نیما حقیقی دانشجوی دكترای روانشناسی در گفت وگو با ایسنا، اوتیسم را یك اختلال عصبی - رشدی دانست و اظهار كرد: اوتیسم از زمان تولد با فرد همراه بوده و درمان قطعی برای آن وجود ندارد.

وی با بیان اینكه در صورت تشخیص اوتیسم درمان ها و روش های توانبخشی و برنامه های آموزشی به پیشرفت كودك در فراگیری مسائل كمك می كند، افزود: افرادی كه تشخیص اوتیسم دریافت می كنند دو ویژگی بازر دارند كه نخستین ویژگی آنان عدم ارتباط اجتماعی یا ارتباط اجتماعی محدود است، یعنی یك كودك اوتیسمی نمی تواند با دیگران وارد رابطه شود.

این روانشناس، صحبت نكردن یا صحبت كردن محدود از یك كلمه تا یك جمله را یكی از مشكلات كودكان مبتلا به اوتیسم دانست و تصریح كرد: كودكان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم ارتباط اجتماعی شان بسیار ضعیف است و دوست صمیمی ندارند. در واقع افراد دارای این اختلال در برقراری ارتباط دوسویه ضعف دارند و ناپخته عمل می كنند و معمولا ارتباط چشمی با اطرافیان ندارند.

حقیقی، با اشاره به علایق محدود و رفتارهای تكراری كودكان مبتلا به اوتیسم، عنوان كرد: این كودكان علاقه خاصی به برخی از اشیاء و اسباب بازی های خود نشان می دهند و یا رفتارهای كلیشه ای و تیك مانند همچون بال بال زدن، روی پنجه پا راه رفتن، پریدن و... دارند.

وی با بیان اینكه كودكان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم به سه سطح تقسیم می شوند و هر سطح مشكلات خاصی در حیطه های شناختی(توانمندی های ذهنی)، حركتی و حسی دارد، خاطرنشان كرد: سطح یك اوتیسم خفیف بوده و كودكان به حمایت كمتری نیاز دارند، اما سطح دو نیازمند حمایت بیشتر و مداخلات درمانی گسترده تری است. این اختلال در سطح سه نیز به شكل شدید بروز می كند.

این روانشناس، اختلال اوتیسم را بعد از دو سال و نیم قابل تشخیص دانست و یادآور شد: علت بروز اختلال اوتیسم هنوز مشخص نیست، اما 50 درصد وابسته به عوامل خانوادگی و ژنتیكی و 50 درصد وابسته به عوامل محیطی است؛ البته اوتیسم قبل از تولد نوزاد قابل تشخیص نبوده و با توجه به شدت اختلال، زمان تشخیص آن نیز تغییر می كند، یعنی هرچقدر اختلال شدیدتر باشد، زودتر امكان تشخیص آن وجود دارد و در موارد خفیف، تا دوران دبستان می تواند تشخیص داده نشود.

وی با بیان اینكه كودكان مبتلا به اوتیسم با مشكلات مختلفی در حواس خود مواجه هستند، عنوان كرد: این كودكان به دو گروه جستجوگری حسی و گریز حسی تقسیم بندی می شود. در واقع گروه اول تمایل به دریافت محرك های حسی دارند و گروه دوم از دریافت محرك های حسی گریزانند. كودكانی كه مشكلاتی در حواس دارند، در دوران كرونا با مشكلات ویژه ای همچون ماسك زدن و استفاده از الكل و مواد شوینده مواجه هستند، زیرا ماسك و الكل نوعی محرك آزاردهنده برای آنان محسوب می شود و لذا بیشتر در معرض خطر آلودگی قرار دارند.

حقیقی، با اشاره به بالا بودن احتمال ابتلا به كرونا در كودكان مبتلا به اوتیسم، ادامه داد: این كودكان به دلایل مختلفی عادت های بد رفتاری از قبیل مكیدن انگشت و بردن اشیاء مختلف به دهان را دارند كه با توجه به شرایط كرونا، امكان آلودگی برای آنان بیشتر است و ممكن است بیمار شوند.

این روانشناس، با بیان اینكه اغلب كودكان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم از بیماری های زمینه ای رنج می برند، گفت: رفتارهای تغذیه ای نامناسب و داروهای مصرفی مشكلات گوارشی متعددی را برای این كودكان ایجاد می كند و لذا كرونا نسبت به افراد آسیب پذیر بی رحم تر است.

وی از خانواده ها خواست در صورت دریافت تشخیص اوتیسم هرچه زودتر فرایند درمان را آغاز كنند و متذكر شد: سنین دو تا پنج سالگی زمان طلایی درمان اوتیسم و اثرگذاری بیشتر و بهتر مداخلات روان درمانی و آموزشی است. در واقع كودكان در این سن آموزش ها را به خوبی دریافت می كنند و می تواند بسیار موثرتر از هر زمان دیگری باشد.

حقیقی، با بیان اینكه اوتیسم تا پایان عمر ادامه دارد، اظهار كرد: كار آموزشی و درمانی اوتیسم به شكل یك تیم درمانی است كه شامل گفتاردرمان گر، كاردرمانگر، روانپزشك و روانشناس می باشد. آموزش مستمر می تواند بسیار به كاهش مشكلات رفتاری و افزایش رفتارهای مناسب كودكان كمك كند و اگر این اقدامات صورت نگیرد، شاهد پس رفت در رفتارهای این كودكان هستیم.

این روانشناس، به تعطیلی مراكز درمانی و آموزشی ویژه كودكان مبتلا به اوتیسم در ایام كرونا اشاره كرد و یادآور شد: برخی از خانواده ها به واسطه مشكلات مالی توانایی تداوم جلسات درمانی را ندارند و لذا مشكلات گفتاری و رفتاری و حسی این كودكان مجددا پدیدار می شود.

وی حضور كودكان مبتلا به اوتیسم در خانه به ویژه در روزهای كرونایی را موجب تحت فشار قرار گرفتن سایر اعضای خانواده دانست و بیان كرد: خانواده های دارای كودك مبتلا به اوتیسم در شرایط عادی دچار فرسودگی هستند و ایام قرنطینه و تعطیلی مراكز درمانی، آنان را فرسوده تر كرده است. همچنین این خانواده ها از بازخوردهای اجتماعی نسبت به فرزند خود گریزان هستند و سعی می كنند كودك اوتسمی شان را از جامعه دور كنند و شیوع كرونا این رفتار را تشدید كرده است، در حالی كه جامعه باید نسبت به این بیماری آگاهی لازم را داشته باشد به كودكان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم به چشم كم توان ذهنی نگاه نكند.

حقیقی، با تاكید بر لزوم دریافت مستمر مداخلات رفتاری و دارویی كودكان مبتلا به اوتیسم، عنوان كرد: هر فرد اوتیسمی راهكارهای منحصر به فرد خود را دارد و روانشناسان و متخصصان براساس ارزیابی های اولیه این راهكارهای را مشخص می كنند لذا توصیه می شود در روزهای كرونایی نیز از مشاوره های آنلاین بهره بگیرید و آموزش كودكان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم را ادامه دهید. دستگاه های حمایتی همچون بهزیستی، آموزش و پرورش استثنایی و انجمن های اوتیسم نیز می توانند در این روزها برنامه های ویژه ای داشته باشند تا خانواده ها با روانشناسان و متخصصان ارتباط برقرار كنند.

انتهای پیام