محمدعلی اكبریان، فوق تخصص مغز و اعصاب و نورولوژی در گفت وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، در مورد دلایل و تشخیص انواع سردرد اظهار كرد: سردرد ها یكی از شایع ترین علل مراجعه بیمار به پزشك است. با توجه به انواع مختلف سردردها، دلایل مختلفی برای بروز این عارضه وجود دارد.

اكبریان با بیان اینكه سردردها انواع متفاوتی دارند، گفت: شدت سردرد در برخی مواقع روند كاهشی دارد و گاهی فزاینده است. پزشك متخصص با توجه به زمان سردرد یعنی موقعی كه فرد دچار سردرد می شود، می تواند علت سردرد را تشخیص بدهد.

او ادامه داد: برای مثال بعضی سردرد ها قبل از بیدار شدن از خواب اتفاق می افتد و چند دقیقه پس از بیدار شدن از بین می رود. بعضی سردرد ها تا دقایقی پس از بیدار شدن نیز ادامه دارد و گاه تا نزدیك ظهر، همراه بیمار است. معمولا افرادی كه فشار خون بالا دارند، صبح ها قبل و بعد از بیدار شدن از خواب، دچار سردرد می شوند.

این فوق تخصص مغز و اعصاب گفت: سردرد هایی كه بعد ازظهر و نزدیك عصر اتفاق می افتد معمولا به دلیل سینوزیت است. سردرد هایی كه عصر ها و اوایل شب به سراغ بیمار می آید معمولا به دلیل بیماری ها و مشكلات چشمی است. علت سردرد های مزمن روزانه نیز مشكلات و ناراحتی های عصبی است. برخی سردرد ها نیز در شب و حین خواب اتفاق می افتد و فرد را از خواب بیدار می كند، این نوع سردرد بسیار مهم و خطرناك است و باید خیلی سریع مورد بررسی قرار گیرد، زیرا ممكن است یكی از نشانه های تومور مغزی و فشار داخل جمجمه باشد.

اكبریان ادامه داد: مكان سردرد نیز بسیار حائز اهمیت و برای تشخیص كمك كننده است. برخی درد ها در ناحیه پشت چشم ایجاد می شود، گاهی درد در ناحیه پیشانی، گاهی ناحیه دو طرف سر و گاهی پشت سر و گردن است.

صفت سردرد، یكی از كمك كننده ترین عوامل تشخیص است

او بیان كرد: صفت سردرد هم یكی از كمك كننده ترین عوامل تشخیص است، سردرد هایی كه به صورت تیر كشنده همراه با درد بسیار شدید ایجاد می شوند برای پزشك از اهمیت زیادی برخوردارند برای مثال بیمار، شدت درد خود را اینگونه توصیف می كند؛« احساس می كنم یك شمشیر در سرم فرو رفته است یا احساس می كنم، با پتك و چكش به سرم ضربه می زنند». گاهی درد ها ناگهانی و چند دقیقه ای هستند و بعد از گذشت مدتی خوب می شوند. گاهی درد، ساعت ها طول می كشد و گاهی به صورت دائمی و یك هفته و دو هفته ای ادامه دارد.

اكبریان گفت: انتشار سردرد نیز از دیگر موارد حائز اهمیت در تشخیص سردرد است. برای مثال درد سر در ناحیه پشت چشم بیمار است اما درد را تا ناحیه گردن نیز احساس می كند. گاه شدت درد به اندازه ای است كه بیمار تا ستون فقرات و گردن آن را احساس می كند، گاه هم سردرد در گوش ها منتشر می شود.

این فوق تخصص مغز و اعصاب تصریح كرد: عواملی وجود دارند كه باعث كاهش و یا افزایش سردرد می شوند. برای مثال بیمار می گوید « هنگام انجام فعالیت های شدید دچار سردرد می شوم»، گاهی نیز بیمار می گوید «پس از انجام فعالیت هنگامی كه برای استراحت یا خواب اقدام می كنم، سردردم افزایش می یابد، كه با مصرف قرص مسكن این درد كاهش می یابد»، گاهی هم برخی افراد سردردشان با دوش آب سرد التیام پیدا می كنند.

او گفت: اصولا سردرد های ناگهانی كه تا كنون فرد هرگز تجربه آن نوع از سردرد را نداشته، بسیار مهم و حتی خطرناك است زیرا ممكن است یكی از دلایل آن، پارگی رگ های مغزی باشد اما سردرد هایی كه مداوم هستند و فرد سالهاست درگیر آن است، نمی تواند خطرناك باشد و از اصلی ترین دلایلش می توان به فشار های عصبی و روحی اشاره كرد.

این فوق تخصص مغز و اعصاب در مورد تشخیص دلایل سردرد توضیح داد: با ارائه شرح حال بیمار و بررسی توسط پزشك، گرفتن فشار خون، چك كردن تب، معاینه چشم، اندازه گیری فشار چشم، فشار مغز و همچنین لمس نقاط مختلف سر بیمار، می توان علل خارجی سردرد را بررسی كرد.

او افزود: پس از بررسی نتایج آزمایش ها و معاینات اگر باز پزشك نتوانست تشخیص قطعی بدهد، باید سی تی اسكن از مغز انجام شود تا پزشك بتواند فشار مغز و مایع مغزی را بررسی كند. به وسیله مشاهده یك سی تی اسكن ساده، پزشك معالج می تواند تومور مغزی، اختلالات عروقی و یا خون ریزی های مغزی را تشخیص دهد؛ در نهایت با ادامه دار شدن سردرد، انجام ام آر آی ضرورت پیدا می كند.

اكبریان تصریح كرد: گرفتن نوار مغزی هیچ كمكی به تشخیص سردرد نمی كند و اگر پزشكی دستور انجام نوار مغزی را صادر كرد به این معنی است كه سردرد، نوع خاص و خطرناكی ندارد و نیازی نیست بیمار نوار مغزی انجام دهد. نوار مغزی صرفا برای افرادی تجویز می شود كه مبتلا به صرع هستند. افرادی كه از غلظت و فشار و چربی خون رنج می برند و درصد اكسیژن رسانی مغزشان افزایش پیدا كرده است با انجام یك آزمایش خون می توانند به تشخیص بیماری كمك كنند.

او یادآوری كرد: در شرایطی كه پزشك معالج از هیچ طریقی موفق به تشخیص دقیق نشود و یا در صورتی كه بیمار با مصرف دارو هیچ تغییری در دردش ایجاد نشود، متوجه می شویم كه منشا سردرد، عصبی است و فرد باید مشكلات روحی اش مثل افسردگی و استرس و فشار عصبی را درمان كند و به حداقل برساند تا درمان های مربوط به سردردش، تاثیر پیدا كند.

بیشتر بخوانید

- خوراكی هایی كه سردرد را درمان می كنند
- 10 فرمان كاربردی برای درمان سردرد انتهای پیام /