر دلیلی می شوند.
همچنین افراد مبتلا به بیماری مزمن كبد، بیماری كلیوی، دیابت، سرطان و بیماری سلول های داسی شكل، بیشتر از بقیه در معرض كمبود زینك قرار دارند. اگر شما هم در این دسته ها هستید، با پزشكتان در این مورد كه آیا به مصرف مكمل زینك نیاز دارید یا نه صحبت كنید.

افزایش سن

پژوهش ها نشان می دهند ریسك كمبود زینك با افزایش سن بیشتر می شود. مطالعه ای دریافت كمبود زینك در بین افراد بالای 75 سال شایع تر است. چرا؟ افراد سالمند بیشتر احتمال دارد دچار بیماری ها و عوارضی شوند كه آن ها را در معرض كمبود زینك قرار می دهند؛ اما مشكلات جذب نیز می توانند مطرح باشند. مثلاً، افراد سالمند زینك را به خوبی جذب نمی كنند. یكی از نگرانی ها این است كه پایین بودن سطح روی در افراد سالمند ممكن است احتمال عفونت را افزایش دهد. كمبود زینك، یك نگرانی جدی حتی در افراد سالمند سالم است. مطالعه ای نشان داده حدود 40 درصد از افراد 60 سال و بالاتر، زینك كافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی كنند.

برخی دارو ها

دارو ها نیز می توانند بر وضعیت زینك در بدن اثر بگذارند. اگر شما به خاطر فشارخون بالای تان یا یك عارضه قلبی داروی ادرارآور مصرف كنید، زینك بیشتری از طریق ادرارتان از دست می دهید و ممكن است دچار كمبود روی شوید. همچنین، دارو هایی كه ترشح اسید معده را سركوب می كنند، مثلاً دارو های ریفلاكس اسید معده به مری، میزان زینك جذب شده توسط روده ها را كاهش می دهند. دیگر دارو هایی كه مقدار زینك بدن را كاهش می دهند شامل آسپرین و كورتیكواستروئید ها می شوند.

یك ماده معدنی نیز می تواند بر جذب ماده معدنی دیگر اثر بگذارد. اگر شما مكمل كلسیم یا مس مصرف كنید، ممكن است جذب زینك بدنتان محدود شود، زیرا این مكمل ها بر سر گیرنده های یكسانی در روده رقابت می كنند.

رژیم غذایی گیاهی

رژیم های غذایی گیاهی امتیازاتی دارند، اما اگر شما گیاهخوار باشید، بیشتر مستعد كمبود زینك خواهید بود. زینك به وفور در غذا های دریایی، گوشت گوساله، مرغ و بوقلمون و لبنیات وجود دارد. شما می توانید زینك را از منابع غذایی گیاهی نیز دریافت كنید، اما كمی سخت تر. این منابع شامل بادام، پسته، غلات كامل و غذا های غنی شده با روی مانند غلات صبحانه می شوند.

منابع گیاهی حاوی زینك یك ایراد دارند. فیبر موجود در غذا های گیاهی حاوی فیتات است كه جذب زینك را كاهش می دهند، بنابراین اگر شما تابع رژیم غذایی گیاهی باشید، مجبورید مقدار بیشتری از غذا های زینك دار بخورید. حبوبات را پیش از مصرف خوب بخیسانید تا از میزان فیتات آن ها كاسته شده و مقدار رویی كه بدن شما از این منابع دریافت می كند بیشتر شود.

علائم كمبود زینك در بدن چیست؟

علائم معمول كمبود زینك شامل افسردگی، خارش پوست، راش های پوستی، كُندی در ترمیم زخم، كاهش حس چشایی و بویایی، مه مغزی، كاهش وزن، ناباروری، درد عضلانی، سردرد و اسهال می شود. اگر سطح زینك بدنتان كم باشد، ممكن است همه ی این علائم یا تنها چند مورد از آن ها را داشته باشید. همچنین ممكن است شما بدون اینكه هیچ علامت آشكاری داشته باشید، دچار كمبود زینك باشید.

از كجا بدانید سطح زینك بدنتان پایین است؟

پزشك می تواند با یك آزمایش خون، سطح این ماده معدنی را در بدنتان بررسی كند. هر چند این آزمایش چندان بیانگر كمبود زینك نمی تواند باشد. اما در برخی موارد یك تست پلاسما یا ادرار ممكن است مفید باشد. بیشتر پزشكان وضعیت زینك را به طور روتین بررسی نمی كنند، بنابراین اگر نسبت به كمبود زینك خود شك دارید باید با پزشك این موضوع را مطرح كنید.

دریافت روی كافی از طریق رژیم غذایی برای سلامت سیستم ایمنی، ترمیم زخم و باروری مهم است؛ اما تحقیقات نشان می دهد زینك می تواند ریسك تباهی لكه زرد ناشی از بالا رفتن سن را كه یكی از علت های شایع از دست دادن بینایی در افراد سالمند است پایین بیاورد.
بنابراین شما باید مطمئن شوید كه زینك كافی از طریق مواد غذایی دریافت می كنید و اگر در گروه ریسك پذیر هستید یا علائم كمبود زینك را دارید، از پزشك خود بخواهید سطح زینك بدنتان را چك كند.
ممكن است پزشك توصیه كند بیشتر از مواد غذایی سرشار از روی استفاده كنید یا مكمل آن را برایتان تجویز كند. به هر حال بهتر است برای حفظ سلامتی تان بیشتر از مواد غذایی سرشار از روی استفاده كنید.