هگمتانه، گروه پزشكی و سلامت: نتایج یك پیمایش نشان می دهد نزدیك به 50 درصد از بهبودیافتگان كرونا در تهران، دچار مشكلات روحی و روانی شده اند، به طوری كه این مشكل در مردان شایع تر از خانم ها بوده و اغلب افراد در گروه سنی بین 40 تا 50 سال قرار داشتند. همچنین این بحران در شرق تهران بیش از سایر نقاط است.

به نوشته عصر شهروند، حمید سوری درباره جزئیات این مطالعه می گوید: یك طرح تحقیقاتی از سوی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی انجام شد كه در آن بالغ بر 4 هزار بیمار مبتلا به كرونا كه در یك ماه اخیر از بیمارستان ترخیص شده اند بر اساس شاخص های سازمان جهانی بهداشت در تهران بزرگ مورد مطالعه قرار گرفت. در این طرح تحقیقاتی، عوارض روانی ناشی از ابتلا به كرونا سنجیده شد كه نتایج آن مشخص كرد نزدیك به 50 درصد از ترخیص شدگانی كه به دلیل ابتلا به كرونا در بیمارستان بستری بودند، مشكلات روحی و روانی دارند.

كدام بهبودیافتگان درگیر اختلالات روانی شدند؟

سوری می افزاید: نتایج این بررسی نشان داد اغلب این افراد از میان كسانی با تحصیلات میانی در حد دیپلم و زیردیپلم هستند. همچنین كسانی كه مدت زمان اقامت آنها در بیمارستان زیاد بوده و افرادی كه دارای بیماری زمینه ای بودند، بیشتر دچار مشكلات روحی و روانی شده اند. این مشكل در آقایان شایع تر از خانم ها بوده و اغلب افراد در گروه سنی بین 40 تا 50 سال قرار داشتند. همچنین تجمع این بحران در شرق تهران بیشتر از سایر مناطق تهران است. دلیل آن هم این است كه تراكم جمعیت در این منطقه بیشتر بوده و به همین دلیل، میزان ابتلا در آن منطقه هم بیشتر شده و به دنبال آن، میزان مشكلات روحی و روانی در این منطقه نیز بیشتر شده است. متأسفانه این رقم در تهران رقم بالایی بوده و بالاتر از میانگین كشوری است.

سوری ادامه می دهد: اگرچه آمار زنان باردار و همچنین زنانی كه زایمان كردند در ابتلا به كووید 19 بسیار پایین بود، اما زنانی كه در دوران بارداری یا پس از زایمان به كووید 19 مبتلا شدند، آسیب پذیرترند و حتماً باید تحت مراقبت های روانی بیشتری قرار گیرند.

اصراری به افزایش زمان بستری نداشته باشیم

به گفته سوری، نخستین روش و مهم ترین آن برای پیشگیری از این اتفاق این است كه افراد به كرونا مبتلا نشوند تا درگیر عوارض پس از بهبودی آن هم نشوند. مردم نكات بهداشتی را رعایت كرده و فاصله اجتماعی را رعایت كنند.

این اپیدمیولوژیست ادامه می دهد: نكته بعدی در پیشگیری و كاهش احتمال ابتلا به مشكلات روحی و روانی این است كه اصراری برای افزایش زمان بستری افراد در بیمارستان وجود نداشته باشد. یعنی طول زمان بستری در بیمارستان به حداقل زمان ممكن برسد. از طرفی، مشكلات روحی و روانی افراد ممكن است در یك بازه خفیف تا شدید باشد، افرادی كه دچار مشكلات شدیدتر هستند، باید تحت مراقبت و خدمات روانپزشكی قرار گیرند.

بهزیستی و نظام روانشناسی برای آموزش و آگاهی رسانی وارد شوند

سوری با اشاره به اینكه این افراد باید آموزش ببینند و بسته های آموزشی در اختیار آنها قرار گیرد، می افزاید: خود افراد باید نسبت به این مسئله آگاه باشند. باید بدانند كه پس از بهبودی ممكن است تاب آوری آنها نسبت به مسائل مختلف كم شود، آستانه تحریك آنها پایین بیاید و بیشتر و زودتر عصبانی یا ناراحت شوند.

به گفته وی اگر این افراد نسبت به این مسائل آگاهی و اشراف داشته باشند، می توانند به خود كمك كنند تا عوارض ناشی از این مسئله كمتر شود. از سوی دیگر، خانواده افراد در این دوران بسیار وظیفه سنگینی دارند. اغلب خانواده ها اطلاع كافی ندارند كه عضو بستری شده خانواده شان پس از ترخیص آسیب پذیرتر و شكننده تر شده و دارای مشكلات روحی و روانی است و باید بیشتر مورد توجه و مراقبت قرار گیرد و بهتر است با او همراهی و همكاری شود تا اینكه این دوره را پشت سر بگذارد.

سوری می افزاید: شاید خیلی نتوان از وزارت بهداشت انتظار مداخلاتی در این زمینه داشت، چرا كه درگیر این همه گیری است. شاید بهتر است بهزیستی و سازمان هایی كه به صورت غیرمستقیم با این مسئله سر و كار دارند دست به كار شوند. صداوسیما و رسانه ها می توانند آگاهی رسانی كنند.

اول اضطراب بعد افسردگی

پیمان حسنی ابهریان روانپزشك و عضو هیأت علمی پژوهشكده علوم شناختی نیز در گفت وگو با ایرناپلاس می گوید: بیماری كرونا هم مثل هر بیماری دیگری دو جنبه دارد: یكی جنبه جسمانی و دیگری جنبه روانی و شناختی است و آسیب های روانی و شناختی این بیماری به دلیل ناشناخته بودن مغز و اعصاب و روان، افراد را دچار آسیب های جدی می كند كه قطعاً باید این موضوع در مراقبت ها و درمان ها مدنظر قرار گیرد. از جمله مهم ترین مشكلاتی كه در این افراد مشاهده می شود، مسائل اختلالات خلقی است كه در رأس آن مسئله اضطراب و پس از آن در درجه كمتری، افسردگی است.

ابهریان می افزاید: مهم ترین مشكل رفتاری و روانی مرتبط با كرونا ترس از مرگ و استرس است. وقتی فردی به یك بیماری جدید ناشناخته و كشنده مبتلا شود، همیشه ترس از این دارد كه نكند به دلیل این بیماری از دنیا برود. علت ترس این است كه وقتی ما با مشكلی مواجه می شویم عملكردهای شناختی و روانشناختی ما دچار آسیب می شود. در رابطه با كرونا هم وقتی شخص به این بیماری مبتلا شده، دائم درگیر افكار غلط یا سوگیری های شناختی است.