به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از مدیكال اكسپرس، مطالعه جدید تحت رهبری دانشگاه های برتر لندن بر روی بیماران مبتلا به ترومبوز وریدی مغزی (CVT) پس از واكسیناسیون كووید-19، راهنمای واضح تری را برای پزشكانی كه در تشخیص و درمان بیماران تلاش می كنند، ارائه می دهد.

این تحقیق كه در نشریه لنست منتشر شده است، مفصل ترین شرح ویژگی های CVT است، زمانی كه این بیماری بر اثر ترومبوسیتوپنی ایمنی ترومبوتیك ایمنی ناشی از واكسن (VITT) ایجاد می شود.

VITT وضعیتی است كه با انسداد ورید ها و كاهش قابل توجه پلاكت ها، اجزای خونی كه بخش مهمی از سیستم لخته شدن خون هستند، مشخص می شود. شایع ترین و شدیدترین تظاهر VITT ،CVT است كه در آن رگ هایی كه خون را از مغز تخلیه می كنند مسدود می شوند.

این مطالعه جدید به طور مفصل به بررسی 70 بیمار مبتلا به CVT مرتبط با VITT پس از واكسیناسیون، در مقایسه با 25 مورد با CVT بدون شواهد VITT می پردازد.

نویسندگان پیشنهاد می كنند كه برخی از درمان ها مانند ایمونوگلوبولین داخل وریدی با نتایج بهتری همراه هستند و شواهد قابل اعتمادتری در مورد درمان ها تنها در یك كارآزمایی بالینی تصادفی به دست می آید.

محققان جمع آوری موارد خود را ظرف چند هفته پس از كشف این بیماری جدید آغاز كرده و یافته های خود را ظرف دو ماه پس از گزارش آن در ادبیات پزشكی ارائه كردند.

CVT مرتبط با VITT میزان مرگ و میر بسیار بالایی دارد. حتی بدون VITT، CVT یك وضعیت پزشكی بسیار جدی است، حدود 4 درصد از بیماران در حین بستری شدن در بیمارستان جان خود را از دست می دهند. هرچند در بیماران مبتلا به CVT مرتبط با VITT مشاهده شده در این مطالعه، میزان مرگ و میر در طول بستری حدود هفت برابر بیشتر بود.

این پیامد ضعیف تا حدی توضیح داده می شود زیرا انسداد غیرطبیعی رگ ها در این شرایط بسیار گسترده تر است و رگ های بیشتری هم در سر و هم در اعضای دیگر بدن مسدود شده است.

دكتر ریچارد پری، متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان ملی عصب شناسی و جراحی مغز و اعصاب و نویسنده ارشد این مطالعه، گفت: با چنین بیماری شدیدی اغلب در بیماران جوان، پزشكان به دنبال یافتن شواهدی در مورد درمان هایی بودند كه ممكن است از مرگ و ناتوانی ناشی از این بیماری جلوگیری كنند.

در حالی كه یك مطالعه مشاهده ای بستر ایده آلی برای ارائه شواهدی برای اثربخشی دارو ها نیست، ممكن است مدت زیادی طول بكشد تا ما شواهدی از آزمایشات بالینی تصادفی، استاندارد طلایی برای آزمایش درمان های جدید داشته باشیم. در حال حاضر ما به مطالعات مشاهده ای وابسته هستیم.

این مطالعه از سه اصل درمانی كه تا كنون توسط گروه تخصصی هماتولوژی، بر اساس كار اولیه در UCLH و دو سایت اروپایی دیگر تاسیس شده است، پشتیبانی می كند:

استفاده از دارو های ضد انعقاد غیر هپارینی

برای كاهش سطح آنتی بادی غیرطبیعی كه در این بیماری دخیل است، درمان انجام دهید و از تلاش برای بازگرداندن تعداد پلاكت ها به سطح طبیعی با تزریق پلاكت اجتناب كنید.

پروفسور دیوید ورینگ (موسسه نورولوژی UCL Queen Square) می گوید: اگرچه این سندرم قبلا گزارش شده بود، این مطالعه چند مركزی در سراسر انگلیس مفصل ترین توصیف تا به امروز در مورد ویژگی های بالینی و رادیولوژیكی است كه باید به پزشكان كمك كند آن را به سرعت تشخیص داده و درمان كنند.

ماری اسكالی، نویسنده مقاله، هموستاز و ترومبوز در موسسه علوم قلب و عروق UCL یكی از برترین دانشگاه های لندن و مشاور هماتولوژیست UCLH، می گوید: هر چند ممكن است وسوسه انگیز باشد كه با تزریق پلاكت های جدید از اهداكنندگان خون، پلاكت هایی را كه در این وضعیت از بین رفته اند، جایگزین كنیم. با این حال در مواردی كه نیاز به مداخلات جراحی مغز و اعصاب دارند، دشوار است و در چنین شرایطی برای جلوگیری از خونریزی لازم است. احتمالا دلیل این كه تعداد پلاكت ها در VITT در جریان خون بسیار كم است به این دلیل است كه آن ها به سرعت مورد استفاده قرار می گیرند. تزریق پلاكت های بیشتر ممكن است به سادگی سوخت بیشتری به آتش برساند.

كریستین روف، پروفسور سكته مغزی در دانشگاه كیل انگلیس، می گوید: اگرچه دلایل نظری موجهی برای پذیرش این استراتژی های درمانی وجود دارد، اما تاكنون هیچ شواهد بالینی برای استفاده از آن ها وجود نداشته است. در مطالعه ما غیر دارو های رقیق كننده خون هپارین و ایمونوگلوبولین داخل وریدی هر دو با نتایج بهتر بیماران همراه بودند و اولین شواهد بالینی را از مجموعه موارد بزرگ در حمایت از این درمان ها ارائه كردند.

دكتر آلستر وب، متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان جان رادكلیف در آكسفورد، می گوید: ما دریافتیم آن دسته از بیمارانی كه ایمونوگلوبولین داخل وریدی دریافت كرده اند، درمانی كه در آن بدن با آنتی بادی های معمولی پر می شود تا بتوانند اثرات غیر طبیعی را كاهش دهند، به احتمال زیاد بیمارستان را زنده ترك كرده و توانستند زندگی مستقل داشته باشند.

او گفت: استفاده از دارو های رقیق كننده خون غیر هپارینی به طور مشابه با نتیجه مطلوب تری همراه بود. داده های ما ثابت نمی كند كه این درمان ها موثر هستند، زیرا ممكن است بیمارانی كه به شدت تحت تاثیر قرار گرفته اند برای دریافت آن تجربه ناخوشایندی داشته باشند، اما نتایج استفاده از آن ها را تایید می كند. در حالی كه ما به دنبال شواهد بهتر هستیم.

از سوی دیگر تزریق پلاكت با نتیجه بدتری در بیماران مبتلا به CVT مرتبط با VITT همراه بود. اگرچه داده های مشاهده ای نمی توانند آسیب ناشی از این روش درمانی را ثابت كنند، این مطالعه نگرانی ای را كه قبلا در مورد آسیب احتمالی تزریق پلاكت مطرح شده است، پشتیبانی می كند.

اگرچه CVT مرتبط با VITT یك بیماری شدید است، اما به نظر می رسد بسیار نادر است و نویسندگان تاكید می كنند كه برای اكثر افراد، خطر عدم واكسیناسیون علیه كووید-19 برای سلامتی آن ها بسیار بیشتر است.

بیشتر بخوانید

- ارتباط آنتی بادی با ایجاد لخته خون در بیماران كرونایی