روابط اجتماعی افسردگی را از سالمندان دور می کند
روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گفت: افسردگی یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی است، بهترین و مؤثرترین روش پیشگیری از افسردگی سالمندان حضور در اجتماع و روابط خانوادگی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر سمیه معتضدیان با بیان اینکه اختلالات خلقی، اضطرابی و زوال عقل را از شایع ترین مشکلات دوران سالمندی است و گفت: سالمندی دوره جدا و منفک شده ای از سایر مراحل زندگی نیست بلکه مرحله مهمی از رشد است که به سایر مراحل زندگی انسان پیوند زده شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: وقتی انسان پیر می شود در بسیاری از فرایند های بیولوژیک بدن تغییراتی ایجاد می شود که می توان با راهکار هایی برای داشتن زندگی سالم تر از بروز برخی از این موارد پیشگیری کرد.
خانم دکتر معتضدیان گفت: دوره سالمندی با افزوده شدن سن در تمام ارگان های بدن اتفاق می افتد یعنی همان طور که سیستم ادراری، قلب و عروق و سلول ها در حال پیر شدن هستند، روند سالمندی نیز اتفاق می افتد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان این که یکی از سیستم هایی که تحت تأثیر افزایش سن قرار می گیرد سیستم عصبی و مرکزی مغز است، ادامه داد: علاوه بر این موضوع ابعاد زیستی هم وجود دارد که افراد را مستعد ابتلا به اختلالات روانپزشکی در دوران سالمندی می کند.
خانم دکتر معتضدیان گفت: تغییراتی که در مغز به واسطه سالمندی رخ می دهد می تواند فرد را مبتلا به اضطراب، افسردگی یا ترس از پیری کند.
متخصص روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به ابعاد روانشناختی و اجتماعی در بروز اختلالات سالمندی افزود: این اختلالات در دوران سالمندی شایع است، فرد تغییر نقش هایی را تجربه می کند و به واسطه این تغییرات دچار انزوا یا افسردگی می شود به طور مثال فردی که در تمام طول عمر خود به طور مداوم فعالیت شغلی مستمری داشته به یکباره بعد از بازنشستگی از بسیاری از فعالیت ها باز می ماند و با مستقل شدن فرزندان نقش ها و مسئولیت هایش کمتر می شود و یا حتی بعد از فقدان دوستان یا عزیزان دچار افسردگی و اضطراب می شود.
خانم معتضدیان با بیان این که کم شدن توانایی فیزیکی و یا ظاهری که با پیر شدن ارگان های مختلف بدن به وجود می آید برای بسیاری از سالمندان اضطراب آور و یا علتی زمینه ای برای بروز افسردگی است هشدار داد: ممکن است به دلیل تغییرات مرتبط با سن نشانه های افسردگی پنهان بماند و یا منجر به کاهش کیفیت زندگی در این افراد شود، ولی نکته اینجاست که علائم افسردگی در سالمندان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به اشکال مختلف ظاهر می شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی افزود: احساس طولانی مدت غم و اندوه، ناامیدی و درماندگی یا اضطراب، بی قراری و تحریک پذیری، گریه بدون دلیل مشخص، از دست دادن علاقه به فعالیت های گذشته، احساس خستگی بدون انجام فعالیت بدنی، اجتناب از حضور در جمع، کاهش فعالیت و یا صحبت کردن، مشکل در تمرکز و تصمیم گیری، کاهش و یا افزایش اشتها و تفکر مرگ و خودکشی از بارزترین نشانه های بروز افسردگی در سالمندان است.
دکتر معتضدیان تأکید کرد: نخستین گام برای کاهش اختلالات در سالمندان تلاش برای بهبود عملکرد و کیفیت زندگی سالمند است و در گام بعد باید موارد زمینه ساز بروز افسردگی و اضطراب شناسایی شود.
 این روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ضروت تلاش برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان را مورد توجه قرار داد و توصیه کرد: باید اصولی را از همان ابتدای جوانی و میانسالی رعایت کنیم تا سالمندی بهتری را تجربه کنیم.
دکتر معتضدیان با بیان این که به طور کلی ریشه بسیاری از اختلالات روان به ژنتیک برمی گردد، توضیح داد: برای تغییر ژن ها نمی توان اقدام درمانی ویژه ای انجام داد، ولی با پیروی از سبک زندگی سالم به میزان قابل توجهی می توان نشانه های تظاهرات ژنتیکی اختلالاتی نظیر افسردگی و اضطراب را در پیری کنترل کرد.
این روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی توصیه کرد: برنامه منظم برای فعالیت بدنی و رژیم غذایی سالم پرهیز از مصرف چربی های اشباع شده و کاهش استفاده از کربوهیدرات ها از جمله فاکتور هایی است که به سلامت ذهن و جسم سالمند کمک می کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: فعالیت های فیزیکی مستمر مثل فعالیت های فیزیکی متوسطی که به صورت عادت در آمده باشد حتی در مدت زمان کوتاه، در سلامت جسم و روان مؤثر است. بهتر است این فعالیت ها گروهی باشد، زیرا در بهبود روابط اجتماعی می تواند کمک کننده باشد.
خانم دکتر معتضدیان به راه های پیشگیری از ابتلا به افسردگی در دوران سالمندی اشاره کرد و ادامه داد: از بهترین و مؤثرترین روش های پیشگیری از افسردگی در سالمندان حضور در اجتماع و روابط خانوادگی است، اعضای خانواده و مراقب سالمند باید برای ملاقات های سالمند با دوستان و اطرافیان خود برنامه ریزی منظمی داشته باشند تا از انزوای اجتماعی جلوگیری کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: باید روند زندگی سالمندان به شکلی باشد که فرد احساس مفید بودن داشته باشد و ضمن ارتباط با اعضای خانواده و دوستان، او را متوجه این موضوع کنیم که سالمندی نیز یکی از مراحل چندگانه زندگی و مرحله رشد جدیدی است.
دکتر معتضدیان گفت: نگاه به دوران سالمندی نباید نگاهی محدودکننده باشد و سالمندی را فقط با بیماری یا اختلال جسمی همراه بداند، بلکه باید ویژگی های برجسته این دوران را شناسایی و آن را تقویت کنیم.