همشهری آنلاین_فاطمه عسگری نیا: از افزایش روزافزون مرگ و میرهای ناشی از آن گرفته تا تعطیلی كسب و كارهای اقتصادی. در میان تمام اقشار جامعه كه به نوعی گرفتار این بیماری شده اند، زنان سرپرست خانوار كه تأمین هزینه های زندگی را عهده دار بوده اند بیش از سایرین لطمه دیده اند. بانوانی كه تنها منبع درآمدشان را این روزها از دست داده و زیر بار هزینه های سنگین زندگی درمانده اند. در این گزارش، پای درددل تعدادی از این زنان در منطقه 11 نشستیم و دغدغه هایشان را با مسئولان منطقه در میان گذاشتیم.

فاطمه 11 سال پیش همسرش را در پی ابتلا به سرطان از دست داده است. صاحب 3 فرزند است و در خانه ای استیجاری در كوچه پسكوچه های محله هلال احمر زندگی می كند. همه زندگی فاطمه و 3 فرزندش وابسته به صدای قیژقیژ چرخ خیاطی بود و دوخت كارهای سفارشی كه از كارگاه های تولیدی خیاطی می گرفت: «6 ماه است خبری از كار نیست. كارگاه های خیاطی یا تعطیل شده اند یا سفارش كار به ما را قطع كرده اند. چرخ زندگی مان به كندی می چرخد. از ابتدای كرونا تا الان فقط یك بسته معیشتی دریافت كرده ایم كه كفاف یك ماهمان را هم نداده است. برای كار به همه جا سر زده ام، اما كسی به یك زن 50 ساله تقریباً بی سواد كار نمی دهد.

حتی حاضر شدم برای نظافت خانه ها بروم، اما بی فایده است.» این را می گوید و نگاهش را به موزاییك های شكسته حیاط خانه می دوزد. سكوتش فضای گفت وگو را سنگین تر می كند.
قصه تلخ زندگی زنان سرپرست خانوار را بانوی 38 ساله دیگری در محله راه آهن برایمان روایت می كند. او هم مادر 2 كودك قد و نیم قد است. مصیبت های او بیشتر از فاطمه است. تعطیلی مدارس چاره ای برای او باقی نگذاشته است: «كارگر یك رستوران بودم، اما از ابتدای امسال تا به حال بیكار شده ام. چاره ای ندارم. باید در مترو دستفروشی كنم. در تمام ساعاتی كه مجبورم كار كنم، بچه ها را در راهروهای مترو تئاترشهر می نشانم. یكی دستمال كاغذی می فروشد، دیگری فال.» حرفش را با آه عمیق و كشداری ادامه می دهد: «سرمایه زیادی برای خریدن جنس از بازار و فروش در مترو ندارم. از طرفی، خبره این كار هم نیستم. فروشندگی خودش هنری است كه من ندارم. به خاطر همین، نمی توانم به اندازه وقتی كه در طول روز می گذارم درآمد داشته باشم.»
تا قبل از شیوع كروناسراهای محله و غرفه های كوچكی كه برای فروش محصولات در اختیار زنان سرپرست خانوار قرار می گرفت، امید بزرگی برای این قشر بود، اما با نیمه تعطیل شدن فعالیت سراها كورسوی امید زنان خودسرپرست و بدسرپرست هم خاموش شد. پروانه یكی از این زنان است: «4 سال می شد كه با درست كردن ترشی، مربا و سبزی پاك شده آماده و فروش آنها در سرای محله كسب وكاری برای خودم به راه انداخته بودم. تازه مشتریان خود را شناخته بودم و خوشحال بودم كه می توانم هزینه های زندگی را تأمین كنم، اما از یك سال گذشته تاكنون بازار خوابیده است. كسی جرئت خرید این محصولات را از ما ندارد. سراهای محله نیمه تعطیل اند و غرفه ها جمع شده اند.»

- حواسمان به زنان سرپرست خانوار محله ها هست محمدتقی شمس آبادی/رئیس كارگروه اجتماعی منطقه 11
«حواسمان به زنان سرپرست خانوار محله ها هست، هرچند قبول داریم كه كمك های خیّران نمی تواند همه مشكلات آنها را حل كند!» این حرف تعدادی از شورایاران منطقه 11 است. رئیس كارگروه اجتماعی منطقه 11 می گوید: «با نیمه تعطیل شدن فعالیت سراهای محله در منطقه 11 تلاش كردیم تا امكان فروش محصولات تولیدی زنان سرپرست خانوار را در منطقه فراهم كنیم. خوشبختانه پیرو پیگیری های صورت گرفته مقرر شده دفتر یك شركت دانش بنیان در منطقه مستقر شود و طی قراردادی زمینه فعالیت زنان سرپرست خانوار منطقه در آن فراهم شود.»
«محمدتقی شمس آبادی» همچنین خبر ایجاد نخستین شهربانوی منطقه 11 را در محله سلامت می دهد و می افزاید: «منطقه ما تاكنون از داشتن مجموعه ویژه بانوان محروم بود. با پیگیری های صورت گرفته، شهربانوی منطقه به زودی در محله سلامت راه اندازی می شود و امیدواریم در این مجموعه شاهد رونق فعالیت های ویژه زنان، به خصوص زنان سرپرست خانوار، باشیم.»
او همچنین با اشاره به راه اندازی مركز مهارت آموزی كوثر در محله آگاهی می گوید: «مركز مهارت آموزی كوثر در منطقه 11 سال های متمادی تعطیل بود. این مركز در چند ماه اخیر با مشاركت یكی از بانوان منطقه دوباره راه اندازی شده و بستر اشتغال زنان سرپرست خانوار را فراهم كرده، هرچند قبول داریم تعداد زنان شاغل در این مركز با تعداد زنان سرپرست خانوار منطقه فاصله بسیار دارد و این مسئله ضرورت چاره اندیشی های دیگر در این حوزه را دوچندان می كند.»
شمس آبادی با تأكید بر ضرورت توجه به وضعیت روحی و روانی زنان سرپرست خانوار می گوید: «سراهای محله در سراسر منطقه باید با جلب نظر این گروه از افراد جامعه برنامه های آموزشی، فرهنگی و حتی مهارت آموزی تدارك ببینند تا از حجم استرس های وارده به مادران تنها بكاهند.»

- باز هم كرونا علی اصغر فراهانی/دبیر شورایاری محله راه آهن
«علی اصغر فراهانی» دبیر شورایاری محله راه آهن، كه تا قبل از شیوع كرونا زمینه اجرای برنامه های گسترده ای را برای زنان خودسرپرست و بدسرپرست در محله راه آهن فراهم كرده بود، این روزها نگران حال این قشر از محله خود است و می گوید: «برگزاری كلاس های آموزشی، بازارچه های محلی و همچنین دورهمی های بانوان محله درسرا باعث شده بود تا شادابی و سرزندگی مهمان خانه های اهالی شود، اما این روزها در سایه كرونا و نیمه تعطیل شدن برنامه های سرا زندگی این قشر به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است، هر چند خیّران محلی می كوشند با حمایت های خود گوشه ای از این مشكلات را حل كنند.»