به ازای هر دانش آموز استثنایی در كشور یك مربی درحال خدمت رسانی است
معاون برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور گفت: 83 هزار استثنایی در مدارس استثنایی یا خاص داریم و برای این تعداد 23 هزار همكار فعال هستند. یعنی تقریباً به ازای هر 4 دانش آموز یك نفرخدمت رسانی می كند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنام نیم نگاه رادیو سلامت با حضور جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور به موضوع چالش های مدارس استثنایی در مناطق محروم پرداخت.

مجری: سلام عرض می كنم خدمت شما و وقت شما بخیر
مهمان برنامه: بنده هم سلام عرض می كنم خدمت شما و همكاران محترمتان

مجری: می خواهیم از زبان شما بشنویم چالش هایی كه مدارس استثنایی دارند در مناطق كم برخوردار شامل چه مواردی است؟
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: ما در ارتباط آموزش و پرورش استثنایی چالش های متعددی داریم همه مناطق و نواحی ولی استان های محروم مان ممكن است یك مقدار اینها بیشتر باشد. اولین موردی كه قابل ذكر است این است كه نگاه و نگرش مردم و مسئولین نسبت به دانش آموزان استثنایی نگاه و نگرش مثبت و دیدگاه منطقی و علمی نیست. طبیعتاً بایستی این نگاه تغییر پیدا كند ما معتقد هستیم كه دانش آموزان استثنایی دانش آموز هستند و كودك هستند و دچار یكسری مشكلاتی شده اند و اگر این نگاه در تمام نقاط كشور بخصوص مناطق محروم هم ساری و جاری شود طبیعتاً خیلی از مشكلات این عزیزان كم می شود. با توجه به محرومیتی كه در این مناطق است طبیعتاً برنامه های زیادی را باید برای این مناطق درنظر گرفت، از ایجاد مدارس استثنایی گرفته تا اختصاص تجهیزاتی كه ما به این مناطق می دهیم و جزء برنامه های ما هم است اینها را درنظر می گیریم و دراختیارشان قرار می دهیم. البته مستحضرید كه ما استان ها را از نظر آموزشی به محروم و نیمه برخوردار و برخوردار تقسیم می كنیم ملاك های وزارت كشور یك مقداری متفاوت است از نظر محرومیت ولی از نظر آموزشی ما استان های مان را اینجوری تقسیم بندی كرده ایم و طبیعتاً برنامه هایی كه برای آنها داریم در این تقسیم بندی جای می گیرد و پیگیری می كنیم و دنبال می كنیم.

مجری: با توضیحات شما مشخص شد استان های برخوردار كه معمولاً كلان شهرها هستند آن مناطق كم برخوردار و استان های محروم یا شهرهای محروم، چه برنامه هایی برای آنها دیده شده است برای بهره مندی دانش آموزان معلول یا كودكان استثنایی برای بهره مندی از نظام آموزشی آموزش و پرورش كوددكان استثنایی.
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: ما سه برنامه تحولی در سازمان مان برای سال 1401 درنظر گرفته ایم كه یكی از آنها برنامه عدالت تربیتی و نصیب آموزشی برابر است. ذیل این برنامه تحولی اقدامات متعددی را تعریف كرده ایم معتقدیم كه اصلاً آموزش و پرورش استثنایی جلوه ای از عدالت تربیتی است و طبیعتاً اگر این آموزش و پرورش در مناطق محروم و كم برخوردار به نحو مطلوبی به مرحله اجرا دربیاید طبیعتاً عدالت آموزشی تحقق پیدا می كند و وقتی ما شعار عدالت آموزشی می دهیم طبیعتاً بایستی فرصت های برابری برای همه دانش آموزان فراهم شود با توجه به توانایی شان اولاً در سطح كشور و ثانیاً در مناطق محروم این كار بایستی با جدیت بیشتری دنبال شود. ما سعی می كنیم در همه برنامه های مان مناطق محروم را در اولویت قرار دهیم.

مجری: كه خیلی وقت ها در حد برنامه است و به مرحله اجرایی خیلی نمی رسد.
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: مثلاً ما یك دوره آموزشی داریم تحت عنوان آموزش متوسطه اول پیش حرفه ای كه تعدادی از دانش آموزان كه عمدتاً با كم توانی ذهنی هستند می آیند در این دوره ادامه تحصیل می دهند در مقطع متوسطه دوم حرفه ای یا كاردانش خاص. ما برای كارگاه های اینها یك اعتباراتی را درنظر می گیریم برای مناطق محروم این اعتبارات بیشتر درنظر گرفته شده است. مثلاً اگر برای مناطق برخوردار 400 هزار تومان به ازای هر دانش آموز پرداخت می كنیم، برای مناطق محروم 500 تومان درنظر می گیریم. یا مثلاً احداث مدارس مان، مثلاً سازمان نوسازی الان 14 پروژه را در سراسر كشور افتتاح می كند و به مناسبت 12 آذر كه روز جهانی معلولین است اینها را با استفاده از ظرفیت خیرین احداث كردند و سازمان نوسازی و تجهیز مدارس، من نگاه می كردم عمدتاً اینها در مناطق محروم است. خراسان جنوبی، كرمان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، زنجان، قم عمده اینها مدارس خیلی خوبی هم هستند كه اعتبار زیادی هم برایشان هزینه شده است پروژه های خوبی است كه استانداردهای لازم در آن درنظر گرفته شده است. یا سایر برنامه های ما مثلاً اتاق های چندحسی را تجهیز می كنیم در مدارس نابینایان، مدارس اوتیسم، مدارس چند معلولیتی، اولویت را اختصاص می دهیم به مناطق محروم و كم برخوردار، تقریباً می شود گفت در همه برنامه های مان در آن فهرست هایی كه تهیه می كنیم استان های محروم را در اولویت قرار می دهیم. شعار هم نیست در عمل انجام شده است اینها را می شود همه اش به صورت فهرست هایی كه در قسمت های مختلف سازمان است ارائه داد و این كار را انجام می دهیم در برنامه های پیش رویمان هم هست. تجهیزاتی كه دراختیار دانش آموزان عزیز قرار می دهیم تجهیزات آموزشی كمك آموزشی كیت های آموزشی، استان های محروم همیشه در اولویت هستند چون معتقدیم كه عدالت تربیتی یعنی همین یعنی اینكه مناطق محروم هم فرصت هایی را برایشان فراهم كنیم تا دانش آموزان بتوانند به خوبی رشد كنند.

مجری: آیا همین مناطق كم برخوردار كه معمولاً این مدارسی كه شما اشاره می فرمایید در مراكز استان ها هستند آیا آن كودكی كه در روستای دورافتاده ای است و به هر حال كودك استثنایی است آیا او هم شرایطبهره مندی از این سیستم را دارد؟
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: بله وقتی ما می گوییم كه دانش آموزی كه مثلاً آن مواد مصرفی را دراختیارشان می گذاریم طبیعتاً اینها جز آن هستند. یا اینها در مراكز استان نیست.

مجری: یعنی ما در روستاها هم مدارس كودكان استثنایی داریم.
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: روستاها كلاس ضمیمه داریم چون تعداد دانش آموزان ممكن است به حدنصاب تشكیل یك مدرسه نرسد آنجا كلاس ضمیمه تشكیل می دهیم هر جایی كه تعداد دانش آموزان به حدنصاب تشكیل یك مدرسه برسد هیچ محدودیتی هم نداریم.

مجری: یعنی آمار را شما احصا می كنید.
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: بله یك برنامه ای داریم تحت عنوان برنامه سجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی نوآموزان هر بچه ای كه می خواهد بیاید مدرسه از طریق همكاران ما در سراسركشور مورد بررسی و غربالگری قرار می گیرد و اگر مشكلی داشته باشد طبیعتاً جای دهی او مدارس استثنایی است همان 14 مدرسه ای كه عرض كردم مثلاً در كرمان در ریگان، در زنجان در گرماب، در چهارمحال در سودجان، در آذربایجان شرقی در سراب، ایلام در كوار، خراسان رضوی در سبزوار، بنابراین اینجوری نیست چون معمولاً ما در مراكز استان امكانات خوبی داریم مدارس خیلی خوب استانداردی ایجاد شده است و دانش آموزان عزیز استثنایی استفاده می كنند سعی می كنیم بیشتر در مناطق محروم این فعالیت ها را پیگیری كنیم وطبیعتاً نیاز آنها هم است و اولویت ما.

مجری: نیروهای متخصصی كه متناسب با این آموزش ها دوره دیده باشند و تربیت شده باشند چه؟ آیا نیروی آموزش و پرورش كودكان استثنایی هم همگام و همسو با نیازهای دانش آموزان تربیت شده اند به لحاظ علمی و تخصصی یا خیر؟
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: ما 83 هزار استثنایی در مدارس استثنایی یا خاص داریم. تعدادی هم به صورت تلفیقی فراگیر در مدارس عادی در كنار همسالان خودشان تحصیل می كنند برای آن 83 هزار دانش آموز ما 23 هزار همكار در سراسر كشور داریم. شما اگر نسبت بگیرید تقریباً به ازای هر 4 دانش آموز ما یك همكار داریم كه به اینها خدمت رسانی می كند. میانگین دانش آموزان در كلاس 6 نفر است. مثلاً اوتیسم را داریم از 3 تا 5 نفر و خداكثر تعداد دانش آموزان استثنایی در یك كلاس در گروه كم توان ذهنی است كه 6 تا 11 نفر است همه این 23 هزار نفری كه عرض كردم متخصص هستند. ما مدعی هستیم كه همكاران آموزش و پرورش استثنایی مدارك تحصیلی شان بالاتر از همكاران آموزش و پرورش است و اكثر اینها فراد متخصص هستند كه در رشته مربوطه تحصیل كرده اند بنابراین مدعی هستیم كه خدمات بسیار خوبی چون متخصص هستند مان نیروهای توانبخشی داریم حتی معلمین ما همه متخصصینی هستند كه در این رشته تحصیل كرده اند بنابراین مدعی هستیم كه خدمات خوبی را به دانش آموزان عزیز استثنایی ارائه می دهند.

مجری: چون هر دو طرف قضیه را بخواهیم ببینیم و فقط خدمت رسانی به دانش آموزان هدف ما نیست از آن طرف می خواهیم ببینیم معلمان زحمت كش این عزیزان هم آیا تسهیلات ویژه ای دارند دیده می شوند ضمن اینكه آیا باز به لحاظ تخصصی همه متخصص هستند و مدارج علمی شان هم متناسب با كاری كه انجام می دهند است آیا مثلاً كارگاه های آموزشی دارند كه در طول سال تحصیلی حین خدمت داشته باشند ببینند یعنی به روزرسانی شود اطلاعات شان و تسهیلاتی كه به این عزیزان داده می شود.
جناب آقای دكتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور: من یادم رفت می خواستم بگویم مان دوره های آموزشی كه شما اشاره كردید ما هر ساله یك تعدادی از همكاران مان در دوره های آموزشی ضمن خدمت و كارگاه های مختلفی كه برنامه ریزی می كنیم شركت می كنند البته مطمئن هستیم كه این آموزش ها ممكن است خیلی زیاد نباشد یعنی همكاران ما نیاز بیشتری داشته باشند ولی امكانات ما حدود 60 تا 70 دوره به صورت حضوری و یكسری هم به صورت غیرحضوری، كارگاه های مختلف در استان ها برگزار می كنند به صورت قطبی و استانی و نظام توانمندسازی نیروی انسانی در سازمان ما ساری و جاری است چون ممكن است در حد ایده آل نباشد ولی تمام تلاش مان را می كنیم كه همكاران مان در بخش های مختلف توانمند باشند. در ارتباط با مزایا یكسری قانونگذار مزایایی برای همكاران ما درنظر گرفته است با توجه به سختی كار همكاران ما مثلاً 5 سال خدمت 6 سال حساب می شود. یكسری مزایای دیگری هم درنظر گرفته شده سازمان هم پیگیری می كند كه این مزایا روز به روز افزایش پیدا كند. چون معتقدیم كار با اینها درست است كه می گوییم 3 تا دانش آموز اوتیسم در كلاس هستند ولی كار واقعاً سخت است 40 دانش آموز عادی هم كار سخت تر است بنابراین همكاران ما حتماً باید پشتیبانی های لازم از آنها صورت بگیرد و مزایایی با توجه به سختی كارشان به آنها اختصاص پیدا كند كه سازمان هم تلاش می كند هر چه است ناچیز است و باید حتماً بیشتر به این مسائل بپردازیم همكاران ما در بخش پشتیبانی این فعالیت ها را پیگیری می كنند.
مجری: ممنون