اما این قدرت به اندازه ای نیست كه از آنها یك قهرمان افسانه ای بسازد. اكنون كاربرد اصلی اسكلت های بیرونی رباتیك در توانبخشی به افراد دارای معلولیت حركتی و آسیب دیدگان نخاعی است. متخصصان شركت دانش بنیان «پویندگان دانش سیستم های توان افزای پاسارگاد» با بومی سازی فناوری ساخت این گونه اسكلت های بیرونی، گام مهمی در كمك به توان یابان و افراد دارای معلولیت برداشته اند.

مدیر عامل شركت پداسیس درباره ماجرای شكل گیری این مجموعه به جام جم می گوید: «ما در قالب یك گروه چهار نفره، هسته اصلی مدیریتی این شركت را در سال 93 تشكیل دادیم. در آن زمان دوستی ما كه به دوران دانشجویی برمی گشت، بیش از 20 سال قدمت داشت. از این هسته چهار نفره، دو نفر سابقه كار تئوری داشتند و عضو هیأت علمی دانشگاه بودند، دو نفر دیگر نیز كه من هم یكی از آنها هستم، سابقه كار عملی در صنعت را داشتیم؛ به این ترتیب بود كه بین ما هماهنگی مناسبی به وجود آمد و تجربه هایمان در تكمیل یكدیگر به كار گرفته شد تا پداسیس گام های اولیه را صحیح تر و محكم تر بردارد.»

سید مصطفی حوائجی در ادامه می افزاید: «وجه اشتراك همه ما در این بود كه فعالیت هایمان به نحوی با رباتیك و اتوماسیون پیوند داشت و به همین دلیل بود كه تصمیم گرفتیم فناوری رباتیك را به عنوان زمینه اصلی فعالیت های پداسیس انتخاب كنیم. در آن زمان به تازگی اخباری در خصوص استفاده از اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه برای افرادی كه دچار فلج پا بودند از رسانه های غربی به گوش می رسید و ما نیز به این نتیجه رسیدیم كه تمركز اصلی خودمان را روی همین فناوری نوپا و آینده دار متمركز كنیم.»

به گفته این فناور ایرانی، مجموعه مدیریتی شركت پداسیس بعد از یك سال كار روی طراحی مفهومی دستگاه اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه، در سال 94 با شركت «شناسا» كه بازوی سرمایه گذاری بانك پاسارگاد محسوب می شود، وارد مذاكره شد و خیلی زود توانستند نظر مساعد این مجموعه را نسبت به پروژه ای كه داشتند جلب كنند. با سرمایه گذاری شناسا، بعد از 22 ماه نمونه اولیه ای از این دستگاه ساخته و در نمایشگاه «ساخت ایران» عرضه شد. با شناخته شدن این محصول با نام تجاری «اكسوپد»، تنها یك سال پس از ساخت نمونه اولیه بود كه چهار سفارش از مراكز درمانی مختلف به شركت پداسیس ارائه شد.

به این ترتیب اكسوپد به عنوان اولین اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه ساخت ایران، در چهار مركز درمانی یا تحقیقاتی تهران نصب شد. این موفقیت گرچه بزرگ بود، اما برای ترویج و همه گیر شدن این فناوری، كه در دنیا هم جدید بود (و هنوز هم هست)، فقط قدم اول بود. متأسفانه نوسانات شدید نرخ ارز كه در اوایل سال 97 به وجود آمد، باعث شد برنامه هایی كه این مجموعه برای توسعه و فروش بیشتر در دست اقدام داشت با وقفه مواجه شود، به طوری كه اولین فروش بعدی آنها (این بار به یك كلینیك بخش خصوصی بود) در سال 99 اتفاق افتاد.

آموزش بیمار برای استفاده از اسكلت بیرونی رباتیك

به گفته مدیرعامل پداسیس، استفاده از یك اسكلت بیرونی رباتیك درست مانند دوچرخه سواری به گذراندن آموزش هایی نیاز دارد تا بیمار بتواند طی این دوره های آموزشی، به مرور كنترل اسكلت را یاد بگیرد و تعادلش را با استفاده از عصاهای مخصوص حفظ كند. مهارت یافتن در استفاده از دستگاه اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه، معمولا با طی كردن 20 جلسه آموزشی حاصل می شود.

اكسوپد سنسورهایی برای اصلاح حركات بیمار دارد كه در طول جلسات آموزشی نقش پررنگی ایفا می كنند؛ برای مثال از سنسور ژیروسكوپ برای تشخیص وضعیت تعادل بیمار استفاده می شود تا ربات در هرلحظه بتواند خودش را نسبت به متمایل شدن بدن كاربر تنظیم كند. یكی دیگر از مواردی كه طی دوره های آموزشی تغییر می كند، توالی كاركردن موتورهای اكسوپد است كه به آن «گِیت» (Gait) نیز گفته می شود؛ گیت كه مشخص كننده نحوه راه رفتن دستگاه است، باید طوری تنظیم شود كه در ابتدای آموزش قدم هایی با ارتفاع بلند و طول كوتاه را برای بیمار فراهم كند. رفته رفته گام برداشتن بیمار به حدی اصلاح می شود كه در جلسات پایانی آموزش، شاهد قدم هایی با ارتفاع بسیار كم و طول زیاد خواهیم بود. شیوه ای كه شباهت زیادی به راه رفتن طبیعی انسان دارد.

اسكلت بیرونی رباتیك؛ فناوری آینده

حوائجی درباره چشم انداز شركت پداسیس و برنامه هایی كه گروه مدیریتی این مجموعه برای آینده درنظر گرفته اند می گوید: «ما در مرحله اول قصد داریم بازار داخلی را كاملا پوشش داده و نیاز كشور را تأمین كنیم. متأسفانه به دلیل كمبود یا حتی نبود امنیت در جاده ها و خودروها، تصادفات جاده ای در ایران نرخ بسیار بالایی دارند و هرسال بالغ بر پنج هزار نفر بر اثر حوادث رانندگی قطع نخاع می شوند. این افراد كه بخش عمده ای از آنها را جوانان تشكیل می دهند، معمولا از جامعه طرد شده و خانه نشین می شوند. امیدواریم با كمك این دستگاه بتوانیم این افراد را به جامعه بازگردانیم.»



وی ادامه می دهد: «در مرحله بعدی هدف ما عرضه اكسوپد در بازار خاورمیانه است، زیرا متأسفانه در منطقه نیز به دلیل وقوع درگیری ها و جنگ های متعدد و همچنین انفجارهای بزرگ و كوچك تروریستی، ناامنی بالاست و به طبع آن تعداد افرادی كه قطع نخاع می شوند نیز بسیار چشمگیر است. پس از آن امیدواریم با گسترش كسب وكارمان بتوانیم در سطح بین المللی نیز به ارائه محصول بپردازیم و باتوجه به برتری هایی كه از نظر قیمت نسبت به سایر برندهای جهانی داریم، از این ظرفیت خوب برای صادرات بهره ببریم.»

تحقق یك رویا با تكیه بر فناوری روز

معمولا افرادی كه مشكل فلج پا را از بدو تولد دارند یا بر اثر عواملی مانند ضایعات نخاعی، برخی از ضربه های مغزی یا بعضی از فلج های اطفال دچار این معضل شده اند، در آرزوی بازیابی توان راه رفتن هستند؛ به همین دلیل می توان گفت بزرگ ترین ویژگی اكسوپد، احساس شادی وصف ناپذیری است كه باعث می شود این دسته از افراد هنگام بلندشدن از روی ویلچر و راه رفتن تجربه كنند. این امر را می توان نمونه ای ملموس از تحقق رویاها و آرزوهای بشر با بهره گیری از دانش و فناوری روز دنیا دانست.

حوائجی دستگاهی كه مهندسان مجموعه تحت مدیریتش طراحی و تولید كرده اند را با نمونه های خارجی آن مقایسه كرده و می گوید: «در واقع دستگاه ما هیچ گونه برتری فنی خاصی نسبت به پیشگامان خارجی اش ندارد؛ البته اكسوپد تمام عملكردهای یك اسكلت بیرونی رباتیك را به بهترین شكل ممكن اجرا می كند و از این حیث هیچ گونه كاستی و نقصانی ندارد، اما بزرگ ترین مزیت اكسوپد را باید در قیمت آن دانست. در حال حاضر كمترین قیمت یك دستگاه اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه برند «ریواك» كه در ایالات متحده ساخته می شود و بهترین برند این محصول به حساب می آید، حدود 70هزار دلار است كه تقریبا معادل دو میلیارد تومان می شود؛ این در حالی است كه ما اكسوپد را با قیمت حدود 450میلیون تومان عرضه می كنیم. قیمتی كه در مقایسه با نمونه های خارجی بسیار مقرون به صرفه است.»



وی تأكید می كند: «البته اكسوپد مخصوص استفاده در مراكز توانبخشی طراحی شده است. زمانی كه ما نسخه دوم از اسكلت بیرونی رباتیك پایین تنه را به بازار عرضه كنیم، قیمتی حدود 250میلیون تومان خواهد داشت كه تقریبا یك هشتم قیمت دستگاه ریواك است. گفتنی است كه این مدل نسبت به اكسوپد 32 كیلوگرمی بسیار سبك تر است و با وزنی در حدود 23كیلوگرم، برای استفاده شخصی بیماران در منازل طراحی شده و اكنون درحال گذراندن دوره آزمایش و عیب یابی است.»

راه های ارتباط با «پداسیس»

وبسایت: pedasys.com
ایمیل: info@pedasys.com
اینستاگرام:PEDA_SYS
توئیتر: PEDASYS
تلفن: 02188220318

فراز سهیلی آزاد - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم