به گزارش ایسنا، دكتر حجت الله حقگو، عضو هیات علمی گروه كاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و یكی از محققان این طرح پژوهشی، درباره نتایج بدست آمده آن گفت: آلوده شدن به كووید 19 منجر به اختلالات جسمی گسترده می شود، در حالی كه ترس از آلوده شدن به آن، منجر به انزوای اجتماعی و اختلالات روانی مختلف شده كه این امر سلامت اجتماعی و روانی جامعه را تهدید می كند.

وی افزود: سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شیوع كووید 19 را به عنوان یك تهدید "سطح بالا" شناسایی كرده است و در حال حاضر، استراتژی های درمانی برای مبارزه با این ویروس كاملاً حمایتی بوده و پیشگیری، بهترین راه برای قطع زنجیره انتقال در جامعه است، اما به دلیل فاصله گذاری اجتماعی و اقدامات قرنطینه ای در بسیاری از كشورها، مشاركت مردم در بسیاری از زمینه های زندگی اجتماعی و فعالیت های روزمره مختل شده است و هدف ما در این پژوهش، «بررسی تاثیرات كووید 19 بر یكپارچگی اجتماعی و مشاركت در فعالیت های روزمره زندگی» بود.

وی گفت: در واقع، درك پیامدهای روانی-اجتماعی اقدامات محدودكننده، امكان تصمیم گیری بهتر را فراهم می كند و مطالعه حاضر با هدف «ارائه بینشی در مورد تاثیر قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی بر مشاركت در فعالیت های روزمره زندگی و تعاملات اجتماعی»، بر اساس داده های استخراج شده از پاسخ 461 نفر در كشور نشان داد كه اقدامات محدودكننده در طی شیوع كووید 19، دارای تاثیرات منفی در زمینه های یكپارچگی در منزل، یكپارچگی در اجتماع و فعالیت های مولد و هدفمند است.

این متخصص علوم اعصاب تصریح كرد: مطالعه ما نشان داد كه پس از همه گیری كووید 19، زندگی اجتماعی افراد به شدت مختل شده و شیوع كرونا، تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم روانشناختی و اجتماعی گسترده دارد، بطوری كه علاوه بر آسیب های جسمی این بیماری، ترس از آلوده شدن، از دست دادن عزیزان، از دست دادن شغل، از دست دادن فرصت های تحصیلی، تفریح، آزادی و حمایت، تأثیرات عمیق روانی دارند.

وی افزود: داده های به دست آمده از این پژوهش، در تعیین مكانیسم های علمی مرتبط با سلامت روان ضعیف از جمله تنهایی، حیاتی هستند. در مواجهه با پیامدهای این بیماری، منابع اجتماعی و شخصی موجود (به عنوان مثال ملاقات با خانواده و بستگان)، از جمله عوامل انعطاف پذیر و مؤثر برای حل مشكلات بهداشت روان در این شرایط خاص و استرس زا هستند، در حالی كه این بیماری به منابع انعطاف پذیر جامعه حمله كرده و آنها را از بین برده است.

دكتر حقگو پیشنهاد داد: به منظور كاهش تاثیرات منفی روانی- اجتماعی شرایط قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، اجرای استراتژی های ملی برای ارتقای مشاركت های اجتماعی از طریق برنامه های مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) مانند تماس های ویدئویی، رسانه های اجتماعی و آموزش های از راه دور برای برقراری ارتباط، مؤثر خواهد بود.

وی افزود: یافته های اینگونه مطالعات كمك می كنند تا با یك برنامه ریزی مناسب، صرف نظر از ترس و تهدیدات این بیماری، راه حلی برای غلبه بر انزوای اجتماعی ناشی از بیماری و عوارض دیگر پیدا كرده و سیستم اجتماعی بر همین اساس تنظیم شود، چرا كه هدف نهایی، «برجسته كردن اهمیت تنظیم برنامه ها در جهت حمایت از افراد در هنگام گذر از این بحران است».

عضو هیات علمی گروه كاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی، همچنین دانش مبتنی بر مداخلات تخصصی كاردرمانی برای بهبود مقاومت مردم در برابر این شرایط را لازم دانست.

بر اساس این گزارش، طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بیماری های ویروسی، یك مشكل جدی برای بهداشت عمومی هستند. طی 20 سال گذشته، چندین بیماری ویروسی مانند SARS-CoV، در سال 2002 -2002 میلادی و آنفلوآنزای H1N1 در سال 2009 میلادی گزارش شده است. سندرم ویروس كرونا خاورمیانه (MERS-CoV) اولین بار در سال 2012 میلادی در كشور عربستان سعودی شناسایی شد و در 11 فوریه سال 2020 میلادی، مدیركل این سازمان اعلام كرد كه بیماری ناشی از كووید جدید به نام كووید 19 (مخفف Coronavirus 2019 )، یك بیماری حاد تنفسی است كه اخیراً در سراسر جهان گسترش یافته و با مرگ و میر دو درصد كشنده است.

دولت های سراسر جهان با اقدامات متقابل مانند محدودیت در سفر، قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، سعی در كاهش اثرات ویرانگر ویروس دارند. در چنین شرایطی، به دلیل اقدامات فاصله گذاری اجتماعی و انزوا و در برخی موارد قرنطینه افراد در خانه، مشاركت اجتماعی افراد در فعالیت های زندگی روزمره كاهش می یابد و به نظر می رسد پتانسیل رشد این ویروس در جهان به یك بیماری فراگیر و تهدیدی جدی برای سلامت جامعه تبدیل شده است.

در تعریف اصطلاح "سلامت اجتماعی"، «افزایش مشاركت اجتماعی» یكی از اهداف مهم متخصصان بهداشتی است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می كند كه باید توجه ویژه ای به مشاركت اجتماعی شود، به خصوص برای افراد مسن، زیرا آن ها زمان كمتری را در محیط های ساختاریافته اجتماعی سپری می كنند. علاوه بر این، مشاركت اجتماعی و درگیری در فعالیت های روزمره زندگی، نقش مثبت و مهمی در بهزیستی شخصی (بعنوان مثال، رضایت از زندگی) و بهزیستی اجتماعی دارد.

از طرف دیگر، شركت در فعالیت های اوقات فراغت شخصی (كه نوعی از مشاركت اجتماعی است)، از اهمیت بالایی برای سلامت جسمی و روانی و بهبود كیفیت زندگی برخوردار است. نبود ارتباطات اجتماعی منجر به اضطراب، تنهایی، افسردگی، وحشت، اختلالات روانی و بسیاری دیگر از مسائل در زندگی افراد می شود و به طور كلی بر سلامت جامعه، تاثیر منفی می گذارد.

نتایج حاصل از یافته های پژوهش «دكتر حجت الله حقگو، دكتر الیاس منفرد (اعضای هیات علمی گروه كاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی) و دكتر محسن واحدی (عضو هیات علمی آمار زیستی و اپیدمیولوژی این دانشگاه)، نشان دهنده تاثیر كووید 19 بر جنبه های مختلف زندگی افراد جامعه در حیطه های فعالیت در منزل، فعالیت های اجتماعی و فعالیت های مولد است.

در مجموع 461 شركت كننده (میانگین سنی 8/5 ± 86/36 سال) در این مطالعه مقطعی، از طریق پر كردن پرسشنامه تلفیق اجتماعی Community Integration Questionnaire بصورت آنلاین مشاركت داشتند. شركت كنندگان در خرداد ماه سال 1399 در ایران از طریق یك نظرسنجی آنلاین وارد مطالعه شدند و برای تكمیل پرسشنامه تلفیق اجتماعی (CIQ) از طریق شبكه جهانی وب دعوت شدند. این پرسشنامه به مدت دو ماه در دسترس افراد شركت كننده جهت تكمیل آن بود.

طبق نتایج حاصل از این پژوهش، قبل از شیوع كرونا، حدود 25 درصد از پاسخ دهندگان اظهار كردند كه شخص دیگری برای خرید مواد غذایی یا سایر كالاهای مورد نیاز در خانه اقدام می كرده است كه پس از شیوع كرونا به 37 درصد افزایش یافته است. با این وجود، به رغم افزایش نسبی خریدهای پاسخ دهندگان به تنهایی (از 24 به 28 درصد)، مشاركت آنها در خرید با شخص دیگری از 49 به 32 درصد كاهش یافت.

قبل از كرونا، 41 درصد از پاسخ دهندگان گزارش كردند كه شخص دیگری در خانه برای آنها غذا تهیه می كرده است كه پس از شیوع كرونا به 38 درصد رسیده است. در حالی كه میزان مشاركت در پخت و پز در خانه افزایش یافته است (از 21 به 24 درصد)، اما درصد كسانی كه در خانه به تنهایی غذا تهیه می كنند، اندكی كاهش یافته است (از 36 به 35 درصد).

قبل از كرونا، در حدود 27 درصد از پاسخ دهندگان اظهار كردند كه شخص دیگری كارهای خانه را انجام می داده است كه پس از شیوع كووید19، این میزان به 25 درصد كاهش یافت. در حالی كه میزان مشاركت شخصی در كارهای روزمره منزل قبل و بعد از شیوع كرونا تقریباً برابر بود (40 درصد)، افرادی كه كارهای روزانه منزل را به تنهایی انجام می دهند (از 31 به 32 درصد) افزایش یافت.

درصد كسانی كه در خانه از بچه ها مراقبت می كردند، قبل از شیوع كرونا 14 درصد بود كه پس از شیوع كرونا به 8 درصد كاهش یافت. میزان مشاركت در مراقبت از كودكان از 18 درصد به 24 درصد افزایش یافت و درصد كسانی كه به تنهایی از كودكان مراقبت می كنند از 16 درصد به 18 درصد افزایش یافت. نیمی از شركت كنندگان در مطالعه (48 درصد) هیچ كودك زیر 17سال در خانه نداشتند.

حدود 10 درصد از پاسخ دهندگان اظهار كردند كه قبل از شیوع كرونا در هیچ برنامه اجتماعی مانند دورهمی با دوستان و خانواده شركت نمی كردند كه بعد از شیوع كووید19 به 61 درصد افزایش یافت. علاوه بر این، افرادی كه برنامه های دورهمی را برای پاسخ دهندگان هماهنگ می كردند، از 15 به 7 درصد كاهش یافته و درصد پاسخ دهندگانی كه این برنامه ها را همراه با دیگران هماهنگ می كردند، از 56 به 20 درصد كاهش یافته است. همچنین باید توجه داشت كه درصد افرادی كه این برنامه ها را به تنهایی هماهنگ می كردند، از 15 به 9 درصد كاهش یافته است. این نشان دهنده كاهش شدید ارتباطات اجتماعی و برنامه ریزی چنین اجتماعاتی است.

قبل از كووید19، میزان افرادی كه امور مالی شخصی شان بوسیله فرد دیگری انجام می شد، 16 درصد بود كه پس از شیوع بیماری كرونا به 29 درصد افزایش یافت. همچنین میزان مشاركت افراد در انجام امور شخصی خود به تنهایی از 56 به 52 درصد و مشاركت با شخص دیگر در انجام امور مالی شخصی از 25 به 17 درصد كاهش یافته است.

فقط دو درصد از پاسخ دهندگان در طول ماه قبل از كووید19 از خانه برای خرید خارج نشده اند كه پس از شیوع كرونا تا 20 درصد افزایش یافته است. در حالی كه به رغم افزایش درصد افرادی كه 4 بار در ماه برای خرید از خانه خارج شده اند (از 35 به 62 درصد)، درصد افرادی كه 5 بار یا بیشتر در ماه برای خرید از خانه بیرون می رفتند، كاهش یافته است (از 61 به 15 درصد).

قبل از شیوع كرونا، 92 درصد از پاسخ دهندگان اظهار كردند كه حداقل یك بار در طول ماه برای انجام فعالیت های تفریحی از منزل خارج می شدند كه پس از شیوع كرونا این میزان به 18 درصد كاهش یافت. همچنین، تعداد افرادی كه ماهانه 4 بار برای شركت در فعالیت های تفریحی خانه را ترك می كردند، از 48 درصد (قبل از كرونا) به 12 درصد كاهش یافت (بعد از كرونا). بعلاوه، تعداد افرادی كه پنج بار یا بیشتر در یك ماه بیرون رفتند، از 41 به 3 درصد كاهش یافت. میزان مشاركت در فعالیتهای تفریحی به طرز چشمگیری كاهش یافته است.

قبل از شیوع كرونا، فقط 4 درصد از پاسخ دهندگان در طول یك ماه (قبل از كرونا) برای دیدار با دوستان و خانواده خود از خانه خارج نشده اند كه پس از شیوع كرونا به 41 درصد افزایش یافته است. با وجود این، تعداد افرادی كه ماهانه چهار بار برای ملاقات با دوستان و خانواده خود از خانه خارج می شدند، اندكی كاهش یافت (از 50 درصد قبل از كرونا به 49 درصد پس از كرونا)، تعداد افرادی كه هر ماه پنج بار یا بیشتر برای دیدار با دوستان و خانواده از خانه بیرون می روند، از 43 درصد به هفت درصد كاهش یافته است.

هفت درصد از پاسخ دهندگان قبل از شیوع كرونا، فعالیت های تفریحی را به تنهایی انجام می دادند كه پس از شیوع كرونا به 27 درصد افزایش یافت. اگرچه میزان مشاركت در چنین فعالیت هایی با خانواده و دوستان از 32 درصد قبل از شیوع كرونا به 70 درصد پس از شیوع كرونا افزایش یافت، میزان مشاركت در این فعالیتها با دوستان از 57 درصد به تقریباً صفر درصد كاهش یافت. هیچ تفاوتی بین داشتن یك دوست صمیمی در قبل و بعد از كرونا وجود نداشت.

قبل از شیوع كرونا، تنها سه درصد از پاسخ دهندگان ترك از خانه (نادر/هرگز یا كمتر از یك بار در هفته) را گزارش دادند كه پس از كرونا تا 43 درصد افزایش یافته است. همچنین تعداد افرادی كه هر هفته خانه را ترك می كردند، از 19 درصد به 33 درصد افزایش یافت، تعداد افرادی كه هر روز خانه را ترك می كنند تا در فعالیت های مختلف شركت كنند، از 76 درصد قبل از شیوع كرونا به 22 درصد پس از شیوع كرونا كاهش یافته است.

بر اساس اعلام دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، افرادی كه در فعالیت های مدرسه ای/شغلی و فعالیت های مولد شركت نمی كردند، 6 درصد قبل از شیوع كرونا بود كه پس از آن به 7 درصد افزایش یافت. به رغم آن كه درصد افرادی كه در فعالیتهای نیمه وقت شركت داشتند، از 51 درصد قبل از شیوع كرونا به 61 درصد بعد از آن افزایش یافت، درصد افرادی كه در فعالیتهای تمام وقت شركت داشتند، از 32 درصد به 10 درصد كاهش یافت.

انتهای پیام