به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، برخی پدر و مادر ها با ذوق و شوق فرزند خود را در مدرسه ثبت نام می كنند، اما بعد از مدتی متوجه مشكل در یادگیری كودكشان می شوند. در مناطقی با فقر فرهنگی بدون بررسی مشكل، روح و روان كودك را با كلماتی مانند كندذهن و خنگ آزار می دهند كه حتی ممكن است كودك ترك تحصیل هم كند.

كودكان مرزی كودكانی هستند كه از لحاظ سطح هوش و توانایی های شناختی در مرز بین كم توان ذهنی و هوش طبیعی قرار می گیرند.

كودكان دیرآموز یا صاحبان هوش مرزی احمد شریفی اردانی متخصص روانشناسی كودكان استثنایی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: نمره سطح هوش كودكان مرزی بین 70 تا 85 است. نمره هوش كودكان كم توان ذهنی زیر 70 و افراد عادی بالای 85 است.

شریفی ادامه داد: هنگامی كه كودكان مرزی برای تحصیل وارد مدرسه می شوند، مشكل هوشی آن ها مشخص می شود، اما این كودكان از نظر مهارت های اجتماعی، كار های روزمره و رفتاری كاملا عادی هستند.



علت نامشخص مرزی شدن كودكان شریفی اردانی گفت: به طور دقیق مشخص نیست دلیل اصلی مرزی شدن این كودكان چیست، اما ژنتیك، محیط آموزش و یادگیری می تواند در مرزی شدن كودكان نقش داشته باشد.

او افزود: والدینی كه زیاد با فرزندشان صحبت و بازی نمی كنند و اجازه تحرك به آن ها نمی دهند همچنین محیط هایی كه فقر آموزشی دارند، مستعد مرزی شدن كودك هستند.

او ادامه داد: بعضی خانواده های كودكان مرزی مشكل اقتصادی دارند، اما به هر حال لازم است این كودكان در زمانی غیر از ساعت مدرسه در كلینیك های روانشناسی زیر نظر متخصصان این حوزه آموزش ویژه دریافت كنند.

آگاهی زود هنگام والدین از مرزی بودن كودك شریفی تصریح كرد: اگر والدین هنگامی كه كودك زیر 5 سال سن دارد و در سن كلامی، حركتی و حافظه است، متوجه مشكل او شوند بهتر می توانند به كودك كمك كنند. كودكان مرزی دیرتر راه می روند و دیرتر شروع به حرف زدن می كنند.

مراجعه به هنگام والدین به روانشناس شریفی گفت: روانشناس هنگام مراجعه به موقع والدین، با انجام تست های روانشناسی و هوش یادگیری كودكان مرزی را بهبود می بخشد كه وقتی این كودكان وارد مدرسه شدند مشكلی نداشته باشند.



او بیان كرد: اگر مربی و مدیر مهدكودك رشد كودكان را بشناسند و متوجه ضعف آن ها در یادگیری شوند با ارجاع به موقع این كودكان به روانشناس كودك، مشكل زودتر برطرف می شود.

تحصیل و داشتن روحیه شاد حق كودكان مرزی متخصص روانشناسی كودكان استثنایی گفت: طبق مقررات آموزش و پرورش كودكان مرزی حق تحصیل در مدارس عادی را دارند.
معلم باید انتظار های آموزشی خود را با این كودكان انطباق دهد و میزان تكلیفی كه برای كودكان مرزی مشخص می شود، نسبت به همكلاسی هایشان كمتر باشد.

او گفت: انتظار های والدین از كودكان مرزی باید متعادل باشد و توقع تحصیلات دانشگاهی سطح بالا از او نداشته باشند. این كودكان می توانند تا مقطع پنجم ابتدایی درس بخوانند و بعد وارد رشته و حرفه های عملی كه نیاز به تفكر انتزاعی و خلاقیت ندارد، شوند.

شریفی اظهار داشت: اگر والدین و معلم مشكل كودكان مرزی را نشناسند، این كودكان با سرزنش های اطرافیان تحت فشار روانی قرار می گیرند كه سبب آسیب به كودكان مرزی می شود.

زمان بندی آموزش برای یادگیری بهتر كودكان مرزی او افزود: در آموزش كودكان مرزی باید تكرار و تمرین را افزایش داد و آموزش این كودكان زمان بندی و به زمان های كوتاه تقسیم شود.
شریفی گفت: اگر آموزش ساعت 4 شروع شد تا ساعت 4:15 آموزش و 5 دقیقه بعد مرور درس و 10 دقیقه استراحت كند و دوباره یادگیری شروع شود. در زمان آموزش فقط یك موضوع آموزش داده شود.



او تصریح كرد: مبحث درسی باید گام به گام، از آسان به مشكل و به شكل عینی با لمس اشیاء مانند جمع دو عدد كه برای یادگیری بهتر از قاشق استفاده شود، باشد.

او افزود: در كنار آموزش به كودكان مرزی باید تشویق نیز انجام شود. اگر كودكان مرزی به رشته های ورزشی علاقه دارند، والدین باید روی این زمینه ها سرمایه گذاری كنند كه ضعف تحصیلی آن ها جبران شود.

اهمیت دادن به یادگیری كودكان مادر زهرا كودك مرزی می گوید: هنگام مدرسه رفتن زهرا متوجه مشكل او در یادگیری شدم. ابتدا این مشكل عادی به نظر می رسید، اما با گذشت زمان این مشكل برطرف نشد و ما با مراجعه به روانشناس متوجه مرزی بودن كودكمان شدیم.

او ادامه داد: مهم ترین نیاز فرزند ما توجه پدر و مادر است كه باعث افزایش اعتماد به نفس كودكمان می شود و در بهبود روابط اجتماعی او تاثیر زیادی دارد.

او تصریح كرد: زهرا در اجتماعی شدن با مشكل مواجه است.

او افزود: انتظار ما از آموزش و پرورش به خصوص در شرایط كرونایی این است كه معلمان بعضی از دروس را بهتر و به صورت خصوصی به كودكان مرزی آموزش دهند كه اگر این كودكان سوالی داشتند بتوانند پاسخگو باشند.



توجه بیشتر مسئولان به كودكان مرزی مادر زهرا می گوید: اگر مسئولان برنامه های نشاط آور برای كودكان مرزی داشته باشند، این كودكان در حین فعالیت و شادی ارتباطات اجتماعی را بهتر یاد می گیرند و اگر قانونی در حمایت از كودكان مرزی باشد، حق این كودكان ضایع نمی شود.

انتقال كودكان مرزی از مدارس استثنایی به مدارس عادی مهدی زارعی روانشناس كودك در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: قبل از سال 1380 دانش آموزان مرزی در مدارس استثنایی تحصیل می كردند، اما از سال 80 به بعد این دانش آموزان به مدارس عادی منتقل شدند. این كودكان قبل از ورود به مدرسه سنجش می شوند و در صورت مرزی بودن در پرونده آن ها ثبت می شود.

زارعی گفت: حق دانش آموزان مرزی در مدارس استثنایی و عادی ضایع می شود، چون سطح مدارس استثنایی ساده است. در مدارس عادی نیز باید كتاب درسی كودكان عادی را بخوانند.

او بیان كرد: دانش آموزان مرزی به هنگام ورود به مدارس عادی از طرف والدین، معلم و دانش آموزان مورد سرزنش قرار می گیرند كه ضربه های روحی و روانی جبران ناپذیری برای آن ها به همراه دارد.

این روانشناس كودك گفت: برنامه آموزش و پرورش برای دانش آموزان مرزی این طور است كه در مدارس عادی درس بخوانند، اما آموزش و پرورش برای آن ها كلاس تقویتی تشكیل دهد كه این كلاس ها فقط دو دفعه در سال و به صورت گروهی است.

كافی نبودن كلاس های تقویتی برای دانش آموزان مرزی به گفته زارعی كلاس های تقویتی آموزش و پرورش پاسخگوی نیاز های آموزشی دانش آموزان مرزی نیست، چون این كلاس ها در زمان كم و به صورت گروهی است، اما این دانش آموزان نیاز های آموزشی متفاوتی دارند.



زارعی گفت: هزینه تشكیل كلاس های تقویتی خصوصی بر عهده والدین دانش آموزان مرزی است و اگر خانواده ای بضاعت مالی نداشته باشد كودكشان رها می شود.

او افزود: چند سال پیش كمیته ای در آموزش و پرورش برای دانش آموزان مرزی تشكیل شد كه راهكار هایی برای رفع مشكلات این دانش آموزان مطرح شد، اما در عمل هیچ اقدامی صورت نگرفت.

او تصریح كرد: دانش آموزان مرزی بیشتر در درس فارسی و املا مشكل دارند و گاهی زمانی كه 4 ماه از سال تحصیلی سپری می شود، والدین به فكر جبران كمبود های یادگیری كودكشان می افتند.

درك نادرست از نیاز های دانش آموزان مرزی زارعی افزود: به علت سرزنش ها و درك نادرست جامعه از وضعیت دانش آموزان مرزی به تدریج اعتماد به نفس و خود انگاره در این دانش آموزان كاهش می یابد و به دلیل كاهش یادگیری انگیزه تحصیلی خود را از دست می دهند.

او تصریح كرد: مهم ترین ویژگی كودكان مرزی دیر یادگیری و فراموشی زودهنگام است.

زارعی گفت: در اولین مراجعه كودكان مرزی به روانشناس، انگیزه این كودكان تقویت می شود و برای تقویت انگیزه باید از توانایی هایشان شروع كرد.

او گفت: كودكان در حالت عادی در سن 3 سالگی بدون آموزش رنگ ها را می شناسند، اما كودكان مرزی باید آموزش ببینند؛ بنابراین توصیه می شود اگر كودكی در سن 3 تا 5 سالگی رنگ ها را نشناخت، والدین برای پیگیری این موضوع به روانشناس كودك مراجعه كنند.

این روانشناس كودك گفت: گاهی به دلیل كاهش اعتماد به نفس كودكان مرزی با وجود دانستن جواب، پاسخ سوال را نمی گویند. حتی گاهی كاهش اعتماد به نفس باعث می شود، این كودكان به سمت دوستان منحرف كشیده شوند.

كودكان دیرآموز یا مرزی مهارت هایی دارند كه با افزایش توجه مسئولان به ستارگانی بی بدیل در آن مهارت تبدیل می شوند. آینده كشور ما به همه مهارت ها به بهترین شكل نیاز دارد، پس برنامه ریزی امروز، آینده فردای كشور را می سازد.

گزارش از لیلا پورذاكری