شهرام سلیمانی وجدان/ كارشناس ارشد روان شناسی و آموزش كودكان استثنایی : اختلال طیف اوتیسم، اختلالی است كه هسته اصلی آن نقص در برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی است كه شیوع بسیار بالایی دارد(احتمال ابتلای یك از صد نفر).این اختلال به علت شیوع بالایی كه دارد موجب شد تا سازمان ملل ماه آوریل را ماه آگاهی و اطلاع رسانی درباره اوتیسم قرار بدهد.
امروزه در ایران اوتیسم آن طور كه باید معرفی نشده و غالب افراد جامعه حتی پزشكان و افرادی كه در حیطه بهداشت و سلامت فعالیت می كنند، شناختی از این اختلال ندارند. همین ناآشنایی به صورت ناخواسته باعث آزار و اذیت افراد دچار اوتیسم و خانواده های آنها می شود. از آنجا كه افراد دچار این اختلال، رفتارهای كلیشه ای و غیرقابل پیش بینی دارند، والدین در مكان های عمومی مانند پارك و مترو، فروشگاه ها حتی مطب پزشكان با نگاه یا كلام دیگران به فرزندشان مورد آزار قرار می گیرند. گاهی سرزنش هم می شوند. افراد زیادی هستند كه اطلاعی از این اختلال ندارند و چنین رفتارهایی را حمل بر بی ادبی تلقی می كنند و گاهی دیده شده كه نوع تربیت والدین را هم زیر سؤال می برند.
سازمان ها و ارگان های زیادی می توانند در زمینه معرفی و حمایت از افراد دچار این اختلال، كمك كننده باشند. یكی از این سازمان ها شهرداری است. با توجه به اینكه شعار شهرداری تهران، «تهران، شهری برای همه» است؛ بنابراین انتظار می رود در فضاهای شهری به گونه ای برنامه ریزی شود كه افراد دچار اوتیسم و خانواده های آنها هم بتوانند همانند افراد عادی از امكانات و خدمات شهری بهره مند شوند. شهرداری می تواند از طریق تبلیغات گسترده در شهر به شناخت بیشتر این اختلال كمك كند. به عنوان نمونه، رانندگان حمل ونقل عمومی اعم از اتوبوس و تاكسی را می توان در دوره های كوتاه مدت آموزش داد تا نحوه رفتار با افراد دچار اوتیسم را یاد بگیرند. سالن های ورزشی و استخر و... در اختیار این افراد و خانواده هایشان قرار داده بشود تا به علت رفتار ناآگاهانه جامعه از گوشه نشینی فاصله بگیرند و كم كم دراجتماعی ظاهر شوند.
هزینه های درمانی و آموزشی مبتلایان اوتیسم بسیار بالاست(حداقل 5 میلیون تومان در ماه) و بیمه هم پوشش خوبی ندارد. شهرداری می تواند با مراكز خیریه همكاری كند و زمین و ساختمان هایی در اختیار آنها قرار بدهد تا این مراكز ضمن ارائه خدمات درمانی، خانواده ها هزینه ای پرداخت نكنند یا كمترین هزینه را متقبل شوند. امید است همان طور كه شهرداری با آبی كردن برج میلاد و آزادی به مناسبت روز جهانی اوتیسم(دوم اوریل) در راه حمایت و شناساندن این اختلال قدم برداشته، چنین حركت هایی را ادامه بدهد و گسترش دهد.