عكس تزئینی است دكتر ندا حاجی وثوق در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینكه صحبت كردن درباره فضاهای شهری امری اجتماعی محسوب و با توجه به مقتضیات زمان و شرایط اجتماعی تولید و بازتولید می شود، اظهار كرد: شهرهایی كه امروزه به ویژه در كشورهای در حال توسعه با آنها مواجه هستیم ماهیت پدرسالارانه دارند كه در موارد بسیاری نیازها و ارزشهای زنان در آنها نادیده گرفته شده است، چراكه معماری فضاهای شهری توسط مردان انجام شده و زنان در آن نقش چندانی نداشتند.

عدم بهره مندی یكسان زنان از فضاهای شهری در قیاس با مردان

وی معتقد است كه این ماهیت پدرسالارانه و نادیده گرفتن ارزشها و نیازهای زنان در شهر منجر به كاهش رضایتمندی و مشاركت زنان در شهر و عدم بهره مندی یكسان زنان از فضاهای شهری در قیاس با مردان شده است.

این فعال حوزه زنان و مشاور اجتماعی شورای شهر تهران، ادامه داد: بر اساس قانون، فضاهای شهری به روی همگان باز است اما طبق قانونی نانوشته، زنان در شهرها با پیغام های پنهانی مبنی بر عدم اجازه ورود آنها به برخی فضاها روبرو می شوند.

شكل گیری پارادایم "عدالت جنسیتی" در مدیریت شهری

این مدرس دانشگاه افزود: می توان گفت این ماهیت پدرسالارانه شهرها كم و بیش در دنیا حاكم بوده و هست اما از دهه 1960 انتقادهای جدی به شهرسازی مدرن وارد شد و جنبش های زنان رشد كرد و در بستر این تحولات فكری پارادایمی در مدیریت شهری شكل گرفت كه "عدالت جنسیتی" را در شهر مطرح می كرد.

ارتباط تنگاتنگ مطالبات زنان از مدیریت شهری در دو حوزه كالبدی و اجتماعی فرهنگی

به گقته حاجی وثوق، به موازات رشد این مساله و تغییر نقش سنتی زنان و ورود بیشتر آنها به فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و حضور پررنگ در فضاهای شهری، مطالبات زنان از شهر افزایش پیدا كرد كه این مطالبات از مدیریت شهری در دو حوزه كالبدی و اجتماعی فرهنگی قابل تعریف است كه با هم ارتباط تنگاتنگی دارند.

حاجی وثوق، آموزش فرهنگی شهروندان و آموزش مهارت های اجتماعی به آنها را از جمله مولفه های بُعد اجتماعی و فرهنگی امنیت زنان در فضاهای شهری دانست و افزود: فضاهای امن شهری از منظر ملاحظات كالبدی به دسترسی آسان، نور مناسب و خوانایی معطوف می شود كه در عین حال اگر از بعد اجتماعی و فرهنگی امنیت زنان در شهر غافل شویم نمی توانیم با توجه صرف به بعد كالبدی به نتیجه مطلوب برسیم.

مطالبات زنان از مدیریت شهری چیست؟

وی همچنین مباحث پیرامون "حمل و نقل عمومی" را یكی از مطالبات زنان از مدیریت شهری دانست و گفت كه حمل و نقل عمومی باید در انطباق با نیازهای زنان باشد.

این فعال حوزه زنان گفت: همچنین افزایش فضاهای سبز در محلات به طوری كه زنان به راحتی بتوانند فرزندان و كودكان خود را در این فضاها سرگرم كنند از دیگر مطالبات آنها است.

دبیر كمیته زنان و صلح انجمن علمی مطالعات صلح ایران، افزود: دسترسی آسان و متوازن به فعالیت های فرهنگی و تفریحی در تمامی محلات شهر به طوری كه زنان برای انجام فعالیت های خود مجبور به رفت آمد میان محلات نباشند، مشاركت زنان در اداره امور شهر، در نظر گرفتن زنان در المان ها و تندیس ها و نام گذاری خیابان ها و میادین و... بدون ملاحظات جنسیتی و تبعیض، ایجاد مسكن ارزان و مناسب برای زنان بدسرپرست و سرپرست خانوار از جمله مطالبات دیگر زنان از مدیریت شهری است.

برای رسیدن به مطالبات زنان نیازمند پیوند و تعامل نهادها هستیم

حاجی وثوق در عین حال این را هم گفت كه همكاری و اتصال شبكه ای از نهادها برای دستیابی به مطالبات زنان در این راستا ضرورت دارد چراكه مدیریت شهری به تنهایی از عهده اهداف و مطالبات یاد شده بر نمی آید. اگرچه نقش مدیریت شهری به ویژه شورای شهر در این میان برجسته است اما برای رسیدن به این اهداف نیازمند تعامل و پیوند هستیم.

شاهد زنانه شدن فقر هستیم

مشاور اجتماعی شورای شهر تهران با بیان اینكه امروزه شاهد زنانه شدن "فقر" و عدم امنیت فضاهای شهری برای زنان و كاهش مشاركت آنها در امور هستیم، تصریح كرد: مهم ترین مبحثی كه شورای شهر می تواند پیگیری كند كه نتیجه آن به سود تمام شهروندان به ویژه زنان است؛ حركت در مسیر حكمروایی مطلوب شهری یعنی همگرایی و توسعه پایدار محور است.

وی معتقد است كه در حكمروایی مطلوب شهری كاهش فقر، فساد، غیریت سازی ها و جدایی ها از جمله جدایی های جنسیتی و اجتماعی و قومی و فرهنگی، افزایش مشاركت و مداخله افراد در فرآیندهای درون شهرها، شفافیت، اعتلای امنیت و برابری، تقویت جامعه مدنی و ... مد نظر قرار می گیرد.

این فعال حوزه زنان افزود: در اصل هفت قانون اساسی به صراحت گفته شده است كه شوراهای اسلامی كشور یكی از اركان های تصمیم گیری و اداره امور كشور هستند كه موجب تمركز زدایی از مدیریت شهری می شوند، واقعیت این است كه توسعه پایدار شهری در گرو نهادینه كردن نظام شورایی مطلوب است.

وی با تاكید بر ضروریت حضور زنان در نهادی نظیر شورای شهر، گفت: این رشد شهرنشینی نا همگون چنانچه با مدیریت و برنامه ریزی دراز مدت و درستی همراه نباشد منجر به كاهش سرمایه اجتماعی و شكاف میان حاكمیت و مردم می شود كه این روزها تا حدودی شاهد این موارد هستیم. قطعا نقش نهادی انتخابی كه برآمده گزینش مردم است و نهادی بالادستی و نقش قانون گذاری دارد برای شهرداری الزام است چراكه مدیریت شهر از مردم و برای مردم اتفاق می افتد.

اقدامات شورای شهر فعلی در حوزه زنان چه بود؟

به گفته وی، ساماندهی مناطق بی دفاع شهری، مناسب سازی پیاده روها و معابر، برگزار كمپین های مختلف برای مشاركت شهروندان در اداره امور شهر، ارتباط تنگاتنگ با شورایاری ها و پررنگ بودن نقش زنان در این حیطه، الزام به واگذاری پست های مدیریتی به زنان و... از جمله اقدامات شورای شهر فعلی در حوزه زنان است.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: قطعا حضور نماینده زن در شوراها ضروری است چراكه در شهرهای امروز كاركردها و نقش زنان در فرآیند تولید و توزیع و كاربست فضاهای شهری رو به افزایش است و حضور گسترده زنان در فضاهای شهری مسئولیت مدیریت شهری را بیشتر و مدیران شهری را وادار به توجه به ملاحظات جنسیتی می كند تا برنامه ریزی و مدیریت شهری با نیازها و علایق و حضور زنان در فضاهای شهر متناسب باشد.

لزوم حضور نماینده خانم در شورای شهر برای درك و فهم بهتر مسائل زنان

وی گفت: قطعا حضور نماینده زن در شوراها برای درك مسائل زنان و مشكلات مبتلا به آنها ضروریست. البته كم نیستند آقایانی كه باور دارند برای رسیدن به توسعه پایدار گریزی از بهره گیری از پتانسیل زنان نیست اما حضور زنان در این جایگاه به فهم بهتر مسائل و جهت دهی به قانون گذاری ها بسیار موثر است.

حاجی وثوق در پایان تاكید كرد: اگرچه تنها 30 درصد از ظرفیت شورای فعلی را خانم ها تشكیل می دهند اما بازهم روند رو به رشدی در قیاس با شوراهای پیشین داشته است. انتظار ما این است كه این 30 درصد در دور بعدی حداقل به 40 درصد افزایش یابد و شاهد رشد حضور زنان در این جایگاه باشیم. شش زن حاضر در شورای فعلی شهر تهران برنامه ها و طرح هایی نظیر شهر دوستدار كودك، دیوارنگارهای شهری، امنیت شهری، مباحث اقتصادی زنان در شهر و... را دنبال كردند كه برآمده از درك و ویژگی های زنانه و مادرانه آنها بود و اگر حضور نداشتند رسیدگی به این طرح ها طولانی تر می شد.

انتهای پیام