دو راهكار برای رهایی از اندوه و شاد زیستن



سپهرغرب، گروه اندیشه: مشكلات و تلخی ها را باید به عنوان یك واقعیت قبول كرد، وگرنه دچار فكر و خیال و نیز آشفتگی روانی می شویم.

انسان به طور فطری همواره به دنبال آرامش و احساس خوب است، زیرا یك حس مثبت و خوب، آرامش را در زندگی تقویت می كند و از طرفی حس منفی و بد، تأثیر مستقیمی در زدودن آرامش در زندگی داشته و سبب اضطراب و افسردگی می شود. همان طور كه حس خوب عوامل و زمینه هایی دارد، طبعاً موانعی هم دارد؛ این موانع می تواند از جانب خود فرد ایجاد شود یا از جانب دیگران؛ از جمله موانع و چالش های زندگی رضایتمند شامل موارد زیر است:

1- نگاه به اموال مردم و انتظار كمك

نگاه منفی و غیر سازنده به مال و دارایی دیگران، مانع پیشرفت و تلاش است، كما اینكه این رویه می تواند تأثیر مستقیمی در تشدید ناامیدی و افزایش غصه و سرخوردگی در زندگی داشته باشد. در این باره از رسول الله صلی الله علیه و آله اینچنین نقل شده است «كسی كه پی درپی چشمش به دست مردم باشد، به اندوه و افسردگی درازمدت مبتلا و افسوسش پایدار می شود؛ مَن نَظرَ إلى ما فی أیْدی النّاسِ طالَ حُزنُهُ، ودامَ أسَفُهُ» و همچنین از آن حضرت نقل شده است «كسی كه چشمش به دارایی های دیگران باشد، اندوهش بسیار شود و ناراحتی اش بهبود نیابد؛ و مَن رَمِى بِبَصَرِه إلى مافی یَدی غَیره كَثُرَ هَمُّه، ولَم یَشفَ غَیظُه...» (البرهان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص387) با این حساب چنین شخصی هیچ وقت حس خوبی ندارد و این اخلاق مانع حس رضایتمندی در زندگی می شود، زیرا به جای توكل بر خدا، به دست و اموال مردم دل بسته است و همیشه با نگاه حسرت آمیز زندگی می كند.

2- تأسف و غصه از كمبودها

ماهیت و ساختار زندگی دنیوی آمیخته با مشكلات، مصیبت ها و گرفتاری های مختلف مادی و معنوی است؛ از طرفی كسانی كه مهارت مواجه شدن با این مشكلات و گرفتاری ها را ندارند و پابست تأسف، غصه و اندوه شده اند، به طور مستقیم زمینه ساز نابودی حس رضایتمندی خود می شوند. روایاتی وجود دارد كه به نوعی گویای تأثیر مخرب غم و اندوه در زندگی است، كمااینكه از امیرالمؤمنین علیه السلام این چنین نقل شده است «الهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ؛ غم و اندوه نیمى از پیرى است.»

تمام حوادث تلخ وشیرین، همچون پله هایى متشكل از سنگ های سیاه و سفید، براى بالارفتن و به كمال رسیدن است، ازاین رو برای سعود كردن باید بدون توجه به رنگِ پله ها، به سرعت از آن گذشت. چه زیبا امیرالمومنین علیه السلام فرمود «از بی تابی كردن بپرهیز كه آن امید را قطع مى كند و كار را به ضعف مى كشاند و اندوه به بار مى آورد. بدان كه دو راه نجات بیشتر نیست: یا مشكلى چاره دارد كه باید چاره اندیشى كرد و یا چاره ندارد كه در آن صورت باید شكیبایى ورزید.

بنابراین مشكلات و تلخی ها را باید به عنوان یك واقعیت قبول كرد، وگرنه دچار فكر و خیال و نیز آشفتگی روانی می شویم. به همین دلیل خداوند متعال از تأسف خوردن نهی كرده است هیچ آسیبى در زمین (چون زلزله، سیل، توفان و قحطى) و در وجود خودتان (چون بیمارى، رنج، تعب و از دست رفتن مال و ثروت،) روى نمی دهد مگر پیش از آنكه آن را به وجود آوریم در كتابى (چون لوح محفوظ) ثبت است، بی تردید این (تقدیر حوادث و فرمان قطعى به پدید آمدنش) بر خدا آسان است » تا بر آنچه از دست دادید، تأسف نخورید و به آنچه به شما داده شد، شادمانى نكنید و خداوند هیچ متكبر فخرفروشى را دوست ندارد.»