مدیرعامل انجمن حمایت از كودكان كار گفت: شرایط حاكم بر كشور افغانستان و ناپایداری های سیاسی آن كشور یكی از عواملی است كه می تواند بر افزایش جمعیت كودكان كار در ایران اثر بگذارد.

به گزارش خبرنگار مهر، یكی از آسیب های اجتماعی امروز جامعه جهانی، پدیده تلخ كودكان كار است و سازمان ملل به منظور آگاهی جامعه جهانی از نتایج مصیبت بار این پدیده شوم بر نسل های آتی، روز 12 ژوئن، 22 خرداد هر سال را به روز جهانی مبارزه با كار كودكان اختصاص داده است.

به همین مناسبت میزگردی با موضوع بررسی پدیده شوم كار كودك با حضور قاسم حسنی مدیرعامل انجمن حمایت از كودكان كار، مصطفی بینا كاشانی مدیرعامل خیریه آرا، مهندس معین كامرانی مدیر مدرسه كودكان كار ارفك و دكتر محمد صالح نقره كار دبیر كمیسیون حقوق بشر كانون وكلا در خبرگزاری مهر برگزار شد.

قاسم حسنی مدیرعامل انجمن حمایت از كودكان كار در این نشست با انتقاد از عدم وجود نهاد متولی در حوزه ی كودكان كار اظهار داشت: این نهاد، باید متولی فرا قوه ای باشد و باید بتواند مستقل از دستگاه های مجریه و با استفاده از ابزارهایی كه در اختیار دارد در حوزه كودكان استراتژی تعریف كرده و برای دستیابی به آن نقشه راه تهیه كند و دستگاه های مجری هم باید در مقابل این نهاد پاسخگو باشند.

به طور میانگین در 40 سال گذشته هر ساله میزبان 3 میلیون افغانستانی بودیم

مدیرعامل انجمن حمایت از كودكان كار با اشاره به موج جدید مهاجرت اتباع افغانستانی به ایران گفت: علی رغم همه مشكلات موجود، در ایران ظرفیت هایی وجود داشته است كه موجب شده است كشور ما میزبان اتباع كشورهای همسایه مخصوصاً افغانستان باشد و طی 43 سالی كه از شروع بحران در افغانستان می گذرد و صرف نظر از مواقع پیك بحران در آن كشور، كشور ما به طور معمول و میانگین میزبان سه میلیون نفر اتباع افغانستانی بوده است و با توجه به تركیب جمعیت خانواده های افغانستانی كه به راحتی می توانیم بگوییم حداقل 33% جمعیت آنان را كودكان تشكیل می دهند؛ می توان گفت هر ساله ما میزبان حداقل یك میلیون كودك افغانستانی طی این سال ها بوده ایم و توجه به نیازهای آنان بویژه در مورد مسئله آموزش؛ می توانسته است فرصت ارزشمندی را برای تقریب فرهنگی و تقویت بنیان های صلح و دوستی بین دو كشور را فراهم نماید.

حسنی با تاكید بر اینكه در زمینه كار كودك در عرصه ی ملی هیچ كار آماری دقیقی صورت نگرفته است، اظهار داشت: تمام آمارهایی هم كه داده می شود برآورد و پیش بینی است. ًضمن اینكه باید توجه داشته باشیم كه جمعیت كودكان كار هم بسیار سیال و تغییر پذیر است؛ به طور مثال با توجه به اینكه بخشی از جمعیت كودكان كار ایران كودكان افغانستانی هستند؛ شرایط حاكم بر كشور افغانستان و ناپایداری های سیاسی آن كشور یكی از عواملی است كه می تواند بر افزایش جمعیت كودكان كار در ایران اثر بگذارد و در عرصه ی داخلی نیز بحران های اقتصادی، گرانی های لجام گسیخته، توزیع نابرابر فرصت ها و تعطیلی كارخانه ها و غیره نیز از جمله عواملی هستند كه برافزایش جمعیت كودكان كار تأثیر می گذراند.

مصطفی بینا كاشانی مدیرعامل خیریه آرا هم در این نشست با بیان اینكه سه عامل را در ایجاد پدیده تلخ كودكان كار مؤثر می دانم؛ گفت: یكی از این عوامل، بحث وجود موانع و خلاءهای قانونی است. مورد دوم بحث آداب و رسوم فرهنگی و عامل سوم مشكلات معیشتی است. هر یك از این عوامل به عامل دیگر مرتبط هستند و موجب پیدایش و تقویت عامل دیگر می شوند.

سازمان های مردم نهاد باید یك شخصیت مستقل داشته باشند

كاشانی با بیان اینكه سازمان های مردم نهاد باید یك شخصیت مستقل داشته باشند؛ گفت: با این وجود همه ما معتقد هستیم كه تمامی سازمان های مردم نهاد باید مجوز فعالیت خود را از یك نهاد حاكمیتی دریافت كنند و نهاد حاكمیتی بحث نظارت بر ما را داشته باشد.



مدیرعامل خیریه آرا افزود: معتقدم كه نهاد حاكمیتی باید نقش نظارتی خود را داشته باشد؛ اینكه بخواهد در سازمان مردم نهاد نفوذ پیدا كند و در تصمیم گیری ها حضور داشته باشد ممكن است آن NGO از اهداف خیرخواهانه خود دور شود؛ اما همه ما معتقدیم كه حاكمیت باید بر ما نظارت داشته باشد و اگر زمانی ما در جهت منافع ملی حركت نكنیم دستگاه های حاكمیتی بتوانند این نكات را گوشزد كنند.

انسجام نهادهای متولی در منع كار كودك مشاهده نمی شود

محمد صالح نقره كار دبیر كمیسیون حقوق بشر كانون وكلای دادگستری مركز در این میزگرد با اشاره به فقدان سیاست گذاری منسجم و راهبردی در جهت رفع فقر كودكان بر لزوم توجه بیشتر به اصل 30 قانون اساسی مبنی بر لزوم آموزش عمومی رایگان خصوصاً برای كودكان تاكید كرد و گفت: متأسفانه طی دهه های گذشته این اصول قانون اساسی در ساحت تحقق پذیری مورد بی مهری قرار گرفته است؛ فهرستی از پیش نیازهای رفع موانع كار كودك وجود دارد كه از جمله آنها اختلال در تأمین حقوق رفاهی، آموزشی، فرهنگی و خاصه فقر آموزش و فرهنگ در خانواده هاست كه برای حل بحران كودكان كار به عنوان پیش نیاز باید مطرح شود.

این عضو كانون وكلا با اشاره به اینكه انسجام نهادهای متولی در منع كار كودك مشاهده نمی شود؛ خاطر نشان كرد: وقتی موضوع سیاست گذاری عمومی و هماهنگی ساختاری مطرح می شود؛ ما ناظر بر ضرورت یك اقدام ملی و همگرایی اداری و عمومی هستیم.

ظرفیت پذیرش كودكان اتباع را نداریم

معین كامرانی مدیر مدرسه آموزشی كودكان كار ارفك هم در این میزگرد اظهار كرد: ما در مدرسه آموزشی كودكان كار ارفك مانند همه مراكز آموزشی مشابه توانایی ها و استعدادهای محدودی داریم؛ در حالی كه در برابر ما دریای از مشكلات وجود دارد. وقتی ما برای حل مشكلات خود نمی دانیم به كدام نهاد باید مراجعه كنیم یا مسئول آن مشكل خاص ما كدام ارگان است؛ طبیعی است كه انرژی محدود ما به مقدار بسیار زیادی هدر می رود. وجود متولی واحد در امر حل مشكل كار كودك ضروری است.

كامرانی با بیان اینكه در حال حاضر عمده دانش آموزان مدرسه ارفك كودكان كار افغانستانی هستند؛ گفت: هیچ گاه این هدف را نداشته بودیم كه بیشتر تمركز خود را روی كودكان اتباع بگذاریم؛ این اتفاق به این دلیل در حال حاضر رخ داده است كه در منطقه 12 علی رغم دستور رهبر انقلاب مبنی بر لزوم آموزش تحصیلی به كودكان اتباع افغانستانی، ما با كمبود فضای آموزشی مواجه هستیم.

مدیر مدرسه آموزشی كودكان كار ارفك افزود: آموزش و پرورش در مناطق آسیب پذیری همچون منطقه 12 ظرفیت و آمادگی لازم برای پذیرش همه دانش آموزان مخصوصاً كودكان كار را ندارد؛ به همین دلیل برای آموزش و پرورش آموزش كودكان اتباع در اولویت های آخر است. در چند سال اخیر این وظیفه بیش از پیش بر دوش ما گذاشته شده است.