گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس- مائده زمان فشمی؛ كرونا آمد و آموزش ها مجازی شد؛گوشی های موبایل بیشتر از قبل جای خودشان را بین كودكان باز كردند و همین موضوع باعث شد كه حضور آنها در فضای مجازی دوچندان شود. اتفاقی كه نه فقط در كشور ما بلكه در بیشتر نقاط جهان رخ داد و با نگرانی های بسیاری نیز همراه شد. بسیاری از محتواهایی كه در شبكه های اجتماعی منتشر می شوند، مناسب سن كودكان نیستند. از قمار و تشویق به خودكشی گرفته تا پورنوگرافی. استفاده مداوم كودكان از فضای مجازی و در دسترس بودن این محتواها، دولت ها را بر آن داشت تا قوانین خاصی را برای حضور كودكان و نوجوانان در این فضا تدوین و تصویب كنند.

در این گزارش سعی شده به قوانین كشورهای مختلف برای حضور و استفاده كودكان از فضای مجازی پرداخته شود:

قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین كودكان (COPPA)

كوپا برای محافظت از حریم خصوصی كودكان زیر 13 سال، الزامات خاصی را بر اپراتورهای وب سایت ها و خدمات آنلاین تحمیل می كند. این قانون در سال 1998 توسط كنگره آمریكا تصویب و در آوریل 2000 اجرایی شد. كوپا توسط كمیسیون تجارت فدرال (FTC) مدیریت می شود.

این قانون مشخص می كند كه سایت ها باید برای جمع آوری یا استفاده از هرگونه اطلاعات شخصی كاربران جوان رضایت قابل تأیید والدین را داشته باشند. طبق این قانون اطلاعات شخصی كودكان زیر 13 سال باید مورد حفاظت قرار گرفته و كسی حق فروش آنها را ندارد. اگر یك پایگاه یا ارائه كننده خدمات به این اطلاعات نیاز داشته باشد باید رضایت والد یا سرپرست كودك را بگیرد.

قانون حفاظت از اینترنت كودكان (CIPA) چیست؟

قانون محافظت از كودكان در اینترنت برای مدارس و كتابخانه ها در ایالات متحده الزامی شده و از آنها می خواهد كه برای محافظت از كودكان برابر محتوای آنلاین مضر از فیلترینگ استفاده كنند تا بتوانند از شرایط تامین مالی فدرال بهره مند شوند. این قانون در تاریخ 21 دسامبر 2000 به امضا رسید و توسط دادگاه عالی ایالات متحده در 23 ژوئن قانونی شد.

قانون حفاظت از كودكان در اینترنت الزاماتی را برای مدارس و كتابخانه های آمریكا فراهم می كند و از آنها می خواهد برای محافظت از كودكان محتوای مضر آنلاین را فیلتر كنند. این قانون در 21 دسامبر 2000 به امضا رسید و در 23 ژوئن 2003 توسط دادگاه عالی ایالات متحده قانونی تشخیص داده شد. سیپا یكی از لایحه هایی است كه كنگره آمریكا برای محدود كردن قرار گرفتن كودكان در معرض هرزه نگاری و محتوای صریح آنلاین پیشنهاد كرد.



 

این قانون در مدارس و هم در كتابخانه ها یك سیاست ایمنی اینترنت را فراهم می كند تا آسیب های فضای آنلاین برای افراد زیر سن قانونی به حداقل برسد. مدارس و كتابخانه ها باید سیاست ایمنی اینترنت را قبول كنند. این سیاست دربردارنده استفاده از نرم افزارهای فیلتر در رایانه هایی كه به اینترنت دسترسی دارند، است. بر اساس این قانون مدارس و كتابخانه های آمریكا، شامل اقدامات حفاظتی در برابر دسترسی به محتواهای زشت و مستهجن، پورنوگرافی كودكان و محتوایی كه برای زیر سن قانونی مضر است، هستند و باید كتابخانه و مدارس اقدامات حمایتی و حفاظتی برای عدم دسترسی كودكان به این محتواها را فراهم كنند. مدارس و كتابخانه ها قبل از اینكه بتوانند بودجه E-rate را دریافت كنند، باید تأیید كنند كه سیپا را می پذیرند.

محافظت از كودكان در برابر اطلاعات مضر در روسیه

در 3 ژانویه 2011، رئیس جمهور روسیه قانون حمایت از كودكان در برابر اطلاعات منفی و مضر را كه در 24 دسامبر 2010 توسط مجلس فدرال (مجلس قانونگذاری كشور) به تصویب رسید را امضا كرد. این قانون در نظر دارد از ایجاد تصاویر و مشاهده نادرست توسط كودكان خودداری كند. بر اساس این قانون، استانداردهای واحدی برای كتاب ها، برنامه های رایانه ای، پایگاه های اطلاعاتی، نشریات رسانه های جمعی و سایر محصولات صوتی و تصویری ایجاد و تمامی این محصولات توسط هیئت های كارشناسی متشكل از متخصصان روانشناسی كودك، فیزیولوژی، روانپزشكی و آموزش و پرورش بررسی می شود.

قانون، خردسالان و محتوای اطلاعاتی را كه باید در اختیار آنها قرار گیرد به گروه های سنی زیر 6، 6 تا 12، 12 تا 16، و 16 سال و بالاتر تقسیم و تصریح می كند كه یك سیستم رتبه بندی ویژه سنی نیز باید ایجاد شود. علاوه بر این، قانون جدید پخش برنامه هایی كه برای خردسالان مضر تشخیص داده می شود را بین ساعات 4 صبح تا 11 شب ممنوع می كند. تمام نقاط دسترسی عمومی به اینترنت ملزم به نصب تجهیزات مسدودكننده محتوا از 1 سپتامبر 2012 شدند.



 

قانون امارات متحده عربی برای حفاظت از كودكان در فضای مجازی

ابتكار «ایمنی دیجیتالی كودك» در مارس 2018 پیشنهاد شد. این پیشنهاد والدین و مربیان را با راه حل هاییكه می توانند برای مقابله با چالش های فضای مجازی رو به رو شده و ایمنی فرزندان خودرا افزایش دهند، آشنا می كند كه شامل توسعه مواد آموزشی در مورد ایمنی دیجیتال، تسهیل دسترسی كودكان با بهترین شیوه های جهانی و ارائه مشاوره به والدین و معلمان برای افزایش ایمنی دیجیتال برای فرزندانشان در خانه و محیط آموزشی است.

ماده 29 قانون فدرال شماره 3 2016 در مورد حقوق كودك كه به عنوان قانون Wadeema شناخته می شود، بیان می كند: شركت های مخابراتی و ارائه دهندگان خدمات اینترنتی باید مقامات ذی صلاح یا نهادهای مربوطه را از هرگونه مطالب مستهجن كودك مطلع كنند.

علاوه بر این، قانون داده های دبی (قانون شماره 26 سال 2015 در مورد سازمان انتشار و به اشتراك گذاری داده های دبی، PDF 250 KB) حفاظت از داده ها و حریم خصوصی همه افراد از جمله كودكان را مهم بر شمرده است.

پیشتازی آلمان در حمایت از كودكان در فضای مجازی

در سال 2005 اپراتور اصلی این كشور آیین نامه توافقی اپراتورهای همراه برای حمایت از كودكان را امضا كرد. براساس این آیین نامه همه اپراتورهای موبایل موظف هستند دسترسی به محتواهای غیرقانونی را محدود كنند. قرار است روش هایی برای استفاده امن تر از اینترنت به برنامه آموزشی مدارس چند شهر آلمان اضافه شود.

انگلیس حامی فیلتر فضای مجازی در خانواده

این كشور در سال 2004 فیلترینگ گسترده ای را در راستای حفاظت از حقوق كودكان اجرا كرده است. فیلترینگ به این صورت است كه اگر كسی درخواست دسترسی به محتوای قانونی داشت، اخطار دریافت می كرد. همچنین قانون انگلیس به پلیس این اجازه را می دهد تا مشخصات فرد درخواست كننده محتوای غیرقانونی را استخراج كند. با استفاده از این فلیتر، خانواده ها نیازی به دانلود و نصب نرم افزارهای فیلترینگ ندارند و با راه اندازی این سیستم می توانند بر فعالیت فرزندانشان نظارت داشته باشند.



 

اتحادیه اروپا و حمایت از كودكان

در سال 2016 مقامات اتحادیه اروپا قوانین مربوط به حریم خصوصی داده ها را تصویب كردند كه در سال 2018 اجرایی شد. با این قانون از دسترسی نوجوانان زیر 16سال به شبكه های اجتماعی جلوگیری می شود. این قانون شبكه های اجتماعی، پیام رسان ها یا هر سرویس دیگری كه داده های كاربران را پردازش و ذخیره می كنند، بدون رضیت والدین منع می كند.

تا قبل از تصویب این قانون كشورهای عضو اتحادیه اروپا قانونی شبیه به كوپا داشتند. اما در سال 2016 نیاز به موافقت والدین از 13 به 16 سال تغییر كرد. البته هر كشور می تواند بازه سنی را خودش تغییر بدهد.

در تعدادی دیگر از كشورهای عضو اتحادیه اروپا از برنامه هایی كه كنترل گوشی ها و تبلت های كودكان توسط والدین را ممكن كند، حمایت می شود. در همین راستا شركت هایی مانند اپل كه چنین برنامه هایی را از فروشگاه های آنلاین خود حذف كرده بودند، توبیخ شدند.



 

سند راهبردی اروپا، اینترنت بهتر برای كودكان

این سند در سال 2012 با هدف آموزش مهارت و استفاده از ابزارهای دیجیتالی برای استفاده كودكان از اینترنت برنامه هایی را ارائه داد و هدفش را استفاده از فضای تعاملی، خلاقیت و محتوای آنلاین آموزشی خواند. این استراتژی بر تولید محتواهای خلاقانه و آموزشی برای كودكان، آگاهی بخشی به كودكان از طریق آموزش ادبیات دیجیتالی و اینترنت پاك در همه ی مدارس اروپایی، ایجاد محیطی امن از طریق طبقه بندی محتوای اینترنتی به دو بخش محتواهای كودكان و بزرگسالان از طریق تنظیمات حریم خصوصی در اینترنت و مبارزه با سوء استفاده ی ج،ن.س.ی از كودكان در فضای مجازی متمركز است.

قانون حفظ حریم خصوصی داده ها در هند

در سال 2020 قانونی در حوزه خفاظت از حقوق كودكان در این كشور به تصویب رسید. طبق این قانون در صورت تلاش برای جمع آوری، ذخیره و پردازش اطلاعات كودكان زیر 18 سال در فضای مجازی، حقوق آنها باید محفوظ باقی بماند. جمع آوری اطلاعات كودكان با هدف ساخت حساب كاربری، كنترل و ردگیری رفتار كودك و ارسال تبلیغات هدفمند در اینترنت برای آنها ممنوع است.

پیش تر دولت هند به دلیل نگرانی از سواستفاده از كودكان و ترویج هرزه نگاری، نصب تعدادی از برنامه های موبایلی را ممنوع كرده بود. در سال 2019 نیز دادگاهی در هند به ممنوعیت نصب تیك تاك رای داد و از گوگل و اپل خواست تا این برنامه را از فروشگاه های آنلاین خودشان حذف كنند.

قانون مجازات IPC یك قانون كیفری جامع است كه مجازات هایی را برای فعالیت های مجرمانه در هند تعیین می كند. انتشار محتوایی كه ممكن است به عنوان ناپسند طبقه بندی شود، حبس یا جزای نقدی دارد. انتشار محتوای ناپسند یا مضر برای كودكان نیز جرم جداگانه ای است.

 

كامبوج و قانون جرایم سایبری

یونسكو تخمین زده كه 80.4 درصد از دختران 15 تا 24 ساله كامبوج در مقایسه با 91.5 درصد پسران از اینترنت استفاده می كنند. جمعیت آنلاین كامبوج با 4.5 درصد از كودكان زیر 15 سال كه از اینترنت استفاده می كردند، جوان تر شد. این كشور قانون سركوب قاچاق انسان و بهره كشی جنسی را در سال 2008 تصویب كرد كه هرزه نگاری كودكان را جرم انگاری می كند.

در سال 2012، دولت كامبوج قصد خود را برای تصویب اولین قانون جرایم سایبری اعلام و پیش نویس آن در سال 2014 منتشر كرد. به تازگی واحد حفاظت از كودكان دولت، جنایات اینترنتی علیه كودكان (ICAC) را تأسیس كرد. یك گروه آنلاین برای مبارزه با هر شكلی از استثمار و سوء استفاده جنسی آنلاین از كودكان.

اندونزی، فعال در حمایت از كودكان در فضای مجازی

اندونزی در تصویب طیف وسیعی از قوانین برای محافظت از كودكان در فضای سایبری فعال بوده است. برای مثال، بند 1 ماده 4 قانون مجازات به وضوح هرزه نگاری كودكان را تعریف كرده و قرار دادن كودكان در معرض مواد مستهجن را ممنوع كرده است. مواد 29، 31، 32، 33 و 38 تولید، دانلود، تملك، تأمین مالی و اجبار كودكان به تولید فیلم های مستهجن را با مجازات 6 تا 15 سال حبس و جزای نقدی سنگین اعلام می كند.

قانون فناوری اطلاعات الكترونیك (2008) زورگویی سایبری را مجازات اعلام كرد. ماده 27 این قانون مقرر می دارد هركسی كه اطلاعات یا اسناد الكترونیكی را كه به كودك توهین می كند توزیع یا مخابره یا به آن دسترسی پیدا كند به 6 سال زندان و مجازات سنگین محكوم می شود. علاوه بر این، ماده 59 الف و ماده 69 قانون حمایت از كودكان از كودكان در برابر آزار و اذیت سایبری محافظت می كند.



 

لائوس و قانون حمایتی

این كشور در سال 2006 قانون حمایت از حقوق و منافع كودكان را تصویب كرد. ماده 86 آن در مورد انتشار هرزه نگاری كودكان اعلام كرد كه هر شخصی كه تولید، توزیع، انتشار، واردات، صادرات، نمایش یا فروش مجلات، عكس، فیلم، فیلم، وی سی دی، دی وی دی و سایر اقلام پورنوگرافی كودكان به حبس از 1 تا 3 سال و جزای نقدی از 2000000 كیپ تا 6000000 كیپ محكوم می شوند.

همچنین این كشور قوانینی را تصویب كرد كه تولید و انتشار محتوای مستهجن را ممنوع می كند. ماده 138 قانون پیشگیری و مبارزه با جرایم سایبری، انتشار هرزه نگاری را ممنوع كرده است.

قانون پیشگیری از جرایم سایبری فیلیپین

این كشور در تدوین تدابیر قانونی برای كودكان در فضای سایبری فعال بوده است. قانون ISP ها را موظف می كند كه هر گونه محتوای مضر برای كودكان را ظرف 7 روز به مقامات گزارش دهند.

قانون پیشگیری از جرایم سایبری در سال 2012 تصویب شد كه مشاغل و سیستم های رایانه ای را از تولید یا توزیع مطالب مستهجن كودكان منع و این موارد را با جریمه های سنگین مجازات می كرد. قانون ضد شهوت پرست عكس و ویدئو در سال 2009 نمایش برهنگی و اعمال جنسی آنلاین را ممنوع كرد.

فیلیپین قانون ضد قلدری را در سال 2013 تصویب و به وضوح معنای همه اشكال قلدری از جمله زورگویی سایبری را تعریف كرده است. این قانون به كلیه مدارس ابتدایی و متوسطه دستور داد تا سیاست هایی را برای مقابله با قلدری در مؤسسات مربوطه اتخاذ و مدارس را ملزم می كند كه به طور دوره ای سیاست های قلدری سایبری خود را گزارش كنند.

علیرغم اجرای طیف گسترده ای از تدابیر قانونی برای محافظت از كودكان در فضای سایبری، فیلیپین همچنان مقصد اصلی برای سوء استفاده و بهره كشی از كودكان باقی مانده است. در طول همه گیری كووید-19، آزار جنسی آنلاین از كودكان در فیلیپین 264.6 درصد یا به 202605 مورد در طول قرنطینه از مارس تا می 2020 افزایش یافت.

سنگاپور

این كشور قانون مجازات را در 1 ژانویه 2020 به تصویب رساند كه تولید، توزیع، تبلیغات و در اختیار داشتن مواد كودك آزاری را ممنوع كرد. علاوه بر این، قانون مجازات 224 وجود دارد كه فروش محتوای مستهجن به كودكان و نوجوانان را ممنوع كرده است.

سنگاپور در سال 2014 قانون خود را برای جرم انگاری آزار و اذیت سایبری و تعقیب وضع كرد كه آزار و اذیت سایبری، قلدری كودكان و سایر اشكال آزار جنسی را ممنوع می كرد. این كشور به دلیل رویكرد پیشگیرانه خود، سابقه خوبی در زمینه ایمنی سایبری برای كودكان دارد. براساس شاخص ایمنی آنلاین كودكان مؤسسه DQ این كشور برای داشتن بهترین ایمنی آنلاین برای كودكان در رتبه چهارم بین  30 كشور دیگر قرار گرفت.

تایلند

این كشور قانون مجازات شماره 24 خود را در سال 2015 اصلاح كرد تا قوانین جدیدی در مورد پورنوگرافی كودكان وضع كند. مجرمانی كه پورنوگرافی كودكان را منتشر كنند تا 5 سال و مجرمانی كه این پورنوگرافی را به اشتراك بگذارند تا 7 سال حبس خواهند داشت. قانون جرایم رایانه ای، B.E.2550 (2007) استفاده از یك سیستم رایانه ای برای انتشار داده های رایانه ای كه حاوی مطالب مستهجن هستند اما هرزه نگاری كودكان را مشخص نكرده بود، ممنوع كرد.

در حالی كه تایلند چارچوب های قانونی زیادی در مورد ایمنی سایبری كودكان داشت، به نظر می رسد كه اجرای قانون به دلایل زیادی ضعیف باشد. موارد آزار جنسی كودكان آنلاین در تایلند در طول تعطیلی COVID-19 به ركورد بالایی رسید. گروه ضربت جنایات علیه كودكان به رهبری پلیس تایلند بیش از 100 كودك را در ماه های آوریل و می 2020 نجات داد كه تقریباً دو برابر 53 كودك نجات یافته در سال 2018 بود. تایلند به عنوان كشوری با ضریب نفوذ بالای اینترنت 81.5 درصد، كودكان  را در معرض خطر سوء استفاده و استثمار آنلاین قرار می داد. قوانین ایمنی سایبری برای كودكان با افزایش استفاده آنها از اینترنت متناسب نیست.

ویتنام

این كشور در سال 2015 قوانین جزایی خود را اصلاح كرد . ماده 326 این قانون، هرزه نگاری كودكان، تولید، فروش و توزیع مطالب مستهجن را ممنوع كرده و در صورتی كه این مطالب از طریق شبكه های رایانه ای اینترنتی، شبكه های مخابراتی یا دستگاه های دیجیتال توزیع شود، مجازات بالایی دارد. قانون مجازات 2015 اشاره ای به آزار و اذیت سایبری به عنوان نقض جدی حیثیت یا شرافت افراد دارد، اما هیچ چارچوب قانونی برای منع آزار و اذیت سایبری كودكان در ویتنام وجود ندارد. ویتنام رهبری هدایت ISPها را برای گزارش هرگونه محتوای ناپسند و مضر برای كودكانی كه از شبكه آنها عبور می كنند را بر عهده گرفته است. با این حال، مصادیق محتوای ناپسند به وضوح در قانون تعریف نشده است.



 

 

ایران، عزمی جدی با 9 سیاست كلان



 

حفاظت از كودكان در كشور ما نیز در دستور كار دولت قرار گرفت و سال گذشته سند صیانت از كودكان در فضای مجازی كه از سال 1395 در مركز ملی فضای مجازی تدوین شده بود، در شورای عالی فضای مجازی به تصویب نهایی رسید. به موجب این قانون، كلیه سكوها و ارائه دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی در مدت یك سال، نسبت به صیانت از داده ها، رده بندی و تفكیك محتوا و خدمات ویژه هر رده سنی از خدمات عمومی اقدام كنند.

همچنین وزارتخانه ها مكلف شدند به شكل غیر انحصاری در رابطه با سكوها و خدمات صیانت شده برای خردسالان اطلاع رسانی كنند. مطابق آنچه كه تدوین كنندگان این سند عنوان كرده اند، 9 سیاست كلان زیر برای محافظت از كودكان در برابر آسیب های احتمالی فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است

1. توسعه محیط های صیانت شده در فضای مجازی/ 2. رده بندی محتوا و خدمات متناسب با سن و جنسیت و آمادگی جسمی /3. ارتقای سواد فضای مجازی و مهارت افزایی كودكان با ابزارهایی كه در اختیار والدین قرار می گیرد/ 4. آگاه سازی و هوشیار سازی والدین و مربیان به دلیل نقش حمایتی كه در این زمینه دارند/5. پیشگیری از ارائه محتوای خدمات مضر/6. برخورد قضائی با كسانی كه علیه كودك و نوجوان اقدام مجرمانه انجام می دهند/7. مراقبت اجتماعی از كسانی كه در این فضا آسیب دیده اند و یا در معرض خطر هستند/8. مشاركت محوری بخش خصوصی/ 9. توسعه همكاری های بین المللی با كشورهای مختلفی كه نسبت به این موضوع دغدغه دارند.

منابع:

 

www.itu.int/en/cop/Documents/profiles/japan.pdf www.u.ae/en/information-and-services/justice-safety-and-the-law/cyber-safety-and-digital-security/child-digital-safety www.loc.gov/item/global-legal-monitor/2011-01-04/russia-protection-of-children-from-harmful-information/ www.infoblox.com/glossary/childrens-internet-protection-act/ www.gov.uk/government/groups/uk-council-for-child-internet-safety-ukccis www.repository.mruni.eu/handle/007/15523 www.dataguidance.com/opinion/india-privacy-and-childrens-data-issues-and www.fcc.gov/consumers/guides/childrens-internet-protection-act www.ftc.gov/legal-library/browse/rules/childrens-online-privacy-protection-rule-coppa انتهای پیام/