عكس تزئینی است به گزارش ایسنا، تامین امنیت زنان در شهر معطوف به دو مولفه اصلی ایجاد احساس امنیت روانی زنان هنگام تردد در معابر و تامین امنیت زنان در كالبد شهر است كه از جمله آن می توان به تامین نور كافی خیابان ها اشاره كرد. خاموشی های اخیر بهانه ای شد تا نگاهی به لزوم و چگونگی تامین امنیت زنان در شهر بیاندازیم.

دكتر ندا حاجی وثوق فعال حوزه زنان و مشاور اجتماعی شورای شهر تهران، با بیان اینكه امنیت شهری برای زنان به این معناست كه یك زن بتواند زندگی روزمره خود را بدون ترس و دغدغه انجام دهد و نیازها و علائق خود را بدون هیچگونه تبعیضی در فضای شهری مرتفع سازد، به ایسنا گفت: امنیت زنان در فضاهای شهری را می توان از سه بعد كالبدی، اجتماعی و اقتصادی مورد بررسی قرار داد. بعد كالبدی به خوانا بودن شهر برای شهروندان اشاره دارد به طوری كه فضای شهری به فضایی مبهم و گیج كننده تبدیل نشود.

چه میزان از شهر متعلق به زنان نیز هست؟

وی درباره بعد اجتماعی امنیت شهری زنان ادامه داد: بعد اجتماعی به این مساله توجه دارد كه با گسترش رو به رشد فضاهای شهری تا چه میزان توانسته ایم فرهنگ حضور زنان در جامعه و فضاهای عمومی و بزرگ را نهادینه كنیم. حضور در فضاهای اجتماعی نیازمند امنیت است. همچنین باید دید تا چه میزان توانسته ایم از بعد فرهنگی موفق باشیم و زیرساخت هایی را برای حضور دو جنس در جامعه فراهم كنیم. آیا به لحاظ فرهنگی به مردان آموزش داده ایم كه شهر به همان میزان كه متعلق به آنهاست به زنان نیز تعلق دارد؟.

ارتباط دوسویه امنیت كالبدی شهر و امنیت روانی برای زنان

وی همچنین به بعد اقتصادی امنیت شهری برای زنان نیز اشاره كرد و افزود: باید توجه كرد تا چه میزان فضاهای شهری را برای فعالیت های مختلف اقتصای بانوان امن كرده ایم. همچنین ارتباط دو سویه ای میان دو مولفه ی روانی اجتماعی و كالبدی امنیت شهری وجود دارد، به طوری كه برای تامین امنیت زنان در فضاهای شهری نیازمندیم در هر دو مولفه قدرتمند عمل كنیم.

وی ادامه داد: از جمله اقدامات لازم برای تامین امنیت شهری زنان در بعد كالبدی، تامین نور و روشنایی شهر است. مدیریت شهری باید تمام تلاش خود را در راستای تامین این روشنایی انجام دهد چراكه نمی توان انتظار داشت با ایجاد تاریكی و خاموشی در شهر بتوان برای تامین امنیت زنان مولفه ی جایگزینی را در نظر گرفت كما اینكه آمار بسیاری از جرایم در همین مقطع كوتاه تاریكی تهران افزایش یافت. از سوی دیگر ابعاد روانی و فرهنگی تامین امنیت شهری بسیار زمان بر است و نمی توان شهر را به امید یافتن راه حل جایگزینی در حالت خاموشی نگه داشت.

هرچه حضور زنان در شهر افزایش یابد امنیت شهری آنها نیز بیشتر می شود

دبیر كمیته زنان و صلح انجمن علمی مطالعات صلح ایران، افزود: هرچه حضور زنان در اجتماع افزایش یابد شرایط ارتقای امنیت و احساس امنیت آن ها نیز افزایش پیدا می كند چراكه سالیان سال زنان در اندرونی خصوصی خود زندگی كرده اند و حال كه مجالی برای بیرون آمدن از این فضا را دارند و وارد عرصه عمومی شده اند؛ اگرچه عرصه عمومی به اندازه كافی برایشان مهیا نیست اما با رشد حضور زنان در جامعه، ارتقای سطح سواد و مهارت آنها می توان نیازهای زنان در شهر را نیز مطرح كرد.

این مدرس دانشگاه معتقد است: هرچه حضور زنان در شهر پررنگ تر شود قطعا صدای بلندتری خواهند داشت و امنیت آن ها نیز به لحاظ كالبدی و روانی بیشتر تامین می شود چراكه مدیران شهری وادار به پاسخگویی نیاز زنان می شوند و از سوی دیگر با افزایش سطح تعاملات، گروه ها، شبكه سازی ها و اعتماد به نفس زنان، امنیت شان نیز بیشتر تامین می شود.

زنان از شهر نشین به شهروند تبدیل شده اند

حاجی وثوق تصریح كرد: باید میان شهروند و شهرنشین تمایزی قائل شویم. شهرنشین فردی است كه در شهر زندگی می كند اما شهروند مشاركت فعالانه و حضور در اجتماع دارد. اكنون باید توجه كرد كه آیا توانسته ایم شرایط حضور زنان به عنوان یك شهروند را در شهر مهیا كنیم یا خیر؟. زنان از گذشته شهرنشین بودند اما در دهه های اخیر وارد عرصه عمومی و اجتماع شدند و از حالت شهر نشین به شهروند تبدیل شدند. این در حالی است كه از جمله مولفه های اساسی شهروند فعال كه در اداره امور شهر خود مشاركت دارد مبحث تامین امنیت شهروند است.

وی ادامه داد: باید امنیت شهری زنان را تامین كرد تا بتوان آنها را به شهروندی واقعی تبدیل كرد. زنان سالیان سال از حضور در اجتماع و شهر دور بودند اكنون وارد عرصه ای شده اند كه كمتر مجالی برای ظهور و بروز فعالیت ها و استعدادهای آنها وجود دارد. باید از ابعاد مختلف اجتماعی، روانی، فرهنگی، اقتصادی و... امر شهروند شدن زنان را تقویت كنیم.

زنان ساكن مناطق بهتر شهری از امنیت بالاتری برخوردارند

به گفته این مدرس دانشگاه، ما باید در كنار ایجاد امنیت برای زنان، احساس امنیت را نیز در آنها تقویت كنیم، به گونه ای كه بتوانیم سطح اعتماد به نفس زنان را برای حضور در این عرصه افزایش دهیم. همچنین تحقیقات میدانی نشان می دهند كه زنان دارای تحصیلات بالا و یا ساكن در مناطق بهتر شهری از سطح بهتری از امنیت نیز برخوردارند، این آمار بیانگر این است كه باید توانمندی زنان در جهت افزایش امنیت در ابعاد روانی را افزایش داد.

امنیت شهری زنان در دستور كار مدیران شهری سایر كشورها

دبیر كمیته زنان و صلح انجمن علمی مطالعات صلح ایران، درباره اقدامات سایر كشورها در راستای تامین امنیت زنان در شهر، افزود: این موضوع در دستور كار مدیران شهری كشورهای مختلف وجود دارد كه از جمله آن تدوین "منشور اروپایی زنان در شهر" از سوی كمیسیون اتحادیه اروپا در جهت ایجاد فرصت های برابر برای زنان و مردان در شهر است.

این فعال حوزه زنان ادامه داد: از جمله مولفه های اساسی كه سایر كشورها در این راستا دنبال می كنند زنان، عدالت اجتماعی و حقوق انسانی آن ها در شهر است. همچنین در سال 2005 كنفرانسی در لندن با عنوان "ساخت مكان های امن تر و امنیت زنان در شهرها" برگزار شد و صاحب نظران مطالب خود را برای افزایش توانمندی زنان در راستای حضور در شهرها و محلات ارائه كردند.

مشاور اجتماعی شورای شهر تهران همچنین گفت: شهرهایی كه امروز شاهد آن هستیم از مردان و برای مردان ساخته شده اند. زنان نقش چندانی در ساختن شهرها نداشتند از این رو نیازهای زنان نیز در ساخت شهرها مورد توجه قرار نگرفت و اولویتهای زنان در آن سنجیده نشد. زنان حتی در اداره شهرها و تصمیم گیری ها نقش محدودی دارند و در چنین فضایی طبیعی است امنیت زنان نادیده گرفته شود.

وی همچنین این را هم گفت كه تلاشی برای رفع این نواقص انجام نشده و به لحاظ فرهنگی در حال بازتولید سازه های قبلی هستیم. ذائقه زنانه با رنگ ها، صلح و مدارا و آرامش در ارتباط است و این در حالی است كه حداقل در كلان شهرها ذائفه یكدست مردانه ای در سازه های شهری ایجاد شده است.

به گفته حاجی وثوق، نور و روشنایی برای جلوگیری از ابهام، نظارت های اجتماعی مثل استقرار كانكس نیروی انتظامی، استفاده از دوربین مدار بسته، اصلاح فرم و فضاهای شهری، شناسایی فضاهای بی دفاع شهری، مهیا كردن وسایل حمل و نقل شهری برای زنان، تامین امنیت پیاده روها،كوتاه سازی شمشادها در ارتفاع معینی برای نظارت اجتماعی بیشتر و مناسب سازی مبلمان شهری برای انواع زنان نظیر زنان باردار و... از جمله عواملی هستند كه در ایجاد احساس امنیت شهری برای زنان موثراند.

نتوانستیم فضای شهری را به لحاظ فرهنگی برای حضور زنان زنان آماده كنیم

این فعال حوزه زنان معتقد است كه امنیت شهری برای زنان می تواند دارای ابعاد عینی و ذهنی باشد. ابعاد ذهنی به مسائل فرهنگی آن معطوف می شود. این در حالی است كه ما نتوانسته ایم در ذهن زنان ابعاد امنیتی را ایجاد كنیم و از سوی دیگر نیز نتوانستیم فضای شهری را به لحاظ فرهنگی برای حضور زنان آماده كنیم، در حالی كه زنان باید به راحتی در فضای شهر حضور داشته باشند، دیده شوند و قابلیت اجتماعی شدن در فضای شهر را داشته باشند.

حاجی وثوق در پایان با بیان اینكه احساس امنیت شهری یعنی تمامی شهروندان بتوانند از تمامی امكانات شهری به دور از تبعیض بهره مند شوند، خاطر نشان كرد: در حال حاضر شاهد روند روز افزون حضور زنان در محیط های كار و فعالیت های اجتماعی هستیم و كالبد و ساختار شهر باید پاسخگوی حضور گسترده زنان در فضاهای مختلف باشد. مدیران شهری باید بتوانند امنیت را برای زنان فراهم كنند، همچنین از طریق نهادهای مختلف باید ابعاد امنیت روانی و اجتماعی در زنان تقویت شود.

انتهای پیام