تهران- ایرنا- طرد شدن گروهی از كودكان به واسطه نداشتن مدرك هویتی از مدارس و چرخه آموزش عواقبی ناخوشایند دارد؛ چراكه آموزش در كنار پرورش است و وقتی كودكی از این حق اولیه محروم می شود، در آینده باید شاهد افزایش میزان آسیب های اجتماعی در جامعه باشیم.
افسانه جلیلیان روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: آموزش رابطه تنگاتنگی با كاهش آسیب و افزایش حس خودارزشمندی در افراد دارد. به همین دلیل وقتی فردی از نیاز اولیه اش مثل آموزش جا می ماند، حس خودارزشمندی ندارد.
وی تاكید كرد: آموزش در كنار پرورش است. وقتی كودكی وارد چرخه آموزش رسمی نشود، پرورش پیدا نمی كند، مهارت های دیگر از جمله مهارت حل مساله و نه گفتن را نیز یاد نمی گیرد و مجموعه این اتفاقات باعث می شود فرد مسیر درست را طی نكند و به این ترتیب در آینده شاهد افزایش میزان آسیب های اجتماعی در جامعه خواهیم بود.
این روانشناس در خصوص اهمیت آموزش در رشد شخصیتی و هویتی كودكان به ویژه كودكانی كه به دلیل نداشتن مدارك هویتی از تحصیل بازمانده اند، اظهار داشت: كودكانی كه اغلب شرایط این را ندارند كه از آموزش رسمی استفاده كرده و سر كلاس های درس حاضر شوند، احساس متفاوت بودن و كمبود دارند. از رشد شخصیتی و روانی در فرایند اجتماعی جا مانده و رشد روانی مثبتی نخواهد داشت. در نتیجه مجموعه این عوامل به جامعه آسیب وارد می كند. همان طور كه وقتی شرایط زندگی برخی از مجرمان را بررسی می كنیم، می بینیم به دلیل اعتماد به نفس پایین و نداشتن حس خودارزشمندبینی مسیر را اشتباه رفته اند.
وی تصریح كرد: این در حالی است كه گاه حتی مسوولان مدارس بدون هیچ توضیحی به این كودكان می گویند كه قادر به ثبت نام نیستند. از آنجایی كه كودك دركی از این ماجرا ندارد كه مدرك هویتی چقدر در ثبت نام وی در مدرسه اهمیت دارد، تصور می كند به دلیل كمبودی كه در خود دارد، ثبت نام نشده است.
جلیلیان با بیان اینكه این كودكان در تعاملات اجتماعی و ارتباط گرفتن با دیگران نیز دچار مشكل می شوند، خاطرنشان كرد: وقتی این كودك به دلیل نداشتن مدرك هویتی قادر به ورود به سیستم رسمی آموزش كشور نمی شود، به غیر از گروه های شبیه خودش با دیگران نمی تواند ارتباط بگیرد. همین موضوع باعث می شود از نظر روانی نسبت به بقیه اعتماد و عزت نفسش پایین آمده و در برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران احساس كمبود كند.
این روانشناس تاكید كرد: همین حضور بچه ها در فضای تحصیلی و مدرسه و پوشیدن لباس فرم مدرسه می تواند در فرایند اجتماعی شدن كودكان تاثیر مثبتی بگذارد.
وی ادامه داد: اما وقتی این بچه ها از جامعه كنار زده می شوند، احساس تعلقی به جامعه ای كه در آن زندگی می كنند، ندارند. وقتی از یكسری چیزها محروم می شوند و جامعه آنها را از حق مسلم شان كه جزو ابتدایی ترین حقوق به حساب می آید كنار می گذارد، در آینده می توانند تبدیل به افرادی تخریبگر باشند كه به دیگران آسیب وارد كنند. مثل كودكی كه به مهمانی دعوت شده اما اجازه حضور در جمع مهمانان و استفاده از خوراكی های مهمانی را ندارد و در نتیجه این بچه احساس تعلق به آن محیط را پیدا نمی كند.
جلیلیان اضافه كرد: به طور معمول گروهی كه از آموزش رسمی كشور جامانده اند، مهاجران و برخی نیز خانواده های ایرانی هستند كه به دلیل سطح پایین فرهنگ، سواد یا چرخه ای از مشكلات اجتماعی و اقتصادی، نیازی به دریافت و تهیه مدرك هویتی برای فرزندشان را ندیده اند. به همین دلیل در ادامه این روند معیوب، گروهی از كودكان از ساده ترین امكاناتی كه افراد عادی از آن برخوردار هستند، مثل مدرك هویتی محروم می مانند و دچار نقص، مشكلات روحی و كمبودهای زیادی می شوند.
این روانشناس با بیان اینكه كودكان دركی از مسائل اینچنینی ندارند و هنگام طرد شدن از جامعه مثل كنار گذاشته شدن از سیستم آموزش رسمی، ایراد را در خود جست وجو می كنند، افزود: برای مثال این سوال در ذهن كودك به وجود می آید كه شاید كودكان دیگر زرنگ تر از او بوده اند كه موفق به ثبت نام و حضور در مدرسه شده اند. مجموعه این تصورات نیز در ادامه باعث می شود كودكان دچار خود كم بینی و حقارت شوند.
وی اظهار داشت: بیشتر كودكانی كه در این شرایط هستند، از چند جهت تحت فشار و آسیب قرار دارند؛ از یك طرف خانواده و مشكلاتی كه دارد و از طرف دیگر جامعه و احساساتی است كه در خودش با آن مواجه می شود و در نهایت حس ناكامی در وی شكل می گیرد.
جلیلیان تصریح كرد: این كودكان هیچ نقشی در سرنوشت خود نداشته اند، در صورتی كه در سراسر دنیا كودكان باید از حقوق اولیه خود برخوردار باشند. به همین دلیل وقتی كودكی چه قانونی و چه غیرقانونی ساكن كشوری دیگر می شود، باید مثل همه افراد آن جامعه از حقوق اولیه اش كه اصلی ترین آن نیاز به آموزش است، پس از خوراك، پوشاك و درمان برخوردار شود. چراكه طرد شدن این كودكان از فرایند اجتماعی شدن، در نهایت دودش به چشم همان جامعه می رود. فراموش نكنیم كه همه ما در یك كشتی هستیم.
از: فاطمه شیری
برچسب ها
- مدارس
- سلامت روان
- محرومیت
- كودكان كار
- آموزش برخط
- وزارت آموزش و پرورش