در چشم پزشكی شاخص هایی مانند حدت بینایی و ارزیابی میدان بینایی برای ارزیابی نتیجه درمان به كاربرده می شود. این شاخص ها اگرچه موفقیت در درمان را نشان می دهند، اما ازآنجایی كه منعكس كننده احساس و درك بیماران از بیماری خود نیستند، دارای نقص هستند. بنابراین كیفیت زندگی مرتبط با بینایی درواقع درك بیماران از بینایی و مشكلات روزمره آنها را نشان می دهد.

در پژوهشی تحت عنوان «dido؛ بازی جدی مبتنی بر توانبخشی باهدف بهبود مشكل بینایی عدم هماهنگی حركت چشم» كه توسط مهسا عبیدی شاه تپه و یونس سخاوت، انجام و در هفتمین كنفرانس بازی های رایانه ای؛ فرصت ها و چالش ها در دانشگاه اصفهان ارائه شد، بر یافتن شیوه ای كم هزینه و آسان برای توان بخشی افراد دارای اختلال بینایی تمركز شد.

كارشناس مركز نوآوری و صنایع سرگرمی دانشگاه اصفهان در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به این پژوهش، اظهار كرد: در چشم پزشكی شاخص هایی مانند حدت بینایی و ارزیابی میدان بینایی برای ارزیابی نتیجه درمان به كاربرده می شوند. این شاخص ها اگرچه موفقیت در درمان را نشان می دهند، اما ازآنجایی كه منعكس كننده احساس و درك بیماران از بیماری خود نیستند، دارای نقص هستند. از زمان تغییر رویكرد سیستم مراقبت های بهداشتی به ارزیابی نتایج درمانی به صورت بیمار مدار، شاخص های ذهنی در كنار شاخص های عینی جایگاه ویژه ای پیدا كردند. در همین راستا مفهوم "كیفیت زندگی" و "كیفیت زندگی مرتبط با سلامتی" تعریف شد.

نسیبه صرامی افزود: تأثیر بیماری های مختلف چشمی بر كیفیت زندگی شناخته شده است. كیفیت زندگی مرتبط با بینایی درواقع درك بیماران از بینایی و مشكلات روزمره آنها را نشان می دهد. برای این منظور به رتبه بندی مشكلات بیماران بر اساس قضاوت آنها می پردازیم.

وی با بیان اینكه از بین بیماری های مختلفی كه در زمینه چشم وجود دارند، بیمارانی كه مبتلا به استرابیسم هستند را به دلایل مختلف مورد بررسی قرار می دهند، توضیح داد: بیماری بر روی ظاهر و زیبایی بیماران تأثیر مستقیم دارد، بیماری در گروه های مختلف سنی شایع است، بیماری زمینه ارثی و ژنتیكی دارد، بیماری به طور مستقیم محدودیت های شغلی، اجتماعی و اقتصادی برای بیمار ایجاد می كند و بیماری بر روی كاركرد روزانه بیمار و عملكردهای روزمره او تأثیر مستقیم دارد.

كارشناس مركز نوآوری و صنایع سرگرمی دانشگاه اصفهان به بازی طراحی شده در این پژوهش اشاره و تصریح كرد: dido؛ بازی جدی مبتنی بر توان بخشی باهدف بهبود مشكل بینایی عدم هماهنگی حركت چشم است. بازی شامل یك كاراكتر سوار بر واكسن است كه در محیطی همانند داخل رگ در حال حركت است. در مسیر حركت كاراكتر، موانعی وجود دارد كه در صورت برخورد كاراكتر با آنها، بازیكن می بازد و باید بازی را از نو شروع كند.

صرامی ادامه داد: این موانع همان كاراكتر ویروس است. در طراحی محیط از كاراكتر و عناصر اضافی خودداری شده است، زیرا تنوع در اجزای محیط و كاراكتر باعث عدم تمركز چشامی در فرد شده و نتیجه موردنظر محقق نمی شود. همچنین بازی در محیط دوبعدی طراحی شده است. ژانر بازی طراحی شده هایپركژوال است. همچنین در طراحی بازی از طیف رنگ های آبی و سبز استفاده شده كه تأثیر آرام بخشی دارند.

وی با بیان اینكه تحقیقات دانشمندان در دانشگاه هاروارد نشان داده كه رنگ آبی بر هورمون های بدن تأثیر می گذارد و درنتیجه باعث فعال شدن مغز و افزایش هوشیاری می شود، گفت: سبز یكی از رنگ های آرام بخش بوده كه استرس، اضطراب و افسردگی را درمان كرده و با بهبود فعالیت مغز، توانایی خواندن و خلاقیت را افزایش می دهد. مطالعات نشان داده كه رنگ سبز باعث تحریك غده هیپوفیز می شود.

صرامی اضافه كرد: بازی با استفاده موتور بازی سازی یونیتی و زبان برنامه نویسی ساخته شده و برای پلتفرم های ویندوز و اندروید خروجی گرفته شده است. بازی طراحی شده یك بازی بی پایان است و به همین دلیل مراحل پشت سرهم و پیوسته بوده و با توجه به زمان سپری شده به مرحله بالاتر می رود. تفاوت مراحل در این است كه سرعت حركت كاراكتر در هر مرحله بیشتر از مرحله قبلی خواهد بود. در هر مرحله كه بازیكن ببازد، بازی از اول شروع می شود. بازی با استفاده از كلیدهای اروكی قابل كنترل است.

وی هدف از طراحی بازی را كمك به افراد دارای استرابیسم عنوان كرد و افزود: این افراد دارای عدم هماهنگی حركت چشم هستند كه بعد از مدتی دچار انحراف چشم شده و در صورت ادامه یافتن به تنبلی چشم دچار می شوند. با طراحی این بازی سعی شده این مشكل را برای این افراد بهبود ببخشیم. شیوه بازی به این صورت است كه كاراكتر به صورت عمودی حركت می كند. در چشم برای كنترل حركت بالا و پایین چهار عضله درگیر هستند، در طی بازی نیز با قرار دادن موانع به صورت تصادفی در مسیر كاراكتر مجبور به حركت و جابه جایی می شود كه در این بین بازیكن مجبور است كه چشم خود را برای كنترل كاراكتر به بالا و پایین حركت دهد كه در این صورت چهار عضله مجبور به كار خواهند شد.

كارشناس مركز نوآوری و صنایع سرگرمی دانشگاه اصفهان خاطرنشان كرد: با افزایش سرعت كاراكتر، بازیكن نیز مجبور خواهد شد چشم خود را بیشتر حركت دهد و این كار باعث افزایش كار عضلات چشم نیز خواهد شد. علاوه بر این، حركت افقی نیز باعث درگیر كردن دو عضله دیگر چشم خواهد شد كه مسئول حركت دادن چشم به چپ و راست هستند. بازیكن مجبور است كه برای دیدن موانع به چپ و راست نگاه كند. این حركت ها باعث می شود كه چشم مجبور به حركت شده و عضلات نیز به تبع آن شروع به حركت خواهند كرد و درنهایت باعث خواهد شد كه انحراف چشم در این افراد بهبود یابد.

صرامی تاكید كرد: افرادی كه دچار استرابیسم هستند اگر بتوانند تمرین های مناسب را برای مدتی انجام دهند می توانند مشكل را بدون پذیرفتن خطر و هزینه های گزاف جراحی بهبود ببخشند. تكنولوژی می تواند این امكان را برای افراد فراهم كند تا بتوانند بدون جراحی و با حداقل امكانات به بهبود مشكل چشمی خود رسیدگی كنند. ازاین رو پژوهش حاضر به طراحی و توسعه یك بازی جدی مبتنی بر روش های توانبخشی باهدف بهبود مشكل انحراف چشم پرداخته است. برای محقق سازی هدف پژوهش بخشی از تمرین های توانبخشی در قالب یك بازی جدی دوبعدی طراحی و ارائه شد.

انتهای پیام