این بار جامعه حقوقی نسبت به این طرح واكنش نشان داد و در جلسه مجازی، زوایای قانونی غربالگری جنین و سقط درمانی را به نقد و بررسی گذاشت تا مخالفان این طرح بتوانند به بیان انتقادات حقوقی و پزشكی خود نسبت به این طرح بپردازند.

هما داودی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد كرج در این جلسه كه عصر امروز (یكشنبه_12 اردیبهشت ماه) برگزار شد، با بیان اینكه جوانی جمعیت یك ارزش است و به طور كلی كسی مخالف جوانی جمعیت نیست، اظهار كرد: با این وجود هیچ كدام از دو استراتژی افزایش جمعیت و كنترل جمعیت نباید با اجبار اجرا شود.

وی با بیان اینكه توسل به حربه مجازات در حقوق كیفری مطرح است اما نباید برای هر قانونگذاری به حربه مجازات متوسل شویم، گفت: هر طرح، اصول و استثنائاتی دارد و در این طرح فقط نباید زاد و ولد مطرح باشد، بلكه توسعه كشور و تحمیل هزینه به كشور را نیز باید درنظر داشت. از سوی دیگر هیچ رابطه معناداری بین حذف یا ایجاب غربالگری با افزایش جمعیت تعریف نشده، اما اگر غربالگری را حذف كنیم عده ای به شیوه های غیرقانونی متوسل می شوند كه باعث افزایش سقط جنین و مرگ و میر مادران می شود.

قانونی كه جزم زا خواهد بود

این حقوقدان با تاكید براینكه این قانون جزو قوانین جرم زا خواهد شد، افزود: وقتی صحبت از جوانی جمعیت می كنیم به شاخص های كیفی جمعیت توجه داریم نه شاخص های كمی، درحالی كه اجرای این قانون هراسی برای مادران ایجاد می كند و در واقع این قانون نقض غرض برای جوانی جمعیت خواهد بود.

وی با بیان اینكه این طرح چیز جدیدی ندارد جز اینكه یك راهكار عقلایی كه فقها و قانون پذیرفته، را نقض می كند، تصریح كرد: در قانون قبلی هم سقط جنین منوط به شرایط خاصی شده بود، این طرح نیز اصل غربالگری را حذف نمی كند، ولی به قدری پزشكان را محدود می كند كه جانب احتیاط گرفته و اصلا این كار را انجام نمی دهند.

عضو هیات امنای انجمن حقوق شناسی با بیان اینكه از لحاظ حقوقی این نحوه تدوین قانون در آینده مشكل ساز خواهد شد، افزود: این طرح در حال تبدیل به قانون عادی است كه هنوز وضعیت مشخصی ندارد، ولی در بند بند آن به دستورالعمل و ستادی ارجاع داده می شود كه در آینده كامل خواهد شد، اما قانون باید كلیات خود را داشته باشد و جزئیات و ساز و كارهای اجرایی را به مراجع دیگر بسپارد.

چرا باید چوب مجازات برای هر عملی برداریم؟

وی با طرح این سوال كه چرا باید چوب مجازات برای هر عملی برداریم، گفت: اگر می خواهیم سیاست افزایش جمعیت را داشته باشیم نباید راهكارهای برخورد و مجازات سختگیرانه را اعمال كنیم. این طرح با استراتژی افزایش جمعیت نیز مطابقت ندارد، چون در سیاست های جمعیت به دنبال افزایش كیفیت، جوانی و سلامت جمعیت هستیم، ولی در این طرح اشكالات حقوقی به خصوص حقوق جزایی مطرح است كه امیدواریم قانونگذاران مدنظر داشته باشند.

موادی كه پاشنه آشیل طرح است

امید ایروانی، متخصص ژنتیك پزشكی و مولكولی نیز در این جلسه با بیان اینكه حمایت از خانواده های دارای فرزند معلول در كجای طرح دیده شده؟ گفت: چرا برای چنین طرحی با وزارت بهداشت یا انجمن های علمی مشورت نشده است؟ چرا با بهزیستی، آموزش كودكان استثنایی و ... مشورت نشده است؟ چرا عواقب این طرح بیان نشده است؟

وی افزود: تصویب این طرح عواقبی دارد ازجمله اینكه به لحاظ فرهنگی تمایل خانواده ها به فرزندآوری را به خاطر ترس از فرزند معلول به شدت كاهش می دهد، منجر به ازدیاد تولد فرزندان معلول می شود، سقط های قانونی را افزایش می دهد، باعث كاهش باروری و افزایش مرگ و میر مادران باردار می شود، علاوه بر آن مراجعات مادران باردار به كشورهای همسایه برای غربالگری، تحمیل هزینه های طاقت فرسا ناشی از به دنیا آمدن فرزندان معلول و كاهش تبعیت پزشكان و قانون گریزی را به دنبال دارد.

وی با تاكید براینكه اجرای عجولانه این طرح فقط باعث سردرگمی خواهد شد، تصریح كرد: برخی مواد این طرح در تعارض با استانداردهای علمی، فنی و مسائل اخلاقی و اجتماعی است و به همین خاطر درخواست حذف برخی مواد این طرح را دارم كه پاشنه آشیل طرح است و خانواده ها به ویژه مادران باردار از این طرح آسیب خواهند دید.

متخصص ژنتیك پزشكی و مولكولی با بیان اینكه به اندازه كافی قانون داریم و لزومی ندارد زحماتی كه طی سالیان زیاد كشیده شده و مصداق های سقط تعیین شده را زیر پا بگذاریم، افزود: برخلاف صحبت های مطرح شده اینطور نیست كه به خاطر انگشت چسبیده، سقط جنین تایید شود، بلكه از هفت خوان رستم باید گذر كرد تا اجازه سقط جنین داده شود. متاسفانه برخی اخبار و آمار غلطی به نمایندگان مجلس داده شده است.

وی با تاكید براینكه با تصویب این قانون نه تنها موارد سقط جنین افزایش می یابد بلكه تمایل به بارداری نیز كمتر می شود، گفت: دلیلی ندارد یك خانواده در این شرایط سخت اقتصادی خود را به سختی بیندازد و نگران سلامت جسمی فرزندش باشد.

ایروانی در مورد درصد خطای غربالگری نیز توضیح داد: غربالگری تستی است كه تشخیصی نیست و همه مادران باید انجام دهند تا خطر حاملگی را اعلام كند. چون غربالگری تشخیصی نتیجه منفی آن بیشتر از مثبت ارزش دارد، ولی اگر مثبت بود باید یك مرحله دیگر و تست تشخیصی انجام شود كه هزینه آن نزدیك به یك میلیون تومان است.

باور كنید منتقدان طرح را خوانده اند

آرش قدوسی، متخصص پزشكی قانونی نیز در ادامه با تاكید براینكه باید فكری برای پیر شدن جمعیت كرد، ولی اگر این فكر منجر به جلوگیری از سقط جنین ناقص شود اشتباه است، گفت: زمانی كه در پزشكی قانونی مشغول كار بودم كمیسیونی برای سقط جنین برگزار می شد كه در آن نه سخت گیری و نه سهل گیری نسبت به سقط جنین می شد، بلكه دستورالعملی به مدت 15 سال برای سقط های درمانی اجرا می شود كه نشان از پویا بودن و كافی بودن فقه شیعه است.

وی با اشاره به اینكه قانون مجازات اسلامی، مجازات های شدیدی برای سقط جنین گذاشته است، گفت: اگر قرار است وزارت اطلاعات ورود كند، ضابطان قضایی را مكلف به شناسایی سقط جنین های غیرقانونی و زیرزمینی كنید، ولی این موضوع در این طرح جدید، دوپهلو مطرح شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با بیان اینكه همیشه گفته می شود منتقدان این طرح را نخوانده اند درحالی كه باور كنید این طرح را خوانده ایم و دقت كرده ایم، توضیح داد: در غربالگری شك به وجود بیماری ژنتیك بروز می كند كه مثلا یك در 100 هزار، یك در 10 هزار، یك در 100 و 20 در 100 احتمال سندروم دان وجود دارد، اما در علم پزشكی هیچ چیز قطعی نیست. این انتخابی است كه مادر انجام می دهد تا ریسك بارداری را بپذیرد یا نه.

قدوسی با بیان اینكه از مطالب علمی، استنباط های غیرعلمی شده، گفت: 40 درصد از بارداری ها به سقط جنین منجر می شود، اما نباید این را جزو آمار سقط جنین روزانه در كشور آورد.

وی با یادآوری اینكه چندین ایراد نگارشی و مسائل پزشكی در این طرح وجود دارد كه باید اصلاح شود، گفت: ازجمله در ماده 54 خصوصی ترین مسائل زنان دیده شده، درحالی كه در دنیا با رفتارهای حمایتی، بدون اینكه وارد حریم مسائل شخصی مردم شوند برای جوانی جمعیت تلاش می كنند اما ما هم می خواهیم فرزندآوری را ترویج كنیم و هم حمایت مالی چندانی انجام ندهیم.

مافیای سقط جنین را نمی شناسم

این متخصص پزشكی قانونی با بیان اینكه با وجود سال ها فعالیت در زمینه پزشكی قانونی مافیای سقط جنین را نمی شناسم، گفت: پزشكانی كه اقدام به سقط جنین غیرقانونی می كنند به سرعت انگشت نما می شوند و اصلا نمی توان تصور هزار سقط جنین در روز را داشت، چراكه تجربه 27 ساله من می گوید این موضوع كاملا مردود است. در مجموع تصویب این قانون به افزایش سقط جنین منجر می شود البته بسیاری از قسمت های این طرح پیشرفته است، اما قسمت غربالگری ایرادات جدی دارد كه باید اصلاح شود.

منتقدان حتی فرصت نكردند یك بار طرح را كامل بخوانند

امیرحسین بانكی پور، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه با اشاره به اینكه بیش از 9 ماه است درگیر این طرح هستیم و در هر حیطه تخصصی بر روی آن كار كرده ایم و از نظرات تخصصی بهره گرفته ایم، گفت: متاسفانه رفتار خوب و منصفانه ای نسبت به این طرح صورت نگرفت چون منتقدان حتی فرصت نكردند یك بار این طرح را كامل بخوانند گاهی مواردی مطرح می كردند كه نشان می دهد به كل طرح احاطه ندارند.

وی با اشاره به اینكه بحران بعد از كرونا بحران پیری جمعیت است، گفت: این بحران خطرناك تر از تمام بحران های تاریخی كشور ما است و البته بحران مشترك جهانی است، اما اتفاقی كه در اروپا طی 300 سال افتاد در كشور ما طی 30 سال می افتد و تا چند سال آینده جزو پیرترین كشورهای دنیا می شویم كه اسم آن را سیاه چاله ای می گذارند كه تا 150 سال از آن نمی توانیم نجات پیدا كنیم پس علاج واقعه را باید قبل از وقوع كرد.

این نماینده مجلس از منتقدان درخواست كرد گزارش ها و اسناد بین المللی راجع به وضعیت جمعیت را مطالعه كنند و افزود: مساله جمعیت نه ربطی به كشور، نه انقلاب و نه حكومت دارد، اگر این سرزمین را دوست دارید باید نسبت به پیری جمعیت نگران باشید. البته در شرایطی هستیم كه جامعه جوان است و تا چند سال دیگر متوجه این موضوع می شویم.

بانكی پور با اشاره به اینكه برای جلوگیری از بحران پیری جمعیت مطالعه دقیقی انجام شد و به 21 مانع جدی رسیدیم، تصریح كرد: از این 21 مانع چند مانع بسیار جدی بود و سعی كردیم به حل مساله بپردازیم ازجمله موانع معیشتی كه سعی كردیم مشوق هایی برای مردم درنظر بگیریم مانند دادن زمین، وام، تسهیلات و سهام برای فرزندآوری اما یكی از مسائل جدی در حوزه بهداشت و درمان بود و نماینده وزارت بهداشت و درمان نیز در تمام جلسات ما حضور داشت.

وی با بیان اینكه به خاطر قرائت غلط برخی ذی نفعان علیه این طرح جو منفی ایجاد شد، اظهار كرد: از عوام انتظاری نداریم تحت تاثیر جو قرار گیرند، ولی از خواص بعید است بدون دقت، هرچه رسانه می گوید بپذیرند، درحالی كه وقتی قرار است حرف علمی زده نشود و رسانه ای حرف زده شود طبیعی است با چنین واكنش هایی روبرو شویم.

مافیایی كه علیه طرح جوسازی كردند

این نماینده مجلس با اشاره به سقط جنایی، عارضی و قانونی، توضیح داد: متاسفانه آمارها و گزارش ها نشان می دهد تعداد سقط ها الان به تعداد موالید ما رسیده است و سقط جنایی در مراكز زیرزمینی درحال انجام است. سالانه حداقل 370 هزار سقط جنایی و به استناد برخی گزارش ها تا 500 هزار سقط جنایی داریم كه نمی دانم برای چنین آمار حداقلی چه رنگ بندی باید اعلام شود. مافیایی پشت این قضیه قرار گرفته كه طبیعی است چنین جوی علیه طرح راه اندازی كند.

بانكی پور با اشاره به اینكه وزارت اطلاعات قرار است جلوی 370 هزار سقط جنایی را بگیرد، تاكید كرد: روزی هزار نفر را در كشور می كشند درحالی كه نمی توانند از حق خود دفاع كنند، تجربه نشان داده با روال های قضایی نمی توانیم جلوی این جنایت را بگیریم. تعداد بیشتر از سقط های جنایی، هر روز سقط های عارضی یا خود به خود داریم كه البته در بیشتر موارد به شكل همان سقط های جنایی است. به عنوان مثال همین الان داروی سقط جنین به راحتی در اختیار افراد قرار می گیرد.

وی با تاكید براینكه موافق غربالگری هستیم و هیچ جایی نگفته ایم نباید غربالگری انجام شود، گفت: مگر در این طرح چه حرفی زده شده جز اینكه پروتكل غربالگری را وزارت بهداشت بنویسد و این اولین پروتكلی نیست كه وزارت بهداشت می نویسد و پروتكل های قبلی نیز حرف های ما را تایید می كند.

تلاش برای نجات نوزادانی كه غیرعلمی كشته می شوند

این نماینده مجلس اضافه كرد: نمی خواهیم نوزادان سندروم دان متولد شوند، اما می خواهیم بچه های سالمی كه هر روز غیر علمی كشته می شوند را نجات دهیم.

بانكی پور با اشاره به اینكه جدولی به نام اندیكاسیون سقط جنین داریم كه براساس فتوا تدوین و در پزشكی قانونی تهیه شده است، خاطرنشان كرد: در دوره های قبل گزارش های عجیبی از موارد سقط جنین داشتیم، اما می خواهیم این جدول با حضور متخصصان و سه مجتهد و حقوقدان تایید شود تا در مواردی كه گفته می شود سقط جنین باعث حرج مادر است فقها مفهوم حرج را تعریف كنند. در واقع وقتی می خواهیم جان یك عده انسان را براساس این جدول از بین ببریم ایرادی ندارد فقها نیز حضور داشته باشند و مفهوم حرج را تایید كنند.

انتهای پیام