حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، رئیس پژوهشكده زن و خانواده دوشنبه شب در نشست خبری با موضوع «بررسی لایحه حفظ كرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» كه در پژوهشكده زن و خانواده برگزار شد، با اشاره به اینكه لایحه خشونت در جهان و ایران دارای یك تبار شناسی است، اظهار كرد: در اوایل دهه 80، پژوهشی به سفارش مركز امور و زنان دفتر ریاست جمهوری و با همكاری وزارت علوم بررسی در مورد لایحه خشونت علیه زنان و خشونت های خانگی انجام شد و در این پروژه ذكر شد كه 66 درصد زنان ایرانی تجربه خشونت خانگی داشته اند كه تجربه خشونت با خشونت مستمر كاملا متفاوت است.

وی ادامه داد: این روال در دولت بعدی هم ادامه پیدا كرد كه به نظر بنده رویكر لیبرال بر آن حاكم بود و متن بومی نبود تا اینكه در دولت اول اعتدال در زمان خانم ملاوردی متن به قوه قضاییه برای اصلاحات داده شد كه سپس به مجلس برود كه قوه قضاییه آن را به قم و مركز زن و خانواده فرستاد تا ما دیدگاه های خودمان را مطرح كنیم بعد از آن در دوره آیت الله رییس این لایحه دوباره بررسی شد و سپس به دولت دادند و دولت دوباره متن قوه قضاییه را تغییر داده و راهی مجلس كرد.

رئیس پژوهشكده زن و خانواده افزود: متن دولت از نظر شكلی خوش صورت تر و منسجم تر است اما یك اشكال اساسی دارد و آن نداشتن پیوست تحلیلی است كه باید بدانیم تحلیل و منطق حاكم چیست كه به این قانون رسیده ایم.

زیبایی نژاد با اشاره به اینكه در لایحه دولت یك مقدمه وجود دارد كه در لایحه مجلسی ها آن مقدمه هم نیست و سراغ ماده یك رفته است، گفت: وقتی متنی برای خشونت علیه زنان آماده می شود باید این لحاظ شود كه خشونت ها چقدر مهم هستند؟ یا خشونت علیه زنان چه میزان مهم است؟ اگر به گونه ای بود كه نمی توانیم بی تفاوت باشیم سپس در مورد قانون آن به نتیجه برسیم.

وی در كشورهای غربی آمار خشونت علیه مردان زیاد شده و در ایران هم آهسته در حال رشد است اما در مقیاس با زنان زیاد نیست و مردان انگیزه ای برای بیان ندارند چرا كه تحقیر می شوند.

طول و عرض لایحه با مسئله مورد نظر هم خوانی و تناسب داشته باشد

رئیس پژوهشكده زن و خانواده تصریح كرد: مسئله دیگر كه باید قابل توجه باشد این است كه در جامعه، خانواده یا نهادهای دولتی هم اكنون سیستم مجازاتی و تربیتی ما بازدارنده نیست و قوانین نسبت به خشونت علیه زنان نیز بازدارنده نیست یعنی حاكمیت باید مواجهه موثر با خشونت انجام دهد.

زیبایی نژاد عنوان كرد: ممكن است عدد خشونت علیه زنان خیلی بالا نباشد اما پیامدهای آن زیاد و مخاطره آمیز باشد؛ به عنوان مثال در یك خانواده خشونت علیه دختر خانواده باعث فرار او از خانه شود و احتمال تعرض به او چند درصد است؟ از آن طرف این اتفاق برای یك پسر پیش بیاید، احتمال تعرض به او چند درصد است؟

وی با اشاره به اینكه اثبات خشونت در محكمه قضایی سخت است و حریم امنی برای مرد ایجاد می كند تا خشونت علیه زنان را انجام دهد، گفت: مكانیزهای موجود برای مقابله با خشونت كافی نیست و باید لایحه ای تدوین شود كه طول و عرض لایحه با مسئله مورد نظر هم خوانی و تناسب داشته باشد.

رئیس پژوهشكده زن و خانواده با تأكید بر اینكه باید به پیامد اجرایی، اجتماعی و فرهنگی قانون نیز توجه شود، بیان كرد: آیا هر خشونتی بد است؟ یا خشونت خوب و بد هم داریم؟

زیبایی نژاد ادامه داد: در این لایحه آمده كه ورود آسیب و ضرر به جسم، روان، شخصیت و حیثیت فرد كه سبب محدودیت یا محرومیت او از حق آزادی اش شود خشونت محسوب می شود و بنده سوالم اینجاست كه آیا می شود فردی مسئول تربیت دیگری باشد و در طول این تربیت آزار جسمی یا روانی نداده باشد؟ به عنوان مثال بچه ای كه باید به كلاس اول برود و با گریه او را از دامن مادر جدا می كنند این مصداق بارز خشونت است؟

وی عنوان كرد: تربیت همراه با شادكامی فرد را شكننده بار می آورد و روایات داریم كه بچه را به سختی عادت دهید تا هنگام بزرگ شدن تحت فشار نباشد و والدین باید ارزش های واقعی مانند عفت، صداقت، قناعت و سایر مسائل را به فرزندان منتقل كنند و آیا انتقال این ارزش ها خشونت محسوب می شود چون مخالف فردگرایی و آزادی فرد است؟

رئیس پژوهشكده زن و خانواده بیان كرد: باید خشونت در عرف مشخص شود برخی مسائل ممكن است بنا به تعریف عام خشونت به حساب بیاید و خشونت عرفی یعنی اینكه در لحظه ای كه فعل انجام می شود و طرف مقابل احساس آزردگی می كند این خشونت است اما اگر آن لحظه این احساس را نداشته و بعدا دچار ناراحتی شود، مصداق خشونت نیست.

زیبایی نژاد ادامه داد: در این لایحه آمده كه هر رفتاری كه باعث محدودیت شخص از حقوق قانونی او شود خشونت به حساب آمده، به عنوان مثال دختر از لحاظ قانونی می تواند نصفه شب در خیابان قدم بزند و پدر مانع اومی شود، آیا این پدر اعمال خشونت نسبت به دخترش داشته است؟

وی معتقد است كه خشونت روا و ناروا داریم و در این لایحه نیز آمده كه بخشی از رفتارهای ناروا با فعالیت های فرهنگی رفع می شود و به نظر بنده مسئله بیشتر فرهنگی است نه جزایی.

رئیس پژوهشكده زن و خانواده با اشاره به آزار جنسی و خشونت جنسی، عنوان كرد: زنی كه در مورد آزار جنسی قرار گرفته و اعلام جر ممی كند خیلی اوقات نمی تواند اثبات كند و به دلیل ایجاد اتهام نسبت به شخص دیگر نیز مجازات می شود؛ معمولا هم خشونت های جنسی ابراز نمی شود چرا كه ممكن است مخاطراتی برای زن به همراه داشته باشد؛ باید محرمانه كشف كنیم و محرمانه آسیب روانی او را ترمیم كنیم.

نظام تربیتی ما خشونت زا است

زیبایی نژاد تصریح كرد: باید توجه داشته باشیم كه متن لایحه بر چه پیش فرضی استوار است؟ چه چیزی باعث خشونت می شود؟

وی ادامه داد: اگر در مكانیزم تربیتی زن را آماده كنیم كه اقتدار مرد را بپذیرد این اتفاقات پیش نمی آمد و به نظر من خشونت ها غالبا از عدم كرامت نفس فرد ایجاد می شود و باید سیستم تربیتی به سمتی برود كه كرامت نفس ایجاد كند.

رئیس پژوهشكده زن و خانواده گفت: ساختارهای اقتصادی، حقوقی، اجتماعی عامل فشار بر اعصاب مردم هستند و باید در پیوست تحلیلی لایحه به همگی این مسائل توجه داشت.

زیبایی نژاد بیان كرد: در لایحه دولت به این توجه نشده است كه آیا زن در خشونت دیدگی خودش می تواند مقصر باشد یا خیر؟ یا عاملش صرفا بدخلقی مرد است؟

وی با اشاره به خاص بودن خانواده، ابراز كرد: اگر خشونت در خانواده باشد و حاكمیت ورود كند مسئله پیچیده تر شده و در خیلی از موارد زن حاضر نیست اقامه دعوی كند و از آینده می ترسد؛ اكثر مواردی كه زنان علیه شوهران اقدام قضائی می كنند یا خشونت خیلی غیر قابل تحمل بوده و یا تصمیم به طلاق گرفتند و خشونت را به اجرا می گذارند.

رئیس پژوهشكده زن و خانواده گفت: بخشی از این لایحه مشكلاتی را حل می كند و مزایایی دارد اما مسائلی مانند سوء استفاده از زنان در فضای مجازی و نشر عكس در فضای مجازی، قوانین به روز نداریم.

زیبایی نژاد معتقد است نظام تربیتی ما خشونت زا است و تمایزات زن و مرد را بیان نمی كنند و پسر و دختر در یك نظام آموزشی مشترك با مضامین مشترك حضور دارند كه این اشتراك، خشونت زا است.

وی یادآور شد: در نظام تربیتی سنتی ما خانواده در مركز و قلب توجه بوده است، اما مدرنیته ضد خانواده و عامل مهم زمینه سازی خشونت است.

انتهای پیام