كودك آزاری طعم تلخ روزهای شیرین كودكی اترك: كودك آزاری معضل جدی اجتماعی است كه متأسفانه بر اساس آمار اعلامی از منابع مختلف این امر در اكثر استان ها در حال افزایش بوده و طبق آماری كه سال های گذشته در خراسان شمالی منتشرشده این استان هم مستثنا از این موضوع نیست.

به گزارش اترك، روزهای كودكی، مهم ترین دوران شیرین زندگی هر فردی محسوب می شود، روزهایی كه تنها دغدغه و نگرانی آن گم شدن عروسك، تماشای تمام برنامه های كودك، نقش بازی كردن در شغل آینده و... است، با این تصور كه در آینده، روزهای خوبی در انتظارت هست اما امان از روزهای بی خبری و آینده ای كه نمی دانی چه برایت كنار گذاشته است.

خانواده، جامعه و محیط را می توان به عنوان دلایل ایجاد آسیب های اجتماعی عنوان كرد. جامعه كه خانواده را به سختی و فشار رسانده كه برای جبران آن، كودك مظلوم خانواده باید تقاص پس بدهد.

پدر معتاد می شود، مادر خانه را ترك می كند، هركسی پی زندگی خود می رود اما قربانی این وسط چه كسی است؟! همان كودك مظلوم از همه جا بی خبر كه دیگر نه خانواده او را قبول دارند نه اطرافیان.

كودكی كه در سن رشد است، كودكی كه دوران شیرینی كودكی و شیطنت هایش به سیاهی كشیده شده و حتی به دست انسان های شیطان صفت گرفتار می شوند، جواب او را چه كسی یا چه كسانی می دهند؟ آینده ای كه برای خود متصور شده بود، خود را در رخت مهندسی، معلمی، دكتری، خلبانی و... می دید، رخت سفید بختی كه به تن نكرد و از كودكی سیاه بختی جامه تنش شد را چه كسی جبران می كند؟

پدر معتادی كه مواد نزده و در عوض كودكش را زیر بار كتك گرفته، پدری و مادری كه برای تأمین مواد، كودك را روانه خیابان ها می كنند، پدر و مادری كه از كودك به عنوان طعمه استفاده می كنند و... همه این ها را می توان كودك آزاری عنوان كرد.

البته ناگفته نماند در دنیای امروزی كه همه چیز به سمت مجازی شدن پیش رفته كودك آزاری از نوع مجازی را هم از قلم نیندازیم. خانواده ای كه برای كسب درآمد، فرزندش را در این فضای مسموم به نمایش می گذارد، به اجبار جملات و كلماتی كه حتی یك فرد بالغ هم از درك آن ناتوان است را به خوردش می دهد تا جلوی دوربین عنوان كند و... را می توان نمونه ای از كودك آزاری ها در فضای مجازی نام برد.

بافاصله طبقاتی و اجتماعی كه بین مردم وجود دارد به جرئت می توان گفت، كودك آزاری ها یشان هم فاصله دارد، كودكی كه به اجبار خانواده پشت دوربین قرارگرفته تا هنرنمایی، شیرین كاری، شیرین زبانی، اداواطوار، حركات موزون را برای هزاران مخاطب به نمایش بگذارد تا بلكه خانواده هایشان بی دردسر از این راه كسب درآمد كنند تا آن كودكی كه در سرما و گرمای غیرقابل تحمل سر چهارراه ایستاده تا یك شاخه گل و بسته آدامسش را بفروشد كه اگر تا ساعت مشخصی كارش را تمام نكند به جای نان شب، كتك نصیبش می شود.

صحبت در این خصوص بسیار است و فقط اشاره كوتاهی به بحث كودك آزاری كه موضوع امروز روزنامه پرمخاطب اترك است، داشته ایم و در ادامه این مطلب به تعریف كودك آزاری، انواع آن، راهكارها و... می پردازیم.

تعریف كودك آزاری

طبق تعاریفی كه ویكی پدیا داده است، كودك آزاری عبارت است از هرگونه بدرفتاری فیزیكی یا عاطفی، سوءاستفاده جنسی، غفلت یا رفتار همراه با بی توجهی یا استثمار تجاری یا سایر انواع استثمار، كه منجر به آسیب واقعی یا احتمالی به سلامت، بقا، رشد یا كرامت كودك درزمینهٔ روابط یا مسئولیت، اعتماد یا قدرت شود.

برخی از این آثار می تواند مخفی باشد. ممانعت از حاضر شدن در كلاس درس، محروم كردن او از غذا، حبس كردن، مثل حبس در حمام یا زیرزمین نمونه كودك آزاری است. تنبیه بدنی و تجاوز جنسی به كودك هم از انواع كودك آزاری فیزیكی است.

بر اساس پیمان نامه حقوق كودك، هر فرد زیر 18 سال كودك (یا نوجوان) محسوب می شود.

قوانین برخی كشورها

خالی از لطف نیست در این بین به قوانین برخی كشورها پربحث كودك آزاری اشاره ای كوتاه داشته باشیم.

اروپا

در آلمان كودك آزاری كه بیش از 25 سال سن داشته باشند با نظر موافق كمیسیون پزشكی با استفاده از دارو عقیم می شوند.

در سوئد نیز قانون مشابهی وجود دارد. در فرانسه و اسپانیا نیز تمهیداتی برای اجرای مورد مشابه انجام گرفته است.

آمریكا

كودك آزاری در ایالات متحده آمریكا جرمی بسیار جدی محسوب می شود و دادگاه می تواند برای مجرمان از احكام تعلیقی تا حبس ابد مجازات تعیین كند.

ایران

در ایران طبق ماده 11 «لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان» هر كس مرتكب قتل عمد یا ضرب وجرح عمدی كودك یا نوجوان شود و به هر علتی قصاص نشود، علاوه بر پرداخت دیه طبق مقررات، حسب مورد به بیش از دوسوم حداكثر مجازات مقرر قانونی محكوم خواهد شد.

برای كمك گرفتن از متخصصان و سازمان های مسئول در مورد كودك آزاری می توان با اورژانس اجتماعی 123، یا صدای یارا (خط تلفنی انجمن حمایت از حقوق كودكان) یا سازمان بهزیستی یا دادستانی استان ها تماس گرفت.

انواع كودك آزاری

كودك آزاری به چهار گونه عاطفی (روانی)، بدنی، جنسی و غفلت و بی توجهی دسته بندی می شود.

آزار عاطفی كمتر از انواع دیگر گزارش یا شناسایی می شود اما بسیاری آن را شایع ترین نوع كودك آزاری می دانند. این نوع آزار معمولاً دیگر انواع آزار همراه است. كودكی كه ازنظر روانی آزار می بیند رفتارهایی بروز می دهد كه برای آن ها دلیل پزشكی یا دلیل موجهی پیدا نمی شود یا متناسب با سن او نیستند یا نشانه های عدم رشد كافی از جنبه های مختلف وجود دارد.

آزار جنسی برای دختربچه ها بیشتر از پسربچه ها اتفاق می افتد. اما در پسربچه ها هم كم نیست آمیزش جنسی با فرد زیر پانزده سال در هر حالتی، سوءاستفاده جنسی است. آمیزش جنسی فرد بالای هجده سال با فرد زیر هجده سال هم آزار جنسی است.

هرگونه لطمه یا آزار بدنی؛ هر نوع كتك زدن، تكان دادن شدید، سوزاندن، پرتاب كردن و هل دادن، مسموم كردن، خفه كردن و مانند آن نشانه آزار جسمی است.

در این نوع آزار، كودك اغلب غم زده، منزوی، ترسیده یا با بهت زدگی ناظر است یا ممكن است چیزی بگوید كه حاكی از آزار دیدن باشد.

دلایل كودك آزاری

اگر بخواهیم اشاره هم به علل كودك آزاری داشته باشیم. این چنین عنوان می كنیم كه شرایط خانوادگی، شرایط خود كودك، شرایط و فرهنگ جامعه و وجود افراد كودك آزار ازجمله دلایل این معضل اجتماعی است.

آشنایی با دلایل و علل كودك آزاری تا حد زیادی می تواند به والدین در پیشگیری از این اتفاق كمك كند. رفتارهای كودك آزاری كه پیش تر انواع آن گفته شد، می تواند از جانب والدین، نزدیكان، معلمان و سایر افراد باشد بااین حال كودك آزاری معمولاً به دلیل شرایط خانوادگی، فردی و اجتماعی به وجود می آید و با عوارض متعددی برای كودك و خانواده او همراه است. گاهی شدت فشار بر روی كودك و والدین به قدری زیاد می شود كه مسائلی ازجمله خودكشی و یا قتل اتفاق می افتد.

پیشگیری از كودك آزاری

اولین هدف مداخله در كودك آزاری، پیشگیری است، چون توفیق درمان كودكان و خانواده ها پس از وقوع كودك آزاری محدود است.

طبق آنچه كارشناسان این حوزه گفته اند، پیشگیری از كودك آزاری در سه سطح صورت می گیرد: پیشگیری اولیه، پیشگیری ثانویه و پیشگیری ثالث.

سطح پیشگیری اولیه شامل اقداماتی است كه موجب استحكام بنیان خانواده و همچنین ارتقای سلامت اجتماع می گردد. آموزش به والدین كودكان و نوجوانان درزمینه حقوق كودكان، بهداشت روان و مهارت های مقابله با مشكلات و مسائل از مهم ترین راهكارهای نیل به این هدف است.

-پیشگیری سطح دوم شامل شناسایی خانواده های پرخطر قبل از گرفتار شدن كودك و آسیب وی است.

پیشگیری سطح سوم شامل اقدامات مداخله ای، درمانی و حمایتی برای خانواده های گرفتار است و در این سطح باید سعی كرد از بروز مجدد سوء رفتار جلوگیری شود.

همچنین والدین می توانند با استفاده از مشاوره كودك، راه ها و روش های صحیح آموزش جنسی كودك را بیاموزند. به این صورت كودكان یاد می گیرند كه چگونه از خود در مقابل كودك آزاری و كودك آزاری جنسی محافظت كنند. همچنین خانواده ها با كاهش تنش و استرس خانه و حمایت كردن از كودك می توانند احتمال مورد آزار قرار گرفتن آنان را تا حد زیادی كاهش دهند. شكایت از افراد خاطی و پیگیری كردن آن می تواند تا حد زیادی شرایط را برای افرادی كه تصمیم به كودك آزاری دارند سخت كند.

كلام آخر

كودكان زیباترین شكوفه های هستی اند، كه خداوند آنان را به انسان ها مرحمت می كند، اما متأسفانه امروزه یكی از بزرگ ترین معضلات جوامع انسانی ناسپاسی در برابر این نعمت بی منت الهی است.

دنیای شیرین كودكی را با خودخواهی، عقده های خودمان، طمع، شیطان صفتی، افكار شیطانی و... تباه نكنیم، حق زندگی را از كودكانمان نگیریم. كودك آزاری پدیده ای است كه تا پایان عمر فرد طعم تلخ و سیاهی آن برای كودك ماندگار و ابدی می شود، چنان ترسی وجود كودك را فرامی گیرد كه حتی به خودش هم بی اعتماد می شود. برای رفع هر پدیده اجتماعی همكاری و عزم جدی همه اقشار نیاز است، جامعه، خانواده و محیط در مقابل حقی كه از فرد به خصوص كودكان ضایع می شود پاسخگو هستند