عكس تزئینی است دكتر پیمان دوستی در گفت وگو با ایسنا، اظهار كرد: امروزه ما می دانیم كه استرس می تواند نقش زیادی در پرخوری، كم تحركی یا میزان قندی كه بدن آزاد می كند، داشته باشد. از سوی دیگر، زمانی كه هیجانات ناخوشایندی مثل اضطراب به سراغ ما می آیند، بیشتر قصد داریم به هر شكلی از دست آنها خلاص شویم. با این حال، تحقیقات نشان می دهند هرچقدر بیشتر بخواهیم از دست هیجانات ناخوشایندمان فرار و از آنها اجتناب كنیم؛ اگرچه ممكن است در كوتاه مدت موفق شویم اما در بلند مدت بر شدت این هیجانات اضافه خواهیم كرد.
این روانشناس با بیان اینكه بعضی افراد برای رهایی از هیجانات خود به پرخوری و در برخی مواقع خوردن غذاهای چرب یا شیرین روی می آورند، درباره دلایل این رفتار توضیح داد: این امر به دلایل مختلفی روی می دهد، اما یكی از احتمال هایی كه امروزه مطرح می شود مربوط به "تاریخچه تكاملی" ما است. در گذشته هنگامی كه اجداد ما در یك موقعیت جنگ یا گریز قرار می گرفتند، انواعی از هیجانات به عنوان بخشی از سیستم محافظتی فعال می شدند؛ به طوری كه می توان از اضطراب به عنوان یك سیستم هشدار دهنده، خشم به عنوان یك سیستم دفاعی، ترس به عنوان یك سیستم بازدارنده و ... یاد كرد. پس از پایان موقعیت جنگ یا گریز، نیاكان ما برای تامین انرژی از دست رفته طی جنگ یا گریز، به خوردن روی می آوردند.
وی معتقد است كه به نظر می رسد امروزه نیز بدن ما به همان شكل در زمان نیاكانمان عمل می كند و در هنگام تجربه یك موقعیت تنش زا، بدن مانند حالت جنگ یا گریز عمل كرده و تمایل به مصرف مواد غذایی بیشتر برای تامین انرژی خود دارد.
دوستی افزود: از سوی دیگر، می توان گفت یكی از چالش های اساسی بسیاری از ما این است كه چرا به هنگام رژیم های سخت غذایی، یا بعد از یك دوره رژیم، تمایل زیادی به خوردن پیدا می كنیم. احتمالا بازهم پاسخ را باید در تكامل ما انسان ها جستجو كرد. انسان های بدوی به طور سریع و مستمر به مواد غذایی دسترسی نداشته اند. آنها مجبور بودند به محض اینكه به یك منبع غذایی دسترسی پیدا می كردند، تا جای ممكن خود را سیر می كردند، چرا كه ممكن بود به این زودی دوباره به مواد غذایی دسترسی پیدا نكنند.
به گفته این روانشناس، به نظر می رسد مغز انسان امروزی به شیوه متفاوتی از نیاكان ما عمل نمی كند. با اینكه ما می دانیم به راحتی می توان به مواد غذایی مورد نیاز دسترسی پیدا كرد، اما به محض پایان یك برنامه محرومیت غذایی، مغز به شیوه اجدادمان رفتار می كند و تمایل زیادی به پرخوری پیدا می كنیم.
وی "شرم از تصویر هیكل " را از جمله مشكلات شایع افراد دارای اضافه وزن یا چاقی دانست و ادامه داد: البته جای تعجبی هم وجود ندارد. تمسخری كه این افراد تجربه می كنند، بسیار ناخوشایند است. با این حال، هیچ چیز خنده داری در این باره وجود ندارد، اما برخی فكر می كنند با تمسخر كردن می توانند برای فرد انگیزه درست كنند تا وزن خود را كاهش دهد. برخی نیز خودشان این تمسخر را برای خودشان ایجاد می كنند و اینگونه می خواهند ایجاد انگیزه كنند. باید بگویم این سرزنش یا تمسخر هیچ كمكی به ما نمی كند و تا زمانی كه حداقل خودمان دست از این سرزنش و تمسخر برای خودمان بر نداریم، نمی توانیم در مسیر تغییر عادات و سبك زندگی قدم بگذاریم چراكه انواع شیوه های خود سرزنشی و خود تمسخری برای انگیزه دادن جهت كاهش وزن، مانند این است كه دستان خود را با طناب ببندیم و بخواهیم بنویسیم.
دوستی در پایان در مورد راهكارهای مقابله با مشكلات روانشناختی پرخوری، خاطرنشان كرد: روان شناسان می توانند راهكارهایی برای روبرو شدن كارآمد با استرس و سبك زندگی جدید را به شما پیشنهاد داده و با عضویت شما در گروه های حمایتی، به متعهدانه دنبال كردن فعالیت هایتان كمك كنند. همچنین روان شناسان ممكن است موانع روانی احتمالی كه موجب می شود شما به خاطر آنها نتوانید برنامه زندگی جدیدی دنبال كنید را شناسایی و كمك كنند تا بتوانید بر این موانع غلبه كنید. از سوی دیگر اما ما متوجه شده ایم كه داشتن حمایت های اجتماعی می تواند تعهد ما را در دنبال كردن اهداف مان افزایش دهد، لذا داشتن افرادی در كنارمان كه بتوانیم گزارشی از پیشرفت های خود به آنها دهیم، می تواند به ما در طی كردن این چالش كمك كند.
انتهای پیام