یك روانشناس با تاكید بر اینكه علاقه مندی به مطالعه عاملی درونی است اما علاقه مندی اكتسابی به مطالعه توسط عوامل بیرونی پایه ریزی می شود، گفت: والدین مهم ترین الگو فرزندان برای اهل مطالعه شدن هستند، فرزندان از گفته های ما یاد نمی گیرند بلكه از آنچه انجام می دهیم می آموزند اما امروزه والدین دنبال هر فعالیتی به غیر از مطالعه كردن هستند. دكتر گوهر یسنا انزانی همزمان با روز ملی ادبیات كودك و نوجوان، درباره چگونگی تشویق والدین به افزایش مطالعه در فرزندان، اظهار كرد: ویژگی های فیزیكی، روانشناختی و بیولوژیكی در پرورش فرزندان اهل مطالعه موثر است. در این مسیر خانواده، آموزش و پرورش، كیفیت كتاب ها و رسانه های جمعی و از همه مهم تر لذت بردن از خواندن بسیار نقش دارد. این روانشناس معتقد است كه اگر مطالعه لذت بخش باشد فرد به طور داوطلبانه، آزاده و پیوسته كتاب می خواند و نیازی نیست والدین دائما در خصوص لزوم مطالعه به فرزندان تذكر دهند و از این رو والدین باید لذت بردن از خواندن را به بچه ها یاد دهند. وی الگو برداری و شرطی شدن را از عمده دلایل علاقه مندی به مطالعه دانست و تصریح كرد: رفتار خواندن و اینكه والدین خودشان الگوی مناسبی برای مطالعه باشند و خودشان مطالعه داشته باشند، در اهل مطالعه شدن فرزندان بسیار مهم است. از سوی دیگر اگر فرزندان در حین یا پس از مطالعه لذتی نظیر صحبت درباره كتاب خوانده شده یا دریافت خوراكی مورد علاقه را تجربه كنند، به نوعی شرطی شده و علاقه ای برای مطالعه پیدا می كنند.
لزوم شناخت والدین از علایق بچه ها
این روانشناس با تاكید بر لزوم شناخت والدین از علایق بچه ها و سیستم ادراكی دریافتی آنها و با اشاره به چهار سیستم دید محور، شنود محور، لمس محور و منطق محور به عنوان چهار سیستم ادراكی دریافتی در افراد، خاطر نشان كرد: افراد دیدمحور سرعت یادگیری و درك مطلب بسیار بالایی دارند، اما مفهوم مطالب را می رسانند و جزئیات را حفظ نمی كنند، حوصله جزئیات و داستان های طولانی را ندارند و بازی را ترجیح می دهند. اگر میز و فضای مطالعه این افراد تمیز باشد و كتاب هایی با مفاهیم كلی در اختیارشان قرار گیرد امكان علاقه مندی آنها به مطالعه افزایش پیدا می كند. انزانی درباره سیستم ادراكی دریافتی شنود محور توضیح داد: این افراد شنیداری هستند. بیشتر دوست دارند بشنوند، علاقه به یادداشت برداری ندارند و از این رو می توان فایل صوتی كتاب ها را در اختیار آنها قرار داد و یا از آنها خواست تا پس از مطالعه كتاب درباره كتابی كه خوانده اند برایمان توضیح دهند. این ترفندها در افزایش علاقه مندی آنها به مطالعه موثر است، همچنین می توان هنگام مطالعه برایشان موسیقی بی كلام و آرام پخش كرد.
سیستم ادراكی دریافتی منطق محور
به گفته این روانشناس، افراد دارای سیستم ادراكی دریافتی لمس محور به كتب قابل لمس علاقه مندند و از این رو با كتاب های الكترونیكی و پی دی اف نمی توانند ارتباط بگیرند و دنبال فعالیت های گروهی و اجتماعی هستند. بنابراین مطالعه گروهی برایشان موثر است. وی همچنین درباره سیستم ادراكی دریافتی منطق محور گفت: این افراد برای كتاب خواندن به دنبال دلیل و منطق و فضای خصوصی هستند تا به پرسشهای ذهنی خود پاسخ دهند، اگر بتوانیم آنها را به تفكر وا داریم و كتاب هایی را در اختیارشان بگذاریم كه فكر را به چالش می كشند می توان در علاقه مندی آنها به مطالعه گام برداشت.
شخصیت های درون گرا و برون گرا
وی همچنین درباره اثر دو تیپ شخصیتی بزرگ درون گرا و برون گرا بر مطالعه افراد، یادآور شد: برای افراد برون گرا توجه به امور و اشیاء خارجی مثل صحبت كردن و ورزش كردن و... مهم است درحالی كه عناصر ذهنی برای افراد درون گرا برتری دارد. افراد درون گرا به دنبال عوامل درونی و خالص هستند، در نوشتار بهتر از گفتاراند و علاقه مند به كتاب و تجزیه تحلیل آن هستند. بنابراین توجه به تیپ شخصیتی فرزندان در خرید كتب مناسب برایشان و علاقه مند كردن آنها به مطالعه بسیار مهم است و با شناخت فرزندان می توان فهمید كه چگونه و با بیان چه جملاتی می توان آنها را به مطالعه سوق داد. انزانی كاهش افسردگی، بهبود كیفیت خواب، افزایش مهارت حل مساله، افزایش خلاقیت و اعتماد به نفس، افزایش آرامش و شادی، افزایش فن بیان و دانش، تحریك و افزایش عملكرد شناختی ذهن نظیر مهارت برنامه ریزی، جلوگیری از فراموشی، افزایش تفكر انتقادی، كاهش استرس و تنش را از جمله اثرات مثبت مطالعه بر روان دانست و افزود: اینكه بچه ها بدانند پس از مطالعه یك كتاب می توانند با والدین در باره موضوع كتاب با والدین صحبت كنند بسیار مهم و ترعیب كننده برای مطالعه است. والدین می توانند با صدای بلند كتاب بخوانند، مشاهده تصویر مطالعه والدین توسط بچه ها و یا صحبت كردن درباره كتاب خوانده شده به زبان ساده برای بچه ها در فرآیند افزایش مطالعه فرزندان بسیار اثرگذار است.