نایب رییس اول هیات مدیره نظام پزشكی تهران بزرگ و مشاور رییس كل نظام پزشكی كشور با تاكید بر لزوم تشخیص و ارجاع به موقع كودكان مبتلا به اوتیسم برای كاردرمانی، از پوشش بیمه ای اندك هزینه های كاردرمانی انتقاد كرد و گفت:« اینكه بگوییم بیمه ، خدمات اوتیسم را تحت پوشش كامل قرار می دهد اصلا به این صورت نیست و نهایتا 20 تا 30 درصد افرادی كه در طیف اختلالات اوتیسم هستند تا الان توانسته اند برای ادامه فعالیت های درمانی خود از بخشی از خدمات بیمه استفاده كنند.»
دكتر محمدرضا اسدی، كاردرمانگر در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز، درباره اهمیت كاردرمانی در كودكان مبتلا به اوتیسم، گفت:« تشخیص اوتیسم در كودك یك تشخیص چند مرحله ای است كه بعد از اینكه متخصص به این نتیجه می رسد كه كودك دچار اختلالاتی در طیف اوتیسم است كودك را به واحدهای مختلف برای درمان ارجاع داده می دهد كه یكی از موثرترین اقدامات ، توانبخشی است و كاردرمانی موثرترین درمان برای مبتلایان به اوتیسم است.»
وی در ادامه گفت:« تاثیر كاردرمانی در مبتلایان به اوتیسم بیش از همه به تشخیص و ارجاع به موقع بستگی دارد. سن طلایی تشخیص برای كودكان اوتیسم بین دو تا پنج سال است و حتی توصیه می شود زیر دو تا سه سالگی این كار صورت گیرد تا فرایند درمان نتیجه بسیار موثرتری را از خود به جای بگذارد.»
وی افزود:« در طیف اختلالات اوتیسم انواع اختلالات عملكردی را در مبتلایان داریم كه ممكن است از طریق اختلالات حسی بوجود بیاید همچنین ممكن است شاهد تاخیرات رشدی عصبی در كودك مبتلا باشیم كه همه این اختلالات اگر در سن پایین با تشخیص به هنگام و ارجاع به موقع به متخصصین كاردرمانی صورت گیرد می تواند برای كودك نتایج بسیار خوبی را به دنبال داشته باشد.»
وی گفت:« هدفی كه برای درمان مبتلایان به اوتیسم گذاشته می شود این است كه بتوانیم از اختلالات شدیدتر در آینده به دلیل غفلت در درمان جلوگیری كنیم تا این كودكان بتوانند مانند كودكان عادی زندگی مستقل خود را داشته باشند و بتوانند آموزش ببینند.»
وی با بیان اینكه اوتیسم طیف گسترده ای از اختلالات را شامل می شود، گفت:« میزان بروز و شیوع این طیف نسبت به سال های گذشته بسیار بیشتر شده است به طوری كه در 30 قبل از حدود هر 12 هزار تولد، یك كودك را با تشخیص اوتیسم برای ارجاع به خدمات توانبخشی و كاردرمانی هدایت می كردند اما اكنون در بین هر 50 تا 60 تولد یك كودك ممكن است با این تشخیص ارجاع شود و شاهد افزایش آمار مبتلایان به این اختلال هستیم.»
وی با تاكید دوباره بر لزوم تشخیص و ارجاع به موقع كودكان مبتلا به اوتیسم برای كاردرمانی، گفت:« برخی اوقات ممكن است تشخیص به موقع صورت گیرد اما ارجاع به خدمات توانبخشی بعد از اقدامات كلینیكی باشد كه البته در حال حاضر متخصصین در این زمینه رعایت بیشتری می كنند چون پی برده اند كه خدمات توانبخشی به موقع در كنار عواملی كه خود متخصص برای ادامه درمان در نظر می گیرد بسیار مهم است.»
وی در پاسخ به اینكه آیا هزینه های كاردرمانی كودكان اوتیسم تحت پوشش بیمه است، گفت:« متاسفانه بزرگترین مشكلی كه خانواده های دارای كودك مبتلا اوتیسم دارند در بحث تداوم درمانشان است. استارت ارائه خدمات بیمه به مبتلایان به اوتیسم از سال 99 از طریق بیمه سلامت زده شد اما تعداد كمی از كودكان می توانند از این خدمات بهره مند شوند به دلیل اینكه این خدمات به كودكانی ارائه می شود كه طبق قانون تحت پوشش سازمان بهزیستی باشند و ملاك تحت پوشش قرار گرفتن كودكان مبتلا به اوتیسم در بهزیستی تشخیص و تایید معلولیت در كمیسیون های پزشكی و توانبخشی این سازمان است.»
وی افزود:« تعداد كمی از كودكان مبتلا در سنین اولیه با تشخیص اوتیسم تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار گرفته اند از طرف دیگر تعداد مراكز كاردرمانی كه وابسته به سازمان بهزیستی هستند كفاف این تعداد مبتلایان به اوتیسم را نمی دهد. در میان كاردرمانگران نیز با توجه به شرایط امروز در همه ابعاد اقتصادی رغبت كمی برای اخذ مجوز از سازمان بهزیستی وجود دارد و شاید برای آنها مقرون به صرفه هم نباشد كه در این زمینه گام بردارند.»
وی گفت:« از طرف دیگر كلینیك های كاردرمانی كه تحت نظر سازمان نظام پزشكی كشور هستند تعداد قابل توجهی هستند یعنی حدود 870 كلینیك كاردرمانی در سراسر كشور فعال هستند اما تقریبا چیزی در حدود 15 درصد این كلینیك ها تا الان توانسته اند با بیمه ها قرارداد ببندند مشكل اصلی هم این است كه بیمه خدمات كاردرمانی را پوشش كامل نمی دهد و تعرفه هایش هم تعرفه های پایینی است. تعرفه های كاردرمانی كه اخیرا اعلام شده بسیار ظالمانه است و این ظلم به خانواده های مبتلایان نیز هست به دلیل اینكه این كلینیك ها نمی توانند به حیات خود ادامه دهند. ما سال گذشته شاهد تعطیلی تعداد قابل توجهی از كلینیك های كاردرمانی بودیم كه چون هزینه هایشان سرسام آور شده بود نتوانستند به كار خود ادامه دهند. از طرف دیگر مراكزی هم كه با بیمه ها قرارداد دارند، بیمه مطالبات آنها را با ماه ها تاخیر پرداخعت می كند كه همین مسئله ممكن است خسارت را به این كلینیك ها بیشتر كند.»
وی تاكید كرد:« در مجموع اینكه بگوییم بیمه خدمات اوتیسم را تحت پوشش كامل قرار می دهد اصلا به این صورت نیست و نهایتا 20 تا 30 درصد افرادی كه در طیف اختلالات اوتیسم هستند تا الان توانسته اند برای ادامه فعالیت های درمانی خود از بخشی از خدمات بیمه استفاده كنند.»
وی در پایان درباره هزینه كاردرمانی یك كودك اوتیسم در ماه برای خانواده های كه تحت پوشش بیمه نیستند، گفت:« هزینه هر جلسه كاردرمانی حداقل 160 هزار تومان است و هر كودك حداقل سه روز در هفته نیاز به دریافت این خدمات دارد كه حدود دو میلیون در ماه می شود. این تنها خدمات كاردرمانی را شامل می شود در صورتی كه این كودكان در فرایند توانبخشی خود قطعا در چرخه كار تیمی به خدمات دیگر گروه های توانبخشی هم نیاز خواهند داشت كه بر این هزینه ها افزوده خواهد شد.»