دكتر محمد حاتمی در گفت و گو با ایسنا، ضمن تسلیت به خانواده های داغدار حادثه اتوبوس خبرنگاران و سرباز معلمان، اظهار كرد: در سانحه اخیر اتوبوس سرباز معلمان و خبرنگاران، جامعه متاثر و غمگین شد. در چنین حوادثی باید روانشناسان در محل حادثه، كنار حادثه دیدگان و یا خانواده های داغدار حضور داشته و افراد را آرام كنند. مساله را كلی تر از این دو حادثه ببینیم. بحث بر سر بحران هایی است كه در كشور وجود دارد و این بحران ها نیازمند تمهیدات مداخله ای روانشناسی هستند.

وی با اشاره به پیشنهاد ما قبل این سازمان برای تشكیل دبیرخانه مداخله در بحران به نهادهای مجری، ادامه داد: در وزارت كشور دبیرخانه مداخله در بحران وجود دارد اما بیشتر كارهای كلی و ساختاری در سطح ملی داشته و به بحث سلامت روان هیچ گونه ورودی نكرده است. نهادهای مسئول قطعا در خصوص رسیدگی به بعد روانشناختی این دو بحران اخیر اتوبوس سرباز معلمان و خبرنگاران كم كاری كردند؛ نه در این دو مورد بلكه در مورد خود بحران كرونا هم كم كاری كردند چراكه اقدامات انجام شده نظام مند نیست.

حاتمی درباره «دبیرخانه مداخله در بحران» توضیح داد: قبل تر پیشنهاد تشكیل یك دبیرخانه مداخله در بحران تحت نظرسازمان نظام روانشناسی و مشاوره را دادیم كه ما نیروی انسانی لازم را آموزش دهیم و در مواقع مقتضی نهادهای مجری بتوانند از نیروهای آموزش دیده كیفی برای این كار استفاده كنند. جای چنین دبیرخانه ای خالی است. در واقع این دبیرخانه مداخله در بحران ناظر بر مسائل روان شناختی، آرامش دهی به جامعه و حضور در كنار آسیب دیدگان است كه باید در كوتاه ترین زمان ممكن شكل گیرد و نهادهایی چون شهرداری، وزارت كشور، بهزیستی، وزارت بهداشت و هلال احمر شورای عالی این دببرخانه را زیر نظر سازمان نظام روانشناسی شكل دهند. این نهادها در مداخلات بحرانی مسئولیت دارند اما هیچ اقدامی در خصوص آسیب های روانی حوادث انجام نمی دهند و به همین دلیل سازمان نظام روانشناسی می تواند اینها را سازماندهی كند و نیروی انسانی لازم را آموزش داده و در مواقع مقتضی تذكر دهد كه نهادهای مجری باید این كار را انجام دهند. اگر این دبیرخانه شكل گرفته بود می توانستیم در این دو حادثه اخیر ورود كنیم.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره كشور با بیان اینكه سازمانهای مجری در امر حوادث درگیر مسائل روانشناختی حوادث نیستند، تصریح كرد: متاسفانه سازمانهای مسئول و مجری ما اصلا درگیر این مسائل مهم روانشناختی در حوادث نیستند بلكه درگیر روزمرگی اند و كاری در این زمینه انجام نمی دهند. یك مشكل ساختاری وجود دارد كه به طور كلی برای سازمانهایی كه بودجه و امكانات كافی مداخله در بحران هایی نظیر این دو حادثه اخیر را دارند؛ مساله سلامت روان مساله ای حاشیه ای است و برایش هیچ گونه برنامه ای ندارند. اگر این دبیرخانه شكل گیرد به طور مشخص مداخله نهادها و ارگانها و بخشهایی كه مسئولیت دارند تعریف می شود. به غیر از حوادث غیر مترقبه ما حوادث ساختاری دیگری نیز نظیر خودكشی و خشم های پنهان در این كشور داریم كه اینها همگی بحران اند و علیرغم اینكه لازم است برایشان مداخله انجام شود اما نظام هماهنگی در این راستا وجود ندارد.

وی با اشاره به بحرانهایی نظیر سیل، زلزله و پاندمی كرونا طی دو سال گذشته، ادامه داد: ما باید از پیش برای مسائل روانشناختی چنین بحران های طبیعی یا غیرمترقبه تمهیداتی بیاندیشیم و قطعا نیاز است روانشناسان در شرایط بحران حاضر باشد و به ابعاد روانی مساله رسیدگی كنند. در چنین حوادثی جامعه متاثر می شود و روانشناسان می توانند بر اساس تخصص خود جامعه را آرام كنند. تخصص روانشناسان بحث آرامش دهی به جامعه، خانواده های داغدار و مصدومان حادثه است، بنابراین ضرورت دارد كه روانشناسان در محل حادثه برای آرامش دهی به مصدومان و سپس نزد خانواده های داغدار حاضر باشند.

به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره كشور، رسیدگی به سلامت روان مصدومین حوادث در قانون و اسناد بالادستی ما پیش بینی شده و باید سازمانهای مجری این مساله را در دستور كار خودشان قرار دهند چراكه بودجه و امكانات در اختیار این سازمانها قرار گرفته است.

وی با انتقاد از عملكرد سازمان بهزیستی كشور برای مداخله در چنین حوادثی، اظهاركرد: سازمان بهزیستی اجازه دارد اورژانس های اجتماعی را شكل دهد و مجوز آن را دارد و باید در این حوادث ورود كند. نهادهای دیگر نظیر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكی و حتی شهرداری ها و هلال احمر كه بودجه و امكانات و مسئولیت را از سوی حاكمیت دارند باید در این مواقع ورود كنند.

حاتمی در پایان گفت: مجلس شورای اسلامی باید از نظرات رواشناسان و سایر نخبگان كه سرمایه های اجتماعی كشوراند در تصویب قوانینی كه لازمه كشور است استفاده كند. بسیاری از احكامی كه در قانون برنامه ششم توسعه تصویب شده است در بایگانی مانده و الان برنامه توسعه هفتم در پیش است. برای بحرانهای غیر مترقبه كشور باید كاری كرد. كسی كه آسیب می بیند نیاز دارد در شهر و دیار و روستای خود در كوتاه ترین زمان ممكن روانشناس در دسترس داشته باشد. ما در هر استانی بالغ بر هزار روانشناس رسمی داریم كه می توانند در كوتاه ترین زمان ممكن در كنار مردم قرار گیرند و این خلاء را پر كنند اما متاسفانه مساله سلامت روان یك مساله حاشیه ای در كشور است و هیچ كس به این موضوع توجه نمی كند. باید برای مساله سلامت روان فكر جدی كرد.

انتهای پیام