به گزارش ایسنا، در پاندمی ها به دلیل گسترش سریع بیماری و وجود مشكلات متعدد، معمولا بیشتر به جنبه جسمی سلامت توجه می شود و مشكلات روان شناختی همراه با این پاندمی ها، به خصوص سلامت روان گروه های جمعیتی مثل سالمندان نادیده گرفته می شود.

بر همین اساس؛ پژوهشگران با انجام یك مطالعه مقطعی در سال 1399 در شهر كرمان، آثار روان شناختی دنبال كردن رسانه ها را بر سلامت روان سالمندان بررسی كردند.

در این مطالعه 200 نفر از زنان و مردان 60 سال و بالاتر ساكن شهر كرمان، از بین سالمندان تحت پوشش دو مركز آموزشی توانبخشی روزانه بهزیستی و دو كانون بازنشستگی انتخاب شدند.

داده های مورد نیاز این تحقیق از اواسط خرداد 1399 تا اواخر مرداد همان سال از طریق پرسش نامه و مصاحبه تلفنی جمع آوری شد. این اطلاعات شامل سن، جنسیت، تحصیلات، شغل، وضعیت تاهل و درآمد بود. همچنین در مورد سلامت روان، میزان استفاده از رسانه ها، نوع رسانه، پیگیری رسانه با هدف پیگیری اخبار و اطلاعات مرتبط با كووید و ... سوالاتی پرسیده شد.

میانگین سنی افراد مورد مطالعه 66.6 سال بود و 40 درصد افراد مورد مطالعه مرد و 60 درصد زن بودند. 66.7 درصد از افراد متاهل و بقیه مجرد و یا همسر فوت شده بودند. 46.7 درصد دارای تحصیلات دیپلم بودند، 43.3 درصد بازنشسته و بقیه افراد شاغل یا خانه دار بودند. 63.3 درصد از سالمندان وضعیت درآمد خود را متوسط گزارش كردند.

بررسی های این مطالعه نشان داد كه بیش از سه چهارم سالمندان وضعیت سلامت روان مطلوبی نداشتند. مطالعه حاضر در دوران كووید-19 و خانه نشینی اجباری سالمندان صورت گرفته كه احتمالاً دلیل شیوع بالای سلامت روان نامطلوب در بین سالمندان مورد مطالعه نیز همین موضوع باشد؛ چرا كه قرنطینه و جداسازی افراد، می تواند زمینه ساز تنهایی و سایر مشكلات سلامتی سالمندان باشد و سلامت روان آن ها را تهدید كند. همچنین به دلیل این كه حدود نیمی از جمعیت مورد مطالعه، تحت پوشش مراكز روزانه سالمندان بودند و تا قبل از زمان شیوع كووید 19 از خدمات برنامه های حضوری و جمعی این مراكز استفاده می كردند، ممكن است به دلیل تغییر شرایط ایجادشده، سلامت روان سالمندان نیز دچار چالش شده باشد.

در این تحقیق مشخص شد كه تحصیلات از عوامل تاثیرگذار بر سلامت روان است. همچنین داشتن شغل نیز از دیگر عوامل مرتبط و پیش بینی كننده سلامت روان سالمندان بود.

بر اساس بررسی ها، بیش از سه چهارم سالمندان اطلاعات و اخبار بیماری كووید-19 را از رسانه ها دنبال می كردند. همچنین مشخص شد؛ افرادی كه اخبار و اطلاعات مرتبط با همه گیری را به طور مستمر و منظم از طریق رسانه ها دنبال می كردند، از وضعیت سلامت روان پایین تری برخوردار بودند.

یافته های این مطالعه حاكی از این است كه سلامت روان سالمندان در دوران پاندمی كووید-19 تحت تأثیر نوع و میزان استفاده از رسانه های مختلف قرار دارد.

پژوهشگران این تحقیق پیشنهاد می كنند: سالمندان ضمن بالا بردن سواد رسانه ای خود، تا حد امكان از پیگیری مستمر اخبار مرتبط با كووید-19 به ویژه كسب اخبار از منابع غیرموثق اجتناب كنند. به بیانی دیگر، اطلاعات را از منابع معتبر دریافت كنند و نیز در صورت تمایل به اشتراك گذاشتن بعد از اطمینان از صحت محتوای دریافتی، اطلاعات را نشر دهند. همچنین بیشتر بر اطلاعات مرتبط با پیشگیری از بیماری و نحوه مواجهه با شرایط دوران خانه نشینی به منظور ارتقای سلامت روان متمركز شوند».

این محققان معتقدند كه مدیران و سیاست گذاران رسانه ای نیز باید محتوای تولیدشده در زمینه كووید-19 را بر اساس نقش آن ها در سلامت روان افراد جامعه به ویژه سالمندان مورد نظارت و بازبینی قرار دهند.

در انجام این تحقیق مژگان نگارستانی؛ پژوهشگر مركز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشكی كرمان، وحید راشدی؛ از دانشكده علوم رفتاری و سلامت روات دانشگاه علوم پزشكی ایران، مرضیه محمدزاده از دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی و وحیدرضا برهانی نژاد؛ پژوهشگر مركز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشكی كرمان، مشاركت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان «سلامت روان سالمندان در پاندمی كووید-19: نقش مواجهه با رسانه ها» بهار سال جاری در فصل نامه طب سالمند زیر نظر مركز تحقیقات سالمندی منتشر شده است.

انتهای پیام