رزن- فاطمه كوكبی جلال-خبرنگار همدان پیام: پایان قرن 19 به ویژه پس از جنگ جهانی دوم با رشد نهضت های مربوط به اصلاحات اجتماعی و توسعه سازمان های خیریه با استفاده از علوم روانشناسی، جامعه شناسی و براساس اصول حرفه ای، روشی مدون برای آن به وجود آمد. در كشور ما ایران، مددكاری اجتماعی جدید با ایجاد آموزشگاه های عالی خدمات اجتماعی در سال 1337 در تهران آغاز شد.
مددكاری اجتماعی یكی از طرح های مهم سازمان بهزیستی برای كاهش مشكلات اجتماعی است كه در بخش ها و جامعه هدف مختلف صورت می گیرد. ارائه خدمات مددكاری و مشاوره مددكاری اجتماعی یكی از خدمات مهمی است كه توسط سازمان بهزیستی انجام می شود و این خدمت با مراجعه مددجو به بهزیستی به منظور سرویس گیری از مراكز خدماتی از واحد مددكاری آغاز می شود.
خدمات مددكاری شامل مصاحبه با مددجو، بازدید منزل و روش های مددكاری می شود كه این اقدامات شناخت و تصویر روشنی از وضع اقتصادی، اجتماعی، روحی، جسمی و فرهنگی اعضای آن و در نتیجه كمیت و كیفیت نیازهای برآورده نشده خدمت گیرنده به سازمان بهزیستی می دهد.
مددكاران اجتماعی نه تنها از منابع اجتماعی به منظور حل مشكل انسان ها استفاده می كنند، بلكه توسعه منابع اجتماعی را نیز مدنظر دارند. باتوجه به نقش مهم مددكاران در كاهش معضلات اجتماعی رئیس بهزیستی شهرستان رزن گفت: مهم ترین گروه های معلولان اجتماعی كودكان آسیب دیده شامل كودكان بی سرپرست با تأكید بر پدیده بی سرپرستی كودكان خیابانی، كودكان فراری با تأكید بر پدیده فرار دختران از خانه و كودكان بزهكار، افراد معتاد، محكومین به حبس های درازمدت در زندان ها و متكدیان هستند.
اسماعیل رستم خانی افزود: یك مددكار اجتماعی می تواند نقش بسیار موثری در بازپروری معتادان به ویژه زمینه پیشگیری از اعتیاد دوباره آنها داشته باشد. مددكار اجتماعی در درجه اول سعی می كند با استفاده از كار ابزارهای مددكاری (مشاهده، مصاحبه، مطالعه) و مهارت های حرفه ای خاص خود، گذشته و حال فرد معتاد را از جنبه های مختلف بررسی كند و بداند كه آیا ویژگی های روانی، شخصیتی و رفتار فرد معتاد، تنها ناشی از اعتیاد وی است یا آنكه پیش از اعتیاد این حالات را داشته و در اثر اعتیاد ایجاد شده است تا بدین ترتیب قادر به شناخت مشكلات پیش و پس از اعتیاد و همچنین پیوستگی آن 2 به یكدیگر شود.
وی ادامه داد: مددكار اجتماعی به عنوان یكی از اعضای تیم توانبخشی روانی نقش بسزایی در درمان و بازتوانی بیماران دارد. فعالیت مددكار اجتماعی در چار چوب اهداف تیمی در مركز درمانی در 4 مرحله انجام می شود كه به ترتیب عبارتند از ارزیابی، درمان، آمادگی برای بازگشت به خانواده و جامعه و پیگیری و مراقبت های پس از درمان است.
رستم خانی با اشاره به اینكه برای پیشگیری از آسیب اجتماعی، 3 سطح می توان درنظر گرفت، پیشگری سطح اول، در سطح جامعه عمل می كند و شامل آموزش مهارت های زندگی برای كل افراد جامعه به ویژه كودكان و نوجوانان است. پیشگیری سطح دوم شامل تشخیص زودرس آسیب های اجتماعی همراه با اقدامات هماهنگ اجتماعی می باشد. پیشگیری سطح سوم در پی جلوگیری از شدت یافتن آسیب های اجتماعی و كاستن از تنش های آن در خانواده و جامعه فعالیت می كند.
وی گفت: مهارت های زندگی، توانایی هایی هستند برای رفتار مثبت و سازگار كه افراد اجتماع را قادر می سازند كه با نیازها و چالش های زندگی روزمره به طور مؤثر برخورد كنند و شامل موارد ذیل هستند: 1-تصمیم گیری 2-حل مسأله 3- تفكر خلاق 4- تفكر انتقادی 5- ارتباطات مؤثر 6- روابط بین فردی 7- همدلی 8- خودآگاهی 9- كنار آمدن با هیجانات 10- كنار آمدن با استرس.
وی خاطرنشان كرد: برای پیشگیری از بروز آسیب های اجتماعی یك كار تیمی نیاز است كه مددكار جزو یكی از اعضای مهم این تیم مداخله ای است كه در كنار روانشناس، مشاور، حقوقدان، وكیل حقوقی، نیروی انتظامی و كادر درمانی نقش هماهنگ كننده ای را بر عهده دارد.