دكتر فهمیه باهنر در رابطه با سبك های ارتباطی مختلف در رابط زناشویی بیان كرد: هر فردی برای برقراری رابطه با دیگران سبك متفاوتی دارد. در روابط زناشویی نیز افراد در سال های اول ازدواج متوجه این تفاوت ها می شوند. اینكه كدام خوب هست و كدام آسیب زا در این نشست بررسی خواهد شد چرا كه اگر از این سبك ها اطلاع نداشته باشیم دچار قضاوت هایی خواهیم شد.
وی افزود: اولین مورد سبك ارتباطی منفعل است كه این افراد هیچگاه نظر خود را مطرح نكرده و قدرت نه گفتن ندارند و به درستی نمی توانند احساساتشان را بیان كنند. در جامعه ایرانی این سبك بیشتر در زنان و مادران دیده می شود. این افراد به مرور دچار افسردگی، سردرگمی و اختلالات روحی می شوند زیرا شاید در نگاه اول از دعواها جلوگیری كند اما باعث می شود فرد از زندگی زناشویی لذت نبرد.
این روانشناس ادامه داد: مورد بعدی سبك ارتباطی پرخاشگر است كه در مردان بیشتر دیده می شود؛ این افراد آستانه تحمل پایینی دارند، در روابط زناشویی نمی توانند با طرف مقابلشان صحبت كنند و مدام دنبال تحقیر طرف مقابل هستند. این افراد همواره فكر می كنند حق با آن هاست بنابراین متوجه می شویم این سبك هم سازنده نیست.
باهنر اضافه كرد: سبك بعدی منفعل-پرخاشگر است. در این سبك فرد به صورت غیرمستقیم خشم خود را بروز می دهد یعنی در ظاهر بله قربان گو است اما با كنایه زدن سعی در تخلیه خشم خود دارد. معمولا پرخاشگری بر افراد در این سبك غلبه دارد. در زندگی زناشویی در اكثر مواقع مرد پرخاشگر و زن منفعل و یك نفر بر رابطه حاكم است.
وی سبك ارتباطی دیگر را سبك ارتباطی قاطع دانست و گفت: در این سبك فرد احساس می كند هم نیازهای خودش و هم طرف مقابلش مهم است و به هر دو مورد توجه می كند. در این سبك زن و شوهر در تمامی مسائل حق اظهار نظر داشته و هیچكدام دنبال كنترل طرف مقابل نیستند كه به این سبك می توان سبك سازنده گفت و عمدتا رضایت زناشویی بالایی را به دنبال دارد.
وی با اشاره به اینكه سبك ارتباطی كه ما در زندگی با همكار، دوستان یا همسر خود به كار می بریم سبكی است كه از والدین آموخته ایم پس قابل تغییر هستند و میتوان آنها را بهبود داد ابراز كرد: باید دیدی كه چه كنیم به سمت سبك قاطع برویم؛ قدم اول اشتراك گذاری است یعنی از همان قدم اول به احساسات، علایق و تفكرات طرف مقابل نیز توجه كنیم.
باهنر مورد بعد را گوش دادن به طرف مقابل بیان كرد و ادامه داد:گوش دادن به این معنا كه به طرف مقابل اجازه صحبت كردن داده و بر اساس پیش خوانی ذهنی خود ادامه حرف او را پیش بینی نكنی زیرا اینگونه روحیه منعفل در فرد تقویت می شود. مورد بعد ارتباط چشمی است كه این روزها به واسطه سرگرمی در موبایل یا گرفتاری در كارها زیاد به این مورد توجه نمی شود.
وی در ادامه گفت: نكته مهم بعدی در روابط زناشویی رعایت ادب است و عدم رعایت آن سبب تحقیر طرف مقابل و تجاوز به حریم شخصی وی می شود. مورد بعدی همكاری است؛ مردی كه در كار خانه دخالتی نداشته و فقط به كار بیرون از خانه بپردازد باعث ایجاد سبك ارتباطی منفعل در زن می شود و احساس بی ارزشی را در زن تقویت می كند.
باهنر اضافه كرد: اشكالی كه در روابط زناشویی در بسیاری از موارد دیده می شود این است كه افراد نقش مادر و همسر یا پدر و همسر را از یكدیگر جدا نمی كنند و فقط به یك مورد می پردازند یا به نیازهای شخصی خود توجه نمی كنند كه این مورد می تواند سبب خیانت طرف مقابل نیز بشود.
وی سپس در رابطه با خشم در روابط توضیح داد: خشم در حالت عادی هیجان است و زمانی بد می شود كه فرد توانایی كنترل آن را نداشته، طولانی مدت آن را با خود حمل كرده و به روابطش با دیگران آسیب وارد كند. در روابط زناشویی این خشم آسیب زننده است و سرانجام بسیاری از زوجین دارای این شرایط را به جدایی می كشاند.
باهنر در رابطه با دلایل خشم بیان كرد: خیلی وقت ها علت خشم به ویژگی های سرشتی و هورمونی، گاهی به مسائل درونی مانند زورگویی و تهمت و غیره و گاهی به اتفاقات بیرونی مانند آلودگی و ترافیك آهنگ های خیلی تاثیرگذار بر روح و روان برمی گردد. شناختن علت خشم سبب آگاهی نسبت به طرف مقابل و ریشه یابی آن می شود.
این روانشناس در خصوص مراحل ابراز خشم توضیح داد: مرحله اول مرحله پیش از خشم بوده كه به دلیل اتفاق بیرونی فرد دچار تغییرات درونی مانند بالارفتن ضربان قلب، تند نفس كشیدن و احساس گرما است. مرحله بعدی مرحله خشم است كه فرد در این مرحله خشم خود را با رفتارهای مختلف مانند دادزدن، كتك زدن و پرت كردن اشیاء بروز میدهد و مرحله سوم احساس گناه، پشیمانی و شرم و خجالت و ترس از تلافی است.
وی سپس به تشریح راه حل های مدیریت خشم پرداخت و گفت: امروزه علت خشمگین شدن زوجین در اكثر مواقع بیان نادرست خواسته های شان است كه در پژوهش های متعددی نیز دیده شده است. همسری كه به محض رسیدن شوهر از سركار به جای استقبال به اعتراض در مورد مسائل زندگی یا بیان خواسته هایش میپردازد سبب به وجود آمدن خشم در طرف مقابل میشود.
باهنر ادامه داد: در اولین مورد بحث مدیریت خشم باید در ذهن باید به موقعیت به وجود آورنده خشم توجه و از آن دوری كرد؛ همچنین وقتی خودمان یا طرف مقابلمان در مرحله اول ابراز خشم قرار گرفت محل را ترك كنیم. دومین مورد یافتن دلایل رفتن به سمت مراحل ابراز خشم است كه مهمترین آنها افكار منفی هنگام خشمگین شدن است.
وی همچنین به اصول مذاكره نیز اشاره كرد و تصریح كرد: اصول مذاكره در تمامی روابط از جمله كاری دوستانه و خانوادگی بسیار مهم است كه اولین چیزی كه در آن باید به آن توجه كرد پذیرفتن تعارضات است. در روابط زناشویی طبق اصطلاح گاتمن (از بزرگان علم روانشناسی خانواده) باید چند ویژگی بر روابط افراد حاكم شود. اولین اصل دوری ازعیب جویی است.
این روانشناس در تشریح اصل عیب جویی و دیگر اصول ابراز كرد: زوجینی كه در یك بحث همواره مشكلات گذشته یا دیگر موضوعات را دخیل می كنند دچار اصل عیب جویی هستند. مورد بعدی پرهیز از تحقیر كردن است كه شامل فحاشی و شوخی های كنایه دار بوده كه سبب كاهش اعتماد به نفس طرف مقابل می شود.
وی مورد بعدی را دوری از حالت جبهه گیری و عدم پذیرش مسئولیت اشتباهات و انداختن مشكلات بر گردن طرف مقابل دانست و اضافه كرد: مورد بعدی بی توجهی به امور و نیازهای یكدیگر است كه طبق گفته گاتمن بی توجهی مهمترین عامل فروپاشی یك رابطه است. مورد بعدی صبوری و پایداری است كه متأسفانه در حال حاضر زیاد دیده می شود كه زوجین زود تصمیم به طلاق می گیرند.
باهنر حمایت در مذاكره را از مهمترین اصول زندگی مشترك دانست و گفت: خیلی مهم است كه مرد، زن را مورد حمایت خود قرار دهد و حتی در صورت مخالفت با نظر خانم ها در ابتدا گارد مخالفت نگیرد و سپس مخالفت خود را با دلیل و منطق اعلام كند و در نهایت روشن و واضح صحبت كردن است؛ وقتی در خصوص موردی قصد گفت وگو با طرف مقابل را داریم به طور واضح مشخص كنیم كه در چه مورد میخواهیم صحبت كنیم و خواسته ما دقیقا چیست؟
این روانشناس سپس به مهارت حل مسائل در زندگی پرداخت و تصریح كرد: در حل مسئله مرحله اول تشخیص مسئله و مرحله دوم تشخیص ماهیت مسئله است یعنی متوجه باشیم كه مسئله مربوط به داخل خانواده است یا خارج آن و اینكه تشخیص دهیم كه این مسئله اصلا مربوط به رابطه زناشویی ما هست یا نه؟ پس از آن دانستن موانع حل مسئله است كه در خیلی موارد به عادت های قدیمی طرفین یا ترس ها برمی گردد.
وی ادامه داد: مرحله بعدی توجه به راه حل ها است كه افراد باید هر راه حل منفی یا مثبت كه در ذهنشان است را یادداشت كنند زیرا تا زمانی كه همه این راه حل ها در ذهن بوده به راه حل درستی نخواهیم رسید؛ اینگونه می توانیم معایب و مزایای راه حل ها را نوشته و در نهایت یك راه حل كه مورد توافق دو طرف، قابل عمل و نزدیك به هدف زندگی زناشویی است به مرحله اجرایی برسد.
باهنر تأكید كرد: پس از اجرایی كردن مرحله حتما باید ارزیابی كنیم كه مثمر ثمر بوده است یا نه تا دفعات بعد از این تجربه استفاده شود بنابراین یعنی پیدا كردن راه حل به معنی حل شدن مسئله نیست.
این روانشناس همچنین به چند مورد از تكنیك های افزایش صمیمت روابط زناشویی اشاره كرد و عنوان كرد: اولین مورد این است كه بدانیم ایرادی ندارد كه در رابطه با همسر یا فرزند از كلمات "لطفا"، "متشكرم"، "خواهش می كنم" و اینگونه كلمات كه در روانشناسی به كلمات جادویی مشهورند استفاده كنیم. مورد بعدی قدردانی كردن است كه زن و مرد انجام امور روزانه را در زندگی وظیفه طرف مقابل ندانند.
باهنر تكنیك بعد را مؤدبانه صحبت كردن، احترام به طرف مقابل و تشكر و عذرخواهی كردن بیان كرد و گفت: همه انسان ها اشتباه می كنند پس در زندگی زناشویی قطعا این مسائل پیش خواهد آمد و عذرخواهی را نباید نشانه شكسته شدن غرور دانست زیرا در این صورت صمیمتی در رابطه دیده نمی شود.
وی اضافه كرد: از جمله موارد دیگر می توان به عدم انتقاد و اصلاح فرد در جمع، تلاش برای حفظ صمیمیت رابطه مانند روزهای اول، مرور خاطرات شیرین اوایل آشنایی، وقت گذراندن با خانواده همسر، انجام امور لذت بخش برای دو طرف و توجه به مراسماتی از قبیل تولد و سالگرد ازدواج اشاره كرد.

انتهای پیام