به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، كتاب «استرس و روش های مدیریت آن» تالیف حسن شمس اسفندآباد از سوی انتشارات سمت و با همكاری شورای عالی انقلاب فرهنگی در 322 صفحه با شمارگان 500 نسخه به قیمت 37 هزار تومان منتشر شده است.

كتاب حاضر به منزله كتاب درسی برای دانشجویان مقاطع مختلف روان شناسی نگاشته شده است. دانشجویان رشته های مختلف روان شناسی (روان شناسی كودك و نوجوان، روان شناسی سلامت، روان شناسی بالینی، روان شناسی خانواده درمانی، روان شناسی مشاوره تحصیلی، روان شناسی تربیتی، روان شناسی محیط، روان شناسی صنعتی و سازمانی) و رشته های دیگر چون جامعه شناسی و هنر می توانند به فراخور نیاز از مطالب كتاب حاضر بهره جویند. در نگارش كتاب با حفظ اصالت آن به عنوان یك كتاب روان شناسی سعی شده است كه مطالب روان و قابل استفاده نه تنها برای دانشجویان بلكه برای عموم علاقه مندان به این حوزه از علوم باشد.

كتاب حاضر به عنوان كتاب مبنایی برای علاقه مندان و دانشجویان رشته روان شناسی در دوره كارشناسی به عنوان منبع درس اختیاری «مدیریت تنیدگی (استرس) تدوین شده است. این كتاب به بحث درباره استرس و روش های مدیریت آن در چهار بخش و بیست فصل پرداخته است. بخش نخست با عنوان استرس و سلامتی چهار فصل را شامل می شود. فصل اول به تعاریف استرس و نظریه های مربوط به آن اختصاص یافته است. فصل دوم طبقه بندی استرس ها و فصل سوم بررسی استرس از منظر روان ـ عصب ـ ایمنی شناسی را دربر می گیرد. در فصل چهارم تأثیر استرس بر جسم و روان توضیح داده شده است.

بخش دوم كتاب با عنوان «استرس و مراحل رشد انسان: از مرحله جنینی تا سالمندی»، فصول پنجم تا دهم را شامل می شود. در فصل پنجم استرس در دوران جنینی، در فصل ششم استرس در دوران كودكی، در فصل هفتم استرس در دوران نوجوانی، در فصل هشتم استرس در پایان نوجوانی و اوایل بزرگسالی، در فصل نهم استرس در دوره میانسالی و در نهایت در فصل دهم استرس در دوره سالمندی بررسی می شود.

بخش سوم به استرس و محیط های خانواده و كار اختصاص دارد و شامل دو فصل است كه در فصل یازدهم استرس و خانواده و در فصل دوازدهم استرس شغلی توضیح داده می شود. در بخش چهارم كه مشتمل بر فصول سیزدهم تا بیستم است، برخی از روش های رایج كنار آمدن با استرس و مدیریت آن معرفی شده است. در فصل سیزدهم رابطه بین معنویت و استرس، در فصل چهاردهم برخی از روش های درمان رفتاری، شناختی و فراشناختی استرس، در فصل پانزدهم آرمیدگی و مراقبه و در فصل شانزدهم فعالیت های فیزیكی، ماساژ و آب درمانی معرفی شده است. فصل هفدهم به معرفی هنر و بازی درمانی و فصل هجدهم به رابطه بین طنز، و شوخ طبعی و تأثیر آن بر استرس اختصاص دارد. در فصل نوزدهم طبیعت درمانی و در فصل بیستم استرس، مدیریت تغذیه، زمان و امور مالی مورد بحث قرار می گیرد. هدف از بخش چهارم صرفاً آشنا ساختن دانشجویان و سایر علاقه مندان با روش های كنار آمدن با استرس و مدیریت آن در قالبی كلی است و انتظار می رود دانشجویان و سایر علاقه مندان با مطالب فصل سیزدهم كم و بیش آشنایی داشته باشند. در خصوص فصل های چهاردهم تا بیستم توصیه می شود دانشجویان و سایر علاقه مندان به منظور افزایش دانش و كسب توان لازم برای استفاده از این روش ها در كارگاه های تخصصی مرتبط با این روش ها شركت كنند.

در قسمتی از كتاب درباره اثر استرس در دوران جنینی آمده است: «دوران پیش از تولد نقش مهمی در سلامت و رشد دوران كودكی و بزرگسالی دارد. سلامت محیطی كه مادر در دوران بارداری در آن به سر می برد، وضعیت و روان شناختی وی از عناصر تاثیرگذار بر رشد و سلامت كودك هستند. نامناسب بودن هریك از این عوامل ممكن است بر جنین تاثیرات سوءروانی و جسمی داشته باشد. در این زمینه، پژوهش های نخستین به تاثیر استعمال دخانیات، عوامل مرتبط با تغذیه كودك و عوامل روان شناختی چون عواطف و استرس مادر پرداخته اند. بررسی این عوامل بر جنین ازدیرباز آغاز شده است، اما امروزه نیز سوال های مشابهی مطرح می شود كه برای پاسخ گویی به آن ها از روش های جدیدتر و پیشرفته تر استفاده می شود و نتایج پژوهش های علمی جای پیش بینی ها را گرفته است.»

در پشت جلد این كتاب آمده است: «در كتاب حاضر نقش استرس در تمامی مراحل رشد انسان از مرحله جنینی تا سالمندی مورد بحث قرار گرفته است. با توجه به اینكه در دوران تحصیل، كار و تشكیل خانواده به دلایل گوناگون استرس های فراوانی بر فرد وارد می شود، فصولی از كتاب به توضیح درباره عوامل بروز استرس در این دوران اختصاص داده شده است. بخشی از كتاب به تاثیر معنویت، باورهای مذهبی و انجام مناسك مذهبی كه در فرد ایجاد هدف می كند و به زندگی وی معنی می بخشد اختصاص داده شده است روش های متعددی برای مقابله با استرس وجود دارد. در كتاب حاضر برخی از رایج ترین این روش ها شامل روش های درمان رفتاری، شناختی و فراشناختی، آرمیدگی و مراقبه، شوخ طبعی و خنده درمانی، فعالیت های فیزیكی، ماساژ و آب درمانی، هنر و بازی درمانی و مدیریت تغذیه، زمان و امور مالی ارائه شده است.»