طی بررسی های صورت گرفته هر سه كشور منتخب استرالیا، هلند و كانادا مبالغ مشخصی به صورت هفتگی، دو هفته یك بار و یا ماهانه به سالمندان و گروه های خاص دارای سطوح پایین درآمدی پرداخت می كنند. - اخبار اجتماعی -
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ امروزه نظام تأمین اجتماعی نقش بسزایی در تأمین امنیت مالی افراد مسن ایفا می كند كه این مسئله با عنایت به بهبود سیستم بهداشت و درمان و درنتیجه افزایش طول عمر افراد اهمیت بیشتری یافته است؛ چراكه نسبت به نسل های پیشین، نسل های فعلی و آتی زمان بیشتری از عمر خود را در دوران بازنشستگی سپری می كنند. به همین سبب تبیین و استفاده از نظام درآمدی بازنشستگی كارآمد كه بتواند نیاز گروه های فعلی و آینده مستمری بگیران را به صورت قابل قبولی تأمین كند، مسئله ای بسیار مهم تلقی می شود.

براساس اصل بیست ونهم (29) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز، برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیكاری، پیری، ازكارافتادگی، بی سرپرستی، در راهماندگی، حوادث و سوانح، نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت پزشكی به صورت بیمه و غیره، حقی همگانی در نظر گرفته شده است كه دولت مكلف است طبق قوانین، از محل درآمدهای عمومی و درآمد حاصل از مشاركت مردم، خدمت و حمایت های مالی فوق را برای یك یك افراد كشور تأمین كند.

در این بین بدیهی است كه پاسخ منحصر به فردی را برای نظام كارآمد تأمین اجتماعی نمی توان یافت و مطمئناً بسته به ویژگی ها و شرایط مختلف، كشورها راهكارهای متفاوتی را برای تأمین نیازهای گروه های مختلف افراد جامعه ارائه می كنند. اما بررسی و دستیابی به اصول الگوها و ویژگی های مشابه و موفق در دنیا می تواند ما را در تبیین بهتر نظام مذكور یاری كند. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد كه به طور كلی نظام تأمین اجتماعی در بسیاری از كشور ها، دارای چارچوب دقیق در تأمین منابع و مخارج است و با سیاستگذاری دقیق تلاش شده است كه ضمن فراهم كردن مستمری كافی به پایداری مالی نیز توجه شود.

از میان انواع رایج اصلاحات سیستماتیك، طرح های بازنشستگی چندلایه در كشورهای مختلف جهان با استقبال زیادی مواجه شده اند و از سوی مراجع مختلف بین المللی نظیر سازمان همكاری های اقتصادی و توسعه، سازمان جهانی كار و بانك جهانی به عنوان رویكرد مناسب اصلاحات در نظام بازنشستگی معرفی شده اند و بسیاری از كشورها به سیستم هایی متشكل از برنامه های مختلف با هدف های متنوع موسوم به نظام های چندلایه روی آورده اند كه به سبب دارا بودن لایه های مختلف می توانند اهداف متنوعی را در قالب یك برنامه جامع دنبال كنند.

ساده ترین نوع نظام های مستمری چندلایه، شامل سه لایه حمایتی، بیمه ای و تكمیلی می شوند.

لایه اول (بازتوزیع اجباری) اغلب به منظور كاهش فقر (با تأكید بر كاهش فقر مطلق)، عواید و منافع عمومی برای افراد با ویژگی خاص و یا تمام افراد جامعه در نظر می گیرد. عمده كشورهای جهان، به نوعی دارای لایه اول مستمری كه شامل پرداخت مستمری هایی از جانب دولت بدون مشاركت افراد است، (شبكه امنیت اجتماعی) هستند. عمدتاً این عایدی ها در زمان افزایش بیكاری یا زمانی كه عواید مستمری عمومی كاهش یابد، نقش مهم تری ایفا می كنند. در جامعه ای كه جمعیت پیر رو به افزایش است، نقش این لایه حمایتی می تواند بیشتر آشكار شود. در رویكرد سازمان توسعه و همكاری های اقتصادی این لایه می تواند شامل موارد زیر باشد كه همه این موارد را بخش دولتی اداره می كند و اجباری است.

كمك های اجتماعی (شامل همه كمك های اجتماعی غیربازنشستگی)

برنامه های پایه ای بازنشستگی: در این برنامه ها مزایا یا به صورت نرخ ثابت است (به همه بازنشستگان مبلغ یكسان پرداخت می شود)، و یا تنها به سالهای اشتغال (و نه درآمد قبلی) بستگی دارد

برنامه های درآمد-بازنشستگی هدفمند: در این برنامه ها مزایای بیشتری به بازنشستگان فقیر پرداخت می كنند و مزایای بازنشستگان با وضعیت بهتر به مقدار كمتری پرداخت می شود

لایه دوم مرتبط با مشاركت نیروی كار در طرح مستمری خصوصی یا دولتی اجباری یا شبه اجباری است و متمركز بر جایگزینی درآمد در دوران بازنشستگی است. در این لایه صندوق های بیمه بازنشستگی وجود دارند كه با دریافت حق بیمه از افراد (مشاركت كارگر و كارفرما)، مزایایی را در دوران بازنشستگی به آنها پرداخت می كند. در لایه دوم برنامه های گسترده ای مانند مزایای معین (DB)، مشاركت معین (DC)، مشاركت معین فرضی (NDC) و همچنین انتخاب بین رویكردهای عمومی و خصوصی ارائه می شود. هدف در این لایه ایجاد سازوكاری مطمئن است برای آنكه افراد بازنشسته از نرخ جایگزینی مناسب (درآمد بازنشستگی نسبت به درآمد قبل از بازنشستگی) برخوردار باشند.

لایه سوم را می توان پس انداز داوطلبانه برای دوران بازنشستگی و یك لایه بیمه ای اختیاری و همچنین تكمیل كننده دو لایه اول دانست. هدف ایجاد این لایه نیز ایجاد بسترهایی برای پس انداز بیشتر افراد برای دوران بازنشستگی است.

از منظر پذیرش نظام های چندلایه در كشور، در برنامه پنجساله پنجم توسعه به نظام جامع تأمین اجتماعی چندلایه پرداخته شده است. در ماده (27) برنامه پنجم توسعه بیان شده است:

دولت مجاز است نسبت به برقراری و استقرار نظام جامع تأمین اجتماعی چند لایه با لحاظ حداقل سه لایه:

مساعدتهای اجتماعی شامل خدمات حمایتی و توانمندسازی، بیمه های اجتماعی پایه شامل مستمری های پایه و بیمه های درمانی پایه و بیمه های مكمل بازنشستگی و درمان، با رعایت یكپارچگی، انسجام ساختاری، همسویی و هماهنگی بین این لایه ها در كشور اقدام كند.

طی بررسی های صورت گرفته در پژوهش پیش رو، هر سه كشور منتخب استرالیا، هلند و كانادا، دارای سه لایه مذكور هستند و به موجب حمایت حاكم در لایه اول این سیستم، مبالغ مشخصی به صورت هفتگی، دو هفته یك بار و یا ماهانه به سالمندان و گروه های خاص دارای سطوح پایین درآمدی پرداخت می شود. در ادامه نمای كلی نظام چندلایه در هریك از این كشورها ارائه شده است.

تزریق دوز سوم واكسن كرونا به معلولان و سالمندان در مراكز توانبخشی