براساس این پژوهش، اصطلاح خودكشی به معنی آسیب رساندن به خود با هدف از بین بردن خویش است، مرگ در اثر خودكشی ممكن است بیشتر از یك دلیل داشته باشد. به عقیده یكی از پژوهشگران، «خودكشی پدیده ای است كه در مجموعه ای از عوامل متعامل و درهم تنیده قابل تبیین است و هرگونه تبیین تك علیتی از آن، گویای درستی از ماهیت چندوجهی آن نخواهد بود». محققان در پژوهشی با عنوان «شیوع افكار و اقدام به خودكشی و عوامل خطر مرتبط با آن در دانشجویان ایرانی» آورده اند، اگرچه خودكشی در بین تمامی گروه های سنی دیده می شود، اما در قشر جوان باعث از دست دادن سال های بالقوه زیادتری می شود كه این امر از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

این پژوهش توسط مرضیه باختر دانشجوی كارشناسی ارشد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشكی رفسنجان و محسن رضائیان استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی دانشگاه علوم پزشكی رفسنجان انجام شده كه نشان می دهد، ناآشنایی با مشكلاتی كه جوانان با آن دست به گریبان هستند، نه تنها برای سلامت روان خود جوانان مسئله ساز است بلكه برای خانواده و جامعه آنها نیز از نظر روحی بسیار سنگین خواهد بود. هنگامی جوانان به خودكشی روی می آورند كه راهكارهای مقابله با مشكلات خویش را نمی دانند.

افرادی كه دست به خودكشی می زنند ممكن است از بیماری های روانی مانند افسردگی رنج ببرند كه باید قبل از رخداد خودكشی، جهت درمان آنها اقدام شود. مسائل مربوط به روان دانشجویان، متعدد و بسیار چالش برانگیز است و می تواند محیط دانشگاه را درگیر كند. لزوم شناسایی علائم خطر در دانشجویان هنگام ورود به دانشگاه ضروری به نظر می رسد. دوره انتقالی از محیط خانواده به دانشگاه و استقلال نسبی یا كامل، از جمله مهمترین عوامل استرس زا در جوانان محسوب می شود.

در این دوران، دانشجویان فشارهای روانی زیادی را متحمل می شوند و این خود می تواند به تنهایی افسردگی و افكار خودكشی را به دنبال داشته باشد. در چنین شرایطی آنان باید بر مشكلات درسی فائق آیند و تصمیم گیری های آینده خویش و اهداف زندگی شان را نیز مشخص كنند. حدود 73 درصد مقاله های یافت شده، در زمینه عوامل خطر مرتبط با خودكشی انجام شده بود و بررسی های صورت گرفته نیز هر یك جنبه خاصی از خودكشی را گزارش كرده بودند؛ اما در مجموع قریب به اتفاق نویسندگان، خودكشی را یك مشكل روانی جدی دانسته اند كه ریشه در اختلالات روانی با درجات گوناگون دارد.

در نتیجه، اختلالات روانی، هرچند كوچك، در صورت عدم درمان می تواند باعث شكل گیری افكار خودكشی و در نهایت اقدام به آن می شود. بنابراین اهمیت خودكشی جوانان كه قشر دانشجو نیز بخشی از جوانان جامعه را تشكیل می دهند، پوشیده نیست؛ گرچه شیوع آن در فرهیختگان جوان نسبت به سایر جوانان می تواند متفاوت باشد. در مطالعه حاضر، اغلب تحقیقات نشان دادند كه دانشجویان مجرد در مقابل دانشجویان متأهل و مطلقه بیشترین افكار خودكشی را دارند.

پژوهشگران می گویند، اما در كلیه جوامع، افرادی كه مطلقه بوده یا همسرشان فوت كرده است، افكار و اقدام خودكشی بیشتری دارند. دلیل آمار بالای خودكشی در افراد مجرد، می تواند احساس تعهد كمتر آنان در زندگی و همچنین نداشتن سیستم حمایتی مهمی چون همسر باشد. علاوه بر این، افسردگی و اختلالات روانی فراوان در افراد مطلقه و همسر فوت كرده، می تواند مزید بر علت شود.

براساس این پژوهش، اقدام به خودكشی در دانشجویان از 1.8 درصد تا 3.5 درصد و افكار خودكشی از6.2 درصد تا 42.7 درصد متغیر بوده است. هرچند شیوع اقدام به خودكشی در مقایسه با تفكرات آن در بین دانشجویان بسیار كمتر گزارش شده است، اما مسائل روانی دانشجویان ممكن است دارای پیچیدگی های زیادی باشد و حتی مقدار جزئی آن نیز در صورت عدم پیشگیری و درمان می تواند اتفاقات ناگواری را رقم بزند. بنابراین، باید نسبت به خطرات آن حساس بود.

محققان می گویند، در این رابطه، مشاوران و متخصصان روان، مسئولیت سنگینی بر عهده دارند؛ آنان می توانند با شناسایی دانشجویان در معرض خطر و با استفاده از غربالگری و به كارگیری تخصص خود جهت مشاوره دانشجویانِ در معرض خطر، در رابطه با پیشگیری از خودكشی در این قشر، كمك شایانی كنند.

این پژوهش در مجله دانشگاه علوم پزشكی رفسنجان منتشر شده است.

انتهای پیام