رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، با اشاره به پاندمی كرونا در دنیا و ایران، گفت: در ابتدا احساس می شد همه در برابر كرونا برابرند، اما افراد محروم، مرگ و میر بیشتری داشتند.

به گزارش خبرگزاری مهر، حمیدرضا خانكه، در دومین كنگره ملی رصد اجتماعی كووید 19، با اشاره به اینكه 75 درصد عوامل سلامتی در خارج از نظام سلامت است، افزود: سالانه 40 هزار معلول دائم ناشی از حوادث ترافیكی و 17 هزار كشته ناشی از این حوادث برجای می ماند كه نظام سلامت در آن نقشی ندارد.

رئیس رصدخانه اجتماعی كووید 19 به شیوع كرونا در دنیا و ایران اشاره كرد و گفت: با كرونا پدیده های اجتماعی جدیدی حاصل شد و شیوه های درمانی، اطلاعات، دانش روز مواجهه با كرونا به اشتراك گذاشته شد و اتفاق جهانی خوبی برای همكاری مشترك حاصل شد، اما ابعاد اجتماعی در اكثر كشورها نادیده گرفته شد.

خانكه گفت: در ابتدا احساس می شد كه همه در برابر كرونا برابرند، اما افراد محروم در عرصه اجتماعی، فرهنگی و كم برخوردار، مرگ و میر بیشتری داشتند، تحلیل فوت كرونا در بهمن و اسفند 98 و پیگیری و بررسی گروه های مختلف جمعیتی، بررسی علائم و بررسی اطلاعات نشان داد، كرونا در سطوح اجتماعی مختلف، تأثیر متفاوت دارد و عوامل اجتماعی بر كرونا تأثیرات مختلف دارد و بعد اجتماعی كرونا در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی مطرح شد و متعاقب آن، توجه وزیر وقت بهداشت به سوی اهمیت ابعاد اجتماعی سوق داده شد.

وی اظهار داشت: كشورهای مختلف گروه های آسیب پذیر را به اشكال مختلف حمایت می كردند تا تأثیر كمتری از این بیماری بپذیرند، برخی گروه ها وابسته به درآمد روزانه بودند، و در برخی افراد با سطح سواد پایین، عدم اطلاع رسانی پایین در سطوح پایین جامعه، تأثیرات متفاوت را نشان داد، راهپیمایی هایی علیه ماسك زدن در كشورهای مترقی اتفاق افتاد، در كشور ما هم با اشكال مختلف نسبت به قضیه برخورد می كردند.

خانكه افزود: همه مردم قصد كمك داشتند، اما از چگونگی آن مطلع نبودند تا اینكه با توجه به رسالت دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، پیشنهاد تأسیس رصدخانه اجتماعی كووید 19 را دادیم تا به عنوان مركز اطلاعات مورد نظر، با مأموریت جمع آوری داده ها، شاخص تعیین كند تا وقتی به حد آستانه رسید، اعلام خطر كند.

رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تصریح كرد: در حوزه سلامت اجتماعی، رصدخانه نداریم. به رغم اینكه همه می دانیم 75 درصد سلامت، در خارج از نظام سلامت است.

خانكه افزود: سالانه 700 هزار مراجعه به نظام سلامت داریم، آلودگی هوا، بیماری های قلبی عروقی و…، در خارج نظام سلامت اتفاق می افتد، اما نظام سلامت بار آن را بر دوش می كشد، پس در كنار ابعاد جسمی پدیده ها در نظام سلامت، باید ابعاد اجتماعی آنها نیز لحاظ شود.

وی همچنین گفت: سلامت اجتماعی، ابعاد اجتماعی متفاوت دارد، تلاش كردیم تا در رصدخانه اجتماعی با تشكیلات گوناگون و جمع آوری اطلاعات، دیده بانی هایی داشته باشیم. در كنار سیاستگذاران به تولید شواهد علمی بپردازد و در جایی كه عوامل اجتماعی به آستانه می رسد، هشدار بدهد.

خانكه افزود: سلامت اجتماعی را در سه بعد تعریف كردیم، اول از نگاه سلامت با تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی و در بعد دوم گفتیم جامعه ای برخوردار از سلامت اجتماعی است كه امكانات و دارایی ها را به شكل عادلانه توزیع كند، زمینه مشاركت و شفافیت بالایی داشته باشد و در بعد سوم، عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت را بررسی كردیم كه به نوعی نشان از توزیع عادلانه فاكتورهای گوناگون است و سلامت اجتماعی به نوعی عدالت حاكم بر جامعه است.

وی اظهار داشت: با ابلاغ وزیر وقت، ابعاد اجتماعی كرونا را بررسی كردیم، در خصوص نظرسنجی واكسن، عدم تمایل جامعه به واكسن را بررسی و نظرسنجی كردیم، تأثیر مداخلات ملی و مصوبات ستاد ملی و مصوبات ستاد ملی كرونا در ابعاد اجتماعی بررسی شد، به عنوان مثال، تحصیل مجازی را بررسی كردیم، گروه های سنی مختلف از دانش آموزان تا دانشجویان در آموزش مجازی، تأثیرات مختلف را تجربه كردند، تأثیرات سیاستگذاری ستاد كرونا بر ابعاد اجتماعی را بررسی كردیم و به تولید شواهد علمی قابل اعتماد جهت كمك به سیاستگذاران پرداختیم كه از اهداف ما بود.

رئیس رصدخانه اجتماعی كووید 19 تصریح كرد: ابلاغ رصدخانه از سوی وزارت بهداشت، تدوین نقشه راه، راه اندازی وب سایت، تعاملات گوناگون كه با نقش دیده بانی دانشگاه تأیید شد، جریان خوبی بود. و رصدخانه اجتماعی كووید 19 می تواند رصدخانه سلامت اجتماعی كشور باشد و امیدواریم وزارت بهداشت با این تصمیم، بررسی ابعاد اجتماعی سلامت توسط دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی را مورد توجه قرار بدهد.

خانكه افزود: رصدخانه اجتماعی كووید 19 با تشكیلات و ایجاد چارت مرتبط، و با حمایت های معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، حمایت های معاونت تحقیقات دانشگاه، ارتباط با مركز پژوهش های مجلس كه دریافت كننده خلاصه ها سیاستی ما بود، «مطالعات متعدد در حوزه معلولیت، بررسی وضعیت سازمان های مردم نهاد، طرح بررسی پذیرش واكسن در دو نوبت و در دو طرح بزرگ، بررسی پیامدهای اجتماعی، طرح پذیرش و عوارض قرنطینه، مطالعات كهورت و …» انجام شد، ژورنال های متعدد منتشر و وبینارهای متعدد هفتگی با دعوت از نمایندگان متعدد مجامع گوناگون برگزار شد.

به گفته وی، هر چند سازمان های متولی حوزه اجتماعی اعتراضاتی داشتند، اما دانشگاه متولی موضوعات اجتماعی نیست، و وظیفه مداخله و اجرا ندارد، ولی سیاستگذاری مبتنی بر شواهد، وظیفه دانشگاه هاست.

رئیس رصدخانه اجتماعی كووید 19 افزود: از سال گذشته، برگزاری كنگره رصد اجتماعی كووید 19 را آغاز كردیم و امیدواریم محصول كنگره به صورت خلاصه های سیاستی و قطعنامه برای بهبود سلامت اجتماعی در حوزه های گوناگون به ویژه كووید، به كار گرفته شود و شاهد نتایج آن باشیم.