به گزارش ایسنا، اختلال استرس پس از سانحه؛ مجموعه ای از نشانه های رفتاری، شناختی و هیجانی است كه در پی مواجهه مكرر و شدید با یك یا چند رویداد آسیب زا و در حوادثی مثل جنگ، زلزله، سیل، تصادف، سوءاستفاده جنسی و ... به وجود می آید و بیشتر از یك ماه ادامه می یابد.

این اختلال با علائم فراوانی مثل یادآوری مكرر رویداد آسیب زا، رفتارهای اجتنابی، اختلال خواب، كابوس و مشكلات تمركز همراه است و ناشی از مصرف مواد و بیماری جسمی نیست.

بچه های مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه حساسیت بیش از حدی نسبت به خطرات محیطی دارند و مشكلات خواب در آن ها شایع است كه به صورت مشكل در خواب رفتن یا بیدار شدن مكرر در طول شب نمود پیدا می كند. بسیاری از كودكان نسبت به قبل تحریك پذیرتر می شوند و مشكلاتی را در تمركز و توجه به ویژه در انجام تكالیف مدرسه گزارش می كنند.

یكی از روش هایی كه برای درمان كودكان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به كار می رود، روان درمانی نمایش و نمایش درمانی است. به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، با انجام مطالعه ای تاثیر این روش را بر كودكان زلزله زده استان كرمانشاه منطقه ثلاث باباجانی كه دچار اختلال استرس پس از سانحه شده بودند، بررسی كردند.

این مطالعه به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل انجام گرفت و طی آن چهل نفر از دانش آموزان پسر دوره ابتدایی دارای اختلال استرس پس از سانحه شهرستان ثلاث باباجانی مورد بررسی قرار گرفتند. این افراد به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفره آزمایش و كنترل تقسیم شدند. تشخیص استرس پس از سانحه از طریق استفاده از پرسش نامه انجام گرفت.

برای افراد گروه آزمایش جلسات نمایش درمانی در سیزده جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و بعد از اتمام جلسات آموزش مجدداً هر دو گروه كنترل و آزمایش از نظر اختلال پس از سانحه بررسی شدند.

بررسی های این مطالعه نشان داد كه میانگین نمرات گروه آزمایش در همه مولفه ها و همچنین نمره كل پرسش نامه اختلال پس از سانحه، پس از اجرای مداخله به طور محسوس كاهش پیدا كرده است.

نتایج این پژوهش نشان داد كه روان درمان گری نمایشی یا نمایش درمانی موجب كاهش میزان علائم تنیدگی و استرس پس از سانحه در كودكان دچار این مشكل می شود.

به گفته پژوهشگران این مطالعه این نتایج می تواند برای روان شناسان، مربیان تئاتر و نمایش، معلمان، مشاوران، برنامه ریزان آموزشی كشور، كودكان دچار مشكلات شناختی، دانش آموزان و كودكان زلزله زده استان كرمانشاه مفید و كارگشا باشد.

این محققان پیشنهاد می كنند تحقیقات مشابهی در دیگر شهرهای زلزله زده و دیگر مناطق درگیر بلایای طبیعی و بین فرهنگ های مختلف انجام شود.

همچنین پیشنهاد می شود نهادهای مربوطه مانند سازمان بهزیستی اقدام به برپایی كارگاه هایی در زمینه آموزش تكنیك های نمایش درمانی برای روان شناسان كنند و این مداخله ها را به صورت فراگیر در دیگر مناطق درگیر با بحران انجام دهند.

در انجام این تحقیق فریده حمیدی و شعیب سبحانی تبار؛ پژوهشگران گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران، مشاركت داشتند.

یافته های این مطالعه زمستان 1399 به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اثربخشی روان درمان گری نمایشی در كاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه در دانش آموزان ابتدایی مناطق زلزله زده شهرستان ثلاث باباجانی در مجله روان پزشكی و روان شناسی بالینی ایران، منتشر شده است.

انتهای پیام