گروه اقتصاد اجتماعی: از مهم ترین مشكلات جامعه امروزی ما ازدواج دیرهنگام دختران و پسران جوان است كه میتواند دلایل زیادی مثل مسائل اقتصادی داشته باشد، اما این امر عواقب و فشارهای روانی بسیاری را به آنان تحمیل می كند. به گزارش اسكناس، این روزها با توجه به افزایش سرسام آور تورم در جامعه و گرانی كالاهای اساسی، سخت گیری بیش از اندازه خانواده ها دیگر ازدواج و تشكیل خانواده برای بسیاری از جوانان تبدیل به یك رویا و آرزو شده است. با كوتاهی مسئولین امر و بی توجهی آنان به حل مسائل اقتصادی و اجتماعی مردم خصوصا قشر جوان شاهد این هستیم كه تعداد مجردین در جامعه به شدت افزایش یافته و هر فردی در بین اعضای خانواده خود و یا نهایتا فامیل و آشنایان و یا همكاران خود تعداد زیادی فرد مجرد بالای 30 سال دارد؛ بگذریم از این كه آمارها نشان می دهد تعداد مجردین 40 تا 50 ساله هم افزایش یافته و آنها به نوعی به تجرد قطعی رسیده اند. همین امر سبب می شود كه آسیب های روحی و روانی ازجمله افسردگی، انزوا، كاهش میل به زندگی و غیره و آسیب های اجتماعی اعم از فساد و بی بند باری و بی تعهدی زیاد شده و آثار آن به دیگر افراد جامعه تسری پیدا كند.
آمارها چه می گویند؟
طبق آخرین آمار كه مربوط به سال 95 است، شاخص تجرد قطعی برای مردان، 2/3درصد و برای زنان 3/7درصد است و از سال 89 تا سال 96 حدود30 درصد از میزان ازدواج ها كاسته شده است. در همین رابطه شهلا كاظمی پور جمعیت شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران می گوید، هم اكنون 13 میلیون مجرد در كشور داریم كه از این تعداد هشت میلیون آقا و پنج میلیون خانم هستند. كاظمی پور درباره این عدد شاید حساسیت چندانی نشان نمی دهد اما اظهار نگرانی او برای موضوع دیگری است. كاظمی پور می گوید: مهم تر از تعداد 13 میلیون مجرد در كشور، موضوع افزایش سن ازدواج است. در یك دوره متولدان دهه 60 در سن ازدواج قرار داشتند كه به همین دلیل ازدواج افزایش داشت. هم اكنون متولدان دهه 70 به سن ازدواج رسیده اند اما به دلیل سیاست های منفی جمعیتی، اكنون تعدادشان كمتر است و با توجه به این كه جمعیت در معرض ازدواج كمتر شده، تعداد ازدواج هم به تناسب آن كاهش می یابد. از سوی دیگر سن ازدواج هم به دلایل مختلف رو به افزایش است و این موضوعی است كه باید درباره اش اظهار نگرانی كرد. كاظمی پور افزود: «وقتی آقایان به سن 50 و خانم ها به حدود 40 تا 45 می رسند و در حال و هوای ازدواج نیستند به این حالت تجرد قطعی گفته می شود و آمار آن طبق آمار متداول برای آقایان معمولا 2 درصد مجردها و برای خانم ها 4 تا 5 درصد مجردها محاسبه می شود كه اكنون به حدود 7 درصد رسیده است . ضمن این كه تعداد خانم های مجرد قطعی حدود 350 هزار نفر است . البته در این بخش باید بگویم كه آمار تجرد قطعی برای خانم ها رو به افزایش است». كاظمی پور در این باره گفته است: «بر اساس آمارهای رسمی اگر تمامی مردان ازدواج كنند، فقط یك سوم زنان شانس ازدواج دارند. دو سوم زنان نیز شانس ازدواج را از دست می دهند، مگر این كه با مردان مطلقه یا همسر فوت شده ازدواج كنند. با این تفاسیر باز هم احتمال تجرد دختران وجود دارد.» آمار دخترانه كاظمی پور درباره وضعیت دخترها هم آمار قابل توجهی ارائه می كند: در زنان گروه سنی 15 تا 19 ساله 78 درصد و همچنین در گروه سنی 20 تا 24 ساله 42 درصد مجرد هستند. در گروه سنی 25 تا 29 ساله نیز میزان مجردها 30 درصد است. در تمامی گروه های سنی به دلیل تاخیر در ازدواج سن مجردی افزایش پیدا می كند و این تاخیر باعث می شود زنان شانس ازدواج شان را از دست بدهند. او به دختران توصیه می كند كه از هرگونه وقفه در ازدواج و نیز سختگیری های بی مورد صرف نظر و در سنین مناسب و كمتر ازدواج كنند.
علت روانشناختی مجرد ماندن جوانان چیست؟
فرشته سادات شجاعى روانشناس و درمانگر خانواده، درباره علت مجرد ماندن و ترس از ازدواج، گفت: ترس های تجرد شامل؛ ترس از اینكه خانواده یا اجتماع مرا طرد كنند، ترس از تنهایی و تنها ماندن تا پایان عمر، ترس از اداره كردن مالی زندگی، ترس از اینكه اطرافیان برچسب هایی به من بزنند، ترس از سربار بودن، ترس از این كه مزاحم ازدواج خواهر یا برادر های بعدی ام باشم، ترس از كم شدن معاشرت ها و از دست دادن محبوبیت، است. این روانشناس با بیان اینكه افراد متاهل همیشه تصور می كنند كه مرغ همسایه غاز است. افرادی كه روابط زناشویی خوبی ندارند همیشه در حسرت آزادی دوران تجرد هستند، خاطرنشان كرد: آن ها از مشكلات و نابسامانی های مجردی بودن آگاهی ندارند و فكر می كنند اگر مجرد بودند وضعیت بهتری داشتند. شاید هم حق با آن ها باشد. اما آنچه كه اهمیت دارد این است كه در انتخاب خود نه باید تعجیل كنیم و نه تعلل. اگر بدانیم كه از زندگی چه می خواهیم و برای ازدواج با فكر باز و منطق خوب تصمیم بگیریم هیچوقت از كار خود پشیمان نخواهیم شد. همچنین حسن اكبرزاده روانشناس و مشاور، در این باره، بیان كرد: تحصیلات دانشگاهی سهل الوصول باعث بالا رفتن انتظارات افراد در ازدواج می شود، افزود: به دنبال تحصیلات، احتمال اشتغال و به تبع آن استقلال مالی به ویژه برای دختران بالا رفته و از طرفی افراد از مسئولیت های خاص مسیر متأهلی، گریزان هستند. این روانشناس افزود: در واقع به صورت كلی دو دلیل اصلی برای بالا رفتن سن ازدواج و به تبع آن تجرد افراد وجود دارد، یكی مشكلات زیاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و دوم انتخاب یك سری از افراد برای دیر ازدواج كردن یا ازدواج نكردن كه گزینه دوم به دنبال مورد اول صورت می گیرد.
چرا تجرد افزایش یافته است؟
بدون هیچ شك و شبهه ای مهمترین عمل افزایش تجرد به اقتصاد بر می گردد؛ بیكاری و اشتغالزایی ناكافی؛ تورم افسار گسیخته؛ افزایش توقعات و عدم رضایت به ساده زیستی و خدمت سربازی مهمترین سد راههای ازدواج در شرایط فعلی محسوب می شوند؛ در یك قلم برای یك جوان ساكن تهران هزینه اجاره مسكن در بهترین حالت ممكن 50 میلیون رهن و 500 هزار تومان اجاره است.